INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. u. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. u. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 30 października 2009 r. (data wpływu 2 listopada 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia obowiązku podatkowego, w związku z przeniesieniem ośrodka interesów życiowych do Niemiec jest:

• prawidłowe – w odniesieniu do pytania pierwszego,

• nieprawidłowe – w odniesieniu do pytań drugiego i trzeciego.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 2 listopada 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia obowiązku podatkowego, w związku z przeniesieniem ośrodka interesów życiowych do Niemiec.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest obywatelem Niemiec. w Polsce uzyskuje On dochody z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu w Spółce z o.o. z siedzibą w Polsce, na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników.

Z uwagi na plany zawodowe i osobiste, wątpliwości Zainteresowanego dotyczą zmiany statusu rezydencji podatkowej w trakcie roku oraz zasad opodatkowania przychodów uzyskiwanych w Polsce z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników.

W związku z podjęciem nowych wyzwań zawodowych w najbliższym czasie Wnioskodawca będzie kierował działaniami Grupy w Europie (prowadzonymi poprzez spółkę z siedzibą w Niemczech) i docelowo (w perspektywie najbliższych dwóch lat) zostanie powołany na stanowisko członka zarządu tej spółki.

Przedstawione powyżej plany zawodowe skutkują określonymi konsekwencjami na gruncie osobistym, dlatego też Wnioskodawca podjął decyzję o budowie domu w Niemczech.

Zainteresowany zamierza w najbliższym czasie zmienić miejsce zamieszkania i wyjechać z żoną i dziećmi na stałe z Polski do Niemiec. w związku z powyższym, Wnioskodawca zameldował członków swojej rodziny w Niemczech na pobyt stały. Jednocześnie zakończył pobyt czasowy w Polsce (karta stałego pobytu wygasła z dniem 31 maja 2009 r. i nie wystąpił o nową kartę).

W rezultacie powyższych działań, związki Zainteresowanego z Polską zostaną ograniczone wyłącznie do pełnienia funkcji członka zarządu w Spółce z o.o. z siedzibą w Polsce, na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników (co będzie związane z ograniczonymi przyjazdami do Polski - szacowana łączna liczba dni pobytu w Polsce nie przekroczy 183 dni w roku kalendarzowym).

W konsekwencji, mając na uwadze powyższe zdarzenia, a także obowiązki zawodowe wynikające z nowej roli pełnionej w Grupie, centrum interesów osobistych oraz gospodarczych (tym samym miejsce zamieszkania w rozumieniu przepisów art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) Wnioskodawcy zostanie przeniesione z Polski do Niemiec.

Zainteresowany dodatkowo wskazuje także inne elementy, które mogą okazać się istotne w ocenie statusu rezydencji podatkowej:

• jest właścicielem nieruchomości znajdujących się na terytorium Niemiec (na terytorium Polski nie posiada jakichkolwiek nieruchomości),

• jest zameldowany w Niemczech na pobyt stały,

• posiada rachunki bankowe w obu krajach,

• jest objęty programem opieki medycznej w Niemczech,

• Jego rodzice, jak również żona i dzieci, mieszkają w Niemczech, w miejscowości, w której jest zameldowany,

• nie był wcześniej w związku małżeńskim i nie posiada dzieci narodzonych poza związkiem małżeńskim.
  
  

W wyniku zmiany miejsca zamieszkania, które nastąpi głównie za sprawą przeniesienia do Niemiec ośrodka interesów życiowych, Zainteresowany utraci status polskiego rezydenta podatkowego, a dochody uzyskiwane w Polsce będą opodatkowane według zasad właściwych dla podatników podlegających ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy właściwe jest uznanie daty fizycznego opuszczenia terytorium Polski za moment zmiany rezydencji, tj. zmiany obowiązku podatkowego w Polsce z nieograniczonego na ograniczony...
2. W związku ze zmianą statusu rezydencji podatkowej Zainteresowanego w trakcie roku 2009, według jakich zasad powinny zostać opodatkowane przychody z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu w spółce z o.o. z siedzibą w Polsce, na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników po zmianie rezydencji w roku 2009...
3. W związku ze zmianą statusu rezydencji podatkowej Wnioskodawcy w trakcie roku 2009, według jakich zasad powinny zostać opodatkowane przychody Zainteresowanego z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu w spółce z siedzibę w Polsce, na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników po zmianie rezydencji w roku 2010 i latach następnych...
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy – w zakresie pierwszego pytania przedstawionego we wniosku – za datę zmiany rezydencji, tj. zmianę obowiązku podatkowego w Polsce z nieograniczonego na ograniczony – należy uznać datę fizycznego opuszczenia terytorium Polski z zamiarem stałego zamieszkania w Niemczech.

Powyższe wynika z następującej argumentacji.

W opinii Zainteresowanego, mając na uwadze następujące fakty:

1. opuszczenie terytorium Polski (potwierdzone m.in. wymaganą przez polskie przepisy prawa podatkowego aktualizacją danych za pomocą zgłoszenia NIP-3),
2. zamieszkanie wraz żoną oraz dziećmi w Niemczech z zamiarem stałego pobytu w Niemczech,
   - nastąpi przeniesienie ośrodka interesów życiowych z Polski do Niemiec, a co się z tym wiąże miejsce zamieszkania Zainteresowanego dla celów podatkowych znajdzie się na terytorium Niemiec.
   
   

W świetle powyższych argumentów od dnia opuszczenia terytorium Polski, miejscem zamieszkania dla celów podatkowych będą Niemcy i na podstawie art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Wnioskodawca będzie podlegał w Polsce obowiązkowi podatkowemu wyłącznie od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Polski (ograniczony obowiązek podatkowy w Polsce).

W zakresie drugiego pytania przedstawionego we wniosku, Zainteresowany uważa, że w związku z powyższą zmianą rezydencji, dochody uzyskane w 2009 r. po dniu opuszczenia terytorium Polski będą podlegać opodatkowaniu według zasad obowiązujących podatników posiadających w Polsce ograniczony obowiązek podatkowy.

Tym samym wynagrodzenie Zainteresowanego z tytułu członkostwa w zarządzie Sp. z o.o. na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników, począwszy od dnia następującego po dniu opuszczenia terytorium Polski z zamiarem stałego pobytu w Niemczech będzie podlegać opodatkowaniu w Polsce wg zryczałtowanej stawki, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przewidzianej dla nierezydentów.

Natomiast dochody uzyskane z tego tytułu do dnia zmiany rezydencji będą opodatkowane według skali progresywnej zgodnie z art. 27 ww. ustawy.

W opinii Wnioskodawcy, w zakresie trzeciego pytania przedstawionego we wniosku – dochody uzyskane w 2010 r. i latach następnych będą podlegać opodatkowaniu według zasad obowiązujących podatników posiadających w Polsce ograniczony obowiązek podatkowy.

Tym samym wynagrodzenie Zainteresowanego z tytułu członkostwa w zarządzie Sp. z o.o. na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników będzie podlegać opodatkowaniu w Polsce wg zryczałtowanej stawki, o której mowa w art. 29 ust 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przewidzianej dla nierezydentów.

Na potwierdzenie stanowiska w przedmiotowej sprawie dla wszystkich trzech pytań Wnioskodawca powołuje się na:

• pismo Ministerstwa Finansów z 5 grudnia 2006 r. (sygn. DD4/033-01487/JG/06/430) w którym stwierdzono m.in., że „(...) nieprawidłowe jest stwierdzenie Podatników, zgodnie z którym w ciągu całego roku podatkowego 2004 ich miejsce zamieszkania dla celów podatkowych znajdowało się w Zjednoczonym Królestwie. Zmiana państwa rezydencji i przeniesienie miejsca zamieszkania za granicę nastąpiła bowiem z dniem wyjazdu z Polski, w lipcu 2004 r. Oznacza to, iż do dnia wyjazdu z Polski (lipiec 2004 r.) Podatnicy podlegali w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Następnie, w związku z przeniesieniem miejsca zamieszkania za granicę, od lipca 2004 do dnia powrotu do Polski (w maju 2006 r.) miejsce zamieszkania Podatników znajdowało się na terytorium Zjednoczonego Królestwa, a w Polsce podlegali w tym okresie ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.”;

• pismo Ministra Finansów z dnia 16 stycznia 2007 roku (sygn. DD4-033-01522/JP/06/3437) w którym wskazano m.in., iż: „(...) należy uznać, że ściślejsze związki gospodarcze i osobiste od sierpnia 2006, tj. od momentu przyjazdu żony i dzieci Podatnika do Zjednoczonego Królestwa, będą łączyły go z tym państwem. w związku z powyższym, od sierpnia 2008 r., tj. od momentu przyjazdu żony i dzieci Podatnika do Zjednoczonego Królestwa, Podatnik podlega ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, tj. tylko od dochodów z pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego lub stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia, oraz od innych dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.”;

• pismo Ministerstwa Finansów z dnia 13 września 2006 roku (sygn. DD/PB6/033-1409-JP/06/322), w którym stwierdzono, że: „(...) mając na uwadze opisany we wniosku stan faktyczny oraz przedstawiony powyżej stan prawny, Minister Finansów stwierdza, iż od maja 2004 roku Podatniczka posiada miejsce zamieszkania dla celów podatkowych na terytorium Zjednoczonego Królestwa (...). Przeniesienie ośrodka interesów życiowych do Zjednoczonego Królestwa oznacza, iż Podatniczka od maja 2004 r. podlega w Polsce opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tylko od dochodów z pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego lub stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia, oraz od innych dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy). (...) Do maja 2004 r. Podatniczka podlegała opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.”
  
  

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za:

• prawidłowe – w odniesieniu do pytania pierwszego,

• nieprawidłowe – w odniesieniu do pytań drugiego i trzeciego.
  
  

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. u. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Natomiast art. 3 ust. 2a ww. ustawy stanowi, że osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Na podstawie art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych powołane przepisy stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, podpisanej w Berlinie dnia 14 maja 2003 r. (Dz. u. z 2005 r., Nr 12, poz. 90) zwanej dalej Umową, określenie „osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie” oznacza każdą osobę, która zgodnie z prawem tego Państwa, podlega tam opodatkowaniu z uwagi na jej miejsce zamieszkania, miejsce stałego pobytu, miejsce zarządu albo inne kryterium o podobnym charakterze i obejmuje również to Państwo, każdą jego jednostkę terytorialną lub organ lokalny. Jednakże określenie to nie obejmuje osób, które podlegają opodatkowaniu w tym Państwie w zakresie dochodu osiąganego ze źródeł w tym Państwie lub z tytułu majątku położonego w tym Państwie.

W myśl art. 4 ust. 2 polsko-niemieckiej konwencji o unikaniu podwójnego opodatkowania, jeżeli, stosownie do postanowień ustępu 1 niniejszego artykułu, osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, to jej status określa się według następujących zasad:

1. osobę uważa się za mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania; jeżeli ma ona stałe miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, to uważa się, że ma ona miejsce zamieszkania w tym Państwie, z którym ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek interesów życiowych),
2. jeżeli nie można ustalić, w którym Państwie osoba ma ośrodek interesów życiowych, albo jeżeli nie posiada ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym z Państw, to uważa się, że ma ona miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym zwykle przebywa,
3. jeżeli osoba przebywa zazwyczaj w obu Państwach lub nie przebywa zazwyczaj w żadnym z nich, to uważa się, że ma ona miejsce zamieszkania w tym Państwie, którego jest obywatelem,
4. jeżeli osoba jest obywatelem obydwu Państw lub nie jest obywatelem żadnego z nich, to właściwe organy Umawiających się Państw rozstrzygną tę kwestię w drodze wzajemnego porozumienia.
   
   

Rozstrzygające znaczenie ma zatem ustalenie miejsca zamieszkania Wnioskodawcy.

Od 1 stycznia 2007 r. ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera definicję miejsca zamieszkania osoby fizycznej do celów podatkowych (art. 3 ust. 1a ww. ustawy).

Za osobę posiadającą w Polsce miejsce zamieszkania dla celów podatkowych uważa się taką, która przebywa w Polsce przez więcej niż 183 dni w roku kalendarzowym lub posiada w Polsce centrum interesów osobistych lub gospodarczych.

Postanowienia art. 4 ust. 2 ww. konwencji mają natomiast zastosowanie w sytuacji, gdy w myśl postanowień ust. 1 osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, tzn. gdy zachodzi kolizja ustawodawstw wewnętrznych obu państw w kwestii dotyczącej ustalenia miejsca zamieszkania.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego oraz przedstawiony powyżej stan prawny, należy stwierdzić, iż Wnioskodawca do dnia wyjazdu z Polski i podjęcia decyzji o pozostaniu na stałe w Niemczech, posiada miejsce zamieszkania w Polsce, co wynika z faktu, iż w Polsce znajduje się jego ośrodek interesów życiowych.

W związku z powyższym należy uznać, iż Zainteresowany, od osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dochodów (przychodów) podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Natomiast od chwili wyjazdu z Polski, Wnioskodawca będzie posiadał miejsce zamieszkania w Niemczech, co wynika z faktu, iż tam będzie znajdowało się Jego centrum interesów życiowych.

W konsekwencji, Zainteresowany, od osiąganych w Polsce dochodów będzie podlegał ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, zgodnie z art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 13 pkt 7 ww. ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powołania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych.

Stosownie do treści art. 16 ust. 1 ww. umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania (…) – wynagrodzenie członków rady nadzorczej lub zarządu i inne podobne płatności, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się państwie otrzymuje z tytułu członkostwa w radzie nadzorczej lub zarządzie spółki, mającej siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Analiza ww. przepisu pozwala na sformułowanie twierdzenia, iż wynagrodzenia osób mających miejsce zamieszkania w Niemczech z tytułu członkostwa w zarządzie spółki mającej siedzibę w Polsce mogą być opodatkowane w Polsce.

Jednocześnie, stosownie do z przepisu art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazać należy, iż podatek dochodowy od uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez osoby, o których mowa w art. 3 ust. 2a, przychodów z działalności określonej w art. 13 pkt 2 i 6-9 (...) – pobiera się w formie ryczałtu w wysokości 20% przychodu.

W myśl art. 29 ust. 2 cytowanej ustawy przepisy ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Jednakże zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub niepobranie (niezapłacenie) podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania dla celów podatkowych miejsca zamieszkania podatnika uzyskanym od niego certyfikatem rezydencji.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego i przytoczone przepisy prawne, stwierdzić należy, iż wynagrodzenie otrzymane przez Wnioskodawcę, (jako osobie podlegającej ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu) z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu w spółce z siedzibą w Polsce w 2009 r., po dniu wyjazdu z Polski – należy opodatkować zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ponadto, wskazać należy, iż analogicznie przedstawia się sytuacja w 2010 r. i w latach następnych, o ile nie ulegnie zmianie stan faktyczny i prawny.

Natomiast Zainteresowany w przedstawionym przez siebie stanowisku podał, iż będzie podlegał opodatkowaniu na podstawie art. 29 ust. 1 pkt 5 i z tego względu stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznano na nieprawidłowe.

Wskazać bowiem należy, iż to właśnie przepis art. 29 ust. 1 pkt 1 przedmiotowej ustawy, w przeciwieństwie do wskazanego przez Zainteresowanego art. 29 ust. 1 pkt 5 ustawy – odnosi się do przychodów z działalności, o której mowa w art. 13 pkt 7 ustawy, tj. do przychodów z działalności wykonywanej osobiście, w tym z tytułu członkostwa w składzie zarządu lub innego organu stanowiącego osoby prawnej.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę pism organów podatkowych, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu informuje, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego, czy też zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. u. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach– art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.