2018.04.13 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL1-2.4012.102.2018.1.JO
z 13 kwietnia 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku sygnowanym datą 9 lutego 2017 r. (data wpływu 15 lutego 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania działań Spółki za odpłatną usługę pośrednictwa finansowego w udzielaniu kredytów, która korzysta ze zwolnienia od podatku VAT – jest:

prawidłowe – odnośnie czynności wskazanych w pkt. od (i) do (xi);
nieprawidłowe – odnośnie czynności w pkt. (xii).

UZASADNIENIE

W dniu 15 lutego 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania działań Spółki za odpłatną usługę pośrednictwa finansowego w udzielaniu kredytów, która korzysta ze zwolnienia od podatku VAT.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (dalej: Spółka) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT i prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i 3 ustawy o VAT. Spółka prowadzi działalność jako portal internetowy będący platformą transakcyjną on-line (dalej: Portal). Oznacza to, że za pomocą Portalu poszczególni sprzedawcy dokonują dostawy towarów i usług bezpośrednio na rzecz poszczególnych nabywców działając we własnym imieniu i na własną rzecz, podczas gdy Spółka w tego typu transakcjach nie staje się właścicielem przedmiotów lub usług oferowanych na Portalu przez sprzedawców. Oprócz powyższej działalności Spółka wykorzystuje Portal również do dokonywania we własnym imieniu sprzedaży towarów i usług, które co do zasady są nabywane przez nią od podmiotów trzecich.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka zamierza przystąpić do współpracy z bankami/instytucjami finansowymi (dalej: Bank lub łącznie Banki), w zakresie której za pośrednictwem Portalu Spółka oferować będzie użytkownikom Portalu działającym w charakterze nabywców (dalej: Nabywca lub łącznie Nabywcy) możliwość dokonania zakupu towarów w systemie ratalnym. Współpraca zakłada, że Spółka dzięki posiadanym możliwościom jakie oferuje fakt prowadzenia Portalu będzie pośredniczyć w zawieraniu umów kredytowych/pożyczkowych (dalej łącznie: Kredyt) pomiędzy Bankami a Nabywcami.

Uczestnictwo Spółki w procesie oferowania/sprzedaży Kredytów na rzecz Nabywców spowoduje, że umowy kredytowe/umowy pożyczkowe (dalej łącznie: Umowy kredytowe) między Nabywcami a Bankami będą zawierane za pośrednictwem Internetu przy użyciu zautomatyzowanych mechanizmów elektronicznych funkcjonujących w ramach Portalu.

Mając na uwadze powyższe, w dalszej części Wnioskodawca opisuje szczegółowo rozważany przebieg procesu oferowania/sprzedaży Kredytów na rzecz Nabywców z wykorzystaniem Portalu oraz jaką rolę będzie pełnić w tym procesie Spółka:

