2015.05.19 - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP3/4512-230/15-2/MC
z 19 maja 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 16 marca 2015 r. (data wpływu 20 marca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia miejsca świadczenia usług dla kompleksowej usługi organizacji konferencji, szkolenia lub imprezy integracyjnej oraz zastosowania odpowiedniego kursu waluty w imporcie usług – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 marca 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia miejsca świadczenia usług dla kompleksowej usługi organizacji konferencji, szkolenia lub imprezy integracyjnej oraz zastosowania odpowiedniego kursu waluty w imporcie usług.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Zdarzenie 1.

Sp. z o.o. (dalej: „Wnioskodawca” lub „Spółka”) jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”), prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług m.in. hotelarskich (noclegowych) oraz restauracyjnych. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca oferuje również swoim klientom kompleksowe usługi polegające na zorganizowaniu całego zaplecza lokalowego, technicznego i gastronomicznego umożliwiającego przeprowadzenie konferencji, szkolenia, bądź imprezy integracyjnej. Zgodnie z powyższą ofertą, Spółka zapewnia swoim klientom kompleksową obsługę (zgodnie z zapotrzebowaniem klienta) polegającą na:

wynajęciu sal;
wynajęciu sprzętu konferencyjnego (np. rzutnik, projektor);
przygotowaniu poczęstunku dla uczestników podczas spotkania;
usługach gastronomicznych (np. obiad/kolacja dla uczestników);
usługach noclegowych;<

(dalej: „Usługa Konferencyjna”).

Świadczone zatem przez Spółkę usługi polegające na sprzedaży (w różnych wariantach) pakietu świadczeń bez noclegu lub z noclegiem wchodzą w skład oferty Spółki jako tzw. pakiet konferencyjny (Usługa Konferencyjna). Wnioskodawca zaznacza niniejszym, iż Usługa Konferencyjna polega przede wszystkim na najmie sali konferencyjnej. Usługa Konferencyjna nie obejmuje w szczególności sprzedaży biletów wstępu na konferencję lub organizacji tej konferencji od strony merytorycznej. Spółka zobowiązana jest jedynie do zapewnienia technicznego zaplecza takiej konferencji (m.in. sala konferencyjna, rzutnik, projektor, komputer, sprzęt audio, nagłośnienie etc.).

Co prawda otrzymane przez Spółkę interpretacje wskazują, że Usługi Konferencyjne, na które składa się również m.in. usługa hotelowa lub gastronomiczna, stanowią świadczenie kompleksowe, to jednak nie rozstrzygają kwestii miejsca opodatkowania tego rodzaju usług świadczonych na rzecz zagranicznych firm (mających siedzibę poza RP i nieprowadzących działalności gospodarczej na terytorium RP, dalej: „Usługobiorca Zagraniczny”).

W ramach prowadzonej działalności Wnioskodawca zetknął się z sytuacją, w której świadczył Usługę Konferencyjną na rzecz Usługobiorcy Zagranicznego. Faktura dokumentująca wykonanie tej usługi zawierała naliczony polski podatek VAT. Usługobiorca Zagraniczny, działając przez swojego pełnomocnika, wystąpił o zwrot VAT zapłaconego w Polsce z tytułu nabycia Usługi Konferencyjnej. Polskie organy podatkowe odmówiły jednak Usługobiorcy Zagranicznemu zwrotu VAT z tytułu nabycia Usługi Konferencyjnej uznając, że usługi te powinny być opodatkowane w kraju siedziby Usługobiorcy Zagranicznego (zgodnie z dyspozycją wynikającą z art. 28b ust. 1 ustawy o VAT), a nie w Polsce. Spółka wskazuje iż rozważa nieopodatkowywanie VAT tego typu usług w przyszłości.

W związku z powyższym, po stronie Spółki pojawiła się wątpliwość dotycząca określenia miejsca świadczenia Usługi Konferencyjnej na rzecz Usługobiorcy Zagranicznego.

Zdarzenie 2.

Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności dokonuje także nabycia usług od zagranicznych firm (mających siedzibę poza RP i nieprowadzących działalności gospodarczej na terytorium RP, dalej: „Usługodawca Zagraniczny”). W takiej sytuacji Usługodawca Zagraniczny wystawia na rzecz Wnioskodawcy dokument sprzedaży (np. „invoice”) przed powstaniem obowiązku podatkowego, z kwotą określoną w walucie obcej.

