INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 09 czerwca 2011r. (data wpływu do tut. Biura – 13 czerwca 2011r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia spadku po ojcu i po matce - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 czerwca 2011r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia spadku po ojcu i po matce.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 28 listopada 1993r. zmarła matka wnioskodawcy. Jednym z jej spadkobierców jest wnioskodawca. Po śmierci matki wnioskodawca nie złożył oświadczenia o sposobie nabycia spadku. Wysokość podatku od spadków i darowizn nie została określona w drodze decyzji. W dniu 25 marca 1997r. zmarł ojciec wnioskodawcy. Majątek ojca odziedziczył wnioskodawca wspólnie z rodzeństwem. Również wówczas wnioskodawca nie złożył oświadczenia o sposobie nabycia spadku. Wnioskodawca nie zadeklarował wysokości podatku od spadków i darowizn. W 2010r. wnioskodawca złożył do Sądu Rejonowego wniosek o stwierdzenie nabycia spadku. Wyrok jest prawomocny od dnia 02 kwietnia 2011r.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. W którym dniu powstał obowiązek podatkowy z tytułu podatku od spadków i darowizn...
2. Czy zobowiązanie podatkowe z tytułu podatku od spadków uległo przedawnieniu...
   
   

Wnioskodawca wskazał, iż zobowiązanie podatkowe z tytułu podatku od spadków i darowizn powstaje w sposób wskazany w art. 21 ust. 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej, tj. w dniu odebrania decyzji w sprawie ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego.

W ocenie wnioskodawcy, kolejno w dniu 31 grudnia 1998r. oraz 31 grudnia 2002r. minął termin do wydania decyzji w sprawie ustalenia wysokości zobowiązani podatkowego, a w konsekwencji nie powstało i nie powstanie zobowiązanie podatkowe. Zgodnie z art. 68 § 1 Ordynacji podatkowej zobowiązanie nie powstaje, jeżeli decyzja ustalająca to zobowiązanie została doręczona po upływie 3 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy. Zdaniem wnioskodawcy, z uwagi na fakt, że nie otrzymał decyzji w sprawie ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego z tytułu podatku od spadków i darowizn, to nie powstało po jego stronie zobowiązanie podatkowe z tytułu nabycia majątku w drodze spadku. Wnioskodawca wskazał, iż ponieważ nie złożył deklaracji podatkowej, zastosowanie miał art. 68 § 2 Ordynacji podatkowej, który stanowi, że zobowiązanie podatkowe nie powstaje, pod warunkiem, że decyzja ustalająca wysokość tego zobowiązania została doręczona po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy. Zatem – w ocenie wnioskodawcy – do tej pory nie powstało zobowiązanie podatkowe i nastąpiło przedawnienie możliwości powstania tego zobowiązania.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Stosownie do art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2006r. Nr 222, poz. 1629) do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn, w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2004r. Nr 142, poz. 1514 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym przed 01 stycznia 2007r. podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. spadku.

Spadek jest instytucją regulowaną przepisami zawartymi w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). W myśl art. 922 § 1 tej ustawy przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób.

Zgodnie z art. 924 ww. ustawy, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast stosownie do przepisu art. 925 tej ustawy spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Prawomocne postanowienie sądu ma natomiast charakter deklaratoryjny i stwierdza jedynie nabycie spadku przez spadkobiercę (art. 1025 § 1 K.c.). Wobec tego nabycie spadku ma miejsce z chwilą śmierci spadkodawcy. Zgodnie bowiem z treścią art. 1015 § 1 i § 2 zdanie pierwsze Kodeksu cywilnego oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest jednoznaczny z prostym przyjęciem spadku.

Z treści wniosku wynika, że w 1993r. zmarła matka wnioskodawcy. Jednym z jej spadkobierców jest wnioskodawca. Po śmierci matki wnioskodawca nie złożył oświadczenia o sposobie nabycia spadku. Wysokość podatku od spadków i darowizn nie została określona w drodze decyzji. W 1997r. zmarł ojciec wnioskodawcy. Majątek ojca odziedziczył wnioskodawca wspólnie z rodzeństwem. Również wówczas wnioskodawca nie złożył oświadczenia o sposobie nabycia spadku. Wnioskodawca nie zadeklarował wysokości podatku od spadków i darowizn. W 2010r. wnioskodawca złożył do Sądu Rejonowego wniosek o stwierdzenie nabycia spadku. Wyrok jest prawomocny od dnia 02 kwietnia 2011r.

Zatem w przedmiotowej sprawie z uwagi na fakt nabycia spadku przed wejściem w życie od 1 stycznia 2007r. znowelizowanej ustawy o podatku od spadków i darowizn będą miały zastosowanie przepisy ustawy z dnia 28 lipca 1983r. o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006r.

Zgodnie z art. 5 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych (...).

W przypadku nabycia majątku spadkodawcy w drodze dziedziczenia obowiązek podatkowy powstaje z chwilą przyjęcia spadku - art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 4 tej ustawy, w przypadku nabycia, które nie zostało zgłoszone do opodatkowania, a następnie nabycie to stwierdzono pismem obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma. Jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, to obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia.

Stosownie do art. 17a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn podatnicy podatku są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2, złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania.