potencjalni Nabywcy zainteresowani zakupem określonych towarów za pośrednictwem Portalu będą informowani przez Spółkę o możliwości skorzystania z programu ratalnego, tj. finansowania zakupu Kredytem (odpowiednia informacja będzie prezentowana na stronach Portalu, w tym zasadniczo na stronach przy poszczególnych aukcjach/ofertach);
po podjęciu decyzji o zakupie określonego towaru za pośrednictwem Portalu, Nabywca chcący skorzystać z takiej opcji (tj. finansowania zakupu Kredytem) oferowanej przez Spółkę będzie zobowiązany do uzupełnienia stosownego formularza na Portalu;
w trakcie wypełniania stosownego formularza znajdującego się na Portalu, Nabywca wypełni/przekaże Spółce dodatkowe dane niezbędne do zawarcia Umowy kredytowej, a także dokona wyboru liczby rat takiego Kredytu oraz wyrazi zgodę na przekazanie tych informacji do Banku w celu przeprowadzenia analizy zdolności kredytowej;
po wypełnieniu ww. formularza na Portalu, w kolejnej zakładce Nabywcy przedstawione zostanie podsumowanie zawierające pozyskane przez Spółkę dane, które następnie znajdą odzwierciedlenie w sporządzonym wniosku kredytowym;
dokonanie przez Nabywcę akceptacji sporządzonego i wyświetlonego na Portalu wniosku kredytowego będzie skutkować przesłaniem do Banku zebranych i przetworzonych przez Spółkę z wykorzystaniem Portalu danych potrzebnych do zawarcia Umowy kredytowej. Przekazywane przez Spółkę do Banku informacje razem z wnioskiem kredytowym danego Nabywcy zainteresowanego finansowaniem w systemie ratalnym obejmą co do zasady; (a) dane z wniosku, a także (b) wysokość limitu z wykonanego przez Spółkę tzw. „pre-scoring’u” (będącego systemem pozwalającym na wstępną oceną zdolności kredytowej Nabywcy na podstawie danych posiadanych przez Spółkę), (c) dane dotyczące tzw. „pre-scoring’u”, (d) oznaczenia modelu zawartej umowy kredytowej (kredyt ratalny w modelu standardowym lub kredyt ratalny w modelu „Raty 0%”) oraz dane źródłowe wykorzystane przez system tzw. „pre-scoring’u”;
po przesłaniu powyższych danych Bank dokona automatycznej weryfikacji Nabywcy oraz oceny jego zdolności kredytowej (przez ten okres Nabywca zobowiązany będzie do pozostania na platformie oczekując na decyzję kredytową Banku; w przypadku wystąpienia konieczności uzupełnienia danych dla potrzeb podjęcia przez Bank decyzji kredytowej Nabywca uzupełni je samodzielnie za pośrednictwem Portalu);
decyzja kredytowa Banku przekazywana będzie do Nabywcy za pośrednictwem Spółki przez Portal;
po dokonaniu weryfikacji i podjęciu decyzji kredytowej Spółka za pośrednictwem Portalu udostępni Nabywcy pliki z treścią Umowy kredytowej oraz harmonogramem spłat rat Kredytu;
Nabywca podejmując ostateczną decyzję skutkującą zawarciem Umowy kredytowej zobowiązany będzie do kliknięcia określonego przycisku na Portalu, np. przycisku z napisem „Biorę Kredyt” czy „Biorę Pożyczkę”, co będzie równoznaczne z zawarciem Umowy kredytowej;
w kolejnym etapie, na Portalu inicjowany będzie proces autoryzacji zawartej Umowy kredytowej (obejmujący zasadniczo potwierdzenie danych Nabywcy jako kredytobiorcy), tj. Spółka z wykorzystaniem funkcjonalności Portalu przygotuje i udostępni wzór przelewu weryfikacyjnego jaki Nabywca będzie musiał dokonać ze swojego banku w celu potwierdzenia jego tożsamości dla potrzeb Banku udzielającego Kredytu; w tym celu po kliknięciu odpowiedniego przycisku na Portalu potwierdzającego zawarcie Umowy kredytowej Nabywca (kredytobiorca) zostanie przekierowany przez Portal na stronę Banku, gdzie przeprowadzony zostanie proces autoryzacji w sposób zgodny ze sposobem autoryzowania transakcji dla danego Banku (zazwyczaj będzie się to odbywało poprzez dokonanie przelewu weryfikacyjnego przygotowanego przez Spółkę i udostępnionego dzięki funkcjonalnościom Portalu, przy czym Spółka nie wyklucza, że autoryzacja następować może również w innej formie niż przelew weryfikacyjny, np. gdy dany Nabywca jest już klientem Banku i został zweryfikowany przez Bank w inny sposób);
po dokonaniu przelewu weryfikacyjnego i jego pozytywnej autoryzacji, nastąpi potwierdzenie Umowy kredytowej między Nabywcą a Bankiem, na dowód czego Nabywca otrzyma od Spółki za pośrednictwem Portalu potwierdzenie faktu (a) zakupu w systemie ratalnym wybranego towaru oraz (b) zawarcia Umowy kredytowej;
dodatkowo planowane jest przez Spółkę wyświetlanie na Portalu informacji związanych z obliczonym limitem kredytowym, poziomem jego wykorzystania oraz terminem płatności i wysokością zbliżającej się raty.

Dla uniknięcia jakichkolwiek wątpliwości Wnioskodawca podkreśla, że każdorazowo to Spółka będzie podmiotem odpowiedzialnym za realizację ww. kroków zmierzających do zawarcia Umowy kredytowej między Nabywcą a Bankiem, a dodatkowo, że powyżej opisany proces obejmujący generalnie prezentowanie oferty, dokonanie wstępnej oceny zdolności kredytowej (w ramach tzw. „pre-scoring’u”), przygotowanie wniosku kredytowego oraz zawarcia umowy odbywać się będzie w całości na Portalu.

Jak Spółka sygnalizowała powyżej przedmiotowa współpraca miedzy Spółką, Bankiem i Nabywcą odbywać się może w jednym z dwóch modeli; (i) kredyt ratalny w modelu standardowym lub (ii) kredyt ratalny w modelu promocyjnym „Raty 0%”.

Mając na uwadze powyższe Spółka pragnie wyraźnie podkreślić, że przedmiotem zapytania Wnioskodawcy w ramach niniejszego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej są jedynie konsekwencje VAT dotyczące modelu opisanego w punkcie (i), tj. odnoszące się zaangażowania Spółki w proces zawarcia umowy między Nabywcą a Bankiem o kredyt ratalny w modelu standardowym.

W związku z realizacją przez Spółkę wskazanych czynności na rzecz Banku w procesie ubiegania się Nabywcy o Kredyt w modelu standardowym, Spółka uprawniona będzie do otrzymania wynagrodzenia prowizyjnego, którego kwota kalkulowana będzie w oparciu o informacje przekazane przez Spółkę do Banku w formie raportu zawierającego dane o wartości transakcji, tj. Umów kredytowych zawartych przy udziale/za pośrednictwem Spółki (i jej Portalu) przez Nabywców, którzy dokonali zakupu towarów i usług za pośrednictwem Portalu w systemie ratalnym. Fakt wykonywania przez Spółkę ww. świadczeń oraz należne Spółce wynagrodzenie potwierdzone zostanie w formie faktury VAT wystawionej przez Spółkę na rzecz danego Banku.

Jednocześnie, dla zapewnienia precyzyjnego opisu sytuacji Wnioskodawca zaznacza, że w opisanym tzw. modelu standardowym, Nabywcy będą spłacać należne raty wraz z odsetkami i prowizjami bezpośrednio Bankowi, który udzielił im Kredytu (Spółka nie będzie stroną tych rozliczeń). Jak sygnalizowano wcześniej, rola Wnioskodawcy ograniczać się będzie do uczestnictwa/podejmowania opisanych wyżej czynności zmierzających do zawarcia Umowy kredytowej między Bankiem a Nabywcą. W szczególności w opisanej relacji Spółka nie będzie wykonywać czynności związanych z obsługą posprzedażową zawartych Umów kredytowych, w tym m.in. przypominanie o płatności należnych rat kredytowych, tzw. miękkiej windykacji, renegocjacji warunków umowy, oraz w żaden sposób nie będzie wynagradzana za wykonywanie takich czynności.

