Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBI/2/423-915/13/BG
z 22 października 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 15 lipca 2013 r. (data wpływu do tut. Biura 23 lipca 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wypłacanego przez Wnioskodawcę odszkodowania, zadośćuczynienia i renty na rzecz poszkodowanego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 lipca 2013 r. wpłynął do tut. Biura wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wypłacanego przez Wnioskodawcę odszkodowania, zadośćuczynienia i renty na rzecz poszkodowanego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Zgodnie z wyrokiem Sądu apelacyjnego z 21 czerwca 2012 r. z powództwa małoletniego X przeciwko Wnioskodawcy zasądzono odszkodowanie, zadośćuczynienie i rentę czego domagali się przedstawiciele ustawowi małoletniego w pozwie skierowanym przeciwko Wnioskodawcy. Na skutek błędnej decyzji co do sposobu przeprowadzenia porodu małoletni doznał poważnych obrażeń okołoporodowych skutkujących trwałym kalectwem co uzasadnia zgłoszone roszczenia, a dochodzona kwota w ramach zadośćuczynienia stanowi właściwą rekompensatę finansową za doznany uszczerbek na zdrowiu. W 2007 r. złożony został pozew przeciwko Wnioskodawcy dotyczący popełnienia błędu diagnostycznego przy porodzie.

W 2005 r. polisa ubezpieczeniowa opiewała na kwotę 50 tys. Euro.

Wyrokiem z 28 czerwca 2012 r. Sąd apelacyjny zasądził od Wnioskodawcy kwoty:

• 400 tys. zł zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami,
• 550 zł tytułem comiesięcznej renty na rzecz powoda płatnej wraz z ustawowymi odsetkami.
  
  

Wnioskodawca został zobligowany do zapłaty kwot tytułem:

• zadośćuczynienia w kwocie 232.718,97 zł,
• skapitalizowanych odsetek od w/w zadośćuczynienia w kwocie 151.729,58 zł,
• renty skapitalizowanej za okres od maja 2007 do lipca 2012 w kwocie 34.650,00 zł,
• skapitalizowanych odsetek od poszczególnych kwot renty w kwocie 11.533,39 zł.
  
  

W dniu 12 lipca 2012 r. na konto powoda została przekazana kwota 430.631,94 zł i podatek dochodowy od osób prawnych został naliczony i odprowadzony do urzędu skarbowego w wysokości 81.820,00 zł. Kwota 430.631,94 zł została wyłączona z kosztów uzyskania przychodu i jest potraktowana jako wydatek niestatutowy. Wnioskodawca od miesiąca sierpnia 2012 r. na konto Pana X wpłaca comiesięczną rentę w kwocie 550,00 zł - na czas nieokreślony.

Szpital udziela świadczeń zdrowotnych i wypłata renty pacjentowi, która jest następstwem wyrządzenia szkody tej osobie, ma związek z prowadzoną działalnością szpitala. Poniesienie tego wydatku nie ma wpływu na wielkość przychodu osiągniętego przez szpital, ale wypłata renty czy odszkodowania będących konsekwencją błędów popełnionych przy wykonaniu świadczeń medycznych jest wpisana w ryzyko prowadzenia tego rodzaju działalności.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca prawidłowo zakwalifikował wyżej wymienione koszty jako koszty niestanowiące kosztów uzyskania przychodu?

Zdaniem Wnioskodawcy, poniesiony wydatek jest niestanowiącym kosztem uzyskania przychodu. Wnioskodawca naliczył i odprowadził podatek dochodowy od osób prawnych a tym samym zakwalifikował jako wydatek niestatutowy.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm., dalej „updop”), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 updop. Powyższe oznacza, że wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami lub służą zachowaniu bądź zabezpieczeniu źródła przychodów. Kosztami będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskiwanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w tym celu, nawet wówczas gdy z obiektywnych powodów przychód nie zostanie osiągnięty.

Zatem do kosztów uzyskania przychodów podatnik ma prawo zaliczyć wszystkie koszty, zarówno te bezpośrednio, jak i pośrednio związane z przychodami, o ile zostały prawidłowo udokumentowane, za wyjątkiem kosztów ustawowo uznanych za niestanowiące kosztów uzyskania przychodów. Podatnik, zaliczając dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów, winien wykazać jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz to, że poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu lub że wydatek ten jest związany z konkretnym przedsięwzięciem gospodarczym.

Katalog wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, pomimo ich związku z przychodami i prowadzoną działalnością gospodarczą zawarty został w art. 16 ust. 1 updop. Należy jednak pamiętać, że samo wyliczenie kosztów, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów, nie stwarza domniemania, iż wszelkie pozostałe koszty, które nie są zamieszczone w art. 16 updop, zostaną ex lege uznane za koszty uzyskania przychodów.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

1. Został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
2. Jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
3. Pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
4. Poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
5. Został właściwie udokumentowany,
6. Nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 updop nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
   
   

Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu wydatków enumeratywnie wymienionych w art. 16 ust. 1 updop, stanowić mogą koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo – skutkowym z osiąganymi przychodami. Właściwa i zgodna z treścią ustawowej regulacji kwalifikacja kosztów uzyskania przychodów powinna brać pod uwagę:

• przeznaczenie wydatku ( jego celowość, zasadność dla funkcjonowania podmiotu ) oraz
• potencjalną możliwość (analizowaną w dacie poniesienia wydatku na podstawie obiektywnych przesłanek) przyczynienia się danego wydatku do osiągnięcia przychodu.
  
  

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż na skutek błędnej decyzji co do sposobu przeprowadzenia porodu małoletni doznał poważnych obrażeń okołoporodowych skutkujących trwałym kalectwem. Zgodnie z wyrokiem Sądu z 2012 r. zasądzono odszkodowanie, zadośćuczynienie i comiesięczną rentę na rzecz powoda płatną wraz ze skapitalizowanymi odsetkami. W dniu 12 lipca 2012 r. na konto powoda została przekazana kwota i podatek dochodowy od osób prawnych został naliczony i odprowadzony do urzędu skarbowego. Wnioskodawca od miesiąca sierpnia 2012 r. na konto powoda wpłaca comiesięczną rentę (na czas nieokreślony).

Zgodnie art. 16 ust. 1 pkt 16 updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w wysokości określonej przez właściwego ministra oraz dodatkowej składki ubezpieczeniowej w przypadku stwierdzenia pogorszenia warunków pracy. W myśl art. 16 ust. 1 pkt 17 updop, kosztów uzyskania przychodu nie stanowią koszty egzekucyjne związane z niewykonaniem zobowiązań. Stosownie do treści art. 16 ust. 1 pkt 18 updop do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się grzywien i kar pieniężnych orzeczonych w postępowaniu karnym, karnym skarbowym, administracyjnym i w sprawach o wykroczenia oraz odsetek od tych grzywien i kar.

Z kolei przepis art. 16 ust. 1 pkt 19 updop stanowi, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar, opłat i odszkodowań oraz odsetek od tych zobowiązań z tytułu:

1. nieprzestrzegania przepisów w zakresie ochrony środowiska,
2. niewykonania nakazów właściwych organów nadzoru i kontroli dotyczących uchybień w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.
   
   

Natomiast w myśl art. 16 ust. 1 pkt 22 updop, wyłączone z kosztów uzyskania przychodów zostały kary umowne i odszkodowania z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

Z powyższego wynika więc, że inne wydatki o charakterze odszkodowawczym skoro nie zostały wyłączone z kosztów podatkowych na mocy art. 16 updop, mogą stanowić – co do zasady - koszt uzyskania przychodu na gruncie art. 15 ust. 1 updop.

Mając na uwadze fakt, że każdy poniesiony przez podatnika wydatek należy oceniać indywidualnie, stwierdzić należy, że wydatki poniesione (i ponoszone) z tytułu wypłaty odszkodowania, zadośćuczynienia i comiesięcznej renty na rzecz powoda (wraz ze skapitalizowanymi odsetkami), mogą zostać zakwalifikowane do kosztów uzyskania przychodów jako wydatki związane z funkcjonowaniem Wnioskodawcy (decydujące znaczenie ma związek poniesionego wydatku z zachowaniem źródła przychodów).

W kontekście rozpatrywanej sprawy, podnieść należy, że istotne znaczenie mają także uregulowania na gruncie prawa cywilnego. Zgodnie z art. 430 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), kto na własny rachunek powierza wykonanie czynności osobie, która przy wykonywaniu tej czynności podlega jego kierownictwu i ma obowiązek stosować się do jego wskazówek, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną z winy tej osoby przy wykonywaniu powierzonej jej czynności. Natomiast z treści art. 444 Kodeksu cywilnego wynika, iż w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu (§ 1). W myśl art. 444 § 2 ww. ustawy, jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. Jeżeli w chwili wydania wyroku szkody nie da się dokładnie ustalić, poszkodowanemu może być przyznana renta tymczasowa (§ 3). W myśl art. 445 § 1 ww. ustawy, (…) sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

W świetle powyższego, mając na uwadze specyfikę działalności Wnioskodawcy, stwierdzić należy, iż z powyższych uregulowań wynika, że wypłata odszkodowania, zadośćuczynienia i comiesięcznej renty wynika wprost z przepisów prawa i powinna zostać zakwalifikowana jako wydatek związany z ryzykiem podejmowanym przy leczeniu pacjenta, co w konsekwencji stanowi, iż jest to wydatek związany z funkcjonowaniem Szpitala. Ponadto należy dodatkowo nadmienić, iż Szpital – jako jednostka, której celem jest szeroko rozumiana ochrona zdrowia ludzkiego - jest zobowiązany do należytej staranności, jak i stosowania zasad etyki zawodowej.

Jak wynika z treści art. 2 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 159), przestrzeganie praw pacjenta określonych w ustawie jest obowiązkiem organów władzy publicznej właściwych w zakresie ochrony zdrowia, Narodowego Funduszu Zdrowia, podmiotów udzielających świadczeń zdrowotnych, osób wykonujących zawód medyczny oraz innych osób uczestniczących w udzielaniu świadczeń zdrowotnych. Z kolei art. 8 ww. ustawy stanowi, iż pacjent ma prawo do świadczeń zdrowotnych udzielanych z należytą starannością przez podmioty udzielające świadczeń zdrowotnych w warunkach odpowiadających określonym w odrębnych przepisach wymaganiom fachowym i sanitarnym. Przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych osoby wykonujące zawód medyczny kierują się zasadami etyki zawodowej określonymi przez właściwe samorządy zawodów medycznych.

Jednocześnie zaznaczyć należy, że Wnioskodawca jako podmiot, którego podstawowym celem statutowym jest ochrona zdrowia, posiada możliwość korzystania ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 updop. W związku z tym, przedmiotowy wydatek będzie miał wpływ na kształtowanie wysokości dochodu wolnego od opodatkowania.

Reasumując, biorąc pod uwagę opisany we wniosku stan faktyczny oraz treść powołanych wyżej przepisów, stwierdzić należy, iż Wnioskodawca na zasadzie ryzyka ponosi odpowiedzialność za szkody spowodowane działalnością personelu medycznego, tym samym koszty związane z wypłatą zasądzonego odszkodowania, zadośćuczynienia i comiesięcznej renty (wraz ze skapitalizowanymi odsetkami) mogą stanowić koszty uzyskania przychodów Wnioskodawcy. Wnioskodawca postępował więc dotychczas nieprawidłowo wyłączając z kosztów uzyskania przychodów wypłacane na rzecz powoda kwoty.

Stanowisko Wnioskodawcy jest zatem nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z dnia 14 marca 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.