Podstawę opodatkowania – zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy - stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.

Biorąc pod uwagę opisany we wniosku stan faktyczny oraz przedstawiony powyżej stan prawny, należy stwierdzić, że nabycie spadku co do zasady, podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn. W przedmiotowej sprawie, z uwagi na nabycie spadku po matce w 1993r. oraz po ojcu w 1997r., nabycie to podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006r. Przy nabyciu spadku, które nie zostało zgłoszone do opodatkowania, co miało miejsce w przedmiotowej sprawie, ale zostało stwierdzone postanowieniem Sądu, obowiązek podatkowy powstaje nie z chwilą przyjęcia spadku (art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy) lecz z chwilą uprawomocnienia się postanowienia Sądu o stwierdzeniu nabycia spadku (art. 6 ust. 4 tejże ustawy). Ponieważ w przedmiotowej sprawie postanowienie Sądu o stwierdzeniu nabycia spadku uprawomocniło się w kwietniu 2011r., to obowiązek podatkowy z tytułu ww. nabycia spadku powstał właśnie w kwietniu 2011r. Art. 6 ust. 4 ww. ustawy przewiduje bowiem możliwość powstania obowiązku podatkowego w sytuacji gdy nabycie nie zgłoszone do opodatkowania, stwierdzone zostanie następnie pismem. Obowiązek podatkowy powstaje wówczas z chwilą sporządzenia pisma, a jeżeli pismem tym jest orzeczenie sądu o nabyciu spadku, obowiązek powstaje z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu stwierdzającego nabycie spadku przez określone w nim osoby. Mając na uwadze powyższe należy wskazać, że w praktyce wydanie decyzji w sprawie ustalenia należnego podatku z tytułu nabycia spadku następuje dopiero po zakończeniu postępowania spadkowego w Sądzie i w konsekwencji, przyjmuje się co do zasady, że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się postanowienia Sądu.

Zatem wnioskodawca był zobowiązany, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego (tj. w terminie miesiąca od dnia uprawomocnienia się postanowienia Sądu o stwierdzeniu nabycia spadku), do złożenia zeznań podatkowych o nabyciu spadku (formularz SD-3).

Zgodnie z art. 21 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem:

1. zaistnienia zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże powstanie takiego zobowiązania;
2. doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania.
   
   

W myśl art. 21 § 2 tej ustawy jeżeli przepisy prawa podatkowego nakładają na podatnika obowiązek złożenia deklaracji, a zobowiązanie podatkowe powstaje w sposób określony w § 1 pkt 1, podatek wykazany w deklaracji jest podatkiem do zapłaty, z zastrzeżeniem § 3.

Stosownie do art. 21 § 3 Ordynacji podatkowej jeżeli w postępowaniu podatkowym organ podatkowy stwierdzi, że podatnik, mimo ciążącego na nim obowiązku, nie zapłacił w całości lub w części podatku, nie złożył deklaracji albo że wysokość zobowiązania podatkowego jest inna niż wykazana w deklaracji, organ podatkowy wydaje decyzję, w której określa wysokość zobowiązania podatkowego.

Na podstawie art. 68 § 1 i § 2 ww. ustawy zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w art. 21 § 1 pkt 2, nie powstaje, jeżeli decyzja ustalająca to zobowiązanie została doręczona po upływie 3 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Natomiast, gdy podatnik:

1. nie złożył deklaracji w terminie przewidzianym w przepisach prawa podatkowego,
2. w złożonej deklaracji nie ujawnił wszystkich danych niezbędnych do ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego,

zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w § 1, nie powstaje, pod warunkiem że decyzja ustalająca wysokość tego zobowiązania została doręczona po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Wobec powyższego zgodnie z art. 21 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej zobowiązanie podatkowe w podatku od spadków i darowizn powstaje z dniem doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania. Organ podatkowy wydaje w przypadku podatku od spadków i darowizn obligatoryjnie decyzję wymiarową. Powinna ona być poprzedzona złożeniem zeznania podatkowego. Okres przedawnienia prawa do wydania decyzji ustalającej wysokość podatku od spadków i darowizn liczy się nie od uzyskania spadku, czyli śmierci spadkodawcy, ale od końca roku, w którym powstał obowiązek podatkowy, tj. w którym uprawomocniło się postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia praw do spadku. Powinność zapłaty tego podatku nie powstanie jeżeli przed upływem 3 lat licząc od końca roku, w którym postanowienie to stało się prawomocne, a w przypadku gdy nie złożono deklaracji w terminie przewidzianym w przepisach prawa podatkowego bądź w złożonej deklaracji nie ujawniono wszystkich danych niezbędnych do ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego - przed upływem 5 lat, nie zostanie doręczona decyzja ustalająca podatek należny z tytułu nabycia spadku.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, iż dnia 02 kwietnia 2011r. uprawomocniło się postanowienie sądu. Tym samym nie upłynął jeszcze okres wskazany w art. 68 § 1 i 2 Ordynacji podatkowej, a co za tym idzie nie doszło do przedawnienia zobowiązania podatkowego. W przedstawionym stanie faktycznym, na podstawie art. 17a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, na wnioskodawcy ciąży obowiązek złożenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznania podatkowego o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru.

Wobec powyższego stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.