Mimo, że w opisanym modelu współpracy między Spółką a Bankiem mogą pojawić się również inne rozliczenia niż opisana prowizja z tytułu zawartych Umów kredytowych i udzielonych Kredytów w wariancie standardowym, w tym m.in. (a) związane z udzieleniem Kredytu w sygnalizowanym wcześniej modelu promocyjnym kredyt ratalny „Raty 0%” oraz (b) rozliczeń w ramach tzw. „cross-sellingu” innych niż Kredyt usług i produktów będących w ofercie Banków, Wnioskodawca pragnie ponownie zaznaczyć, że takie dodatkowe rozliczenia nie są objęte przedmiotem zapytania Wnioskodawcy w ramach niniejszego wniosku. Tym samym, Spółka pragnie ponownie wyraźnie podkreślić, że przedmiotem zapytania Wnioskodawcy w ramach niniejszego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej są jedynie konsekwencje VAT dotyczące modelu opisanego powyżej w punkcie (i), tj. odnoszące się zaangażowania Spółki w proces zawarcia umowy między Nabywcą a Bankiem o kredyt ratalny w modelu standardowym i dotyczące klasyfikacji VAT otrzymywanego przez Spółkę wynagrodzenia prowizyjnego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy prawidłowe jest podejście Spółki, zgodnie z którym podejmowane przez Spółkę działania zgodnie z przedstawionym we wniosku opisem, z tytułu którego otrzymywane będzie przez Spółkę wynagrodzenie prowizyjne, powinny zostać uznane za odpłatne świadczenie usług pośrednictwa finansowego w udzielaniu Kredytów (jako wykonywanie czynności mających na celu doprowadzenie do sprzedaży/zawarcia Umów kredytowych w imieniu i na rzecz danego Banku) korzystających ze zwolnienia z VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, podejmowane przez Spółkę działania zgodnie z przedstawionym we wniosku opisem oraz otrzymywane przez Spółkę wynagrodzenie prowizyjne z tego tytułu powinny zostać uznane za odpłatne świadczenie usług pośrednictwa finansowego w udzielaniu Kredytów (jako wykonywanie czynności mających na celu doprowadzenie do sprzedaży/zawarcia Umów kredytowych w imieniu i na rzecz danego Banku) korzystających ze zwolnienia z VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

Zdaniem Spółki, przedstawione stanowisko uzasadniają następujące argumenty i przepisy ustawy o VAT:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W rozumieniu przepisów ustawy o VAT, towary oznaczają rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6).

Z kolei, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Podstawowa stawka podatku dla ww. czynności podlegających opodatkowaniu VAT na terytorium kraju, zgodnie z przepisem art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, wynosi obecnie 23%.

Niezależnie od powyższego, zarówno w przepisach ustawy o VAT, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do niej przewidziano możliwość zastosowania również „preferencyjnych” zasad opodatkowania VAT, w tym przede wszystkim możliwość stosowania obniżonych stawek VAT lub zwolnień z podatku VAT.

Przykładowo stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zwalnia się z VAT usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. Powyższy przepis stanowi implementację do polskiego ustawodawstwa art. 135 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej Dz. U. UE L 347, str. 1, z późn. zm. (dalej: Dyrektywa VAT), zgodnie z którym państwa członkowskie zwalniają z podatku udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę.

Należy przy tym podkreślić, że ani przepisy krajowe, ani też przepisy Dyrektywy VAT nie zawierają definicji pojęć „usługi pośrednictwa” czy „pośrednictwo kredytowe”, występujących odpowiednio w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT oraz art. 135 ust. 1 lit. b) Dyrektywy VAT. W konsekwencji, w celu stwierdzenia czy świadczone przez Wnioskodawcę usługi na rzecz Banków stanowią pośrednictwo w udzielaniu Kredytów należy w pierwszej kolejności – dla potrzeb dokonania wykładni normy prawnej wynikającej z analizowanego przepisu – zdefiniować przedmiotowe pojęcia.

W oparciu o podstawowe reguły w zakresie interpretowania przepisów – w przypadku, gdy dla pojęcia zastosowanego przez ustawodawcę w danym akcie prawnym nie wprowadzono stosownej definicji, jak również pojęcie to nie jest definiowane przez inne ustawy, których charakter może sprawiać, że posłużenie się definicją w nich zawartą będzie celowościowo właściwe z punktu widzenia dokonania poprawnej wykładni stosownego przepisu – konieczne jest odniesienie się do wykładni językowej.

Zgodnie z definicją zawartą w internetowej wersji Słownika języka polskiego PWN, przez „pośrednictwo” rozumie się „działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron”, bądź „kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych oraz umożliwianie kontaktu uczestnikom rynku pracy” (https://sjp.pwn.pl/szukaj/po%C5%9Brednictwo.html).

Zatem mając na względzie przedstawioną definicję wskazać należy, że pojęcie „pośrednictwo” obejmuje czynności dokonywane w imieniu oraz na rzecz innego podmiotu gospodarczego, w wyniku których dochodzi lub może dojść do zawarcia transakcji między tym przedsiębiorcą a podmiotem trzecim.

