INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej przedstawione we wniosku z dnia 03 stycznia 2012 r. (data wpływu 09 stycznia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów w części odnoszącej się do:

• pytania nr 1 – jest prawidłowe,
• pytania nr 2 – jest prawidłowe,
• pytania nr 3 – jest prawidłowe,
• pytania nr 4 – jest nieprawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 09 stycznia 2012 r. został złożony ww. wniosek – uzupełniony pismem z dnia 03 kwietnia 2012 r. (data wpływu 10 kwietnia 2012 r.) – o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest spółką prawa handlowego (dalej: Spółka) prowadzącą działalność gospodarczą w zakresie produkcji i sprzedaży wyrobów akcyzowych. Spółka w ramach prowadzonej działalności ponosi różne wydatki związane z prowadzoną działalnością, które z przezorności i rozbieżnych interpretacji podatkowych oraz wyroków sądowych kwalifikuje do kosztów niestanowiących kosztów uzyskania przychodów. Spółka uważa jednak, że mogłaby te wydatki kwalifikować do kosztów uzyskania przychodów, gdyż mają jednak związek z uzyskiwanymi przez Spółkę przychodami lub zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła Jej przychodów.

Do wydatków tych należą następujące grupy kosztów.

1.

Wydatki poniesione w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w postaci zwrotu swoim pracownikom poniesionych wydatków na usługi gastronomiczne w związku z odbywaniem przez nich podróży służbowych na terytorium Polski jak i poza jej granicami, ale również w trakcie lokalnego wykonywania przez pracowników powierzonych im przez Spółkę bieżących zadań. Zgodnie z procedurami wewnętrznymi Spółki, faktury i rachunki przedłożone przez delegowanych pracowników za poniesione wydatki na usługi gastronomiczne są podstawą wyliczenia kwoty należnej do zwrotu pracownikowi. Pracownik załącza te dowody do oficjalnego druku rozliczenia wydatków i przedstawia, zgodnie z wewnętrzną procedurą, do merytorycznej weryfikacji i akceptacji. Zwrot wydatków pracownikowi następuje dopiero po akceptacji, która przyjmuje formę podpisu przełożonego na otrzymanym od pracownika druku rozliczenia wydatków. Przełożony dokonujący akceptacji weryfikuje, czy dany wydatek został rzeczywiście poniesiony przez danego pracownika w ramach i na potrzeby działalności gospodarczej Spółki, czy wydatek ten był uzasadniony z biznesowego punktu widzenia oraz czy zgodnie z procedurami wewnętrznymi dany wydatek może zostać pracownikowi zwrócony.

Ze względu na fakt, że delegacje pracowników odbywają się zarówno na terytorium Polski jak i poza jej granicami, powyższy sposób dokumentowania wydatków dotyczy zakupów usług gastronomicznych od kontrahentów polskich i zagranicznych. Żadne z powyższych wydatków zwracanych przez Spółkę pracownikom nie mają charakteru kosztów reprezentacji, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t . j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397). Nie mają charakteru kosztów reprezentacji, gdyż dotyczą kosztów zakupu usługi gastronomicznej delegowanego pracownika przekraczającego koszty diety dziennej, wynikającej z odrębnych przepisów prawnych. Zwrot wydatków poniesionych przez pracownika udokumentowany zaakceptowanym drukiem rozliczenia wydatków z załączonymi fakturami lub rachunkami oraz wydrukiem polecenia księgowania (dekretacja) stanowi podstawę do ujęcia zwrotu wydatków w księgach rachunkowych Spółki. Dokumentacja ta łącznie zawiera bowiem wszystkie dane wymagane dla dowodu księgowego. Spółka nie traktuje tych wydatków jako kosztów uzyskania przychodów dla celów podatkowych.

2.

Wydatki na usługi gastronomiczne i cateringowe ponoszone przez Spółkę w związku z koniecznością organizowania wewnętrznych konsultacji i narad pracowników Działu Sprzedaży pracujących poza siedzibą Spółki. Konsultacje i narady mają na celu ustalanie jednolitego sposobu działania w celu realizacji polityki sprzedażowej Spółki, postępowania przez poszczególnych pracowników Działu Sprzedaży przy prowadzeniu różnych akcji sprzedażowych i promocyjnych, omawiania zgłaszanych uwag dotyczących wprowadzanych i modyfikowanych umów z kontrahentami, sposobu rozstrzygania spraw reklamacyjnych, jak również dotyczą prac zespołów utworzonych do realizacji określonych celów sprzedażowych Spółki i wielu innych kwestii biznesowych, które na co dzień występują w newralgicznym pionie Spółki. Te wydatki nie są również traktowane jako koszty uzyskania przychodów z podatkowego podejścia.

