INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 31 stycznia 2011r. (data wpływu do tut. organu 9 lutego 2011r.), uzupełnionym pismem z dnia 6 maja 2011r. (data wpływu 9 maja 2011r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 lutego 2011r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 6 maja 2011r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi działalność w szerokim zakresie m.in. związaną z:

• Transportem i spedycją kolejową,
• Obsługą bocznic kolejowych,
• Zarządzaniem infrastrukturą kolejową,
• Serwisem taboru kolejowego,
• Rekultywacją terenów pogómiczych,
• Wydobyciem i sprzedażą piasku,
• Odzyskiem odpadów przemysłowych,

które stanowią główną działalność Spółki, a także:

• kupnem i sprzedażą nieruchomości na własny rachunek,
• wynajmem i zarządzaniem nieruchomościami własnymi i dzierżawionymi,
• przygotowaniem terenów do funkcji inwestycyjnych.
  
  

W ramach usprawnienia procesu zarządzania dwoma różnymi obszarami działalności prowadzonej przez Spółkę, jak i z uwagi na fakt, że Spółka posiada 156 ha nieruchomości inwestycyjnych, decyzją zarządu Spółki na mocy uchwały Zarządu, Spółka powołała Oddział Nieruchomości. Oddział jest jednostką samodzielnie sporządzającą bilans, zgłoszoną do Krajowego Rejestru Sądowego. Dokonano także zgłoszenia Oddziału jako jednostki lokalnej w Urzędzie Statystycznym, w celu nadania numeru identyfikacyjnego REGON.

Do Oddziału zostały przyporządkowane nieruchomości inwestycyjne Spółki o powierzchni 156 ha oraz nakłady inwestycyjne na drogę łączącą zjazd S1 z terenami inwestycyjnymi. Dodatkowo Spółka wyposażyła Oddział we wszystkie niezbędne do prowadzenia samodzielnej działalności składniki materialne i niematerialne. Dla Oddziału prowadzony jest odrębny rachunek bankowy, z którego uiszczane są płatności związane z funkcjonowaniem Oddziału (tj. np. opłaty za media, ochronę, sprzątanie i wywóz nieczystości). Celem powołania Oddziału było stworzenie wyspecjalizowanej, organizacyjnie i finansowo wyodrębnionej w ramach Spółki struktury realizującej zadania polegające na zarządzaniu 156 ha nieruchomości inwestycyjnych spółki, przygotowanie ich do zbycia oraz sprzedaż na rzecz inwestorów.

W szczególności przedmiotem działalności Oddziału jest:

1. Obsługa prawna i administracyjna w zakresie przygotowania nieruchomości inwestycyjnych do sprzedaży
2. Obsługa procesu sprzedaży nieruchomości inwestycyjnych
3. Obsługa dzierżaw nieruchomości inwestycyjnych
4. Obsługa i bieżące zarządzanie inwestycjami w nieruchomości inwestycyjne
5. Działania marketingowe i promocyjne zmierzające do znalezienia potencjalnych nabywców nieruchomości inwestycyjnych
   
   

Podsumowując, przedmiotem działalności Oddziału wskazanym w dokumentach zgłoszeniowych jest wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi (wg. PKD 2007, PKD 68.20.Z) oraz kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek (wg. PKD 2007, PKD 68.10.Z).

Dodatkowo w strukturze pracowników Spółki wskazany został członek zarządu Spółki, któremu podlega Oddział. Zarząd Spółki w związku z wyodrębnieniem Oddziału utworzył stanowisko Dyrektora Oddziału, jak również wskazani zostali pracownicy Spółki, którzy świadczyć będą pracę w Oddziale (łączące ich ze Spółką umowy o pracę zostały odpowiednio zmienione). Jednocześnie Spółka złożyła oświadczenia do właściwego urzędu skarbowego, iż Oddział nie będzie pracodawcą w rozumieniu ustawy Kodeks Pracy.

W ramach tworzenia Oddziału, na Oddział przeszedł ciężar ekonomiczny wynikający m.in. z umowy najmu lokalu, w której Oddział prowadzi swoją działalność (na podstawie zawartej umowy najmu lokalu).

W ramach wyodrębniania Oddziału do zespołu składników materialnych i niematerialnych przynależnych do Oddziału weszły (zostały przypisane) m.in.:

1. prawo użytkowania wieczystego nieruchomości,
2. środki trwałe niezbędne do prowadzenia działalności (komputery, wyposażenie lokalu, samochody),
3. składniki niematerialne (wartości niematerialne i prawne - programy komputerowe, dokumentacja związana z nieruchomościami i planowanymi inwestycjami),
4. należności (z tytułu umów na dzierżawę terenów inwestycyjnych, z tytułu kompleksowych umów zarządzania nieruchomościami - wymagające posiadania stosownych licencji wymaganych przepisami prawa, które Oddział posiada),
5. zobowiązania (z tytułu umowy najmu lokalu, w którym prowadzona jest działalność Oddziału, z tytułu umów związanych z obsługą tego lokalu, tj. umowa na dostawę mediów, umowa na usługi sprzątania i inne związane z prowadzoną działalnością Oddziału, jak również z tytułu umowy na ochronę/dozór terenów inwestycyjnych i budynku, w którym mieści się siedziba Oddziału, oraz z tytułu podatku od nieruchomości, opłat za użytkowanie wieczyste, itp),
6. tytuł prawny do lokalu (umowa najmu), w którym prowadzona jest działalność Oddziału,
7. pracownicy oddelegowani do świadczenia pracy w Oddziale.
   
   

Spółka zaznacza, że wszystkie składniki służące wyłącznie działalności Oddziału zostały temu Oddziałowi przyporządkowane. Wszelkie koszty utrzymania i eksploatacji składników przyporządkowanych do Oddziału ponosi Oddział.

Oddział zobowiązany jest do prowadzenia odrębnej od Spółki ewidencji księgowej, która obejmować będzie całość aktywów, pasywów i innych rozliczeń związanych z działalnością Oddziału. Oddział zobowiązany jest do sporządzania odrębnego od Spółki sprawozdania finansowego.

W perspektywie czasu Spółka planuje dokonać w ramach swojej struktury podziału przez wydzielenie i w rezultacie wydzielić Oddział ze swojej struktury, poprzez przeniesienie wydzielonej części (Oddziału) na istniejącą spółkę lub na spółkę nowo zawiązaną utworzoną w tym celu (zgodnie z art. 529 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 września 2000r. Kodeks spółek handlowych, dalej jako: „KSH”).

Celem powyższej czynności jest wyodrębnienie z działalności głównej Spółki działalności związanej z obsługą nieruchomości. Z punktu widzenia Spółki istnieje wiele różnych powodów biznesowych uzasadniających planowaną transakcję podziału przez wydzielenie, m.in. w znacznym stopniu ułatwi to zarządzanie poszczególnymi rodzajami działalności, jak również będzie sprzyjać skupieniu się danej jednostki na realizacji przypisanych jej celów i zaangażowaniu w dany rodzaj działalności.

W odniesieniu do kwestii zobowiązań związanych z prowadzoną przez Spółkę działalnością, Spółka zaznacza, że do działalności Oddziału przypisane są zobowiązania związane z (wygenerowane przez) działalnością związaną z obsługą nieruchomości, zaś pozostałe zobowiązania związane z (wygenerowane przez) pozostałą działalnością Spółki przypisane są Spółce.

Na skutek podziału przez wydzielenie Spółka będzie prowadzić działalność w dotychczasowym (głównym) zakresie z wyłączeniem działalności przypisanej Oddziałowi. Tym samym Spółka będzie nadal stanowić organizacyjnie i finansowo wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań), przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych (główna działalność Spółki). W wyniku podziału przez wydzielenie spółka przejmująca (lub spółka nowo zawiązana) uzyska majątek od Spółki związany z działalnością Oddziału i działalność ta będzie wykonywana (kontynuowana) przez spółkę przejmująca (nowo zawiązaną) od momentu nabycia tego majątku.

W związku z powyższym zadano pytanie, które ostatecznie w związku z pismem z dnia 6 maja 2011r. brzmi następująco:

Czy przeniesienie wydzielonego w Sposób opisany w stanie faktycznym majątku w postaci Oddziału na spółkę istniejącą lub na spółkę nowoutworzoną dokonane w ramach podziału przez wydzielenie (w świetle art. 529 § 1 pkt 4 KSH) stanowi zbycie, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej jako ustawa VAT), tzn. czy transakcja ta stanowi zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy VAT, tym samym czy wydzielenie ze Spółki Oddziału nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy oddział spełnia przesłanki pozwalające uznać go za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy VAT.

Ustawa VAT w art. 2 pkt 27e zawiera definicję zorganizowanej części przedsiębiorstwa (zwaną dalej „ZCP”). Zgodnie z ww. przepisem ZCP oznacza organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Z uwagi na brzmienie art. 2 pkt 27e ustawy VAT, określony zespół składników materialnych i niematerialnych będzie stanowił ZCP, o ile łącznie spełnione zostaną następujące przesłanki:

1. istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań);
2. zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w ramach istniejącego przedsiębiorstwa;
3. składniki wchodzące w skład tego zespołu przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
4. zespół ten może stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania gospodarcze.
   
   

W ocenie Spółki, bezspornym jest, że Oddział stanowi zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Do Oddziału, jak wskazano w opisie stanu faktycznego, przyporządkowane zostały składniki materialne i niematerialne związane z działalnością Oddziału (w tym zobowiązania).

Wyodrębnienie organizacyjne:

Ustawa VAT nie zawiera ścisłej listy okoliczności, przy spełnieniu których zespół składników może zostać uznany za wyodrębniony organizacyjnie.

Wyodrębnienie organizacyjne co do zasady oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako „odrębny” dział, wydział, oddział itp. Jednocześnie zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym w aktualnej praktyce organów podatkowych wyodrębnienia organizacyjnego nie należy utożsamiać z wyodrębnieniem formalno-prawnym. Oznacza to, iż by określona część przedsiębiorstwa mogła być wyodrębniona organizacyjnie, nie musi stanowić samodzielnego podmiotu prawnego, jednostki organizacyjnej lub oddziału. Niemniej wyodrębnienie części przedsiębiorstwa jako zarejestrowanego oddziału danej spółki nie pozostawia wątpliwości co do wydzielenia tej części przedsiębiorstwa w strukturze organizacyjnej spółki, a tym samym spełnienia przesłanki wyodrębnienia organizacyjnego.

Dodatkowo Spółka zaznacza, że wyodrębnienie organizacyjne znajduje również odzwierciedlenie w odrębności przejawiającej się w przedmiocie działalności Spółki i Oddziału, których zakres jest rozłączny.

Co więcej, jak wskazuje Spółka, podlegający wydzieleniu Oddział posiada własną strukturę organizacyjną, na której czele stoi dyrektor Oddziału (dodatkowo Oddział podlega jednemu z członków zarządu Spółki), a pracę (na rzecz Oddziału) świadczą określeni w uchwale zarządu pracownicy Spółki.

Mając powyższe na uwadze, w opinii Spółki, wskazany Oddział jako zespół składników wyodrębniony w strukturze Spółki w postaci oddziału pozwala uznać, iż przesłanka wyodrębnienia organizacyjnego w świetle art. 2 pkt 27e ustawy VAT jest spełniona.

Wyodrębnianie finansowe:

Samodzielność finansowa Oddziału znajduje odzwierciedlenie w fakcie funkcjonowania Oddziału jako niezależnej jednostki w ramach Spółki. W ocenie Spółki kwestia wyodrębnienia finansowego oznacza, że poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Co więcej, w oparciu o aktualną praktykę organów podatkowych, zdaniem Spółki wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej (takie stanowisko wyraził m.in. Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie, w piśmie z dnia 25 września 2007 roku, nr 1471/DPR1/423-109/07/MK), co w niniejszym stanie faktycznym ma miejsce. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza jednakże samodzielności finansowej jednostki od podmiotu, w ramach którego ta jednostka działa. W opinii Spółki wartym podkreślenia jest, że wyodrębnienie finansowe nie musi oznaczać pełnej samodzielności finansowej danego segmentu działalności - wystarczy, aby alokacja rozliczeń/zdarzeń przypisywanych wyodrębnianemu segmentowi działalności dawała możliwość opracowania chociażby „roboczego" bilansu i rachunku zysków i strat odrębnego dla tego segmentu działalności.

Tym samym, w opinii Spółki, w rezultacie faktu, że dla Oddziału prowadzony jest odrębny rachunek bankowy , jak również, że Oddział jest w stanie określić przychody i koszty oraz należności i zobowiązania będące efektem prowadzonej przez Oddział działalności, jak i mając na uwadze fakt, iż Oddział jest jednostką samobilansującą się (sporządza sprawozdanie finansowe), w ocenie Spółki spełnienie przesłanki wyodrębnienia finansowego Oddziału nie budzi wątpliwości.

Dodatkowo Spółka zaznacza, że na podstawie posiadanych przez Spółkę ewidencji oraz informacji, możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów właściwych dla Oddziału zarówno przed planowanym podziałem przez wydzielenie (Oddział jest jednostką samobilansującą), jak również możliwe będzie po podziale przez wydzielenie, gdy Oddział będzie funkcjonować w ramach „nowej” spółki (w odniesieniu do zobowiązań i należności związanych z działalnością Oddziału zostały one przyporządkowane do Oddziału na etapie tworzenia Oddziału).

Wyodrębnienie funkcjonalne:

Zorganizowany zespół materialnych i niematerialnych składników składających się na ZCP powinien być przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych, tak żeby mógł stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Zadaniami gospodarczymi Oddziału jest wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi, jak również kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek, co przy określonych w stanie faktycznym składnikach materialnych i niematerialnych, przyporządkowanych do Oddziałów prowadzi do wniosku, że Oddział ma możliwość samodzielnej realizacji ww. zadań gospodarczych i mógłby stanowić niezależne od Spółki przedsiębiorstwo.

Jak Spółka wskazała w skład Oddziału wchodzą niezbędne składniki pozwalające na realizowanie działalności przypisanej Oddziałowi (celów gospodarczych) samodzielnie, w oderwaniu od pozostałej działalności Spółki. Co więcej, jak zauważa Spółka, z uwagi na różny charakter działalności przypisany Spółce i Oddziałowi nie powinno być wątpliwości, iż Oddział jest funkcjonalnie wyodrębniony w ramach Spółki. Sprawami Oddziału zajmuje się dyrektor Oddziału. Do świadczenia pracy w ramach Oddziału oddelegowani są określeni pracownicy Spółki Sporządzane są odrębne sprawozdania finansowe Oddziału w oparciu o odrębne konta księgowe i obejmujące całość przyporządkowanych do tej działalności aktywów i pasywów.

Zdaniem Spółki, składniki materialne i niematerialne przyporządkowane do Oddziału mogą realizować swoje cele gospodarcze samodzielnie, w oderwaniu od pozostałej działalności Spółki.

W konsekwencji Oddział stanowi funkcjonalnie wyodrębniony w ramach Spółki zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych służących realizacji określonego celu, tym samym spełniona jest przesłanka „funkcjonalnego wyodrębnienia” Oddziału w ramach Spółki.

Dodatkowo Spółka zaznacza, że przy uwzględnieniu faktu, iż w ramach Spółki istnieje określony zespół składników materialnych i niematerialnych, które przyporządkowane są do Oddziału, jak również mając na względzie, że ten zespół przeznaczony jest do realizacji określonych dla Oddziału zadań gospodarczych i jednocześnie jest w stanie samodzielnie realizować swoje zadania gospodarcze (w oderwaniu od Spółki), tym samym należy uznać, iż Oddział może stanowić niezależną od Spółki jednostkę - tym samym może stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące przeznaczone dla niego zadania gospodarcze.

Z uwagi na powyższe należy również zaznaczyć, że po dokonaniu podziału przez wydzielenie, spółka na którą przeniesiony zostanie Oddział będzie w stanie prowadzić działalność przy wykorzystaniu i jednocześnie tylko w oparciu o zespół składników stanowiących Oddział.

Mając na uwadze całość przedstawionej powyżej argumentacji, w ocenie Spółki, w świetle art. 2 pkt 27e ustawy VAT, Oddział stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

W ocenie Spółki przeniesienie majątku w postaci Oddziału na istniejącą lub nowo zawiązaną spółkę dokonane w ramach podziału przez wydzielenie (w świetle art. 529 § 1 KSH) stanowi zbycie, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy VAT.

W konsekwencji do planowanego podziału przez wydzielenie w ramach którego Oddział zostanie przeniesiony na istniejącą lub nowo zawiązaną spółkę, znajduje zastosowanie art. 6 pkt 1 ustawy VAT, tym samym transakcja ta stanowi zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisu art. 6 pkt 1 ustawy VAT. W związku z powyższym Spółka stoi na stanowisku, że czynność podziału Spółki w wyniku, której dojdzie do wydzielenie Oddziału i przeniesienia go na spółkę przejmująca nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Co do zasady dostawa towarów oraz świadczenie usług podlegają opodatkowaniu VAT na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy VAT, przy czym zgodnie z treścią art. 7 i 8 ustawy VAT czynność podlegająca opodatkowaniu, która nie jest dostawą towarów stanowi świadczenie usług. W związku z art. 7 ustawy VAT, jeżeli dostawą towarów jest „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, to ten właśnie element - „przeniesienie własności” - ma decydujące znaczenie dla uznania określonej czynności za mieszczącą się w pojęciu „transakcji zbycia”. Pojęcie „transakcja zbycia" należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawa towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy VAT, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu (takie stanowisko znajduje potwierdzenie m.in. w ocenie Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w Interpretacji o nr ITPP27443-576/10/AK z dnia 16 września 2010r.).

Mając powyższe na uwadze, zasadnym jest uznanie, że transakcja zbycia, o której mowa a art. 6 pkt 1 ustawy VAT obejmuje każdą czynność skutkującą przeniesieniem własności przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

W przypadku określonego przepisami KSH podziału przez wydzielenie, w ramach którego następuje przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub na spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie), następuje przeniesienie prawa własności wydzielonej części majątku (tu: Oddziału). W związku z powyższą argumentacją oraz opisem stanu faktycznego, w ocenie Spółki, podział Spółki przez wydzielenie jest transakcją zbycia w rozumieniu art. 6 pkt 1 Ustawy VAT, tzn. transakcja ta nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania niniejszej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.