Pogląd taki potwierdza również orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE), w tym m.in. poglądy TSUE przedstawione w wyroku w sprawie sygn. C-453/05 Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde. We wskazanej sprawie TSUE stwierdził, że: „pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy”.

Posiłkując się wnioskami płynącymi m.in. z przytoczonego orzeczenia TSUE, w ocenie Wnioskodawcy, istotne dla uznania danej działalności/wykonywanych czynności za pośrednictwo jest, aby pośrednik wykonał przynajmniej niektóre z następujących czynności:

wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia umowy;
uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę;
nawiązywanie kontaktu z drugą stroną;
negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych.

Mając na uwadze przedstawione powyżej regulacje, w ocenie Wnioskodawcy, wykonywane przez Spółkę czynności w przedstawionej relacji bez wątpienia spełniają definicję usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, w konsekwencji czego korzystać powinny ze zwolnienia z VAT przewidzianego tym przepisem. Efektem działań podejmowanych przez Spółkę przy wykorzystaniu funkcjonalności posiadanego Portalu jest bowiem doprowadzenie do zawarcia Umowy kredytowej między Bankiem i Nabywcą, w tym przede wszystkim poprzez aktywne zaangażowanie Spółki w proces obejmujący generalnie prezentowanie oferty, dokonanie wstępnej oceny zdolności kredytowej (w ramach tzw. „pre-scoring’u”), przygotowanie wniosku kredytowego oraz zawarcia Umowy kredytowej. Co należy również podkreślić rozległy zakres czynności wykonywanych przez Spółkę wskazuje, że opisane usługi nie mają również charakteru wykonywania czynności administracyjnych związanych z umową.

Tym samym, działalność Wnioskodawcy obejmować będzie ww. czynności wymienione przez TSUE jako wymagane do uznania danej działalności za „pośrednictwo”:

„wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia umowy” realizowane będzie m.in. poprzez oferowanie przez Spółkę Nabywcom możliwości skorzystania z usług Banków i stworzenie im możliwości dokonania tego za pomocą Portalu przy okazji dokonywania zakupów określonych towarów na Portalu;
„uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę” następować będzie m.in. poprzez stworzenie przez Spółkę – dzięki funkcjonalnościom Portalu – możliwości przeprowadzenia wszystkich kluczowych kroków koniecznych/istotnych do zawarcia między Nabywcą a Bankiem Umowy kredytowej oraz aktywne uczestnictwo Spółki w realizacji tych kroków, w tym m.in. pozyskanie niezbędnych danych i przeprowadzenie oceny pre-scoringowej Nabywcy jako niezbędnego elementu dla zawarcia Umowy kredytowej;
„nawiązywanie kontaktu z drugą stroną” realizowane będzie m.in. poprzez stworzenie przez Spółkę platformy komunikacyjnej pomiędzy stronami w formie Portalu dającej Spółce skuteczne narzędzie umożliwiające dotarcie do podmiotów zainteresowanych zawarciem Umowy kredytowej;
„negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych” odbywać się będzie m.in. poprzez działanie Spółki jako pośrednika w wymianie informacji pomiędzy stronami w procesie określania warunków Umowy kredytowej (przykładowo w obszarze ustalania parametrów Kredytu, np. w kontekście ilości rat Kredytu) i jej późniejszego podpisywania.

Zdaniem Wnioskodawcy, na wyżej przedstawione stanowisko nie ma wpływu również fakt, że usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, realizowane będą przez Spółkę z wykorzystaniem portalu internetowego. Stanowisko to potwierdza wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 26 czerwca 2013 r., o sygn. akt I FSK 922/12, gdzie NSA odnosząc się do świadczenia usług pośrednictwa finansowego, podlegających analogicznie do usług pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych zwolnieniu na podstawie art. 43 ustawy o VAT stwierdził, że „W dobie nowoczesnych technik komunikacji możliwe jest świadczenie usług pośrednictwa w nabywaniu szeroko rozumianych usług finansowych (ubezpieczeniowych i bankowych) przy wykorzystaniu sieci Internet i nowoczesnych narzędzi elektronicznych. Świadczone przez skarżącą usługi to nie tylko zamieszczanie linków o charakterze pasywnym – jak twierdzi organ podatkowy – lecz aktywne działania umożliwiające zapoznanie się z ofertą instytucji finansowych (ubezpieczeniowych i bankowych) i zawarcie umowy o nabycie ich produktów. Świadczone za pomocą sieci Internet usługi polegające na prezentacji i możliwości zapoznania się z ofertą instytucji finansowych, a w przypadku zainteresowania produktem danej instytucji finansowej stworzenia użytkownikowi możliwości kontaktu z doradcą lub możliwości pobrania, wypełnienia i złożenia wniosku, a następnie zawarcia umowy i nabycia danego produktu finansowego, stanowią usługi pośrednictwa w świadczeniu usług finansowych określonych w art. 43 ust. 1 pkt 37-41 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (...) zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT”.