3.

Ponadto, istnieje potrzeba organizowania spotkań roboczych kadry kierowniczej Spółki (Zarządu i kluczowych Dyrektorów tworzących Management Spółki), która wykonuje swoje zadania w różnych miejscach kraju. Spółka ponosi koszty związane z organizacją przedmiotowych spotkań. Spotkania kadry kierowniczej obejmują całokształt zagadnień biznesowych Spółki: politykę cen, ocenę wyników sprzedaży, wyznaczenie zadań krótko- i długookresowych dla poszczególnych pionów Spółki, ustalanie i akceptacja akcji promocyjnych i marketingowych, wprowadzanie nowych rozwiązań produkcyjnych i technologicznych itd. itp. Koszty ponoszone w związku z tymi spotkaniami roboczymi dotyczą zakupu herbaty, kawy, napojów, ciastek i obiadu w postaci usługi cateringowej w trakcie całodziennego spotkania odbywającego się zarówno w siedzibie Spółki jak i innym, wyznaczonym miejscu. Faktury dokumentujące wydatki na narady robocze posiadają stosowne opisy, w szczególności określające cel i agendę spotkania, nie są jednak klasyfikowane do kosztów uzyskania przychodów z podatkowego punktu widzenia.

4.

Spółka ponosi też wydatki w celu pozyskiwania nowych kontrahentów, jak również utrzymania relacji handlowych z dotychczasowymi kontrahentami i partnerami biznesowymi. Spółka organizuje w tym celu spotkania biznesowe z potencjalnymi i dotychczasowymi kontrahentami (spotkania biznesowe, konferencje, prezentacje), które mają miejsce poza siedzibą Spółki. Ze względów organizacyjnych - dostępna obsługa i dogodna lokalizacja - przedstawiciele Spółki spotykają się z kontrahentami przeważnie w restauracjach. W wielu przypadkach możliwość zamówienia usług cateringowych bez odpowiedniego wyprzedzenia nie jest możliwe. W takim wypadku Spółka ponosi koszty posiłku (np. lunchu czy kolacji). W czasie tych spotkań omawiane są kwestie biznesowe związane z dotychczasową działalnością partnerów handlowych, a także sprawy dotyczące nowych rozwiązań handlowych i produktowych, w tym także umów handlowych. Przedstawiciele Spółki z odbytych spotkań z kontrahentami w restauracjach składają relacje swoim przełożonym, którzy oceniają ich celowość i efektywność dla działalności gospodarczej Spółki. Spółka podkreśla, że spotkanie z kontrahentem w restauracjach nie ma charakteru wytwornej, okazałej kolacji czy lunchu, czy specjalnie zorganizowanej imprezy. Faktury dokumentujące wydatki na spotkania z kontrahentami, które organizuje Spółka zaliczone są do kosztów Spółki, ale nie są kosztami uzyskania przychodów dla celów podatkowych mimo, że posiadają stosowne opisy, w szczególności określające cel spotkania oraz biorące w nim udział osoby.

Zdaniem Spółki, w świetle obowiązujących przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397), a mianowicie art. 15 ust. 1, wydatki omówione powyżej powinny być zaliczone do kosztów uzyskania przychodu.

W piśmie z dnia 03 kwietnia 2012 r. (data wpływu 10 kwietnia 2012 r.) stanowiącym odpowiedź na wezwanie do uzupełnienia wniosku, Spółka wyjaśniła, co następuje.

1. W uzupełnieniu do pytania nr 1 Spółka pragnie poinformować, że pytanie to dotyczy sporadycznej sytuacji odniesionej w Regulaminie Podróży Służbowych.
1. Regulamin ten stwierdza w jednym z punktów, że:
   „Pracodawca może uznać poniesienie wydatków na podróże służbowe w wysokości przekraczającej dietę, potwierdzonej jednakże przez rachunki wystawione na Spółkę, jeżeli pracownik uzgodnił poniesienie ich w takiej kwocie przed podróżą służbową bezpośrednim przełożonym lub wykaże, że ich poniesienie w trakcie podróży służbowej było szczególnie uzasadnione”.
   W takiej sytuacji wydatek ten jest traktowany jako usługa gastronomiczna i nie stanowi kosztu uzyskania przychodów.
   Pomimo faktu, że uregulowanie to występuje w przedmiotowym Regulaminie dla sytuacji nadzwyczajnych, Spółka chciałaby wiedzieć, czy może go zakwalifikować jako koszt uzyskania przychodów.
2. Spółka wypłaca diety pracownikom z tytułu podróży służbowych zgodnie z Regulaminem i w wysokości ustalonej przez przepisy wydane przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej. Dlatego też pytanie należy traktować jako odnoszące się wyłącznie do wydatków związanych z odbywaniem podróży służbowej na obszarze kraju lub za granicą.
2. W uzupełnieniu do pytania nr 2 Spółka informuje, że wewnętrzne całodzienne konsultacje i narady odbywają się w salach konferencyjnych Spółki lub w wynajętych salach konferencyjnych różnych instytucji.
3. W odpowiedzi uzupełniającej do pytania nr 3, takim wyznaczonym miejscem są też wynajęte sale konferencyjne różnych instytucji.
4. W uzupełnieniu do pytania nr 4, Spółka uprzejmie informuje, że zakres tego pytania dotyczy wyłącznie spotkań w restauracjach.
   
   

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy można, w świetle art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu wydatki ponoszone w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, w sytuacji gdy są to usługi gastronomiczne ponoszone przez delegowanego pracownika, wykonującego zadania służbowe i korzystającego z restauracji w celu spożycia posiłku i przedkładającego rachunek lub fakturę przekraczającą kwotę przyznanej diety w związku z podróżą służbową...
2. Czy można, w świetle art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu wydatki na usługi gastronomiczne i cateringowe ponoszone przez Spółkę w związku z koniecznością organizowania wewnętrznych konsultacji i narad pracowników Działu Sprzedaży pracujących poza siedzibą Spółki...
3. Czy można, w świetle art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu wydatki na zakup herbaty, kawy, napojów, ciastek i obiadu w postaci usługi cateringowej w trakcie całodziennego spotkania roboczego kadry kierowniczej przyjeżdżającej z różnych części kraju na to spotkanie do siedziby Spółki lub innego wyznaczonego miejsca...
4. Czy można, w świetle art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu wydatki ponoszone przez Spółkę na usługi gastronomiczne w związku z odbywającymi się w restauracjach, ze względów organizacyjnych i praktycznych (obsługa i miejsce) spotkaniami biznesowymi, w postaci konferencji i mitingów, w celu omówienia istotnych kwestii handlowych z nowymi kontrahentami, jak również bieżące i przyszłe sprawy handlowe z dotychczasowymi kontrahentami i partnerami biznesowymi...
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, wydatki ponoszone na usługi gastronomiczne i cateringowe opisane w pytaniach 1 – 4 można jednak zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w świetle art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a nie jak Spółka przezornie zaliczała je, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy, do kosztów reprezentacji.

Zgodnie bowiem z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, „kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1”.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek zaliczany w koszty działalności podlega w Spółce indywidualnej ocenie w celu dokonania jego kwalifikacji do kosztów stanowiących lub niestanowiących koszty uzyskania przychodów.

Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje przynależność wydatku do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów.

Zdaniem Spółki, przedstawione w pytaniach wydatki nie będą stanowiły jednak kosztów reprezentacji, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 28 ww. ustawy. Zgodnie z tym przepisem, do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych. W związku z tym, że ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera legalnej definicji reprezentacji, w celu zdefiniowania pojęcia reprezentacji, konieczne jest posłużenie się wykładnią językową. Reprezentacja oznacza „okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związana ze stanowiskiem, pozycją społeczną” (Słownik Języka Polskiego pod redakcją prof. M. Szymczaka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998). Pojęcie „okazały” zdefiniowane z kolei zostało jako „wspaniały, wystawny, świetny, bogaty”, zaś „wystawny” jako „świadczący o zamożności; okazale urządzony, zorganizowany; bogaty, wspaniały, suty”.

W związku z powyższym, przez reprezentację rozumieć należy zespół zachowań i działań przejawiających się pewną okazałością czy wytwornością mających na celu kształtowanie oraz utrwalanie pozytywnego, czyli jak najkorzystniejszego wizerunku firmy. W konsekwencji, zdaniem Spółki, dokonując analizy ponoszonych wydatków w kontekście normy zawartej w art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, niezbędnym jest ustalenie, czy podane w punktach 1 – 4 powyżej wydatki mogą być potraktowane jako ponoszone na działanie służące reprezentowaniu Spółki w sposób okazały, wystawny, odznaczający się wysokim standardem, wytwornością i wspaniałością.

Zdaniem Wnioskodawcy - nie. Poniżej Spółka dokonała szczegółowej analizy ww. wydatków pod kątem celowości uznania ich jednak za koszty uzyskania przychodów.

W związku z pytaniem 1 dotyczącym interpretacji, Spółka uważa, że koszty ponoszone przez delegowanego pracownika, wykonującego zadania służbowe i korzystającego z usługi gastronomicznej w restauracji w celu spożycia posiłku i przedkładającego rachunek lub fakturę przekraczającą kwotę przyznanej diety w związku z podróżą służbową stanowią koszty uzyskania przychodów Spółki. Wynika to z faktu, że pracownik Spółki wykonując zadania służbowe poza miejscem zamieszkania ma prawo do spożycia posiłku w celu regeneracji sił i tym samym posiadania pewnego komfortu psychicznego związanego z wykonywaną pracą poza firmą. Taki posiłek zapewni mu rozwijająca się w szybkim tempie gastronomia, tj. restauracje i bary szybkiej obsługi. Wystawiona za otrzymany posiłek faktura VAT jest dowodem świadczenia usługi restauracyjnej (gastronomicznej) dla pracownika, a zaakceptowane przez przełożonego dokumenty związane z delegacją służbową, w tym notatki służbowe lub e-maile dotyczące wykonywanych zadań, potwierdzają realizację zadania służbowego w całości i powinny być kosztem uzyskania przychodów. Pracownik korzystając z usługi gastronomicznej przekraczającej kwotę ryczałtu delegacji służbowej o kilkanaście złotych, nie kierował się żadną okazałością ani reprezentacyjnością, lecz spożył posiłek niezbędny do regeneracji jego sił dla wykonywania pracy. Dlatego Spółka stoi na stanowisku, że ten wydatek w całości powinien być potraktowany jako koszt uzyskania przychodów.

W przypadku pytania 2 dotyczącego wydatków na usługi gastronomiczne i cateringowe ponoszone przez Spółkę w związku z koniecznością organizowania wewnętrznych konsultacji i narad pracowników Działu Sprzedaży pracujących poza siedzibą Spółki, uzasadnione jest uznanie ich za koszt uzyskania przychodów. Przedmiotowe wewnętrzne konsultacje i narady pracowników Działu Sprzedaży pracujących poza siedzibą Spółki mają na celu ustalanie jednolitego sposobu działania w celu realizacji polityki sprzedażowej Spółki, postępowania przez poszczególnych pracowników Działu Sprzedaży przy prowadzeniu różnych akcji sprzedażowych i promocyjnych, omawiania zgłaszanych uwag dotyczących wprowadzanych i modyfikowanych umów z kontrahentami, sposobu rozstrzygania spraw reklamacyjnych, jak również dotyczą prac zespołów utworzonych do realizacji określonych celów sprzedażowych Spółki i wielu innych kwestii biznesowych, które na co dzień występują w newralgicznym pionie Spółki. Celem zatem tych spotkań jest określenie bieżących i dalszych działań związanych z osiąganiem przychodów Spółki. Wydawane w czasie tych spotkań posiłki w postaci usług gastronomicznych lub restauracyjnych służą wyłącznie regeneracji i wzmocnieniu sił ich uczestników i zaspokojenie podstawowej potrzeby ludzkiej, potrzeby łaknienia i pragnienia. Trudno tutaj znaleźć wydatek do zakwalifikowania jako koszty reprezentacji, bowiem poprzez ich poniesienie Spółka nie ma na celu poprawy swojego wizerunku na zewnątrz, zatem ww. przepis art. 16 ust. 1 pkt 28 cytowanej ustawy nie będzie miał zastosowania. Zatem, zdaniem Spółki, wydatki na zakup usługi gastronomicznej, cateringowej oraz artykułów spożywczych na spotkania wewnętrzne, w których uczestniczą jedynie pracownicy Spółki, stanowią koszty ogólne związane z funkcjonowanie firmy.

W związku z pytaniem 3 dotyczącym wydatków na zakup herbaty, kawy, napojów, ciastek i obiadu w postaci usługi cateringowej w trakcie całodziennego spotkania roboczego kadry kierowniczej przyjeżdżającej na to spotkanie z różnych części kraju do siedziby Spółki lub innego, wyznaczonego miejsca, stanowisko Spółki jest identyczne jak w punkcie 2. Z jednej strony, zakres tematów spotkań kadry kierowniczej jest szerszy niż obejmujący Pion Sprzedaży, gdyż obejmuje takie zagadnienia jak: politykę cen, ocenę wyników sprzedaży, wyznaczenie zadań krótko- i długookresowych dla poszczególnych Pionów Spółki, ustalanie i akceptacja akcji promocyjnych i marketingowych, wprowadzanie nowych rozwiązań produkcyjnych i technologicznych itd. Z drugiej strony, ponoszone wydatki na te narady i spotkania kadry kierowniczej nie mają charakteru reprezentacyjnego. Dotyczą węzłowych zagadnień funkcjonowania Spółki, Jej teraźniejszości i przyszłości. Wydatki te nie są ani wystawne, ani okazałe. Służą wyłącznie zregenerowaniu sił przez uczestników narady i zaspokojeniu potrzeby łaknienia, bez odrywania ich od swoich obowiązków i utraty cennego czasu. Wydatki te są niezbędne dla efektywnego przebiegu takich spotkań i narad. Ustalenia z tych spotkań kadry kierowniczej przekładają się na delegowanie zadań dla pozostałych niższych szczebli zarządzania dla uzyskania zadowalających przychodów i rezultatów w Spółce. Dlatego też wydatki te powinny być uznane za koszty uzyskania przychodów.

I wreszcie wydatki związane z pytaniem 4. Dotyczą one wydatków ponoszonych przez Spółkę w celu pozyskiwania nowych kontrahentów, jak również utrzymania relacji handlowych z dotychczasowymi kontrahentami i partnerami biznesowymi. W tym celu Spółka organizuje spotkania biznesowe i konferencje z potencjalnymi i dotychczasowymi kontrahentami, które mają miejsce poza siedzibą Spółki. Ze względów organizacyjnych - dostępna obsługa i dogodna lokalizacja - przedstawiciele Spółki spotykają się z kontrahentami przeważnie w restauracjach lub salach konferencyjnych z dostępem do usług gastronomicznych. W wielu przypadkach możliwość zamówienia usług cateringowych bez odpowiedniego wyprzedzenia nie jest możliwe. W takim wypadku Spółka ponosi koszty posiłku (np. lunchu, obiadu, czy kolacji). W czasie tych spotkań omawiane są kwestie biznesowe związane z dotychczasową działalnością partnerów handlowych, a także sprawy dotyczące nowych rozwiązań handlowych i produktowych, w tym także umów handlowych. Spółka organizuje też w ramach tych spotkań prezentacje swoich osiągnięć, a także przedstawia zagrożenia dla przedsiębiorstw wynikające z prowadzonego biznesu i sposoby przeciwdziałania im. Do takich zagrożeń należą: przemyt, podróbki wyrobów i nielegalna produkcja. Przedstawiciele Spółki z odbytych spotkań z kontrahentami w restauracjach składają relacje swoim przełożonym, którzy oceniają ich celowość i efektywność dla działalności gospodarczej Spółki. Spółka podkreśla, że spotkania z kontrahentami w restauracjach, czy też w salach konferencyjnych z obsługą gastronomiczną, nie ma charakteru wytwornej okazałej kolacji czy lunchu, czy specjalnie zorganizowanej imprezy. Faktury dokumentujące wydatki na spotkania z kontrahentami, organizowane przez Spółkę opisują cel spotkania oraz biorące w nim udział osoby.

Zdaniem Spółki, wydatki te z całą pewnością powinny być kwalifikowane jako koszty uzyskania przychodów.

Stanowisko Wnioskodawcy, że wymienione w pytaniach 1, 2, 3 i 4 przypadki wydatków można zaliczać do kosztów uzyskania przychodów oparte są również na orzecznictwie sądów administracyjnych. Poniżej Spółka przedstawia przykłady takich orzeczeń:

• wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 16 marca 2010 r. sygn. akt I SA/Bd 17/10; zdaniem Sądu o uznaniu wydatków za koszty reprezentacyjne decyduje cel poniesienia kosztów i ich wystawny charakter; za niedopuszczalne należy uznać kwalifikowanie kosztu do reprezentacji na podstawie miejsca spotkania (poza zakładem pracy), a nie jego celu;
• wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 01 czerwca 2010 r. sygn. akt I SA/Bd 382/10; według Sądu „wydatki na usługę gastronomiczną, które są związane ze spotkaniem z kontrahentem w lokalu gastronomicznym w celach biznesowych nie mają charakteru reprezentacyjnego. W dobie gospodarki rynkowej, gdy przedsiębiorca nawiązuje z innymi podmiotami gospodarczymi liczne kontakty handlowe, które często decydują o jego pozycji i szansach rozwoju, tego typu spotkania są czymś normalnym, standardowym. Jeżeli służą one omawianiu spraw dotyczących wzajemnej współpracy, np. negocjowaniu umowy, warunków płatności, zabezpieczenia ewentualnych roszczeń, to wydatki te są kosztami związanymi ze zwykłym prowadzeniem działalności gospodarczej”;
• wyrok WSA w Warszawie z dnia 09 listopada 2010 r. sygn. akt III SA/Wa 966/10, w którym Sąd zwrócił uwagę na to, że dla zakwalifikowania wydatków na konsumpcję do kosztów podatkowych istotne znaczenie ma to, jaki jest charakter spotkań (narady robocze);
• wyrok WSA w Opolu z dnia 08 grudnia 2010 r. sygn. akt I SA/Op 586/10, w którym Sąd stwierdził, że wydatki na posiłki poniesione w związku z koniecznością odbycia spotkania biznesowego z klientem bądź potencjalnym klientem w lokalu gastronomicznym w miejscowościach oddalonych od siedziby firmy, nie mogą być każdorazowo uznane za wydatki o charakterze reprezentacyjnym (decydujące znaczenie ma cel spotkania oraz wystawność posiłków).
  
  

Podsumowując, zdaniem Spółki, uzasadnione jest uznanie ponoszonych wydatków, zawartych w pytaniach 1 – 4 w sprawie interpretacji prawa podatkowego, za koszty stanowiące koszty uzyskania przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za:

• prawidłowe – w zakresie pytania nr 1,
• prawidłowe – w zakresie pytania nr 2,
• prawidłowe – w zakresie pytania nr 3,
• nieprawidłowe – w zakresie pytania nr 4.
  
  

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Innymi słowy oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

• został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
• jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
• został właściwie udokumentowany,
• nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
  
  

Zatem do kosztów uzyskania przychodów podatnik ma prawo zaliczyć wszystkie koszty, zarówno te bezpośrednio, jak i pośrednio związane z przychodami, o ile zostały prawidłowo udokumentowane, za wyjątkiem kosztów ustawowo uznanych za niestanowiące kosztów uzyskania przychodów. Podatnik, zaliczając dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów, winien wykazać jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz to, że poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu lub że wydatek ten jest związany z konkretnym przedsięwzięciem gospodarczym.

Odnosząc powyższe do okoliczności przedstawionych przez Wnioskodawcę, stwierdza się co następuje.

Mając na uwadze kwestię związaną z podróżami służbowymi pracowników, przedstawioną w punkcie 1 wniosku, zasadnym jest wskazanie, że kosztami podatkowymi są między innymi tzw. koszty pracownicze, jeżeli spełniają wskazane kryteria, określone w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Koszty te obejmują przede wszystkim wynagrodzenie zasadnicze, wszelkiego rodzaju nagrody, premie oraz wydatki związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracowników, jak również wydatki w postaci wypłaconych diet oraz zwrotów kosztów podróży służbowych. Koszty tego rodzaju są bowiem związane z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą.

Na obowiązek wypłaty przez pracodawcę należności przysługujących pracownikowi wykonującemu na jego polecenie zadanie służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową wskazuje przepis art. 77 ⁵ § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t. j. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.).

Stosownie do § 3 powołanego wyżej artykułu, warunki wypłacania tych należności pracownikowi zatrudnionemu u innego pracodawcy niż państwowa lub samorządowa jednostka sfery budżetowej określa się w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie wynagradzania albo w umowie o pracę, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu wynagradzania.

Jak wynika z treści § 4 ww. artykułu, postanowienia tych dokumentów nie mogą jednak ustalać diety za dobę podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju w wysokości niższej niż dieta z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju określona odpowiednio w:

• rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługującej pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz. U. z 2002 r. Nr 236, poz. 1990 ze zm.),
• rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługującej pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz. U. z 2002 r. Nr 236, poz. 1991 ze zm.).
  
  

W odniesieniu do wydatków związanych z wyjazdami służbowymi pracowników należy podkreślić, że w katalogu przepisu art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawarto zakazu ani jakiegokolwiek ograniczenia co do możliwości zaliczenia tego rodzaju wydatków do kosztów uzyskania przychodów.

Jeśli zatem pracownik odbywa podróż służbową, która jest związana z osiągnięciem przychodu Spółki, dokonane pracownikom zwroty kosztów za czas tych podróży, mogą zostać zaliczone przez Spółkę do kosztów uzyskania przychodów, zgodnie z powołanym art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Należy w tym miejscu jednak podkreślić, że pojęcie „podróż służbowa pracownika” zdefiniowane w ustawie Kodeks pracy oraz regulacje dotyczące wysokości i warunków ustalania należności przysługujących pracownikom za czas podróży służbowej należą do zakresu prawa pracy, a w konsekwencji rozstrzygnięcie kwestii dotyczącej obowiązku, czy zasadności wypłacania diet i innych należności za czas podróży służbowej nie leży w kompetencji organów podatkowych.

W świetle powyższego, stwierdzić należy, że wydatki ponoszone przez Spółkę w związku z podróżami służbowymi pracowników, w tym także koszty wyżywienia w czasie podróży, zwracane pracownikom na podstawie przedłożonych dowodów zakupu (rachunek lub faktura), ponad wysokość diet określonych w rozporządzeniach Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie podróży krajowych i zagranicznych, stanowią koszty uzyskania przychodów Wnioskodawcy.

Natomiast odnośnie sytuacji przedstawionych w punktach 2 – 4 wskazać należy dodatkowo na uregulowanie wynikające z art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

I tak, zgodnie z powołanym wyżej przepisem, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje terminu „reprezentacja”, dlatego też należy posłużyć się w tym zakresie wykładnią językową. Przez „reprezentację” rozumie się „okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną” – Uniwersalny Słownik Języka Polskiego pod redakcją prof. Stanisława Dubisza (Wydawnictwo Naukowe PWN: Warszawa 2007 r.).

Przenosząc tę definicję na grunt ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, należy uznać, że reprezentacja to przede wszystkim działanie skierowane do istniejących lub potencjalnych kontrahentów podatnika lub osoby trzeciej w celu stworzenia oczekiwanego wizerunku podatnika w celu ułatwienia zawarcia umowy lub stworzenia korzystnych warunków jej zawarcia. Wydatki na reprezentację to koszty, jakie ponosi podatnik w celu wykreowania swojego pozytywnego wizerunku, uwypuklenia swojej zasobności, profesjonalizmu. Wydatki te jednocześnie w sposób pośredni promują firmę. Pojęcie reprezentacji dotyczy kontaktów podatnika w stosunkach z innymi podmiotami i pozostaje w związku z zakresem prowadzonej przez podatnika działalności.

Właściwy wizerunek to taki, który może sprawić, że kształtowany dzięki reprezentacji „obraz przedsiębiorcy” przełoży się na nabywanie jego produktów lub usług. Świadome kształtowanie, więc właściwego wizerunku przez podatników ma na celu stworzenie takiego wyobrażenia o przedsiębiorcy, które spowoduje pozytywne postrzeganie tegoż przedsiębiorcy przez osoby zewnętrzne, które z kolei będzie zachętą do podjęcia rozmów, współpracy, zakupów jego produktów czy usług.

W przypadku wydatków poniesionych na zakup usługi gastronomicznej, cateringowej oraz artykułów spożywczych na spotkania wewnętrzne odbywające się w siedzibie Spółki lub w sali konferencyjnej, w których uczestniczą jedynie pracownicy Spółki oraz wydatków na zakup herbaty, kawy, napojów, ciastek i obiadu w postaci usługi cateringowej na narady i spotkania w siedzibie Spółki lub w sali konferencyjnej, w której udział bierze kadra kierownicza – stwierdzić należy, że wydatków takich nie można rozpatrywać w kontekście kosztów reprezentacji (które to koszty są wyłączone z kosztów uzyskania przychodów na mocy art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), ponieważ nie są skierowane „na zewnątrz”, czyli do kontrahentów lub potencjalnych kontrahentów Spółki, lecz dotyczą Jej pracowników, jak i kadry kierowniczej. Należy więc uznać, iż zachodzą przesłanki uprawniające do zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów, o ile wydatki te nie noszą znamion wystawności.

Reasumując, mając na uwadze powyższe uwarunkowania prawne oraz przedstawiony przez Wnioskodawcę stan faktyczny w punkcie 2 i w punkcie 3 stwierdzić należy, że ponoszone wydatki na zakup usługi gastronomicznej, cateringowej oraz na spotkania wewnętrzne odbywające się w siedzibie Spółki lub w sali konferencyjnej, w których uczestniczą jedynie pracownicy Spółki oraz wydatki na zakup herbaty, kawy, napojów, ciastek i obiadu w postaci usługi cateringowej na narady i spotkania w siedzibie Spółki lub w wynajętej sali konferencyjnej, w której udział bierze kadra kierownicza, stanowią koszty uzyskania przychodów na podstawie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Jednocześnie tut. Organ pragnie zwrócić uwagę na fakt, iż prawidłowe zaliczenie wydatku do kosztów uzyskania przychodów uwarunkowane jest wykazaniem jego celowości i związku z przychodem, jak i prawidłowym udokumentowaniem.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, podatnicy są obowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy.

Zatem, w zakresie obowiązków podatnika, jako odnoszącego ewidentną korzyść z faktu zaliczenia określonych wydatków w poczet kosztów uzyskania przychodów, co w konsekwencji wywołuje skutki prawne w postaci zmniejszenia zobowiązania podatkowego, jest wykazanie – w oparciu o zgromadzone dowody – związku pomiędzy poniesieniem kosztu a uzyskaniem przychodu zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ww. ustawy.

Odnośnie sytuacji przedstawionej w punkcie 4, dotyczącej wydatków ponoszonych na usługi gastronomiczne w czasie spotkań w restauracjach z nowymi, jak i dotychczasowymi kontrahentami i partnerami biznesowymi Spółki, stwierdzić należy, że wydatki te wiążą się z tworzeniem i utrwalaniem pozytywnego wizerunku firmy, a zatem nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów w myśl regulacji wynikającej z art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Charakter przedmiotowych wydatków bezsprzecznie bowiem świadczy o kreowaniu pozytywnego wizerunku firmy, czyli kształtowaniu lepszego postrzegania Spółki na zewnątrz. Powoływanie się w tym kontekście przez Wnioskodawcę na okoliczność, że zaproszenie kontrahenta do restauracji nie nosi cech okazałości czy wytworności, nie odbiera wyżej wymienionym czynnościom cech reprezentacji.

Podsumowując, mając na względzie przedstawione powyżej pojęcie „reprezentacji”, stwierdzić w tym miejscu należy, że reprezentacją jest kreowanie pozytywnego wizerunku firmy, stwarzanie jej dobrego obrazu. Reprezentacją są bowiem wszelkie działania, u podłoża których leży ułatwianie nawiązywania i podtrzymywania kontaktów handlowych, także poprzez budowanie osobistych relacji, których zasadniczym celem jest kształtowanie wizerunku przedsiębiorcy jako godnego zaufania partnera biznesowego. Za takie działania należy też uznać spotkania z kontrahentami i partnerami biznesowymi w restauracji objęte przedmiotowym wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej. Niezależnie od wystąpienia związku wydatków na zakup usług gastronomicznych z przychodem, nie mogą być one uznane za koszty podatkowe, gdyż jako wydatki o charakterze reprezentacyjnym wyłączone zostały z kosztów podatkowych mocą art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Reasumując, wydatki poniesione przez Wnioskodawcę na usługi gastronomiczne podczas spotkań w restauracjach z nowymi, jak i dotychczasowymi kontrahentami i partnerami biznesowymi Spółki, jako wydatki noszące znamiona reprezentacji, nie mogą zostać zaliczone – w myśl art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych – do kosztów uzyskania przychodów.

Jednocześnie należy wskazać, iż powołane w treści wniosku orzeczenia sądów administracyjnych nie mogą wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii. Nie negując tych orzeczeń, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego należy stwierdzić, iż tezy badanych rozstrzygnięć nie mają zastosowania w przedmiotowym postępowaniu, gdyż rozstrzygnięcia te zapadły w indywidualnych sprawach konkretnego podatnika w oparciu o przedstawiony przez niego stan faktyczny i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację, podobnie jak i inne orzeczenia przeciwne do stanowiska Skarżącej, takie jak np.:

• wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 listopada 2009 r. sygn. akt III SA/Wa 925/09,
• wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 21 kwietnia 2010 r. sygn. akt I SA/Wr 218/10,
• wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 13 maja 2010 r. sygn. akt I SA/Wr 334/10.
  
  

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.