INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przedstawione we wniosku z dnia 6 czerwca 2011 r. (data wpływu 9 czerwca 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 2 sierpnia 2011 r. (data wpływu 8 sierpnia 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z reklamacją dotyczącą nieterminowego wywiązania się z umowy (pytanie nr 2 we wniosku) – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 czerwca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ponoszonych przez Spółkę kosztów związanych z:

• reklamacją jakościową,

• reklamacją dotyczącą nieterminowego wywiązania się z umowy,

• wizytacją zakładu produkcyjnego Spółki przez Jej Klientów.
  
  

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego:

Wnioskodawca (dalej również Spółka) jest podmiotem gospodarczym zajmującym się produkcją m. in. specjalistycznych wiązek elektrycznych, które są montowane w pojazdach ciężarowych, autobusach i urządzeniach przemysłowych. Wiązki te wykorzystywane są do przesyłania sygnałów informacyjnych i przepływu mocy. Są to skomplikowane urządzenia (składają się z dziesiątków a nawet setek kabli, zacisków, przełączników itp.), których wyprodukowanie wymaga znaczącego nakładu pracy ręcznej. Istotnym elementem procesu produkcyjnego jest testowanie działania gotowego produktu. Produkcja odbywa się w osobnych działach odpowiedzialnych za realizację poszczególnych etapów produkcyjnych. Część procesów jest zautomatyzowana (jak np. nakładanie zacisków na końcówki kabli), część natomiast wykonywana jest wyłącznie przez ludzi (montaż kabli, testowanie).

Zdarza się, że klienci, którzy kupują towary od Spółki zgłaszają reklamacje. Spółka ponosi w związku z tym określone koszty.

Zasadniczo reklamacje można podzielić na następujące grupy:

1. reklamacja związana z jakością produktów - klient informuje Spółkę o problemie związanym z jakością dostarczonych mu produktów (np. kupowana przez klienta wiązka elektryczna nie posiada ustalonych właściwości). W takim wypadku Spółka przede wszystkim podejmuje czynności mające na celu ustalenie przyczyny powstania wady jakościowej. Przeprowadzane są w szczególności różnego rodzaju analizy, testy, pomiary. Produkt sprawdzany jest także pod względem poprawności wykonania z rysunkami technicznymi. W przypadku reklamacji jakościowych Spółka jest zobowiązana do sporządzenia odpowiedniego raportu, w którym zawarte są informacje, które z elementów z danej reklamacji zostały sprawdzone oraz czy reklamacja jest zasadna. Jeżeli błąd zostaje wykryty, to reklamacja nie tylko jest przez Spółkę uznawana, ale jednocześnie wprowadzana jest specjalna procedura mająca na celu uniknięcie podobnych błędów w przyszłości, bowiem zapewnienie wysokiej jakości produktów jest dla Spółki priorytetem. W przypadku reklamacji jakościowych, koszty jakimi obciążana jest Spółka są zróżnicowane. Jeśli reklamacja jest zasadna klienci mogą obciążyć Spółkę m.in.:
• kosztami materiałowymi z tytułu zwrotu wadliwego produktu;
• kosztami logistycznymi, kosztami opakowań (w przypadku odesłania wadliwych produktów do Spółki);
• kosztami demontażu i montażu (koszty zdemontowania uszkodzonych części i zamontowania nowych części);
• kosztami administracyjnymi - są to umówione koszty stałe (ryczałt), naliczane w związku z nakładem pracy wynikającym z procesu związanego z wystawieniem reklamacji przez klienta;
• kosztami dodatkowymi związanymi z dodatkowym nakładem pracy - są to koszty, które klient musi ponieść np. w związku z demontażem dostarczonych przez Spółkę produktów obarczonych wadą jakościową, czy też z usunięciem usterki.

2. reklamacja związana z niedotrzymaniem przez Spółkę ustalonych terminów - co do zasady klienci ustalają ze Spółką termin, w którym Spółka przekaże (wyprodukuje) określoną partię towaru. W wyjątkowych przypadkach może się okazać, że Spółka nie dotrzyma umówionego terminu, tj. przekaże partię towaru z opóźnieniem. W takim wypadku klient Spółki obciąża ją za dodatkowe koszty, jakie musiał ponieść w związku z niewywiązaniem się przez Spółkę z ustalonego terminu. Przy obciążaniu Spółki klient uwzględnia np. koszty podróży własnych pracowników, koszty logistyczne, koszty dodatkowej pracy. Przykładowo jeden z klientów Spółki, w związku z niedotrzymaniem przez Spółkę terminu, zmuszony był dokonać zmian na swojej linii produkcyjnej, tj. musiał przewieźć kabiny samochodowe z M. do S. Pociągnęło to za sobą konieczność poniesienia ww. kosztów (logistyka, koszty dodatkowej pracy, etc.). Kosztami tymi Klient obciążył Spółkę.
3. koszty związane z wizytacją/nadzorem wyznaczonej przez Klienta osoby nad pracownikami Spółki - Spółka ponosi koszty związane z przyjazdem do Spółki przedstawicieli Klienta w związku z wizytacją/nadzorem procesu produkcyjnego. Podróże te nie wiążą się z konkretną reklamacją zgłoszoną przez Klienta. Nadzór/wizytacje mają na celu podtrzymywanie dobrych relacji handlowych między Klientem a Spółką. Spółce zależy również na tym, aby Jej Klient czuł się pewnie co do tego, że Spółka dba o jakość produkcji, przestrzega ustalonych procedur, itp. Spółka podkreśla, że zapewnia swojemu głównemu Klientowi możliwość okresowych wizytacji/dokonywania nadzoru nad procesem produkcyjnym, gdyż wiązki elektryczne produkowane są na konkretne zamówienie (produkowana wiązka musi posiadać określone właściwości, np. musi być dostosowana do konkretnego typu samochodu). Zdarza się więc, że Klient - chcąc otrzymywać produkt jak najbardziej odpowiadający oczekiwaniom - chce, aby jego pracownik skontrolował, czy nadzorował proces produkcji wiązki, przeszkolił odpowiednio pracowników Spółki, itp. Koszty związane z takim właśnie działaniem przedstawicieli Klienta (tj. np. nocleg, transport, wynagrodzenie pracownika Klienta, który przebywa w Spółce w celu kontroli procesu produkcji, czy w celu przeszkolenia pracowników Spółki) ponosi Spółka. Nadzór nad zakładem produkcyjnym Spółki, w szczególności rady i sugestie przekazywane w czasie wizytacji pracownikom Spółki, mają na celu między innymi zmniejszenie ilości otrzymywanych przez Spółkę reklamacji. Przebywając w Spółce, pracownik Klienta służy wsparciem również w rozwiązywaniu problemów produkcyjnych, czy też logistycznych. Aktywność taka ma na celu ukierunkowanie pracowników Spółki na wyeliminowanie pojawiających się kłopotów, co wprost przekłada się na zadowolenie Klienta ze współpracy ze Spółką. Spółka - dla celów wewnętrznych - zalicza ww. koszt wizytacji do „kosztów reklamacji”, ponieważ otrzymywany dokument obciążeniowy od Klienta jest taki sam jak dokument, którym obciążana jest Spółka przez tego Klienta w przypadku np. reklamacji jakościowej. Długość „wizytacji”/nadzoru mającego na celu sprawowanie nadzoru nad procesem produkcji może być różna. Zależy to od wagi realizowanego zlecenia, od stopnia trudności przygotowania danej wiązki, itp.
   
   

Odbiorcą produktów Spółki są w szczególności przedsiębiorstwa z sektora motoryzacyjnego, telekomunikacyjnego i elektrycznego. Głównym Klientem Spółki jest koncern samochodowy. Spółka pozostaje w ścisłych relacjach handlowych z jednostkami Klienta mającymi swoją siedzibę m. in. na terenie Niemiec, Austrii, Polski. Największym odbiorcą jest Klient.

Spółka informuje również, że z niektórymi klientami zawarła umowę dotyczącą współpracy. Przykładowo, umowa łączy ją z Klientem. W umowie tej postanowiono, że Spółka ponosić będzie odpowiedzialność za szkodę Klienta, jak również ponosić będzie odpowiedzialność za wady i usterki towarów. W ramach ponoszonej odpowiedzialności Spółka, zgodnie z zawartą umową, zobowiązana jest do zrekompensowania Klientowi różnych elementów szkody, o jakich stanowi ogólna norma zakładowa Klienta. Norma ta, w rozstrzygającej w przypadku wątpliwości wersji niemieckojęzycznej, wymieniając elementy odpowiedzialności za wady, mówi np. o „nakładach na wynagrodzenie”, „nakładach na materiał”, czy też „kosztach obsługi reklamacji”.

Spółka podkreśla, że stara się dokładać należytej staranności w procesie produkcji wiązek elektrycznych. Nie jest w stanie jednak wyeliminować wszelkich pomyłek i błędów skutkujących zgłoszeniem reklamacji. Wnioskodawca wyjaśnia, że posiada szereg procedur mających na celu ograniczenie ilości reklamacji. Spółka dba o to, aby zaistniałe pomyłki i błędy, które skutkują reklamacją nie pojawiały się w przyszłości. Spółka dba również o systemy informatyczne, jak również o posiadany sprzęt IT. Ograniczeniu ilości reklamacji służą też szkolenia organizowane dla pracowników, czy umożliwienie pracownikom Spółki kontaktu z przedstawicielami Klienta w czasie wykonywania nadzoru w zakładzie produkcyjnym, okresowych wizytacji, itp.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy ponoszone przez Spółkę koszty związane z reklamacją jakościową są w Spółce kosztem uzyskania przychodów...
2. Czy ponoszone przez Spółkę koszty związane z reklamacją związaną z niedotrzymaniem terminów są w Spółce kosztem uzyskania przychodów...
3. Czy ponoszone przez Spółkę koszty związane z wizytacją zakładu produkcyjnego Spółki przez Jej klientów są w Spółce kosztem uzyskania przychodów...
   
   

Przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej jest odpowiedź na pytanie nr 2 dotyczące zdarzenia przyszłego.

Jednocześnie wniosek Spółki w zakresie pytania nr 1 (stan faktyczny i zdarzenie przyszłe), nr 2 (stan faktyczny) i pytania nr 3 (stan faktyczny i zdarzenie przyszłe) został rozpatrzony odrębnymi interpretacjami nr IPTPB3/423-67/11-4/KJ, nr IPTPB3/423-67/11-5/KJ, nr IPTPB3/423-67/11-6/KJ, nr IPTPB3/423-67/11-8/KJ i nr IPTPB3/423-67/11-9/KJ.

Zdaniem Wnioskodawcy, koszty reklamacji wynikające z niedotrzymania przez Spółkę terminów wyprodukowania (przekazania) określonej partii towaru stanowią koszty uzyskania przychodów.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 25 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione:

• ostatecznie (definitywnie),

• w celu osiągnięcia przychodów lub,

• w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów

i które zostały odpowiednio udokumentowane oraz nie zostały wymienione w art. 16 ust 1 ww. ustawy.

Kryterium celowości zawarte w przytoczonym powyżej przepisie interpretować należy z uwzględnieniem subiektywizacji do najlepszego, racjonalnego rozumowania i wiedzy podatnika, które jednak da się zweryfikować za pomocą obiektywnego związku przyczynowo -skutkowego. Co więcej, w orzecznictwie i piśmiennictwie słusznie wskazuje się, iż o zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów nie rozstrzyga faktyczne zrealizowanie zamierzonego celu. W sytuacji braku następstwa działania podatnika, poniesiony koszt może być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, jeśli został on „poniesiony w sposób racjonalny, albowiem mógł - z uwagi na obiektywne uwarunkowania - przyczynić się do osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów” (tak: S. Babiarz, L. Błystak, B. Dauter i inni. Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz, Wrocław 2009, s, 411).

Reasumując, zdaniem Spółki, ma Ona co do zasady prawo do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wszelkich wydatków, jeśli nie zostały one wyłączone z kosztów uzyskania przychodu w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i gdy wykaże ich związek z prowadzoną działalnością. Spółka przypomina również, że kosztami uzyskania przychodów są zarówno koszty bezpośrednio, jak i pośrednio związane z uzyskiwanymi przychodami.

Przeanalizowanie kosztów ponoszonych przez Spółkę w ramach reklamacji wynikających z niedotrzymania terminów, skutkuje w ocenie Spółki stwierdzeniem, że spełniają one definicję kosztu podatkowego. Są one bowiem definitywne, właściwie udokumentowane, a co najważniejsze - zostały poniesione co najmniej w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

W tym zakresie Spółka uważa za zasadne zwrócenie uwagi, że w zakresie kosztów dotyczących tych reklamacji nie znajduje zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przepis ten stanowi, że nie uważa się za koszty podatkowe kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów lub wykonanych robót i usług.

Kluczowe w tym wypadku jest wyznaczenie zakresu zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Spółka szczególnie zaznacza, iż przepis ten dotyczy tylko i wyłącznie kar umownych oraz odszkodowań. Odszkodowanie, zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego, co do zasady przysługuje poszkodowanemu obok ewentualnych postanowień zastrzeżonych w umowie (art. 471 i następne). Kara umowna jest natomiast sankcją za nie wywiązanie się z umowy przez jej drugą stronę. Stosownie do przepisów kodeksu cywilnego (art. 483-485), przede wszystkim kara umowna i jej wysokość muszą zostać bezpośrednio określone w umowie. Co ważne, jedną z cech kary umownej jest jej niezależność od wysokości poniesionej szkody. A zatem, powyższe pojęcia nie są tożsame z reklamacją.

W tym kontekście Spółka uznaje za zasadne również ustosunkowanie się do postanowień umownych wiążących ją z Klientem. Zgodnie z zasadami rządzącymi prawem cywilnym, przy ocenianiu treści umowy należy przede wszystkim brać pod uwagę wolę jej stron. Dlatego też analiza przedmiotowa ponoszonych przez Spółkę wydatków przemawia za stanowiskiem, że nie mają one charakteru „odszkodowania”, ale „reklamacji”. Są one bowiem ponoszone bezpośrednio w celu należytego wykonania zobowiązania, a nie w celu naprawienia szkody za jego niewykonanie, względnie nienależyte wykonanie. Działanie Spółki zmierza więc do uzyskania przez Klienta pełnowartościowego produktu Spółki, a nie do zapłaty „rekompensaty” z tytułu jego nieotrzymania. O wypłacie „odszkodowania” można by mówić dopiero wówczas, gdyby Spółka przedmiotowych wydatków nie poniosła i tym samym nie doprowadziła do należytego wykonania zobowiązania. Pociągnęłoby to za sobą dodatkowo utratę głównego Klienta, co dla Spółki byłoby szczególnie dotkliwe.

Rozróżnienie instytucji odszkodowania od reklamacji akcentują również organy podatkowe. Przykładowo, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z dnia 13 marca 2009 r., znak ITPB3/423-744/08/MK, uznając stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe oraz odstępując jednocześnie od uzasadnienia zaakceptował m. in. jego poniższy wywód:„Należy zauważyć, iż poniesienie przez Wnioskodawcę kosztu związanego z usunięciem wad produktów winno być, na gruncie ustawy podatkowej, kwalifikowane w ten sam sposób, jak gdyby czynności te były wykonane bezpośrednio przez nią i w celu należytego wywiązania się z ciążącego na niej zobowiązania. Przyjęty przez strony sposób usunięcia ujawnionej wady produktu nie może, w żadnym wypadku, wpływać negatywnie na to, jak kwalifikowane winny być wydatki w związku z tym poniesione”.

Wnioskodawca wskazuje, iż w tym wypadku nie znajduje zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zakres tego przepisu rozciąga się na kary umowne i odszkodowania z tytułu:

• wad dostarczonych towarów,

• wad wykonanych robót,

• wad wykonanych usług,

• zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad,

• zwłoki w usunięciu wad towarów,

• zwłoki w usunięciu wad wykonanych robót i usług.
  
  

Spółka podkreśla zatem, że zawarte w art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wyłączenie z możliwości zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów nie obejmuje zarówno kosztów reklamacji jak i odszkodowań oraz kar umownych z tytułu nieterminowego wywiązania się ze zobowiązania. Stąd też do zaliczenia w koszty podatkowe niezbędna jest analiza ponoszonych przez Spółkę wydatków w oparciu o normę z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W ocenie Spółki związek przyczynowy pomiędzy kosztami reklamacji z tytułu nieterminowego wywiązania się przez Nią z umowy a źródłami przychodów występuje. Wydatek taki wprost bowiem prowadzi do utrzymania relacji handlowych z klientami, a zwłaszcza z głównym Klientem, co ma wymierny wpływ na wysokość przychodów Spółki.

Zwrócił na to uwagę Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z dnia 22 stycznia 2008 r., znak ITPB3/423-163/07/AM:„Zapłacone przez Spółkę kary umowne z tytułu niewykonania zobowiązań umownych, wypełniają dyspozycję ustawową - kosztów poniesionych w celu zachowania przychodów - i mogą zostać zakwalifikowane do kosztów uzyskania przychodów, gdyż brak zapłaty przedmiotowych kar skutkowałby utratą źródła przychodów.”

Mimo, że powyższa interpretacja dotyczy kary umownej, to znajduje ona zastosowanie również do okoliczności faktycznych Spółki. W tym wypadku bowiem istotne jest, czego dany wydatek dotyczy (nieterminowe wykonanie zobowiązania, a nie jak się nazywa (kara umowna, odszkodowanie, reklamacja, etc.).

Na możliwość zaliczenia w koszty podatkowe wydatków poniesionych z tytułu nieterminowego wykonania zobowiązania wskazują również:

• Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z dnia 23 października 2008 r., znak IBPB3/423-662/08/MS;

• Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 1 października 2008 r., znak IPPB1/415-767/08-5/IF;

• Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 14 czerwca 2010 r., znak ILPB3/423-250/10-4/ŁM;

• Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z dnia 3 stycznia 2011 r„ znak IBPBI/2/423-1303/10/BG.
  
  

Konkludując, Spółka stoi na stanowisku, że koszty wynikłe z nieterminowego wykonania przez Nią zobowiązań, np. koszty podróży pracowników Klienta, koszty logistyczne, koszty dodatkowej pracy, stanowią dla niej koszty uzyskania przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określa art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.), zgodnie z którym kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy.

Literalne brzmienie przepisu art. 15 ust. 1 ww. ustawy nie pozostawia wątpliwości, że nie wszystkie wydatki poniesione przez podatnika, stanowiące z ekonomicznego punktu widzenia koszty działalności, są kosztem uzyskania przychodów. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, to pomiędzy tym wydatkiem, a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowo - skutkowy tego typu, że poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów.

Zgodnie z 16 ust. 1 pkt 22 cyt. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

Tak więc nie wszystkie kary umowne wynikające z niewykonania lub nienależytego wykonania umowy nie stanowią kosztu podatkowego, lecz tylko te kary, które wynikają z wad sprzedawanych towarów, wad wykonywanych robót i usług, kary za zwłokę w zamianie towaru wadliwego na niewadliwy lub kary za zwłokę w usunięciu wad wykonywanych robót i usług.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje pojęcia kary umownej i odszkodowania.

Kara umowna jest instytucją prawa cywilnego. Przepisy prawne dotyczące kary umownej zawarte są w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) - w art. od 483 do 485. Zgodnie z art. 483 § 1 tej ustawy, można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna). Kara umowna stanowi zatem zabezpieczenie prawidłowej realizacji umowy.

Odszkodowania są natomiast sposobem naprawienia szkody, w tym m.in. szkody powstałej na skutek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania. Zgodnie z przepisem art. 471 Kodeksu cywilnego dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł (tzw. damnum emergens - rzeczywiste straty) oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (czyli lucrum cessans - utracone korzyści).

Nie można utożsamiać kary umownej i odszkodowania. Są to różne instytucje prawne, chociaż obie wiążą się z naprawieniem szkody. Należy uznać, że w przypadku, gdy w umowie brak jest stosownego zastrzeżenia o obowiązku zapłaty określonej sumy pieniężnej w razie niewykonania zobowiązania (nienależytego wykonania zobowiązania), wówczas uiszczana przez dłużnika, na żądanie wierzyciela, kwota jest odszkodowaniem, a nie karą umowną.

Do kosztów podatkowych nie zalicza się sankcji cywilnoprawnych w formie kar umownych i odszkodowań, z tytułów wymienionych w art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Ustawodawca kierował się w tym względzie zasadą, aby nie premiować działań sprzecznych z istotą umów, zagrożonych karami.

W przepisie art. 16 ust. 1 pkt 22 ww. ustawy, ustawodawca wprost wyraża, jakiego rodzaju kary umowne i odszkodowania nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Są to kary i odszkodowania wynikające z nienależytego wykonania zobowiązań. Kary i odszkodowania są zatem wynikiem niewłaściwego działania lub zaniechania dłużnika.

Co do pozostałych kar i odszkodowań, niewymienionych w negatywnym katalogu zawartym w art. 16 ust. 1 ustawy, wskazać należy, iż fakt ten nie oznacza, że automatycznie można taki wydatek uznać za koszt podatkowy. Pomiędzy poniesionym kosztem, a potencjalnym przychodem musi bowiem zaistnieć związek przyczynowo - skutkowy, albo musi być to wydatek poniesiony w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Spółka w ramach prowadzonej działalności zawarła m.in. umowę z Klientem, który jest znaczącym odbiorcą. W wyjątkowych przypadkach, gdy nie zostanie dotrzymany umówiony termin dostarczenia towaru, Spółka jest obciążania dodatkowymi kosztami, jakie Klient musiał ponieść w związku z niewywiązaniem się przez Spółkę z ustalonego terminu dostawy partii towaru.

Cytowany powyżej art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zawiera zamknięty katalog, zdarzeń gospodarczych związanych z wadliwością towarów lub robót i usług będących przedmiotem działalności gospodarczej. Wada jest w tym przypadku podstawową przyczyną eliminacji poniesionych wydatków z kosztów podatkowych.

W świetle powyższego, przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego wydatki z tytułu opóźnienia w dostawach towarów, jako nie objęte zakresem przedmiotowym tego przepisu, nie podlegają wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów, a więc będą mogły stanowić koszty uzyskania przychodów, w oparciu o art. 15 ust. 1 cyt. ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach, ul. Prosta 10, 25-366 Kielce po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.