W odniesieniu do powyższego, Wnioskodawca pragnie ponownie zaznaczyć, że jak przedstawiono w opisie sprawy zaangażowanie Spółki i wykorzystanie posiadanego przez nią Portalu nie będzie miało charakteru działań pasywnych sprowadzających się do umieszczenia informacji i linków do oferty poszczególnych Banków. W tym kontekście, warto ponownie podkreślić, że działania Spółki obejmować będą realizację szeregu istotnych czynności prowadzących do zawarcia Umowy kredytowej, których realizacja dzięki wykorzystaniu nowoczesnych technologii możliwa będzie z wykorzystaniem Portalu. Innymi słowy, interakcja między Spółką a Nabywcą (potencjalnym kredytobiorcą) oraz między Spółka a Bankiem odbywać się będzie na Portalu dzięki stworzeniu nowoczesnych mechanizmów funkcjonujących na Portalu (obejmujących m.in. wymianę informacji, pozyskiwanie wymaganych danych, analizę otrzymywanych danych (w tym przeprowadzenie badania w ramach pre-scoring’u), przygotowywanie dokumentów, itp.).

Przedstawione przez Wnioskodawcę stanowisko znajduje potwierdzenie również w interpretacjach indywidualnych organów podatkowych, w tym m.in. w:

interpretacji indywidualnej z dnia 7 września 2017 r., o sygn. 0114-KDIP4.4012.310.2017.2.IGO, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej odstępując od uzasadnienia potwierdził stanowisko Wnioskodawcy, który twierdził że: „(...) w świetle ustawy o VAT wskazane w opisie zdarzenia przyszłego Usługi Pośrednictwa Finansowego świadczone przez Wnioskodawcę będą podlegały zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT”;
interpretacji indywidualnej z dnia 25 sierpnia 2017 r., o sygn. 0115-KDIT1-2.4012.392.2017.1.AD, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że: „(...) świadczone przez Spółkę usługi spełniają definicję usług pośrednictwa w świadczeniu usług finansowych, określonych w art. 43 ust. 1 pkt 38-41 ustawy. Efektem działań podejmowanych przez Spółkę jest doprowadzenie do zawarcia umowy kredytu lub pożyczki z bankiem lub inną instytucją finansową, skojarzenia klienta z bankiem lub inną instytucją finansową w celu zawarcia umowy kredytowej, pożyczkowej, itp. uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę. Opisane usługi nie mają wyłącznie charakteru wykonywania czynności administracyjnych związanych z umową. Spółka otrzyma od klienta wynagrodzenie po podpisaniu danej umowy. Analiza treści wniosku oraz przywołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że świadczone przez Spółkę usługi polegające na pośrednictwie kredytowym w zakresie przygotowania i oferowania kredytu lub pożyczki pieniężnej będą korzystać ze zwolnienia od podatku od dnia 1 lipca 2017 r. na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.”;
interpretacji indywidualnej z dnia 21 listopada 2016 r., o sygn. 0461-ITPP1.4512.675.2016.1.EA, w której Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy stwierdził, że: „(...) opisana wyżej usługa pośrednictwa finansowego w sprzedaży kredytów i pożyczek pieniężnych, którą świadczy Pani (w sytuacji gdy wynagrodzenie za usługę wypłacane jest przez ... S.A. lub bank) oraz zamierza świadczyć (w sytuacji gdy za usługę płacić będzie klient) – korzysta ze zwolnienia od podatku przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług”.

Podsumowując, wykonywanie działań związanych z pośredniczeniem Spółki w zawieraniu Umów kredytowych pomiędzy Nabywcami i Bankami poprzez umożliwianie Nabywcom zawierania tych umów przy okazji realizowanych przez nich transakcji za pośrednictwem Portalu i przy pomocy funkcjonalności Portalu spełnia definicję pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, a w związku z tym realizowane przez Spółkę świadczenie i otrzymywane z tego tytułu wynagrodzenie prowizyjne od Banku powinno korzystać ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie uznania działań Spółki za odpłatną usługę pośrednictwa finansowego w udzielaniu kredytów, która korzysta ze zwolnienia od podatku VAT – jest:

prawidłowe – odnośnie czynności wskazanych w pkt. od (i) do (xi);
nieprawidłowe – odnośnie czynności w pkt. (xii).

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu niebędące dostawą towarów.

Z uwagi na powyższe unormowania, pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

W świetle art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Natomiast zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności obniżone stawki podatku albo zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Jak wynika z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

W myśl art. 43 ust. 15 ustawy – w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2017 r. – zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

czynności ściągania długów, w tym factoringu;
usług doradztwa;
usług w zakresie leasingu.

Sprecyzowanie przepisów regulujących zwolnienie od podatku od towarów i usług dla usług finansowych ma na celu zapewnienie jednolitego stosowania tego zwolnienia w odniesieniu do rynku wspólnotowego, jak również zapewnienie spójności przepisów dotyczących podatku od towarów i usług z przepisami krajowymi regulującymi funkcjonowanie rynku finansowego.

Powyższe zwolnienia uregulowane zostały w ustawie o podatku od towarów i usług wskutek odzwierciedlenie odpowiednich przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady. Zgodnie z regulacją zawartą w art. 135 ust. 1 lit. b Dyrektywy 2006/112/WE Rady, Państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje: udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę.

Z treści powołanego wyżej art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, stanowiącego odzwierciedlenie regulacji unijnych w tym zakresie, wyraźnie wynika, że intencją ustawodawcy było objęcie zwolnieniem usług udzielania kredytów i pożyczek pieniężnych, zarówno tych wykonywanych przez banki, jak również świadczonych przez inne podmioty pośredniczące w ich udzielaniu. Należy stwierdzić, że wymienione zwolnienie ma charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi – cechy, które ją wyróżniają. Ustawodawca szczególny nacisk położył na stronę przedmiotową, nie dokonując zawężenia omawianego zwolnienia wyłącznie do określonej grupy podmiotów.