W związku z powyższym, po stronie Spółki pojawiła się wątpliwość dotycząca prawidłowości przyjętej przez Wnioskodawcę metodologii dotyczącej przeliczania kursu przy imporcie usług od Usługodawcy Zagranicznego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy miejsce świadczenia Usługi Konferencyjnej na rzecz Usługobiorcy Zagranicznego należy określać zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, tj. w kraju siedziby usługobiorcy?
Czy przeliczenia na złote kwoty wykazanej na dokumencie sprzedaży (np. „invoice”) w walucie obcej wystawionej przez Usługodawcę Zagranicznego w związku z importem usług, Wnioskodawca powinien dokonać według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego, stosownie do art. 31a ust. 1 ustawy o VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Pytanie nr 1.

Miejsce świadczenia Usługi Konferencyjnej na rzecz Usługobiorcy Zagranicznego należy określać zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. l ustawy o VAT, tj. w kraju siedziby usługobiorcy.

Pytanie nr 2.

Zdaniem Wnioskodawcy, powinien on dokonać przeliczenia na złote kwoty wykazanej na dokumencie sprzedaży (np. „invoice”) w walucie obcej wystawionej przez Usługodawcę Zagranicznego w związku z importem usług, według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego, stosownie do art. 31a ust. 1 ustawy o VAT.

UZASADNIENIE

Pytanie nr 1.

Zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy o VAT miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem nie mających tu zastosowania:

art. 28b ust. 2-4 - miejsce świadczenia dla stałego miejsca prowadzenia działalności/stałego miejsca zamieszkania/zwykłego miejsca pobytu innych niż siedziba usługobiorcy;
art. 28e - zgodnie z którym miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami, usług zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, użytkowania i używania nieruchomości oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego, jest miejsce położenia nieruchomości;
art. 28f ust. 1 i la - określające miejsce świadczenia usług transportu pasażerów;
art. 28g ust. 1 - zgodnie z którym miejscem świadczenia usług wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, takie jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych związanych z usługami wstępu na te imprezy, świadczonych na rzecz podatnika, jest miejsce, w którym te imprezy faktycznie się odbywają;
art. 28i - zgodnie z którym miejscem świadczenia usług restauracyjnych i cateringowych jest miejsce, w którym usługi są faktycznie wykonywane (ust. 1), z zastrzeżeniem przypadku, gdy usługi restauracyjne i cateringowe są faktycznie wykonywane na pokładach statków, statków powietrznych lub pociągów podczas części transportu pasażerów wykonanej na terytorium Unii Europejskiej, miejscem świadczenia usług jest miejsce rozpoczęcia transportu pasażerów (ust. 2);
art. 28j ust. 1 i 2 - określające miejsce świadczenia dla usług krótkoterminowego wynajmu środków transportu;
art. 28n - zgodnie z którym przypadku świadczenia usług turystyki, o których mowa w art. 119 ust. 1, miejscem świadczenia usług jest miejsce, gdzie usługodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem przypadku, gdy usługi turystyki, o których mowa w art. 119 ust. 1, są świadczone ze stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługodawcy znajdującego się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej (ust. 2) oraz przypadku gdy usługodawca nie posiada siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, o którym mowa w ust. 2, miejscem świadczenia usług turystyki, o których mowa w art. 119 ust. 1, jest miejsce, w którym posiada on stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu (ust. 3).

Spółka zauważa, że pomimo iż przepisy art. 28e oraz art. 28i ustawy o VAT mogą sugerować, że Usługa Konferencyjna powinna być opodatkowana w Polsce jako usługa związana z nieruchomością, na terenie której jest świadczona, to aktualne stanowisko organów podatkowych w tej kwestii jest odmienne.

Spółka zwraca uwagę, że w opisie stanu faktycznego wskazała, że zdaniem polskich organów podatkowych świadczonej Usługi Konferencyjnej nie należy wiązać z daną nieruchomością, w której jest świadczona (niezależnie od statusu podatkowego usługobiorcy). Według wiedzy Wnioskodawcy, organy podatkowe odmówiły Usługobiorcy Zagranicznemu (będącemu klientem Spółki) zwrotu VAT zapłaconego w Polsce, uznając, że Usługa Konferencyjna powinna być opodatkowana w kraju siedziby Usługobiorcy Zagranicznego.

