Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT1-2.4012.320.2019.1.MO
z 2 sierpnia 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 31 maja 2019 r. (data wpływu 6 czerwca 2019 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usługi zwrotnego przeniesienia Wierzytelności do Spółki na mocy określonego w umowie prawa Odkupu, dokonane w ramach kompleksowej usługi Sekurytyzacji – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 czerwca 2019 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usługi zwrotnego przeniesienia Wierzytelności do Spółki na mocy określonego w umowie prawa Odkupu, dokonane w ramach kompleksowej usługi Sekurytyzacji, jak również podatku od czynności cywilnoprawnych.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka akcyjna (dalej: „Spółka” lub „Wnioskodawca”) planuje zawrzeć ze spółką z siedzibą w Irlandii (dalej: „SSPE”) będącą podmiotem o nieograniczonym obowiązku podatkowym (rezydencji podatkowej) w Irlandii, transakcję sekurytyzacji tradycyjnej wierzytelności leasingowych (dalej: „Transakcja Sekurytyzacji”), w wykonaniu której SSPE zapewni Spółce dostarczenie środków finansowych przed terminem wymagalności określonych wierzytelności własnych Spółki (dalej: „usługa Sekurytyzacji” lub „Sekurytyzacja”).

W ramach usługi Sekurytyzacji, Wnioskodawca pełnić będzie rolę jednostki inicjującej, a SSPE – jednostki specjalnego przeznaczenia do celów sekurytyzacji w rozumieniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/2402 z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie ustanowienia ogólnych ram dla sekurytyzacji oraz utworzenia szczególnych ram dla prostych, przejrzystych i standardowych sekurytyzacji, a także zmieniające dyrektywy 2009/65/WE, 2009/138/WE i 2011/61/UE oraz rozporządzenia (WE) nr 1060/2009 i (UE) nr 648/2012 (dalej: „Rozporządzenie w sprawie ustanowienia ogólnych ram dla sekurytyzacji”).

Zgodnie z Rozporządzeniem w sprawie ustanowienia ogólnych ram dla sekurytyzacji, sekurytyzacja obejmuje transakcje, które umożliwiają wierzycielowi refinansowanie pakietu należności, takich jak m.in. wynikających z umów leasingu poprzez przekształcenieich w zbywalne papiery wartościowe, np. obligacje.

Transakcje sekurytyzacyjne stanowią specyficzny, kompleksowy instrument pozyskiwania finansowania, na który składa się szereg czynności m.in. pozyskanie finansowania przez SSPE od inwestorów, zapewnienie finansowania przez SSPE na rzecz jednostki inicjującej, zabezpieczenie finansowania w drodze przeniesienia własności sekurytyzowanych wierzytelności na SSPE, obsługa wierzytelności przez jednostkę inicjującą. Dlatego też, całościowo transakcja Sekurytyzacji wymaga uczestnictwa określonych partnerów biznesowych tj. oprócz jednostki inicjującej i jednostki specjalnego przeznaczenia do celów sekurytyzacji, w szczególności również inwestorów i banków oraz zawarcia szeregu umów, które będą tworzyć przedmiotową transakcję.

Na rynku europejskim standardowym rozwiązaniem jest wykorzystanie SSPE, która znajduje się w jurysdykcji prawnej akceptowalnej dla wszystkich stron transakcji, przede wszystkim dla inwestorów. Bardzo ważnym argumentem za wyborem danej lokalizacji jest lokalne prawo, które reguluje procesy sekurytyzacji aktywów. W efekcie inwestorzy uzyskują akceptowalny i dostateczny poziom komfortu, że konstrukcja prawna zapewnia odpowiedni poziom bezpieczeństwa inwestowanych w obligacje środków.

Podkreślić należy, że efektem i ekonomicznym celem Sekurytyzacji jest pozyskanie środków pieniężnych przez Spółkę wykorzystując aktywa w postaci wierzytelności leasingowych. Sekurytyzowane wierzytelności pozwalają inwestorom na pewność, że pakiet przeniesionych wierzytelności stanowi ekonomiczne zabezpieczenie terminowej obsługi emisji obligacji przeprowadzonej przez SSPE, zarówno w zakresie płatności odsetek jak i spłat kapitału. Dla Wnioskodawcy, Sekurytyzacja pozwala na poprawę płynności finansowej, dywersyfikację źródeł finansowania, zbudowanie stabilnych i długoterminowych zobowiązań, które mają podobny profil spłaty jak budowane aktywa. Pozyskanie takich środków pieniężnych pozwala na prowadzenie nowej akcji leasingowej i oferowanie leasingobiorcom swoich usług.

Na rynku europejskim, sekurytyzacja jest bardzo efektywnym, popularnym i często wykorzystywanym instrumentem, który pozwala pozyskać środki finansowe. Spółki leasingowe bardzo często z tego rozwiązania korzystają z uwagi na fakt, że aktywa leasingowe generują stabilne i prawdopodobne przepływy finansowe.

Zastosowana struktura transakcji będzie odpowiadać sekurytyzacji tradycyjnej w rozumieniu Rozporządzenia w sprawie ustanowienia ogólnych ram dla sekurytyzacji, tj. będzie miała charakter tzw. true-sale (związane będzie z rzeczywistym przeniesieniem własności wierzytelności).

W ramach wykonania Transakcji Sekurytyzacji SSPE zobowiąże się do nabywania od Spółki na podstawie umowy przelewu wierzytelności zgodnie z art. 509 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1025, z późn. zm., dalej: „Kodeks cywilny”) jej niewymagalnych wierzytelności własnych (dalej: „Wierzytelności”) na podstawie umowy sprzedaży Wierzytelności. Zakresem przelewu Wierzytelności objęte będą przyszłe raty leasingowe w kwocie netto (bez VAT) przysługujące Spółce od jej klientów z tytułu świadczenia przez nią umów tzw. leasingu operacyjnego, o którym mowa w art. 17b ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1036, z późn. zm., dalej: „ustawa o CIT”) oraz prawa i wierzytelności z nimi związane, w tym należności z tytułu odszkodowania umownego w przypadku wygaśnięcia umowy leasingu na skutek szkody całkowitej oraz w przypadku odstąpienia od umowy leasingu lub wypowiedzenia umowy leasingu (w części ustalonej przez strony) oraz odsetki za zwłokę, kary umowne itp. Wierzytelności o zapłatę wartości końcowej (rezydualnej) przedmiotu leasingu nie są przedmiotem przelewu.

W związku z powyższym, SSPE stanie się podmiotem uprawnionym do domagania się od klientów spłaty Wierzytelności w terminach ich wymagalności, późniejszymi niż data przelewu Wierzytelności. Wraz z Wierzytelnościami na SSPE przejdą ich zabezpieczenia prawne ustanowione przez klientów Spółki. Natomiast własność przedmiotów leasingu nie zostanie przeniesiona na SSPE w momencie przelewu Wierzytelności.

Z tytułu nabycia przez SSPE Wierzytelności Spółki, SSPE zobowiąże się do zapłaty na rzecz Spółki ceny równej przyszłej wartości rat leasingowych pomniejszonych o dyskonto obliczone w oparciu o przyjęte przez strony wskaźniki oraz na podstawie ustalonego przez strony wzoru (dyskontowanie przyszłych przepływów będzie odbywało się według stopy dyskontowej równej stopie procentowej użytej w kontraktach leasingowych). Płatność za nabywane Wierzytelności będzie następować w momencie przelewu konkretnych pakietów Wierzytelności. W świetle umów stanowiących podstawę Transakcji Sekurytyzacji do przelewu Wierzytelności dochodzić będzie z chwilą dokonania zapłaty.

Z tytułu przelewu wierzytelności, poza dyskontem, SSPE nie przysługuje inne wynagrodzenie od Wnioskodawcy (np. prowizja, opłata).

Raty leasingowe należne od klientów będą oprocentowane według zmiennej stopy procentowej. Zmiana stóp procentowych już po momencie zbycia Wierzytelności nie będzie uprawniać stron Transakcji Sekurytyzacji do żądania zmiany wysokości ceny.

SSPE będzie finansowała nabycie Wierzytelności poprzez emisję dłużnych papierów wartościowych (objętych przez podmiot zewnętrzny oraz ewentualnie przez Spółkę), poprzez pożyczkę podporządkowaną uzyskaną od Spółki oraz poprzez inne instrumenty kredytowe.

Pomimo sekurytyzacji Wierzytelności, Spółka pozostanie stroną umów tzw. leasingu operacyjnego (w rozumieniu art. 17b ustawy o CIT) jako leasingodawca oraz właściciel przedmiotów umowy leasingu. Biorąc pod uwagę, że Wnioskodawca posiada wiedzę o zawartych umowach leasingu, relacje z leasingobiorcami oraz odpowiednie zasoby pozwalające na obsługę Wierzytelności, Spółka na podstawie odrębnej umowy serwisowej (tzw. Servicing Agreement) zawartej na potrzeby Transakcji Sekurytyzacji świadczyć będzie na rzecz SSPE za wynagrodzeniem usługi obsługi i windykacji sekurytyzowanych Wierzytelności od klientów Spółki w imieniu własnym ale na rachunek SSPE.

Na podstawie umowy serwisowej Spółka będzie obsługiwała sekurytyzowane Wierzytelności zajmując się m.in. administracją, umowami, zbieraniem wpłat od leasingobiorców, prowadzeniem dokumentacji dotyczącej Wierzytelności, raportowaniem, monitorowaniem terminowości spłat Wierzytelności, wzywaniem leasingobiorców do zapłaty zaległych rat.

Na podstawie umowy serwisowej, Spółka będzie również świadczyć na rzecz SSPE usługi inkasa polegające na przekazywaniu otrzymanych od klientów Wierzytelności na rzecz SSPE. Środki uzyskiwane przez Wnioskodawcę od klientów tj. raty leasingowe (w tzw. części kapitałowej oraz odsetkowej) oraz należności z tytułu odszkodowania umownego w przypadku wygaśnięcia umowy leasingu na skutek szkody całkowitej oraz w przypadku odstąpienia od umowy leasingu lub wypowiedzenia umowy leasingu, będą na podstawie umowy serwisowej przekazywane na rachunek SSPE. W przypadku gdy między innymi Spółka nie będzie wywiązywała się ze swoich obowiązków w należyty sposób lub naruszy warunki umowy, SSPE będzie mogła uruchomić procedurę wskazania w miejsce Spółki podmiotu świadczącego usługi w ramach umowy serwisowej (tzw. serwiser zastępczy).

W związku z powyższym, Spółka będzie w praktyce otrzymywała spłatę Wierzytelności od klientów, a następnie, na ustalonych przez strony zasadach i terminach, będzie przekazywać otrzymane spłaty w całości do SSPE (przy czym w praktyce możliwe jest wzajemne potrącanie należności Spółki oraz SSPE wymagalnych w tym samym dniu). W zamian za świadczoną usługę, Wnioskodawca otrzyma od SSPE wynagrodzenie w części stałej (równej określonemu procentowi wartości przelanych Wierzytelności) oraz zmiennej (zależnej od przychodu SSPE). Mechanizm płatności zostanie tak ustalony przez strony Transakcji Sekurytyzacji, aby SSPE przekazywała do Wnioskodawcy określoną część nadwyżek finansowych w ramach zmiennej części wynagrodzenia za usługę serwisową.

Ponadto, przy spełnieniu ściśle określonych warunków, Spółka będzie uprawniona do odkupienia od SSPE Wierzytelności („Odkup”). Odkup w szczególności ma umożliwić wycofanie się Spółki z Sekurytyzacji, w przypadku, gdy jej zasadnicze cele biznesowe zostaną spełnione, a w posiadaniu SSPE pozostanie jedynie „niewielki” pakiet Wierzytelności i/lub gdy posiadacze obligacji zostaną w całości spłaceni i jedyną stroną inwestującą będzie Spółka.

Spółka ma ponadto obowiązek odkupić wierzytelności, które zostały przelane z naruszeniem umowy (np. wierzytelności niespełniające kryteriów dostępności do programu).

Co do zasady ceną Odkupu będzie wysokość części kapitałowej wierzytelności na moment Odkupu, niemniej strony mogą ustalić inną kwotę wynagrodzenia, w szczególności gdyby odkupowana Wierzytelność była przeterminowana.

Podsumowując, z ekonomicznego punktu widzenia, przedstawione powyżej czynności dotyczące przelewu Wierzytelności wynikających z umów leasingu operacyjnego zawartych przez Spółkę stanowić będą integralne elementy jednej kompleksowej usługi finansowej, tj. usługi Sekurytyzacji, w ramach której w zamian za określoną płatność zapewniającą finansowanie działalności Spółki, określona pula aktywów (tutaj: „Wierzytelności Spółki”) wraz z generowanymi przez nie przyszłymi strumieniami płatności zostaje wyodrębniona z przedsiębiorstwa Spółki i przeniesiona na rzecz podmiotu zapewniającego finansowanie (tutaj: „SSPE”).

Wnioskodawca wskazuje, że przez Transakcję Sekurytyzacji należy rozumieć całokształt relacji pomiędzy stronami w ramach Sekurytyzacji – w praktyce podmioty uczestniczące w Sekurytyzacji mogą zawierać szereg umów regulujących ich prawa i obowiązki w odniesieniu do poszczególnych aspektów transakcji.

SSPE nie posiada na terytorium Polski stałego miejsca prowadzenia działalności, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i art. 28b ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, z późn. zm., dalej: „ustawa o VAT”).

Jednocześnie, Spółka nie posiada poza terytorium Polski stałego miejsca prowadzenia działalności, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i art. 28b ustawy o VAT, dla którego świadczona byłaby usługa w zakresie Sekurytyzacji.

Ponadto, na podstawie art. 14b § 3a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 900 ze zm.), Wnioskodawca wskazuje następujące dane identyfikacyjne SSPE: …, …, wpisana do rejestru przedsiębiorstw pod numerem … .

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy zwrotne przeniesienie Wierzytelności do Spółki na mocy określonego w umowie prawa Odkupu, dokonane w ramach kompleksowej usługi Sekurytyzacji, będzie objęte zakresem art. 8 ustawy o VAT i będzie stanowić jeden z elementów tej usługi?

Zdaniem Wnioskodawcy,

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

W myśl art. 5 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlega w szczególności odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Natomiast zgodnie z art. 8 ustawy o VAT przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Powyższa definicja została doprecyzowana przez praktykę orzeczniczą i interpretacyjną. Co do zasady, warunkami koniecznymi do uznania transakcji za odpłatne świadczenie usług dla celów VAT są:

• działanie w charakterze podatnika w ramach danej transakcji, czyli konieczność uznania danej czynności za wykonaną w ramach działalności gospodarczej,
  

• odpłatność, czyli istnienie bezpośredniego związku między świadczeniem a płatnością,
  

• istnienie konsumenta danej usługi, czyli podmiotu odnoszącego korzyść w wyniku jej wyświadczenia,
  

• istnienie stosunku prawnego będącego podstawą realizacji danej usługi.
  
  

Mając na uwadze treść powyższej definicji usługi, w okolicznościach zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że usługa Sekurytyzacji (obejmująca w szczególności przelewy Wierzytelności) będzie stanowić odpłatne świadczenie usług w rozumieniu VAT świadczoną przez SSPE na rzecz Spółki, bowiem:

• będzie wykonywana w ramach działalności gospodarczej SSPE,
  

• świadczenie będzie odpłatne, tj. będzie istniał bezpośredni związek między świadczeniem SSPE a płatnością Spółki, tj. wynagrodzeniem SSPE będzie ustalone przez strony dyskonto,
  

• Spółka odniesie korzyść w wyniku wyświadczenia Usługi Sekurytyzacji na jej rzecz, ponieważ pozwoli jej ona na zdobycie finansowania dla prowadzonej działalności oraz poprawę płynności finansowej,
  

zaistnieje stosunek prawny będący podstawą realizacji usługi Sekurytyzacji, Spółka zawrze bowiem z SSPE szereg umów stanowiących podstawę wykonania Transakcji Sekurytyzacji.

Bogate orzecznictwo (zarówno Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, jak i sądów polskich), a także dorobek doktryny w zakresie podatku VAT pozwoliły na wypracowanie określonych warunków, których zaistnienie musi być zweryfikowane dla uznania, iż określona transakcja stanowi usługę dla celów tej daniny. Zgodnie z jednolitym stanowiskiem w tym zakresie (potwierdzonym m.in. komentarzu „VAT 2010” J. Martini, P. Skorupa, M. Wojda, C.H. Beck, Warszawa 2010, str. 70), co do zasady, warunkami koniecznymi do uznania transakcji za usługę dla celów VAT są:

• działanie w charakterze podatnika w ramach danej transakcji, czyli konieczność uznania danej czynności za wykonaną w ramach działalności gospodarczej,
  

• odpłatność, czyli istnienie bezpośredniego związku między świadczeniem a płatnością,
  

• istnienie konsumenta danej usługi, czyli podmiotu odnoszącego korzyść w wyniku jej wyświadczenia,
  

• istnienie stosunku prawnego będącego podstawą realizacji danej usługi.
  
  

Reasumując powyższą analizę, należy stwierdzić, iż przelewy Wierzytelności przez Spółkę do SSPE będą dokonane w ramach usługi świadczonej przez SSPE na rzecz Spółki, gdyż w jej rezultacie Spółka uzyska od SSPE finansowanie potrzebne do prowadzonej działalności.

Powyższa konkluzja znajduje potwierdzenie w licznych orzeczeniach sądów administracyjnych oraz interpretacjach organów podatkowych. Tytułem przykładu wskazać można:

• Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 25 listopada 2009 r. (sygn. I SA/Wr 1564/09), w którym stwierdzono, iż: „Wyjaśniając w największym skrócie pojęcie sekurytyzacji, należy wskazać, że »jest to proces ekonomiczny, którego celem jest emisja papierów wartościowych na podstawie zespołu wierzytelności« (patrz: I. Raczkowska, Sekurytyzacja wierzytelności bankowych, Warszawa 2001 r. s. 13-14). Jak z tego wynika, czynności podejmowane przez spółkę celową w ramach sekurytyzacji nie sprowadzają się do samego nabycia wierzytelności w ramach cesji, lecz cesja stanowi jedynie element - świadczonej przez spółkę celową - szerszej (kompleksowej) usługi pośrednictwa finansowego, związanego z nabywaniem wierzytelności oraz redystrybucją środków finansowych i ograniczeniem ryzyka niewypłacalności dłużników”.
  

• Wyrok NSA z dnia 2 grudnia 2010 r. (sygn. I FSK 669/10), w którym Sąd uznał, że usługi świadczone przez spółkę celową w ramach procesu sekurytyzacji, jako usługi finansowe podlegają zwolnieniu od podatku VAT, NSA pokreślił także kompleksowy charakter sekurytyzacji stwierdzając: „Mając na uwadze powyższe oraz przedstawiony przez podatnika stan faktyczny, stwierdzić należy, iż realizowane przez spółkę celową C. czynności w ramach wskazanego we wniosku o udzielenie interpretacji procesu stanowią kompleksową usługę o złożonym charakterze. Organ w wydanej interpretacji, koncentrując uwagę przede wszystkim na aspekcie cesji wierzytelności, nie uwzględnił wszystkich elementów stanu faktycznego przedstawionego we wniosku, które mogły mieć wpływ na określenie właściwego charakteru usług świadczonych przez Spółkę celową na rzecz V”.
  

• Wyroki WSA w Warszawie z dnia 29 sierpnia 2012 r. (sygn. akt III SA/Wa 3030/11) oraz z dnia 6 sierpnia 2012 r. (sygn. akt III SA/Wa 3009/11) prezentujące stanowisko analogiczne do powyższego.
  

• Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 18 lipca 2013 r. (sygn. ILPP4/443-185/13-4/EWW) dotycząca transakcji sekurytyzacyjnej, w której spółka celowa z siedzibą w Irlandii brała udział w sekurytyzacji wierzytelności. W odpowiedzi na zapytanie podatnika organ jednoznacznie wskazał, że: „Ekonomicznym celem opisanej transakcji jest bowiem nabycie wierzytelności, które stanowić będą podstawę dokonanej emisji papierów wartościowych (obligacji), a więc pozyskanie środków na rynku kapitałowym. W istotny sposób odróżnia to taką transakcję cesji wierzytelności od nabycia wierzytelności zrealizowanej w celu odzyskania reprezentowanych przez nie wartości pieniężnych. (...) W związku z powyższym stwierdzić należy, że import usług świadczonych przez SPV na rzecz Wnioskodawcy w ramach umowy sekurytyzacji stanowić będzie usługi finansowe w zakresie długów, zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy”.
  

• Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 24 stycznia 2014 r. (sygn. ILPP4/443-500/13-2/BA) oraz interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 28 stycznia 2015 r. (sygn. IPPP3/443-1099/14-2/JF), które prezentują identyczne stanowisko do wyżej przedstawionego. Należy przy tym podkreślić, iż interpretacje te dotyczą analogicznej transakcji do tej, która jest planowana przez Spółkę, tj. sekurytyzacji wierzytelności wynikających z leasingu z udziałem spółki celowej w Irlandii.
  

• Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 28 stycznia 2015 r. (sygn. IPPP3/443-1099/14-2/JF), która dotyczyła analogicznej transakcji sekurytyzacyjnej, w której wierzytelności wynikające z umów leasingu były przenoszone do spółki celowej z siedzibą w Irlandii.
  

• Interpretacje Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 20 listopada 2017 r. (sygn. 0114-KDIP1-2.4012.500.2017.1.SM) oraz z dnia 23 listopada 2017 r. (sygn. 0112-KDIL1-3.4012.418.2017.2.KM) dotyczące sekurytyzacji wierzytelności leasingowych i pożyczkowych z udziałem spółki celowej z siedzibą w Luksemburgu.
  

• Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 28 kwietnia 2017 r. (sygn. 1462-IPPP1.4512.110.2017.1.MPE) dotycząca sekurytyzacji wierzytelności leasingowych z udziałem spółki celowej z siedzibą w Irlandii.
  
  

W przytoczonych powyżej orzeczeniach sądów podkreślany jest kompleksowy charakter usługi sekurytyzacyjnej. Transakcja sekurytyzacji wierzytelności nie obejmuje bowiem jedynie przelewu wierzytelności przez inicjatora sekurytyzacji na podmiot celowy (podmiot emisyjny), lecz zawiera ona także inne elementy działania, które są konieczne i typowe dla tego rodzaju transakcji.

Mając powyższe na uwadze, strony Transakcji Sekurytyzacji mogą wprowadzić do umowy przelewu Wierzytelności odpowiednie postanowienia dające możliwość zwrotnego (w formie Odkupu) przeniesienia niektórych Wierzytelności przez SSPE na Spółkę.

Należy podkreślić, iż zdaniem Wnioskodawcy Odkup niektórych Wierzytelności będzie stanowił integralną część kompleksowej transakcji sekurytyzacyjnej. Z uwagi bowiem na fakt, iż Wierzytelności nabyte przez SSPE mają stanowić ekonomiczne zabezpieczenie wyemitowanych przez SSPE obligacji, kluczową kwestią jest zapewnienie, aby Wierzytelności te były terminowo spłacane. W przeciwnym bowiem razie spłata przez SSPE zobowiązań z tytułu uzyskanego finansowania mogłaby być zagrożona. Odkup Wierzytelności jest również standardowym elementem transakcji sekurytyzacyjnych, która umożliwia inicjatorowi sekurytyzacji jej zakończenie w przypadku gdy ze względu na niewielką wartość wierzytelności pozostałych do spłaty oraz fakt całkowitego spłacenia inwestorów, utrzymywanie struktury przestaje być ekonomicznie uzasadnione.

Ewentualny odkup Wierzytelności należy więc rozpatrywać na gruncie ustawy u VAT nie jako odrębną transakcję, lecz jedynie jako wycofanie się stron, w pewnym zakresie, z wcześniej dokonanej transakcji w sytuacjach przewidzianych w umowie. Do odkupu nie doszłoby, gdyby strony nie zawarły transakcji w zakresie Sekurytyzacji.

Zwrotnego przeniesienia Wierzytelności w ramach realizacji odkupu nie można rozpatrywać odrębnie, gdyż jest ono nierozerwalnie związane z kompleksową usługą Sekurytyzacji. W konsekwencji, nie stanowi ono również samodzielnego świadczenia usług. W szczególności, Spółka nie występuje w tym zakresie w roli ani usługodawcy, ani usługobiorcy, Spółka bowiem jest usługobiorcą transakcji finansowania świadczonej przez SSPE w ramach Sekurytyzacji. Nieuprawnione byłoby twierdzenie, że Spółka w zakresie zwrotnego przeniesienia Wierzytelności poprzez odkup świadczy usługę na rzecz SSPE, gdyż element ten nie przynosi SSPE dodatkowych korzyści, a jedynie częściowo niweluje skutki pierwotnej sprzedaży Wierzytelności. Jak zostało bowiem wskazane, założeniem Transakcji Sekurytyzacji jest przeniesienie wyłącznie Wierzytelności spełniających określone kryteria, dlatego też w sytuacji gdy niektóre Wierzytelności kryteriów tych nie będą spełniać dokonywane będzie ich zwrotne przeniesienie do Spółki.

Należy również podkreślić, że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniach dotyczących opodatkowania podatkiem VAT świadczeń kompleksowych wielokrotnie zaznaczał, że jeżeli dwa lub więcej niż dwa świadczenia (czynności) dokonane przez podatnika na rzecz usługobiorcy są tak ściśle powiązane, iż obiektywnie tworzą w sensie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie dla celów podatku od wartości dodanej. Stanowisko takie zostało wyrażone, m.in. w orzeczeniu w sprawie C-349/96, w którym Trybunał stwierdził, że „pojedyncze świadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jedną lub więcej części składowych uznaje się za usługę zasadniczą, podczas, gdy inny lub inne elementy traktuje się jako usługi pomocnicze, do których stosuje się te same zasady opodatkowania, co do usługi zasadniczej”.

Pogląd ten znajduje również potwierdzenie w wyroku Trybunału w sprawie C-2/95, jak też w wyroku C-41/04. Także w wyroku z dnia 15 maja 2001 r. w sprawie C-34/99 skład orzekający stwierdził: „(...) z orzecznictwa Trybunału wynika, że w przypadku, gdy transakcja składa się z kilku elementów, stanowią one jedną dostawę, w szczególności w przypadku, gdy jeden element należy postrzegać jako stanowiący usługę podstawową, podczas gdy pozostałe należy traktować jako usługi pomocnicze, traktowane pod względem podatkowym tak jak usługa podstawowa (...)”.

Konkluzje przedstawione przez Trybunał w powyższym wyroku mogą znaleźć bezpośrednie przełożenie na opisane przez Spółkę zdarzenie przyszłe. Zasadniczym elementem usług świadczonych przez SSPE jest zapewnienie Spółce finansowania, podczas gdy pozostałe elementy mają w stosunku do niego jedynie charakter pomocniczy. Mając na uwadze wykładnię Trybunału uznać należy, że w takim przypadku ma miejsce jedna usługa kompleksowa. Kwestię rozróżnienia zasadniczego i pomocniczego charakteru poszczególnych czynności podniósł Trybunał w uzasadnieniu wyroku w sprawie C-572/07. Skład orzekający w tej sprawie stwierdził: „(...) w pewnych okolicznościach formalnie odrębne świadczenia, które mogą być wykonywane oddzielnie, a zatem które mogą oddzielnie prowadzić do opodatkowania lub zwolnienia, należy uważać za jednolitą czynność, jeżeli nie są od siebie niezależne”. W opinii Trybunału, powyższe znajduje zastosowanie np. „w sytuacji, gdy można stwierdzić, że jedno lub więcej świadczeń stanowi świadczenie główne, a inne świadczenie lub świadczenia stanowią jedno lub więcej świadczeń pomocniczych dzielących los podatkowy świadczenia głównego. W szczególności dane świadczenie należy uważać za świadczenie pomocnicze w stosunku do świadczenia głównego, gdy dla klientów nie stanowi ono celu samego w sobie, lecz środek do korzystania na jak najlepszych warunkach z głównej usługi usługodawcy (...)”.

W świetle powyższego nie można zwrotnego przeniesienia Wierzytelności do Spółki na mocy określonego w umowie prawa Odkupu traktować jako odrębnego świadczenia usług zarówno na gruncie ustawy o VAT (przesłanki wynikające z ustawy o VAT potwierdzone ugruntowanym orzecznictwem nie zostały spełnione w przedmiotowej sytuacji), jak i z ekonomicznej istoty transakcji Sekurytyzacji składającej się z elementu głównego, jakim jest przelew Wierzytelności do SSPE oraz elementów pobocznych, którym może być zwrotny odkup niektórych Wierzytelności w sytuacjach określonych w umowie. W konsekwencji, zwrotne przeniesienie Wierzytelności do Spółki w oparciu o odpowiednią klauzulę umowną podlega opodatkowaniu VAT w ramach kompleksowej usługi Sekurytyzacji.

Wyżej przedstawione stanowisko Spółki znajduje pełne potwierdzenie w wielu interpretacjach podatkowych. Tytułem przykładu wskazać można następujące interpretacje dotyczące analogicznych transakcji sekurytyzacyjnych:

• interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 4 maja 2016 r. ILPP1/4512-1-195/16-2/AWa,
  

• interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 24 marca 2017 r. 3063-ILPP1-3.4512.53.2017.1.JN,
  

• interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 14 listopada 2017 r. 111-KDIB3-1.4012.567.2017.1.WN,
  

• interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 26 września 2018 r. 112-KDIL1-3.4012.505.2018.2.KM.
  
  

Mając na uwadze przedstawione uzasadnienie, w ocenie Spółki zwrotne przeniesienie Wierzytelności do Spółki na mocy określonego w umowie prawa Odkupu, dokonane w ramach kompleksowej usługi Sekurytyzacji, będzie objęte zakresem art. 8 ustawy o VAT i będzie stanowić jeden z elementów tej usługi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 14c § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny.

Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Końcowo tut. Organ informuje, iż w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT usługi świadczonej przez Wnioskodawcę. Natomiast w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …, ul. …, … za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.