Pogląd taki potwierdza orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku w sprawie C-2/95 pomiędzy Sparekassernes Datacenter (SDC) a Skatteministeriet (Dania), w którym Trybunał stwierdził, że: „zwolnienie dotyczące usług finansowych nie jest uzależnione od tego, czy usługa jest wykonywana przez instytucję, która wstępuje w prawny związek z końcowym odbiorcą. Fakt, że dana transakcja jest wykonywana przez osobę trzecią, ale z punktu widzenia końcowego odbiorcy wydaje się być usługą wykonywaną przez bank, nie wyklucza objęcia jej zwolnieniem”. Można zatem stwierdzić, że wg TSUE usługa finansowa świadczona przez podmiot trzeci nie traci przymiotu takiej usługi.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT i prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i 3 ustawy o VAT. Spółka prowadzi działalność jako portal internetowy będący platformą transakcyjną on-line (dalej: Portal). W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka zamierza przystąpić do współpracy z bankami/instytucjami finansowymi (dalej: Bank lub łącznie Banki), w zakresie której za pośrednictwem Portalu Spółka oferować będzie użytkownikom Portalu działającym w charakterze nabywców (dalej: Nabywca lub łącznie Nabywcy) możliwość dokonania zakupu towarów w systemie ratalnym. Współpraca zakłada, że Spółka dzięki posiadanym możliwościom jakie oferuje fakt prowadzenia Portalu będzie pośredniczyć w zawieraniu umów kredytowych/pożyczkowych (dalej łącznie: Kredyt) pomiędzy Bankami a Nabywcami.

Przebieg procesu oferowania/sprzedaży Kredytów na rzecz Nabywców z wykorzystaniem Portalu oraz jaką rolę będzie pełnić w tym procesie Spółka:

potencjalni Nabywcy zainteresowani zakupem określonych towarów za pośrednictwem Portalu będą informowani przez Spółkę o możliwości skorzystania z programu ratalnego, tj. finansowania zakupu Kredytem (odpowiednia informacja będzie prezentowana na stronach Portalu, w tym zasadniczo na stronach przy poszczególnych aukcjach/ofertach);
po podjęciu decyzji o zakupie określonego towaru za pośrednictwem Portalu, Nabywca chcący skorzystać z takiej opcji (tj. finansowania zakupu Kredytem) oferowanej przez Spółkę będzie zobowiązany do uzupełnienia stosownego formularza na Portalu;
w trakcie wypełniania stosownego formularza znajdującego się na Portalu, Nabywca wypełni/przekaże Spółce dodatkowe dane niezbędne do zawarcia Umowy kredytowej, a także dokona wyboru liczby rat takiego Kredytu oraz wyrazi zgodę na przekazanie tych informacji do Banku w celu przeprowadzenia analizy zdolności kredytowej;
po wypełnieniu ww. formularza na Portalu, w kolejnej zakładce Nabywcy przedstawione zostanie podsumowanie zawierające pozyskane przez Spółkę dane, które następnie znajdą odzwierciedlenie w sporządzonym wniosku kredytowym;
dokonanie przez Nabywcę akceptacji sporządzonego i wyświetlonego na Portalu wniosku kredytowego będzie skutkować przesłaniem do Banku zebranych i przetworzonych przez Spółkę z wykorzystaniem Portalu danych potrzebnych do zawarcia Umowy kredytowej. Przekazywane przez Spółkę do Banku informacje razem z wnioskiem kredytowym danego Nabywcy zainteresowanego finansowaniem w systemie ratalnym obejmą co do zasady; (a) dane z wniosku, a także (b) wysokość limitu z wykonanego przez Spółkę tzw. „pre-scoring’u” (będącego systemem pozwalającym na wstępną oceną zdolności kredytowej Nabywcy na podstawie danych posiadanych przez Spółkę), (c) dane dotyczące tzw. „pre-scoring’u”, (d) oznaczenia modelu zawartej umowy kredytowej (kredyt ratalny w modelu standardowym lub kredyt ratalny w modelu „Raty 0%”) oraz dane źródłowe wykorzystane przez system tzw. „pre-scoring’u”;
po przesłaniu powyższych danych Bank dokona automatycznej weryfikacji Nabywcy oraz oceny jego zdolności kredytowej (przez ten okres Nabywca zobowiązany będzie do pozostania na platformie oczekując na decyzję kredytową Banku; w przypadku wystąpienia konieczności uzupełnienia danych dla potrzeb podjęcia przez Bank decyzji kredytowej Nabywca uzupełni je samodzielnie za pośrednictwem Portalu);
decyzja kredytowa Banku przekazywana będzie do Nabywcy za pośrednictwem Spółki przez Portal;
po dokonaniu weryfikacji i podjęciu decyzji kredytowej Spółka za pośrednictwem Portalu udostępni Nabywcy pliki z treścią Umowy kredytowej oraz harmonogramem spłat rat Kredytu;
Nabywca podejmując ostateczną decyzję skutkującą zawarciem Umowy kredytowej zobowiązany będzie do kliknięcia określonego przycisku na Portalu, np. przycisku z napisem „Biorę Kredyt” czy „Biorę Pożyczkę”, co będzie równoznaczne z zawarciem Umowy kredytowej;
w kolejnym etapie, na Portalu inicjowany będzie proces autoryzacji zawartej Umowy kredytowej (obejmujący zasadniczo potwierdzenie danych Nabywcy jako kredytobiorcy), tj. Spółka z wykorzystaniem funkcjonalności Portalu przygotuje i udostępni wzór przelewu weryfikacyjnego jaki Nabywca będzie musiał dokonać ze swojego banku w celu potwierdzenia jego tożsamości dla potrzeb Banku udzielającego Kredytu; w tym celu po kliknięciu odpowiedniego przycisku na Portalu potwierdzającego zawarcie Umowy kredytowej Nabywca (kredytobiorca) zostanie przekierowany przez Portal na stronę Banku, gdzie przeprowadzony zostanie proces autoryzacji w sposób zgodny ze sposobem autoryzowania transakcji dla danego Banku (zazwyczaj będzie się to odbywało poprzez dokonanie przelewu weryfikacyjnego przygotowanego przez Spółkę i udostępnionego dzięki funkcjonalnościom Portalu, przy czym Spółka nie wyklucza, że autoryzacja następować może również w innej formie niż przelew weryfikacyjny, np. gdy dany Nabywca jest już klientem Banku i został zweryfikowany przez Bank w inny sposób);
po dokonaniu przelewu weryfikacyjnego i jego pozytywnej autoryzacji, nastąpi potwierdzenie Umowy kredytowej między Nabywcą a Bankiem, na dowód czego Nabywca otrzyma od Spółki za pośrednictwem Portalu potwierdzenie faktu (a) zakupu w systemie ratalnym wybranego towaru oraz (b) zawarcia Umowy kredytowej;
dodatkowo planowane jest przez Spółkę wyświetlanie na Portalu informacji związanych z obliczonym limitem kredytowym, poziomem jego wykorzystania oraz terminem płatności i wysokością zbliżającej się raty.

