INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. u. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. u. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Sądu XXX, przedstawione we wniosku z dnia 8 lutego 2010 r. (data wpływu 12 lutego 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania należności wypłacanych ławnikom, biegłym sądowym i stronom postępowania – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 lutego 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania należności wypłacanych ławnikom, biegłym sądowym i stronom postępowania.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Sąd XXX zwraca się z wnioskiem o interpretację zasad opodatkowania rekompensat dla ławników biorących udział w rozpoznawaniu spraw w sądach powszechnych, wynagradzania biegłych i stron postępowania. Wynagrodzenia za jeden dzień pełnienia obowiązków ławnika, biegłego, stron postępowania, to najczęściej kwoty należności, które podlegają opodatkowaniu na zasadach art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast w przypadku pełnienia obowiązków kilkukrotnie (lub gdy ostatecznie suma należności jest wyższa niż 200 zł) należy rozliczać na zasadach ogólnych, tj. zgodnie z art. 41 ust. 1. w trakcie miesiąca po kilkukrotnym pełnieniu obowiązków kwota należności podlegająca zryczałtowanemu rozliczeniu zostaje przekroczona (a jej ostatecznej wysokości Sąd jako płatnik na początku miesiąca - na podstawie przyczyn takich jak, wykonywanie swojej funkcji np. w dwóch wydziałach lub gdy rozprawy są odraczane, przesuwane w trakcie miesiąca - nie jest w stanie określić).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w przypadkach gdy ławnicy, biegli lub strony postępowania wykonując swoje funkcje w sądzie w trakcie miesiąca (lub gdy suma należności jednorazowo jest niższa niż 200 zł), sąd powinien rozliczając pierwszą rekompensatę ryczałtowo na zasadach art. 30 ust 1 pkt 5a o podatku dochodowym od osób fizycznych, a następnie w przypadkach pełnienia obowiązków kilkukrotnie w ciągu miesiąca (lub gdy ostatecznie suma należności będzie wyższa niż 200 zł) rozliczać na zasadach ogólnych, tj. zgodnie z art. 41 ust. 1...

Zdaniem Wnioskodawcy, nie są spełnione warunki do zastosowania ryczałtu na zasadach art. 30 ust 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ płatnik nie jest w stanie określić konkretnej miesięcznej kwoty wynagrodzenia i należy pobierać zaliczkę na podatek na zasadach ogólnych, tj. zgodnie z art. 41 ust.1 w każdym przypadku nawet wówczas, gdy ostatecznie suma rekompensat (należności) miesięcznie nie przekroczy 200 zł.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. u. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów zwolnionych na podstawie art. 21, 52, 52a i 52c wymienionej ustawy oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Ustawodawca w art. 10 ust. 1 pkt 2 cytowanej ustawy identyfikuje jako osobne źródło przychodu działalność wykonywaną osobiście.

Do tej kategorii przychodów zgodnie z treścią art. 13 pkt 5 ww. ustawy należy zakwalifikować przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7, w tym przychody ławników sądowych.

Stosownie natomiast do treści art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy zakwalifikować przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9.

Do tej kategorii przychodów zaliczyć należy przychody otrzymywane przez biegłych sądowych i strony postępowania w związku z czynnościami wykonywanymi na zlecenie sądu.

Zakwalifikowanie przychodów do działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 pkt 5 lub art. 13 pkt 6 ww. ustawy powoduje, iż na sądach, prokuraturach, czy też organach władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, jako płatnikach dokonujących wypłat z powyższego tytułu ciąży obowiązek określony w art. 41 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. w myśl tego przepisu, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. Zaliczkę od dochodów, o których mowa w ust. 1, obliczoną w sposób określony w tym przepisie zmniejsza się o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w art. 27b, pobranej ze środków podatnika przez płatnika, o którym mowa w ust. 1 (art. 41 ust. 1a ww. ustawy).

Natomiast treść art. 30 ust. 1 pkt 5a ww. ustawy ustala odmienne zasady opodatkowania dla przychodów z działalności wykonywanej osobiście spełniających określone warunki. Zgodnie z tym przepisem od dochodów (przychodów) z tytułu, o którym mowa w art. 13 pkt 2 lub pkt 5-9, jeżeli suma należności określonych w umowie lub w umowach zawartych z osobą niebędącą pracownikiem płatnika z tego samego tytułu nie przekracza miesięcznie od tego samego płatnika kwoty 200 zł pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 18% przychodu. Zryczałtowany podatek od przychodów wymienionych wyżej pobierany jest bez pomniejszania tych przychodów o koszty ich uzyskania (art. 30 ust. 3 ww. ustawy). Dodatkowo, przychody te nie łączą się z dochodami podlegającymi opodatkowaniu według skali podatkowej, co wynika z art. 30 ust. 8 ustawy. z kolei, przepis art. 41 ust. 4 ustawy obliguje płatnika do poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z ww. tytułu. Płatnik przekazuje kwoty zryczałtowanego podatku dochodowego w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby (art. 42 ust. 1 ustawy). Dodatkowo, płatnik do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym przesyła deklarację roczną o zryczałtowanym podatku dochodowym do urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, co bezpośrednio wynika z art. 42 ust. 1a ustawy.

Analiza normy wyrażonej w art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy wykazuje, że opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym ma miejsce gdy:

• suma należności określona w umowie lub umowach z tego samego tytułu nie przekracza miesięcznie od tego samego płatnika kwoty 200 zł oraz
• umowa lub umowy zawarte są z osobą niebędącą pracownikiem płatnika.

Przepis art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych może mieć zastosowanie do dochodów z tytułów określonych w art. 13 pkt 2 lub pkt 5-9 cytowanej ustawy po spełnieniu wskazanych wyżej warunków. Zatem zryczałtowany podatek dochodowy należy pobrać od tych przychodów określonych w art. 13 pkt 2 lub 5-9 ustawy, co do których kwota należności jest określona. Kwota należności może wynikać również z odrębnego aktu prawnego (powołania, uchwały, zlecenia).

Ponadto nawet w sytuacji, gdy Sąd nie zawiera umowy z ławnikami, biegłymi sądowymi i stronami postępowania, to jednak zleca im – powołuje ich do wykonania określonych czynności lub wzięcia w udziału w posiedzeniu sądu. z tego punktu widzenia przepis dotyczący opodatkowania ryczałtem miałby zastosowanie. Niemniej jednak, skoro z treści aktu prawego, na podstawie którego wypłacane jest wynagrodzenie (uchwały, powołania, zlecenia) nie wynika należność za miesiąc, to oznacza, że nie są spełnione warunki do zastosowania opodatkowania zryczałtowanego na podstawie art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przedmiotowej sprawie nieprawidłowym jest zastosowanie przepisu art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do należności wypłacanych ławnikom, biegłym sądowym i stronom postępowania za udział w posiedzeniu Sądu, gdyż ww. zlecenie nie zawiera określonej miesięcznej kwoty za ww. czynności.

Zatem od wypłat dokonywanych na rzecz ławników, biegłych sądowych i stron postępowania do wysokości 200 zł miesięcznie, jeżeli z treści aktu prawego, na podstawie którego wypłacane jest wynagrodzenie (uchwały, powołania, zlecenia, umowy) ławnikowi, biegłemu sądowemu, stronom postępowania za wykonanie określonych czynności i uczestnictwo w rozpoznaniu spraw nie wynika należność za miesiąc, nie pobiera się zryczałtowanego podatku dochodowego w wysokości 18% przychodu. Tym samym w przypadku, gdy w treści aktu prawego, na podstawie którego wypłacane jest ww. wynagrodzenie nie jest określona miesięczna kwota nieprzekraczająca 200 zł miesięcznie, to płatnik powinien pobrać zaliczkę na podatek na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nawet wówczas, gdy ostatecznie należność za miesiąc byłaby niższa. Bez znaczenia bowiem dla zastosowania normy określonej w art. 30 ust. 1 pkt 5a ww. ustawy, jest to jaka kwota należności została wypłacona. Istotne jest, aby miesięczna kwota należności została określona w ww. akcie (uchwały, powołania, zlecenia, umowy) na podstawie którego dana czynność jest wykonywana i aby należność ta nie przekroczyła kwoty 200 zł.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. u. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.