Potwierdzenie powyższego stanowiska znajduje się także w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 10 lipca 2014 r. nr ITPP2/443-495/14/AK, w której stwierdzono, że „(...) W odniesieniu do miejsca świadczenia i opodatkowania usług stanowiących kompleksową usługę organizacji konferencji lub szkolenia, zastosowanie znajdzie ogólna zasada zawarta w art. 28b ust. 1 ustawy. Świadczona przez Spółkę ww. usługa, na rzecz podatników w rozumieniu art. 28a ustawy, nie zawiera się w wyjątkach od ogólnej zasady, zawartych w przepisach art. 28b ust. 2-4 i art. 28c-28n ustawy. W konsekwencji ww. usługa nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium Polski, bowiem miejscem świadczenia tej usługi będzie terytorium kraju, w którym usługobiorca posiada siedzibę działalności gospodarczej”.

Analogiczne rozstrzygnięcia zawierają również:

interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 27 lutego 2013 r. nr IPTPP2/443-1008/12-2/JN;
interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 23 września 2013 r. nr IPPP3/443-599/13-3/SM;
interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 19 września 2011 r. nr IBPP1/443-1443/11/KW
interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 3 stycznia 2014 r. nr IBPP4/443-460/13/LG;
interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 7 maja 2014 r. nr IPPP3/443-161/14-4/SM;
interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 26 lipca 2013 r. nr IPPP3/443-373/13-2/JK;
interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 11 lipca 2014 r. nr IPPP3/443-346/14-2/KT;
interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 15 stycznia 2014 r. nr IPPP3/443-988/13-2/LK;
interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 9 stycznia 2015 r. IPPP3/443-1029/14-2/SM.

Każda z usług wchodzących w skład Usługi Konferencyjnej (m.in. wynajem sali, zakwaterowanie, catering, wynajem sprzętu) stanowi element usługi złożonej związanej z organizacją konferencji, szkolenia lub imprezy integracyjnej i jest niezbędna do ich realizacji. Wszystkie te usługi tworzą łącznie jedno świadczenie, tj. organizację konferencji, szkolenia lub imprezy integracyjnej i nie ma podstaw do uznania, że mają one charakter samoistny. Co więcej, zostało to potwierdzone przez tut. organ podatkowy w interpretacjach indywidualnych wydanych dla Wnioskodawcy.

Wnioskodawca zauważa również, że Usługa Konferencyjna nie stanowi wstępu na imprezę edukacyjną (art. 28g ust. 1 ustawy o VAT), ani usługi w zakresie edukacji (art. 28g ust. 2 ustawy o VAT). Stanowisko takie zawiera przywołana już interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 26 lipca 2013 r. nr IPPP3/443-373/13-2/JK.

Mając na względzie wszystko powyższe, Wnioskodawca uprawniony jest do wystawienia na rzecz Usługobiorcy Zagranicznego faktury VAT dokumentującej nabycie Usługi Konferencyjnej, która nie będzie zawierała polskiego podatku VAT oraz będzie zawierała adnotację, iż podatek VAT rozlicza nabywca usługi (Usługobiorca Zagraniczny) w ramach tzw. odwrotnego obciążenia (ang. reverse charge).

Reasumując - za prawidłowe należy uznać stanowisko Wnioskodawcy zgodnie z którym miejsce świadczenia Usługi Konferencyjnej na rzecz Usługobiorcy Zagranicznego należy określać zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, tj. w kraju siedziby usługobiorcy.

Pytanie nr 2

Import usług to, w myśl art. 2 pkt 9 ustawy o VAT, świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT stanowi natomiast, że podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

usługodawcą jest podatnik nie posiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
usługobiorcą jest:
- w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,
- w pozostałych przypadkach - podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.

Zgodnie z art. 31a ust. 1 ustawy o VAT w przypadku gdy kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Podatnik może wybrać sposób przeliczania tych kwot na złote według ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego; w takim przypadku waluty inne niż euro przelicza się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro.

Stosownie natomiast do art. 31a ust. 2 ustawy o VAT w przypadku gdy podatnik wystawia fakturę przed powstaniem obowiązku podatkowego, a kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone na tej fakturze w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury. Przepis ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

Zgodnie z powyższym, ustawa o VAT przewiduje dwa warianty przeliczania kwot wykazanych na fakturach w walutach obcych:

według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego, oraz
według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury.

Zdaniem Wnioskodawcy, w kontekście pytania zadanego przez Spółkę, dla rozstrzygnięcia według jakiego kursu średniego NBP należy przeliczać kwoty wykazane na fakturze w walucie obcej, należy ustalić, czy w przypadku faktury wystawionej przez kontrahenta zagranicznego (Usługodawcę Zagranicznego) z tytułu importu usług zastosowanie znajduje art. 31a ust. 2 ustawy o VAT.

Odpowiedź na powyższe pytanie znajduje się w interpretacji indywidualnej Ministra Finansów z dnia 4 grudnia 2013 r. nr PT8/033/324/1034/WCX/l 3/RD-125816, która zmienia interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 25 stycznia 2011 r., nr IPPP3/443-1068/10-2/LK. Minister Finansów uznając stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie za nieprawidłowe, stwierdził, że „(...) przepis art. 31a ust. 2 ww. ustawy o podatku od towarów i usług nie dotyczy faktur wystawianych przez kontrahentów zagranicznych, a odnosi się do faktur innych niż faktury wewnętrzne wystawianych przez polskiego podatnika i w konsekwencji do określenia podstawy opodatkowania należy przyjąć kurs średni danej waluty obcej ogłoszony przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wykonania usługi lub dzień zapłaty (...)”. Minister Finansów uznał więc, że do faktur wystawianych w ramach importu usług przez zagranicznego kontrahenta polskiego podatnika, nie ma zastosowania art. 31a ust. 2 ustawy o VAT, a zastosowanie znajduje art. 31a ust. 1 ustawy o VAT.

Stanowisko zgodne z powyższym zawarto także w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 31 lipca 2014 r. nr IPPP3/443-444/14-2/SM, w której stwierdzono, że „(...) przepis art. 31a ust. 2 ustawy nie dotyczy faktur wystawianych przez kontrahentów zagranicznych, ani faktur wewnętrznych wystawianych przez nabywców usługi. To z kolei oznacza, że kurs, jaki należy zastosować do przeliczenia importu usług, nie jest uzależniony od daty wystawienia ww. faktur. Istotny jest tylko termin powstania obowiązku podatkowego”.

Analogiczne rozstrzygnięcia zawierają również:

interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 2 października 2014 r. nr IPPP3/443-630/14-2/JF;
interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 14 października 2014 r. nr IPPP3/443-697/14-2/SM;
interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 11 czerwca 2014 r. nr IPPP3/443-349/14-2/MKw.

Dodatkowo Spółka zauważa, że od 1 stycznia 2014 r. został uchylony art. 106 ust. 7 ustawy o VAT, który w sytuacji importu usług uprawniał podatników do wystawiania faktur wewnętrznych. Tym samym nie istnieje możliwość przeliczania kwot według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury wewnętrznej.

Zagraniczny dokument sprzedaży (np. „invoice”), tj. faktura zagraniczna nie jest fakturą w rozumieniu polskich przepisów o VAT, o której mowa w art. 31a ust. 2 ustawy o VAT.

Za istotny dla prawidłowego przeliczenia kwoty w walucie obcej wskazanej na fakturze wystawionej przez kontrahenta zagranicznego (Usługodawcę Zagranicznego) należy przyjąć jedynie moment powstania obowiązku podatkowego (stosownie do regulacji art. 19a ustawy o VAT).

Mając na względzie wszystko powyższe, w ocenie Wnioskodawcy dla ustalenia właściwego średniego kursu NBP stosowanego do przeliczenia kwoty wyrażonej w walucie obcej wykazanej na fakturze wystawionej przez Zagranicznego Usługodawcę z tytułu importu usług - data wystawienia takiej faktury nie ma znaczenia, gdyż nie wpływa na moment powstania obowiązku podatkowego, a co za tym idzie na kurs, jaki należy zastosować do przeliczenia podstawy opodatkowania. Kursem właściwym jest więc kurs średni danej waluty obcej ogłoszony przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego, stosownie do art. 31a ust. 1 ustawy o VAT. W opisanej sytuacji nie znajduje zastosowania art. 31a ust. 2 ustawy o VAT.

Reasumując - za prawidłowe należy uznać stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym powinien on dokonać przeliczenia na złote kwoty wykazanej na fakturze VAT w walucie obcej wystawionej przez Usługodawcę Zagranicznego w związku z importem usług, według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego, stosownie do art. 31a ust. 1 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
eksport towarów;
import towarów na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…). Towarami zaś, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Z kolei na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

W przypadku świadczenia usług, bardzo istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależy, czy dana usługa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Kwestie dotyczące miejsca świadczenia przy świadczeniu usług uregulowane zostały w rozdziale 3 działu V ustawy. Stosownie do art. 28a ustawy, na potrzeby stosowania ww. rozdziału:

ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:
1. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
2. osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

Wskazany powyżej art. 28a ustawy wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

Jak stanowi ust. 2 art. 28b ustawy w przypadku, gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Z ogólnej zasady dotyczącej miejsca oświadczenia usług określonej w art. 28b ust. 1 ustawy wynika, że miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika działającego w takim charakterze jest miejsce, w którym podatnik ten posiada siedzibę swojej działalności gospodarczej oraz gdy przepisy art. 28e, 28f ust. 1 i 1a, 28g ust. 1, 28i, 28j i 28n ustawy nie przewidują innych zasad ustalenia miejsca świadczenia.

Od ogólnej zasady zawartej w powyższych przepisach, ustawodawca przewidział szereg odstępstw, na podstawie których miejsce świadczenia pewnych usług, ściśle określonych w przepisach ustawy, ustala się w sposób szczególny.

W myśl art. 28e ustawy, miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami, usług zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, użytkowania i używania nieruchomości oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego, jest miejsce położenia nieruchomości.

Stosownie do art. 28i ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług restauracyjnych i cateringowych jest miejsce, w którym usługi są faktycznie wykonywane, z zastrzeżeniem ust. 2.

Z okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług m.in. hotelarskich (noclegowych) oraz restauracyjnych. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca oferuje również swoim klientom kompleksowe usługi polegające na zorganizowaniu całego zaplecza lokalowego, technicznego i gastronomicznego umożliwiającego przeprowadzenie konferencji, szkolenia, bądź imprezy integracyjnej. Zgodnie z powyższą ofertą, Spółka zapewnia swoim klientom kompleksową obsługę (zgodnie z zapotrzebowaniem klienta) polegającą na:

wynajęciu sal;
wynajęciu sprzętu konferencyjnego (np. rzutnik, projektor);
przygotowaniu poczęstunku dla uczestników podczas spotkania;
usługach gastronomicznych (np. obiad/kolacja dla uczestników);
usługach noclegowych.

Powyższe świadczenia oferowane są przez Spółkę w postaci tzw. pakietów konferencyjnych lub szkoleniowych itp. Wynika to z faktu, że klienci Spółki są zainteresowani nabyciem od Spółki usługi polegającej na zorganizowaniu całego zaplecza lokalowego, technicznego i gastronomicznego umożliwiającego przeprowadzenie konferencji, szkolenia bądź imprezy integracyjnej, a nie nabywaniem poszczególnych świadczeń od Spółki. Świadczone zatem przez Spółkę usługi polegające na sprzedaży (w różnych wariantach) pakietu świadczeń bez noclegu lub z noclegiem wchodzą w skład oferty Spółki jako tzw. pakiet konferencyjny (Usługa Konferencyjna). Usługa Konferencyjna polega przede wszystkim na najmie sali konferencyjnej. Usługa Konferencyjna nie obejmuje w szczególności sprzedaży biletów wstępu na konferencję lub organizacji tej konferencji od strony merytorycznej. Spółka zobowiązana jest jedynie do zapewnienia technicznego zaplecza takiej konferencji (m.in. sala konferencyjna, rzutnik, projektor, komputer, sprzęt audio, nagłośnienie etc.). Wnioskodawca świadczy wskazane powyżej usługi na rzecz zagranicznych firm (mających siedzibę poza RP i nieprowadzących działalności gospodarczej na terytorium RP).

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą między innymi ustalenia czy miejsce świadczenia Usługi Konferencyjnej na rzecz Usługobiorcy Zagranicznego należy określać zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy, tj. w kraju siedziby usługobiorcy.

W pierwszej kolejności należy zatem rozstrzygnąć, czy w sytuacji opisanej we wniosku mamy faktycznie do czynienia z jednym kompleksowym świadczeniem.

Aby móc wskazać, że dana usługa jest usługą złożoną (kompleksową), winna składać się ona z różnych świadczeń, których realizacja prowadzi jednak do jednego celu. Na usługę złożoną składa się więc kombinacja różnych czynności, prowadzących do realizacji określonego celu - do wykonania świadczenia głównego, na które składają się różne świadczenia pomocnicze. Natomiast usługę należy uznać za pomocniczą, jeśli nie stanowi ona celu samego w sobie, lecz jest środkiem do pełnego zrealizowania lub wykorzystania usługi zasadniczej. Pojedyncza usługa traktowana jest zatem jak element usługi kompleksowej wówczas, jeżeli cel świadczenia usługi pomocniczej jest zdeterminowany przez usługę główną oraz nie można wykonać lub wykorzystać usługi głównej bez usługi pomocniczej.

Co do zasady każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji, gdy jedna usługa obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia kilka świadczeń, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Zatem, z ekonomicznego punktu widzenia usługi nie powinny być dzielone dla celów podatkowych wówczas, gdy tworzyć będą jedną usługę kompleksową, obejmującą kilka świadczeń pomocniczych. Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi kompleksowej.

Trzeba zauważyć, że koncepcję opodatkowania świadczeń kompleksowych wypracował Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wydanych orzeczeniach na podstawie pierwotnie obowiązującej Szóstej Dyrektywy Rady (77/388/EWG) oraz obecnie obowiązującej Dyrektywy 2006/112/WE. W szczególności w wyroku w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd, Trybunał uznał, że jeżeli dwa lub więcej niż dwa świadczenia (czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta są tak ściśle powiązane, że obiektywnie tworzą w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie dla celów podatku od wartości dodanej. Pogląd ten znajduje również potwierdzenie w wyroku w sprawie C-2/95 Sparekassernes Datacenter (SDC), czy też w sprawie C-41/04 Levob Verzekeringen BV i OV Bank NV.

W kontekście powyższych uwag należy stwierdzić, że ze świadczeniem usługi złożonej (kompleksowej) mamy do czynienia wówczas, gdy świadczenie usługodawcy jest rozbudowane i obejmuje dwie lub więcej pojedynczych czynności (świadczeń), będących elementami częściowego zobowiązania strony transakcji. Jednocześnie usługa taka, jeśli może zostać uznana za usługę o charakterze złożonym, podlega takim samym zasadom opodatkowania jak świadczenie podstawowe, główne.

Zatem w przypadku usług o charakterze złożonym, o miejscu opodatkowania decydować będzie to, czy w danych okolicznościach mamy do czynienia z jedną usługą kompleksową, czy też z szeregiem jednostkowych usług. Ocena tej okoliczności winna odbywać się więc w oparciu o to, czy dokonywane czynności (świadczenia) wykazują ze sobą tak ścisłe powiązanie, że w sensie gospodarczym tworzą jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter.

Odnosząc powyższe do przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie na świadczoną przez Wnioskodawcę Usługę Konferencyjną składają się usługi nierozerwalnie ze sobą związane, które są usługami niezbędnymi do realizacji usługi organizacji konferencji, szkolenia lub imprezy integracyjnej. Wnioskodawca oferuje kompleksowe usługi polegające na zorganizowaniu całego zaplecza lokalowego, technicznego i gastronomicznego umożliwiającego przeprowadzenie konferencji, szkolenia lub imprezy integracyjnej. Wnioskodawca zapewnia swoim klientom kompleksową obsługę polegającą na wynajęciu sal, wynajęciu sprzętu konferencyjnego (np. rzutnik, projektor), przygotowaniu poczęstunku dla uczestników podczas spotkania, świadczeniu usług gastronomicznych noclegowych. Mając na uwadze powyższe okoliczności nie można uznać, że przedmiotowe usługi mają charakter samoistny. Każda z tych czynności stanowi bowiem element usługi złożonej związanej z przygotowaniem i obsługą konferencji, szkolenia lub imprezy integracyjnej. Należy zauważyć, że czynności te są niezbędne do świadczenia usługi organizacji konferencji, szkolenia, imprezy integracyjnej oraz są ze sobą tak ściśle związane, że tworzą obiektywnie jedno świadczenie i nie powinny być sztucznie dzielone dla celów podatkowych.