Wnioskodawca podkreśla, że każdorazowo to Spółka będzie podmiotem odpowiedzialnym za realizację ww. kroków zmierzających do zawarcia Umowy kredytowej między Nabywcą a Bankiem, a dodatkowo, że powyżej opisany proces obejmujący generalnie prezentowanie oferty, dokonanie wstępnej oceny zdolności kredytowej (w ramach tzw. „pre-scoring’u”), przygotowanie wniosku kredytowego oraz zawarciE umowy odbywać się będzie w całości na Portalu. Przedmiotem zapytania Wnioskodawcy w ramach niniejszego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej są jedynie konsekwencje VAT dotyczące modelu opisanego w punkcie (i), tj. odnoszące się zaangażowania Spółki w proces zawarcia umowy między Nabywcą a Bankiem o kredyt ratalny w modelu standardowym.

Wnioskodawca zaznacza, że w opisanym tzw. modelu standardowym, Nabywcy będą spłacać należne raty wraz z odsetkami i prowizjami bezpośrednio Bankowi, który udzielił im Kredytu (Spółka nie będzie stroną tych rozliczeń). Rola Wnioskodawcy ograniczać się będzie do uczestnictwa/podejmowania opisanych wyżej czynności zmierzających do zawarcia Umowy kredytowej między Bankiem a Nabywcą. W szczególności w opisanej relacji Spółka nie będzie wykonywać czynności związanych z obsługą posprzedażową zawartych Umów kredytowych, w tym m.in. przypominanie o płatności należnych rat kredytowych, tzw. miękkiej windykacji, renegocjacji warunków umowy, oraz w żaden sposób nie będzie wynagradzana za wykonywanie takich czynności.

Wątpliwości Wnioskodawcy w analizowanej sprawie dotyczą wskazania, czy podejmowane przez Spółkę działania, z tytułu których otrzymywać będzie ona wynagrodzenie prowizyjne, powinny zostać uznane za odpłatne świadczenie usług pośrednictwa finansowego w udzielaniu Kredytów (jako wykonywanie czynności mających na celu doprowadzenie do sprzedaży/zawarcia Umów kredytowych w imieniu i na rzecz danego Banku) korzystających ze zwolnienia z VAT.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczania zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, winny być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek od towarów i usług pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu VAT.

Mając na uwadze wykładnię zwolnień przewidzianych w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy oraz w art. 135 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE Rady, konieczne jest zdefiniowanie pojęcia „usług pośrednictwa”. W związku z tym, że ani ustawa o podatku od towarów i usług, ani Dyrektywa 112 nie definiują tego pojęcia, w celu określenia, jakie czynności należy rozumieć pod pojęciem usług pośrednictwa, należy oprzeć się na wykładni językowej, wspieranej przy tym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN, wersja internetowa: http://sjp.pwn.pl), przez pośrednictwo należy rozumieć działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron.

Równorzędnie, przez pośrednictwo rozumie się kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych, a więc załatwianie dla zarobku różnego rodzaju transakcji handlowych między dwiema stronami, uczestniczenie w zawieraniu takich transakcji. W tym zakresie należy stwierdzić, że wykonywane przez podmiot wszelkie czynności zmierzające do zawarcia między dwiema różnymi stronami transakcji handlowych można uznać za pośrednictwo.

Z kolei z doktrynalnego punktu widzenia cechą charakterystyczną pośrednictwa odróżniającą ten stosunek od innych umów jest fakt, że bezpośrednią przyczyną zawarcia bezpośrednio lub pośrednio umowy są działania pośrednika. Innymi słowy przez umowę o pośrednictwo należałoby rozumieć taki stosunek prawny istniejący pomiędzy dwiema stronami, z których jedna (pośrednik) otrzymuje zlecenie od drugiej, aby doprowadzić do wymiany gospodarczej świadczeń z osobą trzecią, przy czym znalezienie kontrahenta ma stanowić bezpośredni i decydujący rezultat starań pośrednika. Bezpośrednim celem aktywności pośrednika jest wywołanie skutku prawnego, polegającego na wprowadzeniu zleceniodawcy (podmiotu zastępowanego) w stosunek umowny z osobą trzecią.

W celu rozstrzygnięcia, co w świetle przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem „pośrednictwa” warto odnieść się do wyroku z dnia 21 czerwca 2007 r. w sprawie C-453/05 Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde, w którym TSUE stwierdził, że „(…) pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową”.

Natomiast w wyroku z dnia 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 Commissioners of Customs & Excise przeciwko CSC Financial Services Ltd. Trybunał orzekł, że pojęcie pośrednictwa obejmuje działalność wykonywaną przez osobę pośredniczącą, która nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i której działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów. W istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa. Działalność ta może obejmować m.in. wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych. Celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. TSUE w orzeczeniu tym uznał, że znaczenie słowa „negocjacje”, w kontekście art. 13 część B lit. d pkt 5 VI Dyrektywy odnosi się „do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy.

Zatem zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, usługa pośrednictwa finansowego powinna stanowić:

usługę świadczoną na rzecz strony transakcji finansowej, za którą strona ta wypłaca wynagrodzenie;
z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej usługi świadczone przez pośrednika powinny stanowić element usługi finansowej;
celem jest dążenie do zawarcia umowy (przy czym, pośrednik nie ma żadnego interesu co do treści umowy);
usługa pośrednictwa nie może mieć charakteru wyłącznie wykonywania czynności faktycznych związanych z umową (nie może to być np. wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej).

W konsekwencji, żeby uznać daną działalność za pośrednictwo konieczne jest aby pośrednik wykonał przynajmniej niektóre z czynności:

wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia umowy;
uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę;
prowadzenie negocjacji polegających na jednoznacznie określonym akcie mediacji;
nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron.

Nie oznacza to, że pośrednik nie może wykonywać dodatkowych czynności, jednakże aby czynności te można było zaliczyć do czynności pośredniczących konieczne jest, aby wywoływały skutek lub miały na celu wywołanie skutku dla wszystkich stron transakcji, innymi słowy konieczne jest, aby skutek tych czynności znalazł odzwierciedlenie w zawartej umowie pomiędzy stronami.

Powyższe dowodzi, że tylko czynności polegające na pośredniczeniu w zawieraniu umów kredytowych, których celem będzie doprowadzenie do zawarcia umów kredytowych stanowią pośrednictwo finansowe w udzielaniu kredytów zwolnione od podatku VAT. Natomiast pozostałe czynności, mające na celu uczestniczenie w wykonaniu umów kredytowych lub obsłudze tych umów w trakcie ich trwania, bądź też świadczenia dodatkowe, pomocnicze, nie stanowią pośrednictwa finansowego w udzielaniu kredytów, gdyż nie polegają one na wyszukiwaniu klientów i kontaktowaniu ich z bankami/instytucjami finansowymi w celu zawarcia umów kredytowych i nie mogą korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

W rozpatrywanej sprawie treść wniosku wskazuje, że Wnioskodawca w związku z realizacją określonych działań na rzecz Banku w procesie ubiegania się Nabywcy o Kredyt w modelu standardowym, będzie uprawniony do otrzymania wynagrodzenia prowizyjnego od Banku. W związku z powyższym, w tej sytuacji wykonywane czynności będą stanowiły odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy.

Natomiast w kwestii zastosowania – zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy – zwolnienia od podatku VAT dla czynności wymienionych w punktach od (i) do (xi) należy stwierdzić, że:

Działania wymienione w punktach od (i) do (xi) wykonywane przez Wnioskodawcę, składające się na proces ofertowania/sprzedaży Kredytów na rzecz Nabywców z wykorzystaniem Portalu, będą stanowiły usługi pośrednictwa finansowego w udzielaniu kredytów (jako wykonywanie czynności mających na celu doprowadzenie do sprzedaży/zawarcia umów kredytowych w imieniu i na rzecz danego Banku), a tym samym będą korzystały ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawcy w tej części należało uznać za prawidłowe.

Natomiast dodatkowe działania – opisane w punkcie (xii), tj. wyświetlanie na Portalu informacji związanych z obliczonym limitem kredytowym, poziomem jego wykorzystania oraz terminem płatności i wysokością zbliżającej się raty – zdaniem tut. Organu będą miały miejsce po zawarciu umowy kredytowej. Wobec tego czynności opisane w punkcie (xii) będą miały związek już z zawartymi umowami kredytowymi, stanowiąc jedynie czynności o charakterze technicznym w obsłudze powyższych umów. Zatem w tej sytuacji powyższe czynności nie będą stanowiły usług pośrednictwa finansowego w udzielaniu kredytów i nie będą korzystały ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

Wobec tego, stanowisko Wnioskodawcy w tej części należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin