Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP2-3.4010.349.2017.1.MS
z 23 lutego 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 18 grudnia 2017 r. (data wpływu 27 grudnia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie uznania za koszty uzyskania przychodów straty poniesionej w związku z wyłudzeniem od Spółki kwoty pieniężnej – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 grudnia 2017 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnejprzepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie uzyskania przychodów jest uprawniony do uznania za koszty uzyskania przychodów straty poniesionej w związku z wyłudzeniem od Spółki kwoty pieniężnej.

W złożonym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Podatnik jest producentem kleju do wielu rodzajów zastosowań. Działalność firmy oparta jest na produkcji i konfekcjonowaniu w tubach aluminiowych klejów poliuretanowych oraz klejów na bazie kauczuku naturalnego i syntetycznego, które następnie sprzedawane są na rynek krajowy oraz eksportowane do wielu krajów świata. Od czterech lat firma dokonuje importu opakowań i wyrobów z Chin. Nigdy przez okres czterech lat nie zdarzyło się podatnikowi zostać oszukanym przez kontrahenta zagranicznego w związku z importem ww. towarów. Większość kontrahentów podatnik wyszukuje poprzez Internet za pośrednictwem portalu "alibaba". Firma H., odezwała się do podatnika jako pierwsza z propozycją współpracy. W wyniku jasnych i rzetelnych negocjacji, w tym akceptacji przesłanej i przedstawionej przez chińską firmę jakości próbek rękawic roboczych, podatnik pewny uczciwego i realnego kontrahenta złożył zamówienie. Gdy kontener z towarem z Chin wpłynął do portu polskiego został skierowany do kontroli celnej. Celnicy po otwarciu kontenera oraz rozpakowaniu znajdujących się tam kartonów znaleźli zamiast rękawic roboczych ścinki poprodukcyjne, co dokumentują zrobione wówczas fotografie. Poszkodowana spółka w celu wyjaśnienia zaistniałych okoliczności zgłosiła się z reklamacją, do Firmy H.. Początkowo przedstawiciele firmy wykazywali chęć pomocy w rozwiązaniu problemu, lecz w rezultacie po 3 dniach korespondowania przestali odpowiadać na jakikolwiek kontakt ze strony Poszkodowanej. Była to pierwsza i jedyna transakcja zawarta z tym kontrahentem. Cała procedura składania zamówienia towaru, o jakim mowa wyżej została uzgodniona drogą mailową. Sprawa została zgłoszona na Policję, a następnie zostało wszczęte dochodzenie przez Prokuraturę Rejonową na podstawie art. 2.86 kk tj. doprowadzenie firmy I. sp z o.o. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 121.560,58 zł (słownie: sto dwadzieścia jeden tysięcy pięćset sześćdziesiąt złotych pięćdziesiąt osiem groszy) poprzez wprowadzenie pokrzywdzonego w błąd co do posiadania i możliwości dostawy gumowych rękawic. W dniu 27 czerwca 2016 r zostało wydane postanowienie o zawieszeniu dochodzenia ze względu na konieczność wykonania czynności w ramach międzynarodowej pomocy prawnej. W związku z czym uznano, że w sprawie zachodzi długotrwała przeszkoda uniemożliwiająca kontynuowanie postępowania. Następnie, postanowieniem z dnia 13 marca 2017 r. Prokurator umorzył dochodzenie w niniejszej sprawie wobec niewykrycia sprawcy. W toku postępowania przygotowawczego ustalono bowiem, że pod adresem wskazanym jako miejsce działalności H.. nie mieści się taka spółka. Taka spółka nie posiada też dokumentacji rejestracji.

W toku postępowania karnego Podatnik – Spółka zmienił nazwę pod którą działał: z I. sp. z o.o. na J. sp. z o.o. Spółka, posiada nadal ten sam nr KRS, NIP. REGON, a zmianie uległa jedynie z dniem 13.01.2017 r. jej firma/nazwa.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy wobec braku winy i dopełnienia należytej staranności (zarówno przed podjęciem współpracy z chińskim kontrahentem, jak i po ujawnieniu oszustwa właściciela tej firmy) oraz posiadania dowodów jednoznacznie potwierdzających poniesienie szkody i brak możliwości odzyskania przywłaszczonej kwoty, podatnik jako osoba prawna, której wydatki zostały poniesione w celu uzyskania przychodów – dalsza odsprzedaż rękawic, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej – jest uprawniony do uznania za koszty uzyskania przychodów straty poniesionej w związku z wyłudzeniem od Spółki kwoty 121.560,58 zł?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 15 ust 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j Dz. U. z 2014 r. poz. 851 ze zm., dalej: updop), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust 1 updop. Bezspornym jest, że przepis ten umożliwia zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów nie tylko kosztów poniesionych bezpośrednio w celu uzyskania konkretnego przychodu, ale również innych kosztów, o ile są związane z prowadzoną działalnością, która jest nakierowana na uzyskanie przychodu. W szczególności przepis ten nie stoi na przeszkodzie do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów strat w środkach obrotowych powstałych w związku z prowadzeniem działalności. Przepisy art. 16 ust. 1 pkt 5 i 6 pdop wykluczają z kosztów uzyskania przychodów straty w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych w części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych o których mowa w art. 16h ust. 1 pkt 1 oraz straty powstałe w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności. A contrario wynika z tego, że w przypadku strat innych niż wymienione w tym przepisie (zarówno strat w środkach trwałych, jaki w środkach obrotowych) nie można wykluczyć uznana ich za koszy uzyskania przychodów o ile spełniają one przesłanki wymienione w art. 15 ust. 1 updop

Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem sądów administracyjnych oraz organów podatkowych, straty w środkach obrotowych mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów w sytuacji, gdy:

• poniesiona strata jest rzeczywista oraz odpowiednio udokumentowana (stanowisko takie zostało wyrażone m in. w wyroku NSA w Warszawie z 17 grudnia 2002 r sygn. Akt III SA 1152/01),
  

• poniesiona strata pozostaje w bezpośrednim związku z prowadzoną działalnością gospodarczą (powstałą w trakcie normalnego działania podatnika w ramach prowadzonej działalności gospodarczej – por. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 6 maja 2008 r. nr IBPB3/423-97/08/NG).
  
  
  

W tym miejscu należy podkreślić, ze ww. szkoda powstała pomimo dochowania przez Spółkę należytej staranności w celu zapobieżenia negatywnym skutkom współpracy z chińską firmą handlową. Staranność ta polegała w szczególności na:

• sprawdzeniu firmy kontrahenta;
  

• pozyskaniu od kontrahenta niezbędnych próbek zamawianego towaru w celu weryfikacji zarówno samego produktu jak i wiarygodności kontrahenta;
  

• po zaistnieniu szkody – na zawiadomieniu organów ścigania o popełnieniu przestępstwa zarówno przez podatnika jak i służbę Celną, w której towar został zweryfikowany;
  

• reklamacje mailowe z chińskim kontrahentem oraz próby wyjaśnienia sprawy.
  
  
  

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że w przypadku opisanej na wstępie straty poniesionej przez Spółkę, spełnione są powyższe przesłanki uznania jej za koszt uzyskania przychodów. Po pierwsze, strata jest rzeczywista – Spółka poniosła faktyczny uszczerbek majątkowy (rzeczywistą szkodę) w postaci wypływu gotówki z jej rachunku bankowego (udokumentowanego potwierdzeniami przelewu), niewiążący się z uzyskaniem jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego. Potwierdzają to takie dokumenty, jak zdjęcia z odprawy celnej, reklamacja mailowa przesłana do kontrahenta, zgłoszenie o popełnieniu przestępstwa złożone policji, postanowienie Prokuratury o wszczęciu dochodzenia, postanowienie Prokuratury o zawieszeniu postępowania ze względu na długotrwałą przeszkodę uniemożliwiającą kontynuowanie postępowania i postanowienie o umorzeniu dochodzenia w niniejszej sprawie. Ponadto, Spółka posiada wydruki korespondencji mailowej prowadzonej z rzekomym Dostawcą, z których jednoznacznie wynika przebieg zdarzeń skutkujących powstaniem opisanej straty. Po drugie strata pozostaje w bezpośrednim związku z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą, tzn. powstała w trakcie działań podatnika wykonywanych w ramach tej działalności. Jak wspomniano, powstała ona w związku ze składanymi przez Spółkę zamówieniami na dostawę rękawic gumowych. Wydatkowana kwota, zgodnie z intencją Spółki została poniesiona w celu uzyskania przychodów (z tytułu dalszej odsprzedaży rękawic). Jednocześnie należy podkreślić, ze Spółka w trakcie składanie zamówień i dokonywania wpłat skutkujących powstaniem straty, nie miała podstaw do powzięcia podejrzeń co do warunków transakcji – okoliczności składania zamówień znajdowały uzasadnienie w doświadczeniach wynikających z wieloletniej współpracy z chińskimi kontrahentami pozyskiwanymi przez stronę internetową. W transakcjach z Dostawcą standardowo stosowane były uzgodnienia, uzyskanie od kontrahenta próbek towaru, jak również komunikowanie się we wszelkich sprawach związanych z realizacją transakcji (składanie zamówień, przesyłanie faktur stanowiących podstawę do dokonania opłaty) za pomocą poczty elektronicznej.

Uwzględniając dotychczasową współpracę z kontrahentami pozyskanymi ze strony "Alibaba", oraz fakt, iż Podatnik nigdy nie został oszukany przez pozostałych chińskich kontrahentów pozyskanych z ww. strony, Spółka nie miała podstaw do powzięcia jakichkolwiek podejrzeń w związku z wymianą korespondencji mailowej, która doprowadziła do dokonania przez nią wpłaty na podane konta, a w konsekwencji do powstania straty poprzez doprowadzenie firmy I.sp. z o.o. (obecnie działającej pod firmą J. sp. z o.o.) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 121.560,58 zł (słownie; sto dwadzieścia jeden tysięcy pięćset sześćdziesiąt złotych i pięćdziesiąt osiem groszy) poprzez wprowadzenie pokrzywdzonego w błąd co do posiadania i możliwości dostawy gumowych rękawic. Spółka nie mogła przewidzieć, że chińska firma prześle w kontenerach zamiast zamówionego i zaakceptowanego na podstawie otrzymanych próbek towaru, ścinki poprodukcyjne. Nie można bowiem wymagać od przeciętnego, racjonalnie zachowującego się uczestnika profesjonalnego obrotu gospodarczego, by przyjmował założenie, że każdy chiński kontrahent rzetelnie negocjujący w sprawie wymiany handlowo-towarowej niesie za sobą ryzyko oszustwa i utraty środków podatnika. Na podobnej zasadzie można byłoby wymagać od podmiotu gospodarczego, by w każdym przypadku zakładał, że nie otrzyma towaru, który zamówił albo nie dostanie zapłaty za dostarczony przez niego towar – rygorystyczne przestrzeganie tych wymogów uniemożliwiałoby prowadzenie jakiejkolwiek działalności gospodarczej.

Reasumując, opisana strata jest wynikiem nadzwyczajnego zdarzenia, którego nie można było przewidzieć, ani mu zapobiec, tj. popełnienia przestępstwa na szkodę Spółki. Ryzyko wystąpienia takich zdarzeń, na które podatnik nie ma wpływu, jest nieodłącznym, elementem działalności gospodarczej – podobnie jak np. ryzyko kradzieży, czy też niewypłacalności kontrahenta. Dodać należy, że powyższe stanowisko zostało potwierdzone w licznych interpretacjach indywidualnych m.in. w:

• Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 27 kwietnia 2016 r nr IBPB-1-2/4510-271/16/AK, w której organ uznał, iż w związku z brakiem w updop definicji zarówno straty, jak również środków obrotowych należy znaczenie to postrzegać w świetle wykładni językowej. Strata w języku potocznym oznacza ubytek, poniesioną szkodę, to co się przestało posiadać. Na ogół stratą jest zniszczenie, uszkodzenie, utracenie towarów lub maszyn i urządzeń w wyniku pożaru, powodzi lub kradzieży, czyli jest ona następstwem zdarzeń losowych i nie wynika z celowego działania podatnika. Przyjmuje się, że dla celów podatkowych tylko stratę powstałą na skutek zdarzeń nieprzewidywalnych, nie do uniknięcia przez racjonalnie działający podmiot można uznać za zdarzenie, które uzasadnia zaliczenie powstałej straty w ciężar kosztów uzyskania przychodów.
  

• Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 13 stycznia 2015 r.,nr IPTPB3/423-336/14-5/IR, w której organ stwierdził, że zdarzenie może być uznane za zdarzenie losowe, niezależne od woli Wnioskodawcy, a powstała strata niewątpliwie wiąże się z całokształtem prowadzonej działalności gospodarczej. Niemniej jednak jednym z warunków uprawniającym do zaliczenia straty do kosztów uzyskania przychodów jest (jak już wskazano) również jej właściwe udokumentowanie. Zaistnienie szkody powinno być bowiem uprawdopodobnione przez właściwe organy ścigania (Policję, Prokuraturę).
  

• Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 14 maja 2010 r. (ITPB1/415-169b/10/MR), w myśl ogólnej zasady wyrażonej, w art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U.z 2010 r. Nr 51 poz. 307 ze zm ), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. W powołanym wyżej przepisie ustawodawca wymienia enumeratywnie, jakie konkretne wydatki mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów. Wskazuje jedynie, że aby określony wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu:
  
  • musi pozostawać w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą;
    
  • nie może być wymieniony w katalogu wydatków nie uznawanych za koszty uzyskania przychodów (art. 23 ust. 1 ustawy). Ponadto wydatek taki musi być udokumentowany prawidłowo oraz w sposób nie budzący wątpliwości(…). Jeżeli zatem Wnioskodawca dopełnił należytej staranności zarówno przed podjęciem współpracy z chińskim kontrahentem (np. dokonał rekonesansu rynku, otoczenia prawnego, na podstawie możliwych danych ocenił wiarygodność klienta, podjął odpowiednie czynności zabezpieczające transakcję), a także odpowiednio udokumentował poniesioną stratę to przedstawione stanowisko należy uznać za prawidłowe.

• Interpretacje indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 21 marca 2008 r., nr IP-PB3-423-50/08-2/KB, w której organ uznał, iż strata jako zdarzenie losowe stanowi dla podatnika pośredni koszt uzyskania przychodu. Stosownie do art. 15 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącane w dacie ich poniesienia (...).
  

• Interpretacja Indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 4 września 2008 r, nr ITPB1/415-325/08/HD, w której stwierdzono, że zgodnie z orzecznictwem i doktryną szkody (straty) w majątku obrotowym powstałe na skutek zdarzeń, na które podatnik nie ma wpływu można uznać za zdarzenie losowe, które uzasadnia zaliczenie powstałej straty do kosztów uzyskania przychodów. W sytuacji braku winy podatnika, co do zaistniałego zdarzenia, jak również braku jakichkolwiek zaniedbań ze strony podatnika, przy jednoczesnym właściwym udokumentowaniu szkody, podatnik ma możliwość zaliczenia poniesionej straty w środkach obrotowych do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 22 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
  
  
  

Konkludując, z przedstawionej powyżej analizy prawnej wynika, że wydatki poniesione z powodu oszustwa mogą stanowić koszty uzyskania przychodów w momencie poniesienia. W przedstawionym stanie faktycznym wydatki zostały poniesione w celu uzyskania przychodów – dalsza odsprzedaż rękawic – a zatem strata bezpośrednio mieści się w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Strata jest rzeczywista i powstała na skutek oszustwa kontrahenta wskutek nadzwyczajnego zdarzenia, niezależnego od Spółki. Dodatkowo strata została stosownie udokumentowana podczas kontroli celnej a następnie protokołem policyjnymi czynnościami podjętymi przez Prokuraturę.

Strata jest definitywna (rzeczywista) bowiem Podatnik nie ma realnej możliwości uzyskania zamówionego towaru lub odzyskania wpłaconej nierzetelnemu kontrahentowi kwoty. Stratę tę będzie można bowiem uznać za definitywną z uwagi na fakt, iż postępowanie prowadzone przez organy ścigania zostało ostatecznie umorzone z uwagi na niewykrycie sprawcy (na umorzenie postępowania karnego jako okoliczność świadczącą o definitywnym charakterze straty wskazywał m.in. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 26 października 2017 r., 0114-KDIP2-3.4010.204.2017.2.MS; Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 13 stycznia 2015 r. nr IPTPB3/423-336/14-5/IR). Powyższe przemawia za uznaniem za prawidłowe stanowiska Wnioskodawcy, że przedmiotowa strata stanowi koszt uzyskaniu przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2017 r., poz. 2343 z późn. zm.) – w brzmieniu obowiązującym w dniu złożenia wniosku – kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Właściwe określenie kosztów uzyskania przychodów, jak również właściwe ustalenie momentu ich poniesienia jest o tyle istotne, że rzutuje na wysokość podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych, a w konsekwencji rzutuje na prawidłowe rozliczenie podatku dochodowego od osób prawnych. Kosztem uzyskania przychodów będzie zatem taki wydatek, który spełnia łącznie następujące warunki:

• został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,
  

• jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
  

• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
  

• poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,
  

• został właściwie udokumentowany,
  

• nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 cyt. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
  
  
  

Generalnie należy przyjąć, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, bądź też zabezpieczenie lub zachowanie tego źródła przychodów, o ile w myśl przepisów ww. ustawy nie podlegają wyłączeniu z tych kosztów. Przy czym, związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku a osiągnięciem przychodu, bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku.

Kosztami będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskiwanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w tym celu, nawet wówczas gdy z obiektywnych powodów przychód nie zostanie osiągnięty.

Katalog wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, pomimo ich związku z przychodami i prowadzoną działalnością gospodarczą zawarty został w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Należy jednak pamiętać, że samo wyliczenie kosztów, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów, nie stwarza domniemania, że wszelkie pozostałe koszty, które nie są zamieszczone w art. 16 ust. 1 ww. ustawy, zostaną ex lege uznane za koszty uzyskania przychodów. Wśród kosztów wymienionych w tzw. negatywnym katalogu kosztów, ujętym w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie wyszczególniono strat w środkach obrotowych. Oznacza to, że co do zasady straty te, jako związane z prowadzoną działalnością, mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów.

Wśród wymienionych w tzw. negatywnym katalogu kosztów ujętym w art. 16 ust. 1 updop nie wyszczególniono strat w środkach obrotowych. Słusznie więc Wnioskodawca interpretuje przepisy ar. 16 ust. 1 pkt 5 i 6 updop, które odnoszą się do ściśle określonych strat, innych niż strata opisana we wniosku. Oznacza to, iż co do zasady ubytek taki mógłby potencjalnie zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów. Zaliczenie takiej straty podatnika do kosztów uzyskania przychodów powinno być jednak każdorazowo oceniane w aspekcie:

• całokształtu prowadzonej przez podatnika działalności,
  

• okoliczności, które spowodowały powstanie straty,
  

• udokumentowania straty,
  

• podjętych przez podatnika działań zabezpieczających.
  
  
  

W związku z brakiem w updop definicji straty należy znaczenie tego pojęcia postrzegać w rozumieniu potocznym, powszechnie używanym. I tak, strata w języku potocznym oznacza „ubytek”, „poniesioną szkodę”, „to co się przestało posiadać”. Na ogół strata wynika ze zniszczenia, uszkodzenia, utracenia składników majątku np. w wyniku pożaru, powodzi lub kradzieży, czyli jest ona następstwem zdarzeń losowych i nie wynika z celowego działania podatnika. Przyjmuje się, iż dla celów podatkowych tylko stratę powstałą na skutek zdarzeń nieprzewidywalnych, nie do uniknięcia przez racjonalnie działającego przedsiębiorcę i z dochowaniem należytej staranności można uznać za zdarzenie, które uzasadnia zaliczenie powstałej straty w ciężar kosztów uzyskania przychodów.

Każdy przypadek straty w środkach obrotowych, należy rozpatrywać indywidualnie,z uwzględnieniem okoliczności faktycznych towarzyszących sprawie i oceniać pod kątem całokształtu działalności prowadzonej przez podatnika. W niektórych przypadkach, strata jako zdarzenie losowe, może stanowić koszt uzyskania przychodów. Jednakże musi być to strata rzeczywista i prawidłowo udokumentowana. Ponadto istotnym warunkiem jest aby strata nie powstała z winy podatnika, jako wynik jego niedbalstwa lub naruszenia przepisów albo braku nadzoru nad pracownikami.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca wyszukuje dostawców z Chin poprzez Internet za pośrednictwem portalu „alibaba”. W wyniku akceptacji przesłanej i przedstawionej przez chińską firmę H.. jakości próbek rękawic roboczych, Wnioskodawca złożył zamówienie. W kontenerze były ścinki poprodukcyjne. Wnioskodawca zgłosił sprawę na Policję. Postanowieniem z dnia 13 marca 2017r. Prokurator umorzył dochodzenie w niniejszej sprawie wobec niewykrycia sprawcy. W toku postępowania przygotowawczego ustalono, że pod adresem wskazanym jako miejsce działalności H.. nie mieści się taka spółka, oraz że taka spółka nie posiada też dokumentacji rejestracyjnej.

Analiza złożonego wniosku nie daje podstaw do uznania, że działania podjęte przez Spółkę wypełniają wyżej wymienione wymogi, aby uznać je za dokonane z należytą starannością. W opinii organu podatkowego nowy kontrahent Spółki – wyszukany za pośrednictwem portalu „alibaba” – nie został w sposób wystarczający zweryfikowany. Zdaniem tut. organu nie może być w tym zakresie argumentem przemawiającym na korzyść Spółki fakt, że nigdy przez okres czterech lat nie zdarzyło się podatnikowi zostać oszukanym przez kontrahenta zagranicznego w związku z importem towarów. Oczywiste jest, że w takiej sytuacji osoby zamierzające dokonać oszustwa będą próbowały działać w sposób niewzbudzający podejrzeń. Nie zwalnia to jednak przedsiębiorcy z obowiązku dokonywania właściwej weryfikacji informacji pozwalających dokonać identyfikacji kontrahenta.

W celu zweryfikowania firmy H.. wystarczyło zażądać od kontrahenta aktualnego odpisu dokumentu potwierdzającego rejestrację podmiotu lub wystąpić – do organu państwowego zajmującym się administrowaniem przedsiębiorczością na terenie Chin, tj. State Administration for Industry & Commerce of the People`s Republic of China (www.saic.gov.cn) w skrócie SAIC – o potwierdzenie czy dane ww. firmy są zgodne z informacjami ujawnionymi w rejestrze prowadzonym przez Biuro Rejestracji Przedsiębiorstw lub Biuro Rejestracji Przedsiębiorstw Zagranicznych. Zdaniem organu podatkowego takie działanie było konieczne bowiem był to pierwszy kontakt z podmiotem, który zgłosił się za pośrednictwem internetu z chęcią nawiązania współpracy. Przy okazji takiej weryfikacji wyszłaby na jaw informacja, że „nowy kontrahent” Spółki nie istnieje. Żądanie dostarczenia próbek rękawic roboczych jest elementem koniecznym procesu weryfikacji jakości towaru, ale – jak w tym przypadku – nie stanowi o realności, wiarygodności i uczciwości kontrahenta. Opisany wyżej sposób sprawdzenia realności i wiarygodności kontrahenta nie jest oczywiście prawnym obowiązkiem Spółki. Nie można jednak uznać, że brak podjęcia jakichkolwiek kroków weryfikujących przez Spółkę można traktować jako działanie z zachowaniem należytej staranności bądź też jako działanie niezawinione zaistniałe wskutek zdarzenia niedającego się przewidzieć. Otóż zdaniem organu podjęcie jakichkolwiek kroków zmierzających do ustalenia, czy firma H.. realnie istnieje pozwoliłoby zapobiec oszustwu i utracie środków pieniężnych. Tymczasem zamówienie zostało złożone, przelew został zrealizowany bez takich działań zapobiegawczych w związku z czym Spółka utraciła znaczną kwotę środków pieniężnych. W sytuacji Spółki warunkiem koniecznym (minimum) weryfikacji istnienia podmiotu chińskiego było zażądanie od kontrahenta aktualnego odpisu dokumentu potwierdzającego rejestrację podmiotu. Takie działanie zabezpieczające nie zostało przez Spółkę podjęte, a przynajmniej nie wskazano go w opisie stanu faktycznego wniosku.

W konsekwencji należy uznać, że w omawianym przypadku osoby działające w imieniu Spółki, które dokonywały wyboru kontrahenta bez sprawdzenia jego danych rejestracyjnych dokonały niekorzystnego dla Spółki rozporządzenia mieniem. W takiej sytuacji należy uznać, że Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność za taką sytuację. Nie można zatem ciężaru ekonomicznego tego typu straty przerzucać na Skarb Państwa, poprzez zwiększenie kosztów uzyskania przychodów i tym samym uszczuplenie dochodu do opodatkowania.

Organ interpretacyjny podkreśla, iż ocena niniejszego wniosku nie pozbawia zasadności tezy, iż w niektórych sytuacjach strata w środkach pieniężnych może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów. Niemniej jednak strata ta winna mieć charakter wyjątkowy, sporadyczny i faktycznie niemożliwy do uniknięcia. W przypadku Wnioskodawcy sprawa przedstawia się jednak zgoła inaczej, gdyż nie podjął on żadnych kroków zabezpieczających przed skutkami oszustwa. Z pewnością za taki krok nie może być uznane powiadomienie organów ścigania, w wyniku którego wszczęte zostało postępowanie wyjaśniające prowadzone przez Prokuraturę i Policję. Wyraźnie w tym miejscu należy wskazać, że współpraca z organami ścigania jest działaniem podjętym już po dokonaniu wyłudzenia, kiedy ewentualność wykrycia sprawców oszustwa i odzyskania środków pieniężnych jest znikoma. Natomiast, aby uznać, że Spółka działała racjonalnie i starannie aby nie dopuścić do wyłudzenia środków pieniężnych musiałaby wykazać, że już na etapie wybierania kontrahenta poczyniła kroki zabezpieczające przed niekorzystnym rozporządzeniem posiadanym majątkiem.

Podsumowując, w ocenie organu brak jest podstaw do uznania straty w środkach pieniężnych, wynikających z wyłudzeniem od Spółki kwoty pieniężnej, za koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust.1 updop.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę z złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoja aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa. Skargę do WSA wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.