Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB5/4510-480/15-3/RS
z 10 czerwca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 21 maja 2015 r. (data wpływu 25 maja 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

• ustalenia wartości początkowej środków trwałych wytworzonych w ramach Projektu oraz dokonywania odpisów amortyzacyjnych od ww. środków trwałych (pytanie oznaczone nr 1-3) - jest prawidłowe,
• korekty wartości początkowej ww. środków trwałych oraz korekty dokonanych odpisów amortyzacyjnych od tych środków trwałych (pytanie oznaczone nr 5) - jest prawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 25 maja 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia wartości początkowej środków trwałych wytworzonych w ramach Projektu oraz dokonywania odpisów amortyzacyjnych od ww. środków trwałych a także w zakresie korekty wartości początkowej ww. środków trwałych oraz korekty dokonanych odpisów amortyzacyjnych od tych środków trwałych.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

P. Spółka Akcyjna (dalej: „Spółka”), tworzy podatkową grupę kapitałową (dalej: „PGK” lub „Wnioskodawca”) w rozumieniu art. 1a Ustawy CIT wraz z wybranymi spółkami zależnymi Spółki:

• PD. Sp. z o.o.,
  
• PT SA,
  
• OM Sp. z o.o.,
  
• PG Sp. z o.o.,
  
• P. 5 sp. z o.o.,
  
• P. 6 sp. z o.o.,
  
• P. 7 sp. z o.o.,
  
  

PGK została utworzona na podstawie umowy podatkowej grupy kapitałowej zawartej w formie aktu notarialnego w dniu 20 grudnia 2013 r. (dalej: „Umowa PGK”), która została zarejestrowana przez właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Zgodnie z Umową PGK, spółką dominującą w ramach PGK jest Spółka. Jednocześnie, zgodnie z wymogami wskazanymi w art. 1 a ust. 3 pkt 4 Ustawy CIT, Spółka została wskazana w umowie PGK, jako spółka reprezentująca PGK w zakresie obowiązków wynikających z Ustawy CIT oraz z przepisów Ordynacji podatkowej (dalej: „Ordynacja podatkowa”).

PGK rozpoczęła swoją działalność z dniem 1 kwietnia 2014 r. Głównym przedmiotem działalności PGK jest poszukiwanie i wydobycie gazu ziemnego oraz ropy naftowej. W ramach PGK, prowadzona jest również działalność związana z wytwarzaniem energii elektrycznej oraz wytwarzaniem i dystrybucją ciepła.

W toku bieżącej działalności gospodarczej, Spółka realizuje projekt budowy magazynu gazu (dalej: „Projekt lub Inwestycja”). Projekt ten pozostaje w ścisłym związku z jednym z głównych przedmiotów działalności Spółki.

W ramach umowy o generalną realizację Projektu (dalej „Umowa”), Spółka jako inwestor zleciła realizację Projektu konsorcjum utworzonemu przez grupę polskich oraz zagranicznych spółek (dalej: „Konsorcjum”), działającemu w charakterze generalnego wykonawcy Projektu.

W ramach realizacji Projektu, Konsorcjum korzystało z usług podmiotów trzecich - podwykonawców (dalej: „Podwykonawcy”), którzy dokumentowali wykonywane przez siebie prace na rzecz członków Konsorcjum fakturami VAT wystawianymi tymże członkom.

W dniu 8 listopada 2013 roku, pomiędzy Spółką a Konsorcjum doszło do podpisania protokołu z Odbioru Technicznego. Inwestycja została odebrana przez Spółkę pod względem technicznym, mimo stwierdzenia przez Spółkę istnienia usterek nieograniczających możliwości przeprowadzania jej rozruchu. Do tego momentu, wynagrodzenie należne Konsorcjum z tytułu realizacji Projektu, zostało rozliczone do wysokości 95% wynagrodzenia Konsorcjum ustalonego w Umowie.

W dniu 2 kwietnia 2014 roku, Spółka złożyła Konsorcjum oświadczenie o odstąpieniu od Umowy z winy Konsorcjum, ze skutkiem oraz wedle stanu zaawansowania realizacji Umowy na dzień złożenia tego oświadczenia, tj. w odniesieniu do prac i robót dotychczas niezrealizowanych.

Podstawę dla końcowego rozliczenia Inwestycji z Konsorcjum stanowił stopień zaawansowania prac na dzień odstąpienia przez Spółkę od Umowy.

Zgodnie z przygotowanym przez Spółkę „Raportem z Inwentaryzacji Inwestycji” z dnia 26 sierpnia 2014 roku (dalej: „Protokół”), w dacie odstąpienia od Umowy, Inwestycja została w znacznym stopniu wykonana. Spółka ustaliła w Protokole, że wartość robót wykonanych przez Konsorcjum po dacie Odbioru Technicznego, a do dnia odstąpienia od Umowy wynosi nieco ponad połowę nierozliczonej dotychczas części wynagrodzenia należnego Konsorcjum na podstawie Umowy (dokładnie 2,52% pełnego wynagrodzenia należnego Konsorcjum zgodnie z Umową).

Ustalona przez Spółkę wartość ww. wynagrodzenia należnego zdaniem Spółki na rzecz Konsorcjum (2,52% pełnego wynagrodzenia należnego Konsorcjum zgodnie z Umową), nie jest sporna pomiędzy stronami w tym sensie, że roszczenia Konsorcjum względem Spółki z analizowanego tytułu nie będą niższe niż wartość przyjęta przez Spółkę tj. wspomniane 2,52%.

Zgodnie z treścią Umowy, wynagrodzenie Konsorcjum za wykonanie Projektu, miało charakter ryczałtowy i zdefiniowano je w Umowie jako: „kwotę netto + podatek VAT - razem kwota brutto”.

Na podstawie uznanego przez Spółkę odsetka prac zrealizowanych przez Konsorcjum określonego Protokołem, Spółka ustaliła wysokość nierozliczonej Wierzytelności Konsorcjum względem Spółki. Wartość ta w ujęciu netto została ustalona jako X złotych, a wartość brutto (uwzględniająca 23% VAT) wynosi X + 23% X zł (dalej „Wierzytelność”).

Pomimo licznych próśb i monitów ze strony Spółki, Konsorcjum konsekwentnie odmawia wystawienia na rzecz Spółki faktury VAT dokumentującej ostateczne rozliczenie prac faktycznie zrealizowanych przez Konsorcjum w ramach Projektu, określonych Protokołem. Jednocześnie z uwagi na obecne relacje Spółki z Konsorcjum oraz sytuację członków Konsorcjum, Spółka ocenia swoje szanse na uzyskanie faktury VAT od Konsorcjum, jako raczej niewielkie.

Konsorcjum nie uiściło części swoich zobowiązań wynikających z faktur VAT wystawionych na rzecz Konsorcjum przez Podwykonawców, dotyczących robót budowlanych realizowanych przez Podwykonawców w ramach Projektu na łączną kwotę wynoszącą około Y zł brutto (kwota ta była niższa niż kwota netto Wierzytelności - czyli wskazana powyżej kwota X).

Z uwagi na solidarną odpowiedzialność Spółki oraz Konsorcjum za nieuregulowane zobowiązania Konsorcjum względem Podwykonawców w ramach Projektu (na podstawie art. 6471 § 5 kodeksu cywilnego), Podwykonawcy zwrócili się z roszczeniami w tym zakresie bezpośrednio do Spółki (dalej: „Roszczenia Podwykonawców”).

Spółka zaspokoiła Roszczenia Podwykonawców dokonując na ich rzecz płatności żądanych kwot weryfikując równocześnie przesłanki aktualizacji odpowiedzialności Spółki za zapłatę Roszczeń Podwykonawców. W praktyce rozliczenie Roszczeń Podwykonawców odbywało się na podstawie następujących dokumentów: (i) wezwań Podwykonawców do zapłaty wystawionych na rzecz Spółki, z załączonymi dokumentami w postaci: (ii) kopii nierozliczonych faktur VAT wystawionych przez Podwykonawców na rzecz członków Konsorcjum, oraz (iii) dokumentacji potwierdzającej faktyczne wykonanie prac przez Podwykonawców związanych z Projektem (stosownych protokołów).

W związku z zaspokojeniem Roszczeń Podwykonawców, Spółce przysługują stosowne roszczenia regresowe względem Konsorcjum, na kwotę wartości zobowiązań Konsorcjum względem Podwykonawców zaspokojonych przez Spółkę (dalej: „Roszczenia Regresowe”).

Zgodnie z postanowieniami Umowy, dokonanie przez Spółkę płatności na rzecz Podwykonawców z tytułu Roszczeń Podwykonawców skutkowało umorzeniem Wierzytelności przysługującej Konsorcjum względem Spółki do wartości dokonanej spłaty (dalej: „Klauzula Kompensacyjna”).

Na mocy Klauzuli Kompensacyjnej, zapłata przez Spółkę Roszczeń Podwykonawców, w sensie cywilnoprawnym stanowiła równocześnie zapłatę (poprzez kompensatę) części Wierzytelności Konsorcjum względem Spółki za zrealizowane usługi w ramach realizacji Projektu (niezależnie od braku jej udokumentowania fakturą VAT wystawioną przez Konsorcjum na rzecz Spółki). Fakt dokonania wspomnianej kompensaty był dodatkowo notyfikowany pisemnie przez Spółkę Konsorcjum za każdym razem, kiedy Spółka realizowała płatność z tytułu Roszczeń Podwykonawców.

Z uwagi na okoliczność, iż skompensowana z Wierzytelnością na podstawie Klauzuli Kompensacyjnej łączna kwota zaspokojonych przez Spółkę Roszczeń Podwykonawców (kwota Y) była niższa niż kwota netto Wierzytelności (kwota X), Spółka rozważa również dokonanie rozliczenia pozostałej kwoty Wierzytelności (kwota Z) poprzez jej potrącenie z następującymi wierzytelnościami Spółki:

• z tytułu kar umownych (dalej: „Kara Umowna”); lub
  
• z tytułu odsetek od kar umownych (dalej: „Odsetki”); lub
  
• z tytułu nierozlicznych kosztów energii elektrycznej związanych z realizacją Projektu obciążających Konsorcjum (dalej: „Energia”);
  (łącznie: „Pozostałe Roszczenia Spółki”).
  
  

Z uwagi na odstąpienie Spółki od Umowy, kompensowanie Wierzytelności z Pozostałymi Roszczeniami Spółki odbywałoby się nie na mocy Klauzuli Kompensacyjnej z Umowy, lecz na mocy stosownego oświadczenia woli Spółki o potrąceniu złożonego Konsorcjum.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy Spółka będzie uprawniona do (i) zaliczenia do wartości początkowej środków trwałych wytworzonych w ramach Projektu, równowartości kwoty netto niezafakturowanej Wierzytelności Konsorcjum względem Spółki, uregulowanej przez Spółkę w drodze kompensaty kwot brutto zapłaconych przez Spółkę Roszczeń Podwykonawców, na podstawie posiadanych przez Spółkę dokumentów (tj. Protokołu, dokumentów potwierdzających rozliczenia Spółki z Podwykonawcami, zawiadomień Spółki przesłanych Konsorcjum o dokonanych wpłatach na rzecz Podwykonawców i kompensacie, Umowy z Konsorcjum), ze względu na praktyczny brak możliwości uzyskania od Konsorcjum faktury VAT na kwotę Wierzytelności, oraz (ii) do zaliczania do swoich kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych od tej części wartości początkowej ww. środków trwałych?
   
   
2. Czy Spółka będzie uprawniona do (i) zaliczenia do wartości początkowej środków trwałych wytworzonych w ramach Projektu, równowartości kwoty netto niezafakturowanej Wierzytelności Konsorcjum względem Spółki, która zostanie uregulowana przez Spółkę w drodze potrącenia z kwotami Kar Umownych i/lub Odsetek należnych Spółce od Konsorcjum, na podstawie posiadanych przez Spółkę dokumentów (tj. Protokołu, wystawionych przez Spółkę not obciążeniowych i odsetkowych dokumentujących roszczenia Spółki z tytułu Kar Umownych, oświadczeń o potrąceniu), ze względu na praktyczny brak możliwości uzyskania od Konsorcjum faktury VAT na kwotę Wierzytelności, oraz (ii) do zaliczania do swoich kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych od tej części wartości początkowej ww. środków trwałych?
   
   
3. Czy Spółka będzie uprawniona do (i) zaliczenia do wartości początkowej środków trwałych wytworzonych w ramach Projektu, równowartości kwoty netto niezafakturowanej Wierzytelności Konsorcjum względem Spółki, która zostanie uregulowana przez Spółkę w drodze potrącenia z kwotą refakturowanych kwot kosztów Energii należnych Spółce od Konsorcjum, na podstawie posiadanych przez Spółkę dokumentów (tj. Protokołu, wystawionych przez Spółkę na Konsorcjum refaktur za energię elektryczną, oświadczeń o potrąceniu) ze względu na praktyczny brak możliwości uzyskania od Konsorcjum faktury VAT na kwotę Wierzytelności, oraz (ii) do zaliczania do swoich kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych od tej części wartości początkowej ww. środków trwałych?
   
   
4. W przypadku negatywnych odpowiedzi na pytania 1-3, Wnioskodawca prosi o wskazanie, na jakich zasadach i w jakim momencie Spółka będzie uprawniona do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwoty netto Wierzytelności niezafakturowanej przez Konsorcjum, a zapłaconej przez Spółkę na rzecz Konsorcjum poprzez kompensatę i potrącenia z roszczeniami wzajemnymi Spółki względem Konsorcjum?
   
   
5. W przypadku pozytywnych odpowiedzi na pytania 1-3 oraz uwzględnienia przez Spółkę w wartości początkowej środków trwałych wytworzonych w ramach Projektu kwoty netto Wierzytelności Konsorcjum skompensowanej i potrąconej z roszczeniami Spółki wskazanych w pytaniach 1-3 z kwotą netto, Wnioskodawca prosi o potwierdzenie czy na skutek ewentualnego późniejszego otrzymania faktury VAT od Konsorcjum opiewającej na kwotę Wierzytelności skompensowanej/ potrąconej (lub wyższej niż skompensowana /potrącona) Spółka będzie zobligowana do korekty wartości początkowej tych środków trwałych oraz korekty dokonanych odpisów amortyzacyjnych od tych środków trwałych, a jeśli tak, to na jakich zasadach?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1

Na podstawie posiadanych przez Spółkę dokumentów, Spółka będzie uprawniona do zaliczenia do wartości początkowej środków trwałych wytworzonych w ramach Projektu, równowartości kwoty netto niezafakturowanej Wierzytelności Konsorcjum względem Spółki, uregulowanej przez Spółkę w drodze kompensaty kwot brutto zapłaconych przez Spółkę Roszczeń Podwykonawców oraz do zaliczania do swoich kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych od tej części wartości początkowej ww. środków trwałych.

Uwagi wstępne

Dla dokonania oceny prawnopodatkowej kwalifikacji analizowanych rozliczeń na gruncie regulacji ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 851, z póz. zm.; dalej: Ustawa CIT), zdaniem Wnioskodawcy należy wziąć pod uwagę następujące istotne aspekty faktyczne i prawne sprawy:

• w sensie cywilnoprawnym Wierzytelność Konsorcjum względem Spółki istnieje niezależnie od sporu co do jej wysokości i braku jej udokumentowania fakturą VAT przez Konsorcjum. Wierzytelność z umowy o roboty budowlane powstaje bowiem sukcesywnie w toku wykonywania tych robót, co więcej Wierzytelność taka może być przedmiotem czynności rozporządzających, co potwierdził Sąd Najwyższy (np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2007 roku, sygn. akt III CSK 366/06);
  
• Wierzytelność obejmuje m.in. kwoty równe wartości Roszczeń Podwykonawców, które Spółka uregulowała na podstawie solidarnej odpowiedzialności za zobowiązania Konsorcjum;
  
• Spółka otrzymała od Podwykonawców stosowne wezwania do zapłaty wraz z załączonymi kopiami nierozliczonych faktur VAT Podwykonawców względem Konsorcjum, dokumentującymi wartość ich roszczeń (opisanych powyżej);
  
• zapłata przez Spółkę Roszczeń Podwykonawców na mocy Klauzuli Kompensacyjnej umorzyła Wierzytelność Konsorcjum względem Spółki do wysokości zapłaconej kwoty (z uwagi na niższą łączną kwotę Roszczeń Podwykonawców od wartości netto Wierzytelności), stąd faktyczna płatność Spółki za roboty budowlane zrealizowane przez Podwykonawców miała ze strony Spółki charakter jednorazowy (tj. nie zapłaciła ona za te same prace Konsorcjum oraz Podwykonawcom);
  
• w sensie ekonomicznym prace wykonane przez Podwykonawców na zlecenie Konsorcjum są niewątpliwie powiązane z realizacją Projektu.
  
  

Mając na względzie specyfikę stanu faktycznego sprawy, zdaniem Wnioskodawcy w analizowanym przypadku należałoby uznać, że kwota zapłaconej Wierzytelności netto poprzez kompensatę z zapłaconymi przez Spółkę Roszczeniami Podwykonawców jest związana z wartością środków trwałych wytworzonych w ramach Projektu i powinna być włączona do podatkowej wartości początkowej ww. środków trwałych i rozliczana przez Spółkę w ramach amortyzacji podatkowej.

Z analizy faktycznej i prawnej sprawy wynika bowiem jednoznacznie, że realizując swoje zobowiązania gwarancyjne względem Podwykonawców, Spółka automatycznie (na mocy umownej kompensaty) uregulowała również swoje zobowiązania względem Konsorcjum związane z realizacją Projektu (i wytworzeniem w jego ramach określonych środków trwałych).

Nie można zatem w opinii Wnioskodawcy traktować przedmiotowej płatności Spółki na rzecz Podwykonawców wyłącznie jako odrębnego świadczenia gwarancyjnego, realizowanego równolegle do rozliczeń z bezpośrednim kontrahentem (Konsorcjum) co do tego samego zakresu prac. W analizowanej sprawie nie mamy bowiem do czynienia z „podwójną” zapłatą za to samo świadczenie (tj. raz do generalnego wykonawcy i ponownie do podwykonawców), lecz z jednokrotną płatnością Spółki umarzającą do spłaconej kwoty równocześnie:

1. Roszczenia Podwykonawców oraz
2. nierozliczoną Wierzytelność Konsorcjum.
   
   

W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy nie byłoby uzasadnione traktowanie zrealizowanej zapłaty Roszczeń Podwykonawców jako niezależnego od rozliczeń z Konsorcjum z tytułu Wierzytelności, „bieżącego” kosztu podatkowego Spółki.

Jednocześnie w związku z obecnym w ramach wzajemnych rozrachunków Spółki z Konsorcjum skutkiem umownej kompensaty, w ocenie Wnioskodawcy nie byłoby uzasadnione odmówienie Spółce prawa do uwzględnienia w wartości początkowej środków trwałych wytworzonych w ramach Projektu kwoty Wierzytelności netto spłaconej przez Spółkę na skutek kompensaty z wydatkami Spółki z tytułu Roszczeń Podwykonawców. Tego rodzaju stanowisko prowadziłoby bowiem po stronie Spółki do całkowitego wyłączenia możliwości rozliczenia spłaconej Wierzytelności jako kosztu podatkowego Spółki tylko z powodu braku możliwości uzyskania od Konsorcjum faktury VAT dokumentującej Wierzytelność, mimo że:

1. należność z tytułu Wierzytelności została definitywnie i rzeczywiście poniesiona przez Spółkę, a
2. wartość samej Wierzytelności do poziomu uznanego przez Spółkę jest bezdyskusyjna (tj. Konsorcjum ewentualnie może żądać wyższej kwoty, ale jest całkowicie nieprawdopodobne żądanie ze strony Konsorcjum od Spółki kwoty niższej niż ustalona i uznana przez Spółkę kwota Wierzytelności).
   
   

Poniżej Wnioskodawca przedstawia przesłanki przemawiające w jego ocenie za słusznością przyjęcia stanowiska zaprezentowanego w niniejszym wniosku.

Ogólne przesłanki uznania wydatków Spółki z tytułu spłaty kwoty netto Wierzytelności poprzez kompensatę z Roszczeniami Podwykonawców spłaconymi przez Spółkę za koszt podatkow.

W myśl art. 15 ust. 1 Ustawy CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Zgodnie z przywołaną regulacją, aby dany wydatek podatnika mógł stanowić dla niego koszt uzyskania przychodów, muszą zaistnieć łącznie następujące przesłanki wynikające z interpretacji treści art. 15 ust. 1 oraz 16 ust. 1 Ustawy CIT:

1. został poniesiony przez podatnika,
2. jest definitywny, a więc bezzwrotny,
3. pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
4. poniesiony został w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,
5. nie jest kosztem wymienionym w art. 16 ust. 1 Ustawy CIT,
6. został właściwie udokumentowany.
   
   

Poniżej Wnioskodawca analizuje poszczególne przesłanki w kontekście przedstawionego w stanie faktycznym rozliczenia związanego z zapłatą kwoty Wierzytelności netto potrąconej ze sfinansowanymi przez Spółkę wydatkami z tytułu Roszczeń Podwykonawców.

Poniesienie analizowanych wydatków i ich należyta dokumentacja

Zgodnie z art. 15 ust. 4e Ustawy CIT, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f-4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji, gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Powyższy przepis dopuszcza zatem jednoznacznie sytuację, gdy poniesienie danego kosztu nie będzie udokumentowane otrzymaną przez podatnika fakturą VAT, nawet jeśli koszt ten dotyczy świadczeń podlegających zasadniczo opodatkowaniu podatkiem VAT.

W konsekwencji, pomimo iż w przedmiotowej sprawie Spółka nie uzyskała dotąd od Konsorcjum faktury VAT za zrealizowane prace opisane Protokołem, zdaniem Wnioskodawcy dla celów podatkowych Spółka będzie mogła należycie udokumentować poniesienie kosztu związanego zapłatą (kompensatą) części Wierzytelności na rzecz Konsorcjum w oparciu o następujące dokumenty:

• Protokół określający wartość Wierzytelności (tj. nierozliczonego zobowiązania Spółki względem Konsorcjum);
  
• wezwania do zapłaty Podwykonawców z załączonymi kopiami nierozliczonych przez Konsorcjum faktur VAT Podwykonawców, na kwoty uregulowanych przez Spółkę Roszczeń Podwykonawców oraz potwierdzenia przelewów bankowych dokumentujących spłatę tych roszczeń przez Spółkę;
  
• postanowienia Umowy (w tym w szczególności w zakresie Klauzuli Kompensacyjnej);
  
• zawiadomienia złożone Konsorcjum przez Spółkę o dokonanych kompensatach z kwotą Wierzytelności, kwot zrealizowanych płatności Spółki z tytułu Roszczeń Podwykonawców;
  
• dowód księgowy (notę obciążeniową) wystawioną przez Spółkę na rzecz Konsorcjum, potwierdzającą dokonanie umownej kompensaty części kwoty Wierzytelności względem Konsorcjum z kwotą uregulowanych przez Spółkę Roszczeń Podwykonawców.
  
  

Tym samym zdaniem Wnioskodawcy można uznać, że w analizowanej sprawie zostały spełnione przesłanki (i) poniesienia, oraz (ii) należytej dokumentacji kosztów związanych z wydatkami na spłatę Wierzytelności względem Konsorcjum, w części skompensowanej ze spłaconymi przez Spółkę Roszczeniami Podwykonawców.

Definitywność analizowanych wydatków

W ocenie Wnioskodawcy przesłanka definitywnego poniesienia analizowanych wydatków przez Spółkę nie budzi w niniejszej sprawie wątpliwości.

Zapłata kwot wynikających z Umowy skutkuje bowiem w sensie cywilnoprawnym wygaszeniem w tym zakresie zobowiązań Spółki zarówno względem Podwykonawców (Roszczenia Podwykonawców), jak również względem Konsorcjum (część Wierzytelności uregulowana na mocy Klauzuli Kompensacyjnej). Taki mechanizm nie wymaga złożenia przez Spółkę dodatkowego oświadczenia o potrąceniu, w rozumieniu art. 498 kodeksu cywilnego, a umorzenie następuje jednocześnie z zapłatą dokonaną na rzecz Podwykonawców. Zapłata ta ma z perspektywy Spółki definitywny i bezzwrotny charakter.

Związek analizowanych wydatków z działalnością Spółki, ich celowość oraz brak obligatoryjnego wyłączenia wydatków z kosztów podatkowych

Zdaniem Wnioskodawcy, w analizowanej sprawie nie budzą wątpliwości okoliczności, iż:

1. realizacja Projektu jest jednoznacznie związana z działalnością gospodarczą Spółki i ma niewątpliwy związek z osiąganymi przez nią przychodami oraz zabezpieczeniem jej źródeł przychodów,
2. (i) ani płatności gwarancyjne na rzecz podwykonawców generalnego wykonawcy (tu: Roszczenia Podwykonawców), (ii) ani zapłata zobowiązania na rzecz głównego wykonawcy (tu: Wierzytelność Konsorcjum) w ramach kompensaty - nie mieszczą się w „negatywnym” katalogu kosztów podatkowych z art. 16 ust. 1 Ustawy CIT.
   
   

Poniesienie wydatków a wartość początkowa środków trwałych wytworzonych w wyniku realizacji Projektu

Zgodnie z art. 16g ust. 4 Ustawy CIT za koszt wytworzenia środka trwałego uważa się wartość, w cenie nabycia, zużytych do wytworzenia środków trwałych: rzeczowych składników majątku i wykorzystanych usług obcych, kosztów wynagrodzeń za prace wraz z pochodnymi, i inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonych środków trwałych. Do kosztu wytworzenia nie zalicza się: kosztów ogólnych zarządu, kosztów sprzedaży oraz pozostałych kosztów operacyjnych i kosztów operacji finansowych, w szczególności odsetek od pożyczek (kredytów) i prowizji, z wyłączeniem odsetek i prowizji naliczonych do dnia przekazania środka trwałego do używania.

Mając na względzie treść powołanego przepisu, oraz uwagi zawarte w punktach powyżej, zdaniem Wnioskodawcy analizowane wydatki poniesione przez Spółkę z tytułu spłaty części kwoty netto Wierzytelności poprzez kompensatę z kwotą Roszczeń Podwykonawców uregulowaną przez Spółkę, jako że stanowią zapłatę za zobowiązania Spółki z Umowy względem Konsorcjum, powinny zwiększać podatkową wartość początkową środków trwałych, które zostaną wytworzone w ramach realizowanego Projektu.

W tym zakresie Spółka odniosła się do wysokości kwoty analizowanych wydatków, która mogłaby zostać zaliczona przez Spółkę do podatkowej wartości środków trwałych wytworzonych w ramach realizowanego Projektu (tj. ujęcia w tej wartości kwot „brutto” lub „netto” Roszczeń Podwykonawców wynikających z faktur Podwykonawców wystawionych na rzecz Konsorcjum, które zostały sfinansowane przez Spółkę).

Wnioskodawca zaznaczył, że rozliczenie roszczeń Podwykonawców w relacji Spółka-Podwykonawcy nie jest dokonywane tytułem zapłaty wynagrodzenia za usługi Podwykonawców zrealizowane na rzecz Spółki, lecz tytułem zapłaty roszczeń w ramach odpowiedzialności gwarancyjnej Spółki. Rozliczenie to nie było tym samym dokumentowane przez Podwykonawców kolejnymi fakturami VAT wystawianymi na rzecz Spółki. Płatności Roszczeń Podwykonawców zostały zrealizowane na podstawie wezwań do zapłaty z załączonymi kopiami nierozliczonych faktur VAT Podwykonawców wystawionych na rzecz Konsorcjum.

Z uwagi na powyższą okoliczność, w ramach zapłaconych przez Spółkę kwot Roszczeń Podwykonawców, w ocenie Wnioskodawcy Spółka nie powinna wyróżnić kwot „netto” oraz kwot „należnego VAT”, które były ewentualnie uprzednio wskazane na fakturach VAT za usługi Podwykonawców wystawionych przez nich na rzecz Konsorcjum. W rozliczeniu Spółki oraz Podwykonawców rozróżnienie „należności netto” i „podatku VAT” nie wystąpiło, lecz mieliśmy do czynienia z płatnością łącznej kwoty zobowiązania gwarancyjnego na podstawie wystawionych dokumentów, którymi Podwykonawcy obciążyli Spółkę (wezwania do zapłaty).

Tym samym, zdaniem Wnioskodawcy, Spółka była uprawniona do dokonania kwoty kompensaty Wierzytelności netto do wysokości łącznej kwoty zrealizowanego zobowiązania gwarancyjnego, a tym samym jest uprawniona do ujęcia w wartości początkowej środków trwałych wytworzonych w ramach realizowanego Projektu pełnej kwoty wynikającej z przedmiotowej kompensaty (także w tej części, w jakiej spłata tej kwoty w ramach zaspokojenia Roszczeń Podwykonawców odpowiadała kwocie podatku VAT wynikającego z faktur Podwykonawców wystawionych na rzecz Konsorcjum, tam, gdzie kwota podatku VAT była wykazana na tych fakturach).

Z kolei zgodnie z art. 15 ust. 6 Ustawy CIT, kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z przepisami art. 16a-16m, z uwzględnieniem art. 16.

Mając na względzie powyższe uwagi dotyczące ustalania wartości początkowej analizowanych środków trwałych, które zostaną wytworzone w ramach realizowanego Projektu, w ocenie Wnioskodawcy na mocy wskazanego przepisu Spółka będzie zatem uprawniona do zaliczania do swoich kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych od części wartości początkowej środków trwałych sfinansowanej w drodze kompensaty umownej Roszczeń Podwykonawców z kwotą netto Wierzytelności.

Ad. 2

Na podstawie posiadanych przez Spółkę dokumentów, Spółka będzie uprawniona do zaliczenia do wartości początkowej środków trwałych wytworzonych w ramach Projektu, równowartości kwoty netto niezafakturowanej Wierzytelności Konsorcjum względem Spółki, która zostanie uregulowana przez Spółkę w drodze potrącenia z kwotami Kar Umownych i/lub Odsetek należnych Spółce od Konsorcjum oraz zaliczania do swoich kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych od tej części wartości początkowej ww. środków trwałych.

Mając na względzie zaprezentowane powyżej uwagi dotyczące rozliczenia kwoty Wierzytelności netto skompensowanej do wysokości kwoty Roszczeń Podwykonawców zapłaconych przez Spółkę, poruszone w uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawcy w zakresie Pytania 1, Spółka będzie uprawniona również do przedstawienia do potrącenia Konsorcjum stosownej części Kar Umownych i/lub Odsetek z nierozliczoną częścią Wierzytelności Konsorcjum (tj. częścią Wierzytelności pozostałą po uprzednim skompensowaniu z Wierzytelnością kwoty wydatków Spółki poniesionych z tytułu Roszczeń Podwykonawców, opisanych w Pytaniu 1).

W ocenie Wnioskodawcy, analizowane potrącenie części kwoty Wierzytelności netto z kwotą należnych Spółce od Konsorcjum Kar Umownych i/lub Odsetek z Wierzytelnością będzie skutkować dla Spółki możliwością zaliczenia potrąconej kwoty Wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów Spółki. Potrącenie będzie miało bowiem w tym przypadku walor równoważny z zapłatą za zobowiązanie Spółki z tytułu Wierzytelności należnej Konsorcjum.

Rozliczanie tej części skompensowanej Wierzytelności w ocenie Wnioskodawcy powinno się odbywać w drodze uwzględnienia potrąconej kwoty Wierzytelności w wartości początkowej środków trwałych wytworzonych w ramach realizowanego Projektu i jej stosownej amortyzacji podatkowej.

Wskazano, że argumentacja Wnioskodawcy dotycząca powyższego stanowiska jest analogiczna jak w przypadku uzasadnienia Spółki zaprezentowanego w jej stanowisku do Pytania 1.

Ad. 3

Na podstawie posiadanych przez Spółkę dokumentów, Spółka będzie uprawniona do zaliczenia do wartości początkowej środków trwałych wytworzonych w ramach Projektu, równowartości kwoty netto niezafakturowanej Wierzytelności Konsorcjum względem Spółki, która zostanie uregulowana przez Spółkę w drodze potrącenia z kwotą refakturowanych kwot kosztów Energii należnych Spółce od Konsorcjum oraz zaliczania do swoich kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych od tej części wartości początkowej ww. środków trwałych.

Wskazano, że uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy jest analogiczne jak w przypadku uzasadnienia stanowiska Wnioskodawcy zaprezentowanego w zakresie Pytania 1 oraz Pytania 2.

Ad. 4

W ocenie Wnioskodawcy stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytań 1-3 jest prawidłowe. Tym nie mniej w przypadku braku podzielenia stanowiska Spółki w powyższych kwestiach przez organ podatkowy, Wnioskodawca prosi o wskazanie, na jakich zasadach i w jakim momencie Spółka będzie uprawniona do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwoty Wierzytelności netto skompensowanej lub potrąconej ze swoimi roszczeniami względem Konsorcjum, wskazanymi w Pytaniach 1-3.

Ad. 5

Na skutek ewentualnego późniejszego otrzymania przez Spółkę faktury VAT od Konsorcjum, co jest bardzo mało prawdopodobne:

1. jeżeli otrzymana faktura VAT opiewałaby na uznaną przez Spółkę kwotę Wierzytelności (brutto), z której wartość netto zostałaby uprzednio zaliczona przez Spółkę do podatkowej wartości początkowej środków trwałych wytworzonych w ramach Projektu - Spółka nie będzie zobligowana do korekty wartości początkowej tych środków trwałych oraz korekty dokonanych odpisów amortyzacyjnych od tych środków trwałych; a z kolei
2. jeżeli otrzymana faktura VAT opiewałaby na kwotę wyższą niż kwota Wierzytelności (brutto) uznana uprzednio przez Spółkę (zakładając, że taka wyższa kwota zostałaby zaakceptowana przez Spółkę), z której wartość netto zostałaby uprzednio zaliczona przez Spółkę do podatkowej wartości początkowej środków trwałych wytworzonych w ramach Projektu - Spółka miałaby obowiązek zwiększyć przyjętą pierwotnie wartość początkową tych środków trwałych i skorygować wartość dotychczasowych odpisów amortyzacyjnych w zakresie zwiększonej kwoty netto Wierzytelności.
   
   

W pierwszym z opisanych przypadków zdaniem Wnioskodawcy mielibyśmy do czynienia z sytuacją, w której Spółka uwzględniałaby już uprzednio w wartości początkowej środków trwałych wartość odpowiadającą kwocie netto z otrzymanej faktury VAT (na podstawie dokumentów wskazanych w uzasadnieniu do Pytań 1-3 Wnioskodawcy). Tym samym Spółka nie miałaby podstaw do dodatkowego zwiększenia wartości początkowej o wartość Wierzytelności wynikającą z otrzymanej faktury, ani też obowiązku zmniejszenia dotychczas przyjętej wartości.

W drugim przypadku, w ocenie Wnioskodawcy Spółka będzie zobowiązana skorygować (zwiększyć) wartość początkową analizowanych środków trwałych wytworzonych w ramach Projektu o kwotę różnicy pomiędzy (i) wartością netto z otrzymanej faktury VAT a (ii) wartością netto Wierzytelności przyjętą uprzednio przez Spółkę do wartości początkowej tych środków trwałych i stanowiącej podstawę ich amortyzacji podatkowej. Wynika to z faktu, że na skutek otrzymania faktury VAT opiewającej na kwotę wyższą niż kwota Wierzytelności, pierwotna wartość początkowa analizowanych środków trwałych będzie ustalona nieprawidłowo. Poza tym korekta wartości początkowej analizowanych środków trwałych nie będzie dokonana na skutek zaistnienia okoliczności, które powstały po przyjęciu tych środków trwałych do używania, ale okoliczności, które istniały już w dacie przyjęcia tych środków trwałych przez Spółkę (tj. usług Konsorcjum, które zostały wykonane jeszcze przed oddaniem środka trwałego do użytkowania). Zmiana związana z otrzymaniem faktury VAT od Konsorcjum będzie dotyczyć wyłącznie weryfikacji wartości usługi Konsorcjum wobec Spółki, pierwotnie przyjętej przez Spółkę jako kwotę równą Wierzytelności Konsorcjum.

Pogląd ten potwierdza przykładowo stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie wyrażone w interpretacji prawa podatkowego z 24 stycznia 2014 r. (sygn. IPPB5/423-872/13-2/IŚ), w której wskazano, że:

„Niezależnie od powyższego dodać należy, że w przedstawionym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym pierwotna wartość początkowa budynku (ustalona w listopadzie 2011 r.) może być zmniejszona (skorygowana) tylko wówczas, gdy nastąpi ostateczne (prawomocne) rozstrzygnięcie sporu, w wyniku którego okaże się, że sporna kwota wynagrodzenia (bądź jej część) w istocie nie należy się wykonawcy i jednocześnie Spółka nie jest zobowiązana do jej wypłaty. W takim przypadku Spółka winna wstecz zmienić ustaloną w nieprawidłowej wysokości wartość początkową budynku. Należy bowiem mieć na uwadze, że korekta w swojej istocie dotyczy wielkości już wcześniej ustalonej (w rozpatrywanym przypadku – wartości początkowej wytworzonego środka trwałego). Korygowana jest bowiem wartość usługi (wynagrodzenie) – bez wątpienia stanowiącej element składowy wartości początkowej wytworzonego składnika majątku – która to wartość (wynagrodzenie) została pierwotnie ujęta w tej wartości początkowej. Z tego powodu korekta musi być odniesiona do tej właśnie wielkości ekonomicznej w dacie, w jakiej została ona ustalona, co wiąże się z koniecznością dokonania przez Spółkę stosownej korekty odpisów amortyzacyjnych za cały okres, w którym dokonywane były w zawyżonej wysokości. Ciężar nawet niezawinionych działań podatników nie może być bowiem przenoszony na Budżet Państwa, gdy takiej możliwości nie przewidują przepisy podatkowe, a z taką sytuacją mamy do czynienia w omawianym przypadku.”

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie:

• ustalenia wartości początkowej środków trwałych wytworzonych w ramach Projektu oraz dokonywania odpisów amortyzacyjnych od ww. środków trwałych (pytanie oznaczone nr 1-3) - jest prawidłowe,
• korekty wartości początkowej ww. środków trwałych oraz korekty dokonanych odpisów amortyzacyjnych od tych środków trwałych (pytanie oznaczone nr 5) - jest prawidłowe.
  
  

Stanowisko Organu w zakresie pytań oznaczonych nr 1-3 i 5

Stanowisku Organu uznano za prawidłowe w zakresie:

• ustalenia wartości początkowej środków trwałych wytworzonych w ramach Projektu oraz dokonywania odpisów amortyzacyjnych od ww. środków trwałych (pytanie oznaczone nr 1-3),
  
• korekty wartości początkowej ww. środków trwałych oraz korekty dokonanych odpisów amortyzacyjnych od tych środków trwałych (pytanie oznaczone nr 5).
  
  

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytań oznaczonych nr 1-3 i 5.

W związku z powyższym bezprzedmiotowe pozostaje rozpatrywanie w zakresie pytania oznaczone nr 4 innych zasad i momentu rozpoznania przez Spółkę w kosztach uzyskania przychodów kwoty netto Wierzytelności niezafakturowanej przez Konsorcjum, a zapłaconej przez Spółkę na rzecz Konsorcjum poprzez kompensatę i potrącenia z roszczeniami wzajemnymi Spółki względem Konsorcjum.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.