Zatem w analizowanej sprawie można mówić o jednym świadczeniu głównym – organizacji konferencji, szkolenia, imprezy integracyjnej, na które składają się także inne świadczenia pomocnicze, w tym gastronomiczne i noclegowe.

W odniesieniu do miejsca świadczenia przedmiotowej Usługi Konferencyjnej na rzecz Usługobiorcy Zagranicznego, mając na uwadze powołane powyżej regulacje dotyczące miejsca świadczenia usług należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie dla ustalenia miejsca świadczenia usług stanowiących kompleksową usługę organizacji konferencji, szkolenia lub imprezy integracyjnej zastosowanie znajdzie ogólna zasada zawarta w art. 28b ust. 1 ustawy. Wnioskodawca Usługę Konferencyjną świadczy dla zagranicznych firm – więc na rzecz podatników w rozumieniu art. 28a ustawy – które mają siedzibę poza RP i nie prowadzą działalności gospodarczej na terytorium RP. Jednocześnie świadczona przez Wnioskodawcę Usługa konferencyjna nie zawiera się w wyjątkach od ogólnej zasady, zawartej w art. 28b ust. 1 ustawy.

Zatem miejsce świadczenia Usługi Konferencyjnej na rzecz Usługobiorcy Zagranicznego należy określać zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy, tj. w kraju siedziby usługobiorcy.

Jednocześnie zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18 ustawy faktura powinna zawierać w przypadku dostawy towarów lub wykonania usługi, dla których obowiązanym do rozliczenia podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze jest nabywca towaru lub usługi – wyrazy „odwrotne obciążenie”.

Zatem faktura dokumentująca świadczenie Usługi Konferencyjnej na rzecz Usługobiorcy Zagranicznego powinna zawierać wyrazy „odwrotne obciążenie”.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w powyższym zakresie należało uznać za prawidłowe.

Ponadto Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia czy przeliczenia na złote kwoty wykazanej na dokumencie sprzedaży (np. „invoice”) w walucie obcej wystawionej przez Usługodawcę Zagranicznego w związku z importem usług, Wnioskodawca powinien dokonać według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego, stosownie do art. 31a ust. 1 ustawy.

Zgodnie z art. 31a ust. 1 ustawy w przypadku gdy kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Podatnik może wybrać sposób przeliczania tych kwot na złote według ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego; w takim przypadku waluty inne niż euro przelicza się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro.

Natomiast stosownie do art. 31a ust. 2 ustawy w przypadku gdy podatnik wystawia fakturę przed powstaniem obowiązku podatkowego, a kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone na tej fakturze w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury. Przepis ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że przepis art. 31a ust. 2 ustawy nie dotyczy faktur wystawianych przez kontrahentów zagranicznych, ani faktur wewnętrznych wystawianych przez nabywców usługi. To z kolei oznacza, że kurs, jaki należy zastosować do przeliczania importu usług, nie jest uzależniony od daty wystawienia ww. faktur. Istotny jest tylko termin powstania obowiązku podatkowego.

Z okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności dokonuje nabycia usług od zagranicznych firm (mających siedzibę poza RP i nieprowadzących działalności gospodarczej na terytorium RP). W takiej sytuacji Usługodawca Zagraniczny wystawia na rzecz Wnioskodawcy dokument sprzedaży (np. „invoice”) przed powstaniem obowiązku podatkowego, z kwotą określoną w walucie obcej.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie dla ustalenia podstawy opodatkowania należy przyjąć kursy waluty obowiązujące w dniu poprzedzającym powstanie obowiązku podatkowego. Jak wskazano powyżej regulacje zawarte w art. 31a ust. 2 ustawy nie znajdują zastosowania w przypadku faktur wystawianych przez kontrahentów zagranicznych. W analizowanej sprawie w związku z importem usług Wnioskodawca otrzymuje dokumenty sprzedaży od zagranicznych firm. Zatem przeliczenia kwot wykazanych na tych dokumentach należy dokonać stosownie do zasad określonych w art. 31a ust. 1 ustawy.

Tym samym przeliczenia na złote kwoty wykazanej na dokumencie sprzedaży (np. „invoice”) w walucie obcej wystawionej przez Usługodawcę Zagranicznego w związku z importem usług, Wnioskodawca powinien dokonać według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego, stosownie do art. 31a ust. 1 ustawy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w powyższym zakresie należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. 2012, poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin