INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 07.10.2009 r. (data wpływu 19.10.2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków ponoszonych podczas spotkań z kontrahentami w restauracji - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19.10.2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków ponoszonych podczas spotkań z kontrahentami w restauracji.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe:

Spółka jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. Spółka w ramach prowadzonej działalności zajmuje się przede wszystkim dystrybucją olejów i innych środków smarowych sprowadzanych z zagranicy. W związku z powyższym znaczna część aktywności Spółki skupia się na rozwoju sieci sprzedaży produktów w Polsce. Pracownicy Spółki odbywają spotkania z (potencjalnymi) kontrahentami. W trakcie takich spotkań prowadzą rozmowy handlowe, w szczególności przedstawiają aktualną ofertę handlową, omawiają warunki współpracy ze Spółką etc.

Spotkania takie mogą odbywać się również w lokalach gastronomicznych. Podczas tych rozmów obie strony spożywają zwyczajowy posiłek (obiad, kolacja).

Koszty wynikające z faktury wystawionej z tego tytułu przez lokal gastronomiczny w całości ponosi Spółka (koszty nie obejmują nabycia napojów alkoholowych).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w przedstawionym stanie faktycznym wydatki poniesione przez Spółkę w związku ze spotkaniem z kontrahentami w restauracji (wydatki na zakup posiłków) stanowią koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym o osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654, ze zm.; dalej: ustawa o PDOP)...

Zdaniem Wnioskodawcy:

W ocenie Spółki, wydatki na organizację spotkań z kontrahentami przy okazji których spożywany jest posiłek w restauracji stanowią koszt uzyskania przychodu, bowiem wydatki takie spełniają warunki, o których mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o PDOP.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o PDOP dany wydatek może być uznany za koszt uzyskania przychodów, jeśli (i) wydatek został poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów oraz (ii) wydatek nie został wyłączony z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy o PDOP.

Ad (i)

Odbywanie przez przedstawicieli Spółki spotkań biznesowych z kontrahentami jest niezbędne z perspektywy prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej. W trakcie spotkań przedstawiciele Spółki prowadzą bowiem z kontrahentami rozmowy handlowe, w szczególności przedstawiają aktualną ofertę handlową, omawiają warunki współpracy, dochodzi do podpisywania umów handlowych, etc. Rezultatem tych spotkań są uzgodnienia handlowe z kontrahentami, które mają fundamentalne znaczenie dla wyników z działalności gospodarczej prowadzonej przez Spółkę. W konsekwencji spotkania takie mają również istotne przełożenie na przychód podatkowy osiągany przez Spółkę.

Spotkania biznesowe z kontrahentami odbywają się zarówno w biurze Spółki (ew. w siedzibie kontrahenta) jak i na zewnątrz, w tym również z woli samych kontrahentów, którzy wychodzą z inicjatywą omówienia spraw biznesowych przy obiedzie/kolacji.

Podsumowując, zdaniem Spółki, wydatki na organizację spotkań biznesowych z kontrahentami w restauracji mają ścisły związek z bieżącą działalnością Spółki i tym samym z uzyskiwanymi przez nią przychodami.

Ad (ii)

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o PDOP „nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych”.

Zdaniem Wnioskodawcy, bezpośrednie odwołanie się w art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o PDOP do usług gastronomicznych nie oznacza, że intencją ustawodawcy było traktowanie wszelkich wydatków gastronomicznych jako wydatków typowo reprezentacyjnych. Językowa wykładnia tego przepisu wskazuje bowiem, że wydatki na usługi gastronomiczne mogą podlega wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodu jedynie wówczas, gdy stanowią „reprezentację”.

Ustawa o PDOP nie zawiera definicji legalnej pojęcia „reprezentacji”. Odnosząc się do definicji słownikowej tego terminu (za Uniwersalnym Słownikiem Języka Polskiego pod redakcją prof. Stanisława Dubisza, Wydawnictwo Naukowe PWN; Warszawa 2006) czytamy, że przez „reprezentację” należy rozumieć „okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną”. Stosując tę definicję do wydatków na reprezentacje ponoszonych przez przedsiębiorców organy podatkowe stwierdzają, że reprezentacja polega na budowaniu pozytywnego wizerunku przedsiębiorstwa w oczach podmiotów trzecich (kontrahentów, opinii publicznej, etc.). Działania reprezentacyjne mogą w związku z tym przyjmować różne formy – typowe to imprezy czy bankiety urządzane dla (potencjalnych) kontrahentów, przekazywanie upominków, finansowanie wyjazdów na konferencje czy inne formy jednostronnych świadczeń na rzecz osób trzecich. Celem działań reprezentacyjnych jest wywarcie na podmiotach trzecich korzystnego wrażenia, stworzenie obrazu przedsiębiorcy jako szczególnie gościnnego, hojnego i wykonującego określone działania z rozmachem.

Spółka uważa, że ponoszone przez nią wydatki dotyczące spotkań z kontrahentami odbywających się w lokalach gastronomicznych nie mają charakteru reprezentacyjnego. Spotkania takie mają bowiem czysto „roboczy” charakter. Ich celem jest wyłącznie omówienie bieżących spraw biznesowych; posiłek spożywany jest niejako „przy okazji” (nigdy nie jest celem samym w sobie). Przy doborze lokalu gastronomicznego jako miejsca spotkania Spółka nie kieruje się chęcią wywarcia wrażenia na kontrahencie – spotkania te nie mają na celu zaimponowania kontrahentowi okazałością czy wystawnością. Spółka nie organizuje również specjalnych imprez dla kontrahentów. Zakres oraz charakter wydatków ponoszonych przez Wnioskodawcę na organizację spotkań nie przekracza zwyczajowo przyjętych norm dla tego typu spotkań biznesowych. Ponadto Spółka pragnie podkreślić, że zaproszenie kontrahenta na obiad do restauracji w celu przedyskutowania kwestii biznesowych stanowi obecnie powszechną praktykę w obrocie gospodarczym, nie może być zatem uznawane za sposób na wywarcie szczególnego wrażenia na kontrahentach.

Prawidłowość stanowiska Spółki w powyższym zakresie została potwierdzona w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. (sygn. IPPB5/4240-24/09-2/AM), który stwierdził, że „Rację trzeba przyznać Skarżącej, iż ponoszone przez nią wydatki nie wiążą się z okazałością, wytwornością, a zatem nie maja charakteru reprezentacyjnego. Zaproszenie kontrahenta na kawę, „zwykły” lunch, czy obiad do restauracji nie jest działaniem o charakterze nadzwyczajnym. Jest to powszechnie spotykana praktyka. Posiłek spożywany w restauracji nie jest „okazały” ani „wykwintny”, bo powodem organizacji spotkania w restauracji nie jest chęć zaimponowania kontrahentowi okazałością czy wystawnością”.

Podsumowując, wydatki ponoszone przez Spółkę na organizację spotkań z kontrahentami w restauracji nie mają charakteru reprezentacyjnego. Przebieg tych spotkań i ciężar ponoszonych w związku z nimi kosztów uzasadnione są powszechną praktyką biznesową i nie służą wywieraniu szczególnego wrażenia na kontrahentach. Mając powyższe na względzie, w opinii Spółki omawiane wydatki są kosztami uzyskania przychodu, o których mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o PDOP.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają przepisy art. 15 i 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 ze zm.).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, do kosztów uzyskania przychodów zalicza się wydatki poniesione w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Na podstawie powyższego przepisu możliwe jest zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wydatku, który - racjonalnie oceniając - mógłby przyczynić się do powstania przychodu czy jego zwiększenia, nawet jeżeli przychód faktycznie nie wystąpi.

Decydującym czynnikiem pozwalającym zaliczyć dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów jest zatem poniesienie go w celu osiągnięcia przychodu, bądź zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, przy czym każdy wydatek, poza wyraźnie wskazanym w ustawie - wymaga indywidualnej oceny pod kątem adekwatnego związku z przychodami i racjonalności działania podmiotu.

Nie każdy koszt poniesiony w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów może zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów. Takimi kosztami bowiem nie mogą być wydatki enumeratywnie wymienione w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

• został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

• jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

• poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

• został właściwie udokumentowany,

• nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
  
  

Powyższe oznacza, iż wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu enumeratywnie wymienionych w przywołanym art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, mogą stanowić koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiągniętymi przychodami, w tym służą zachowaniu albo zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów. W szczególności zaś wydatki poniesione w celu uzyskania przychodu (zachowania, zabezpieczenia źródła przychodu), względnie w celu uniknięcia ryzyka wystąpienia strat, bądź znacznego zmniejszenia uzyskiwanych dotąd dochodów.

Należy jednocześnie zaznaczyć, iż prawidłowe zaliczenie wydatku do kosztów uzyskania przychodów uwarunkowane jest wykazaniem jego celowości i związku z przychodem, jak i prawidłowym udokumentowaniem. Należy zwrócić przy tym uwagę, że to na podatniku ciąży obowiązek wykazania związku poniesionych wydatków z przychodami, bo to on wywodzi skutki prawne w postaci zmniejszenia zobowiązania podatkowego.

Na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje terminu „reprezentacja”, dlatego też należy posłużyć się wykładnią językową.

Przez reprezentację rozumie się „okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną” - Uniwersalny Słownik Języka Polskiego pod redakcją prof. S.D (Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007).

Przenosząc tę definicję na grunt ustawy podatkowej, należy uznać, że reprezentacja to przede wszystkim każde działanie skierowane do istniejących lub potencjalnych kontrahentów podatnika lub osoby trzeciej w celu stworzenia oczekiwanego wizerunku podatnika w celu ułatwienia zawarcia umowy lub stworzenia korzystnych warunków jej zawarcia. Wydatki na reprezentację to koszty, jakie ponosi podatnik w celu wykreowania swojego pozytywnego wizerunku, uwypuklenia swojej zasobności, profesjonalizmu. Wydatki te jednocześnie w sposób pośredni promują firmę. Pojęcie reprezentacji dotyczy kontaktów podatnika w stosunkach z innymi podmiotami i pozostaje w związku z zakresem prowadzonej przez podatnika działalności.

W przedstawionym wniosku Wnioskodawca będący spółką z ograniczoną odpowiedzialnością zajmuje się przede wszystkim dystrybucja olejów i innych środków smarowych.

Jak wskazał Wnioskodawca, pracownicy Spółki odbywają spotkania z potencjalnymi kontrahentami. W trakcie takich spotkań prowadzą rozmowy handlowe, w szczególności przedstawiają aktualną ofertę handlową, omawiają warunki współpracy ze Spółką etc. Spotkania takie odbywają się w lokalach gastronomicznych. Podczas tych rozmów obie strony spożywają zwyczajowy posiłek (obiad, kolacja).

W kontekście zdefiniowanego powyżej pojęcia „reprezentacja” oraz analizy przytoczonego art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jednoznacznie wynika, że ponoszone przez Wnioskodawcę wydatki w trakcie spotkań z kontrahentami poza biurem Spółki w restauracjach wiążą się z kreowaniem i utrwalaniem pozytywnego wizerunku firmy, a zatem nie mogą być uznane za koszt uzyskania przychodów.

Ponadto należy zauważyć, iż poniesione przez Spółkę wydatki są wydatkami na reprezentację, gdyż odpowiadają reprezentacji mającej na celu przede wszystkim stworzenie oczekiwanego wizerunku firmy i ułatwienie zawarcia umowy, bądź kontraktu.

Za „reprezentację” bowiem, w potocznym rozumieniu, należy uznać działania zmierzające do stworzenia jak najkorzystniejszego wizerunku firmy.

Jak wskazał sam Wnioskodawca spotkania z kontrahentem poza siedzibą firmy są powszechnie stosowaną praktyką handlową.

Powoływanie się w tym kontekście przez Spółkę na okoliczność, że tego typu działania czy wydatki nie mają charakteru nadzwyczajnego, a jest to praktyka powszechnie spotykana nie odbiera wyżej wymienionym czynnościom cech reprezentacji, bowiem działania reprezentacyjne obejmują nie tylko imprezy czy spotkania organizowane z wielkim rozmachem lub wystawne bankiety z ekskluzywnym menu.

Fakt prowadzenia rozmów biznesowych na „neutralnym gruncie”, w miłym otoczeniu i sprzyjającej atmosferze sprzyjać ma pozytywnym relacjom handlowym. Wybór miejsca poza siedzibą Spółki jest zatem autonomicznym wyborem i wiąże się ze stosowaną taktyką sprzedaży. Spotkania tego typu - czy to przy kawie, drobnym poczęstunku, obiedzie lub kolacji są „usługami gastronomicznymi”, które odbywają się dla ułatwienia zawarcia umowy lub stworzenia korzystnych warunków jej zawarcia w restauracjach, a zatem noszą znamiona reprezentacji, ponieważ wpływają na stworzenie dobrego wizerunku firmy, wykazaniu zasobności i profesjonalizmu.

Zapraszając klienta lub potencjalnego kontrahenta do restauracji pracownik Spółki poświęca im swoją uwagę, traktuje w sposób wyjątkowy „goszcząc” w imieniu Spółki. Nawet przysłowiowa kawa wypita podczas spotkania trwającego kwadrans wywołać może pozytywne skutki wizerunkowe na przyszłość. Nie chodzi bowiem o jednostkowy koszt poniesiony w związku z organizacją spotkań z kontrahentami w restauracji, ale o cel, jaki zostanie dzięki takim spotkaniom osiągnięty przez Wnioskodawcę zarówno w przypadku nabycia drobnego poczęstunku, napojów, czy też zapłaty za posiłek. Jak wykazano powyżej, wydatki te w sposób pośredni promują firmę.

Niemniej nie ulega wątpliwości, że pojęcie „reprezentacji” pozostaje w związku z zakresem prowadzonej przez podatnika działalności i działania tego typu podejmowane są w celu ułatwienia zawarcia umowy lub stworzenia korzystnych warunków jej zawarcia.

Podsumowując, w oparciu o przywołane przepisy prawa należy stwierdzić, iż wydatki poniesione w związku z organizacją spotkań biznesowych z kontrahentami w restauracji (w tym wydatki na zakup posiłków) nie mogą być uznane za koszty podatkowe, pomimo ich związku z przychodem, gdyż jako wydatki o charakterze reprezentacyjnym zawierają się w katalogu wyłączeń z art. 16 ust. 1 pkt 28 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Należy podkreślić, iż przywołana przez Wnioskodawcę interpretacja Nr IPPB5/4240-24/09-2/AM wydana została w indywidualnej sprawie i nie może być źródłem praw i obowiązków w innych sprawach. Na mocy art. 87 ust. 1 ustawy z dnia 2 kwietnia 1997 roku - Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.) źródłami powszechnie obowiązującego prawa w Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia.

Z uwagi na powyższe przywołane interpretacja nie są wiążące dla tut. organu podatkowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.