Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL1-3.4012.330.2017.1.PR
z 6 października 2017 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 8 sierpnia 2017 r. (data 10 sierpnia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług jest:

  1. prawidłowe – w zakresie nieuznania planowanej sprzedaży składników majątkowych i niemajątkowych na rzecz Spółki za zbycie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT,
  2. prawidłowe – w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktury lub faktur VAT dokumentujących nabycie składników majątkowych i niemajątkowych.

UZASADNIENIE

W dniu 10 sierpnia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie nieuznania planowanej sprzedaży składników majątkowych i niemajątkowych na rzecz Spółki za zbycie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT oraz w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktury lub faktur VAT dokumentujących nabycie składników majątkowych i niemajątkowych.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka planuje nabyć od Sprzedawcy nieruchomości zabudowane starymi budynkami i budowlami oraz znajdującą się w toku inwestycję polegającą na budowie na tych nieruchomościach nowej mieszalni pasz i szereg maszyn/urządzeń.

Na zakupionej nieruchomości Spółka zamierza dokończyć inwestycję budowy nowej mieszalni pasz, oddać nową mieszalnię pasz do użytku i produkować w niej pasze sprzedawane następnie różnym podmiotom oraz dodatkowo zamierza wydzierżawić znajdujące się na tej nieruchomości kurniki.

Ze względu na złożony charakter stanu faktycznego dotyczącego przedmiotu planowanego zakupu powstała konieczność dokonania oceny prawidłowości stanowiska Spółki co do zastosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług w zakresie tego, że przedmiot planowanej transakcji nie będzie przedsiębiorstwem lub zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, a tym samym potwierdzenia, że sprzedaż ta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Sprzedawca planuje z tytułu dokonanej na rzecz Spółki sprzedaży wystawić fakturę lub faktury VAT i opodatkować według stawki 23% (po dopełnieniu formalności związanych z ewentualną rezygnacją ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług) poszczególne składniki majątkowe wchodzące w zakres przedmiotu sprzedaży.

Spółka zaś, z uwagi na to, że nabytą nieruchomość i znajdujące się na niej budynki i budowle, nakłady w toku oraz nabyte ruchomości zamierza wykorzystywać do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu (sprzedaży wyprodukowanych pasz i wydzierżawienia kurników znajdujących się na nieruchomości) planuje odliczyć cały podatek naliczony wynikający z faktury/faktur VAT wystawionej przez Sprzedawcę na Spółkę. Potwierdzenie, że przedmiot planowanego przez Spółkę zakupu nie stanowi przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa będzie miało bezpośredni wpływ na prawidłowość rozliczeń podatkowych Spółki, bowiem przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie stosuje się do zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa (art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług), a faktury dokumentujące czynności niepodlegające opodatkowaniu nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego (art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług).

Zarówno Sprzedawca jak i Spółka są i będą w dacie zawarcia planowanej umowy sprzedaży czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług.

W zakresie opisu stanu faktycznego dotyczącego przedmiotu planowanego przez Spółkę od Sprzedawcy zakupu, należy stwierdzić co następuje.

Sprzedawca prowadzi działalność rolniczą (posiada ziemię i ją uprawia), a także prowadzi działy specjalne produkcji rolnej pod firmą (...) w zakresie chowu, wylęgu i hodowli drobiu.

Działalność ta obejmuje:

  • chów i hodowle stad reprodukcyjnych, których finalnym produktem jest jajko wylęgowe, które trafia do prowadzonej wylęgarni drobiu. Drób wchodzący w skład stad reprodukcyjnych pozostaje w cyklu: odchowu od 1-go dnia życia do 24 tygodnia życia i w cyklu produkcji jaj od 25 tygodnia życia do około 60 tygodnia. Po tym czasie drób ten trafia do ubojni na zewnątrz;
  • wylęgarnię drobiu: jaja z ferm obejmujących wyżej opisane stada reprodukcyjne trafiają do wylęgarni. Cykl wylęgowy trwa 21 dni, po nim wykluwa się pisklę (produkt). Tego samego dnia po wykluciu pisklę jest sprzedawane na zewnątrz hodowcom krajowym jak również do własnych kurników, gdzie odbywa się hodowla brojlerów. Przychody ze sprzedaży piskląt są rozliczane w ramach działów specjalnych produkcji rolnej według norm szacunkowych;
  • tucz brojlerów, który trwa około 42 dni. Po tym okresie kurczęta brojlery są sprzedawane do ubojni.

Przychody z wyżej wymienionej działalności są rozliczane w ramach działów specjalnych produkcji rolnej według norm szacunkowych. Z tytułu prowadzonej działalności rolniczej i działalności w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej Sprzedawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Sprzedawca pozostaje w związku małżeńskim, w którym panuje ustrój majątkowej wspólności małżeńskiej. Działalność rolniczą i działy specjalne prowadzi we własnym imieniu, a nie w imieniu obojga małżonków.

W ramach prowadzonej działalności obejmującej działy specjalne produkcji rolnej Sprzedawca nie prowadził dotąd ksiąg rachunkowych, a osiągane przychody rozliczał na zasadzie tzw. norm szacunkowych na podstawie art. 24 ust. 4 i ust. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Sprzedawca jest właścicielem nieruchomości składającej się z trzech działek geodezyjnych o numerach: (...).

Teren nieruchomości uzbrojony jest w następujące sieci infrastruktury technicznej: gazową, wodociągową, kanalizacji sanitarnej i kanalizacji deszczowej, energetyczną. Teren nieruchomości jest oświetlony, częściowo utwardzony. Nieruchomość jest zabudowana budynkami i budowlami (czyli obiektami budowlanymi) służącymi do produkcji rolnej, w tym do prowadzenia działów specjalnych produkcji rolnej.

Poniżej przedstawiono opis obiektów budowlanych:

  1. Brama wjazdowa – brama przesuwna o długości 9 m, zainstalowana w 2007 r.
  2. Ogrodzenie – o całkowitej długości 627 m, wykonane z prefabrykowanych elementów betonowych. Ogrodzenie powstało w latach 70-tych ubiegłego wieku.
  3. Portiernia – budynek portierni wybudowany w latach 70-tych ubiegłego wieku; technologia budowy tradycyjna murowana. Powierzchnia zabudowy budynku wynosi 36 m2.
  4. Budynek obsługi wagi samochodowej – budynek wybudowany w latach 70-tych ubiegłego wieku; technologia budowy tradycyjna murowana. Powierzchnia zabudowy wynosi 60 m2.
  5. Waga samochodowa – obiekt z lat 70-tych zlokalizowany przy wjeździe na teren nieruchomości; długość wagi 15 m.
  6. Magazyn o powierzchni zabudowy 252 m2 wybudowany w latach 70-tych ubiegłego wieku w technologii tradycyjnej murowanej, dach płaski kryty papą.
  7. Hala magazynowa o powierzchni zabudowy 579 m2 wybudowana w latach 70-tych ubiegłego wieku w technologii mieszanej: ściany murowane, dach dwuspadowy wykonano w konstrukcji stalowej, kryty blachą.
  8. Hala magazynowa o powierzchni zabudowy 1501 m2 wybudowana w 2007 r. w technologii mieszanej: ściany murowane, dach dwuspadowy wykonano w konstrukcji stalowej, kryty blachą.
  9. Hala magazynowa o powierzchni zabudowy 1823 m2 wybudowana w latach 70-tych ubiegłego wieku w technologii mieszanej: ściany murowane, dach dwuspadowy wykonano w konstrukcji stalowej, kryty blachą.
  10. Budynek gospodarczy pełniący funkcję sterowni oraz magazynu oleju o powierzchni użytkowej 400 m2, wybudowany w 2016 r. w konstrukcji tradycyjnej.
  11. Budynek kotłowni o powierzchni zabudowy 406 m2, wybudowany w 2016 r. w technologii tradycyjnej.
  12. Budynek „starej” mieszalni pasz wybudowany w latach 70-tych ubiegłego wieku.
  13. Budynek socjalny o powierzchni zabudowy 297 m2 wybudowany w latach 70-tych ubiegłego wieku w technologii tradycyjnej murowanej, dach płaski kryty blachą.
  14. Budynek gospodarczy, pomieszczenie agregatu prądotwórczego, o powierzchni zabudowy 30 m2, wybudowany w technologii tradycyjnej murowanej w latach 70-tych ubiegłego wieku.
  15. Kurnik nr 2 o powierzchni zabudowy 1170 m2 (powierzchnia wraz z budynkiem łącznika) wybudowany w latach 70-tych ubiegłego wieku. Konstrukcja budynku mieszana: konstrukcja ścian metalowa wypełniona płytami betonowymi zbrojonymi; dach dwuspadowy o konstrukcji metalowej, pokryty blachą aluminiową, ocieplony styropianem.
  16. Kurnik nr 3 o powierzchni zabudowy 1180 m2 (powierzchnia wraz z budynkiem łącznika) wybudowany w latach 70-tych ubiegłego wieku. Konstrukcja budynku mieszana: konstrukcja ścian metalowa wypełniona płytami betonowymi zbrojonymi; dach dwuspadowy o konstrukcji metalowej, pokryty blachą aluminiową, ocieplony styropianem.
  17. Kurnik nr 4 o powierzchni zabudowy 1178 m2 (powierzchnia wraz z budynkiem łącznika) wybudowany w latach 70-tych ubiegłego wieku. Konstrukcja budynku mieszana: konstrukcja ścian metalowa wypełniona płytami betonowymi zbrojonymi; dach dwuspadowy o konstrukcji metalowej, pokryty blachą aluminiową, ocieplony styropianem.
  18. Kurnik nr 5 o powierzchni zabudowy 1160 m2 (powierzchnia wraz z budynkiem łącznika) wybudowany w latach 70-tych ubiegłego wieku. Konstrukcja budynku mieszana: konstrukcja ścian metalowa wypełniona płytami betonowymi zbrojonymi; dach dwuspadowy o konstrukcji metalowej, pokryty blachą aluminiową, ocieplony styropianem.
  19. Kurnik nr 6 o powierzchni zabudowy 1401 m2 (powierzchnia wraz z budynkiem łącznika i budynku gospodarczego) wybudowany w latach 70-tych ubiegłego wieku. Konstrukcja budynku mieszana: konstrukcja ścian metalowa wypełniona płytami betonowymi zbrojonymi; dach dwuspadowy o konstrukcji metalowej, pokryty blachą aluminiową ocieplony styropianem.

Na nieruchomości jest obecnie przez Sprzedawcę realizowana inwestycja polegająca na budowie nowej mieszalni pasz (zbiorniki naziemne do magazynowania zbóż, łącznie 14 sztuk, dwa punkty ekspedycji oraz wieża produkcyjna wraz z linią produkcyjną, maszynami i urządzeniami stanowiącymi funkcjonalną całość) oraz na budowie magazynów do przechowywania, silosów, kotłowni parowej oraz infrastruktury towarzyszącej (dalej zbiorczo określane jako: Inwestycja). Przy realizacji opisanej wyżej Inwestycji Sprzedawcy przysługiwało i nadal przysługuje jako czynnemu podatnikowi podatku od towarów i usług prawo do odliczenia podatku naliczonego.

W dalszej części nieruchomość ta wraz ze znajdującymi się na niej nakładami z tytułu realizowanej, a niezakończonej dotąd Inwestycji będzie określana zbiorczo jako Nieruchomość.

Obecnie Sprzedawca planuje sprzedaż Nieruchomości Spółce. Inwestycja będzie kontynuowana (doprowadzona do stanu oddania do użytkowania budynków i budowli) przez nabywcę czyli przez Spółkę.

Wraz z Nieruchomością Sprzedawca zamierza sprzedać Spółce także ruchomości takie jak: dwie suszarnie przewoźne, sprężarka (...), wózek widłowy, agregat prądotwórczy Wola, wagosuszarka, szorowarka, całoziarnowy analizator wilgotności, rozgałęźnik kablowy, śrutownik walcowy, dwa kotły centralnego ogrzewania, system sterowania.

Przy zakupie większości wspomnianych wyżej ruchomości przysługiwało Sprzedawcy jako czynnemu podatnikowi podatku od towarów i usług prawo do odliczenia podatku naliczonego. Także w stosunku do większości budynków i budowli innych niż te, które powstaną w wyniku zakończenia realizowanej Inwestycji Sprzedawca ponosił w przeszłości wydatki na ich ulepszenie, modernizację lub remont, od których przysługiwało mu jako czynnemu podatnikowi podatku od towarów i usług prawo do odliczenia podatku naliczonego.

W stosunku do zakupu towarów i usług związanych z realizowaną Inwestycją Sprzedawca ponosił i nadal ponosi wydatki, od których przysługuje mu prawo odliczenia podatku naliczonego.

Nieruchomość i opisane wyżej ruchomości Sprzedawca wykorzystywał i będzie wykorzystywał do dnia sprzedaży w ramach prowadzenia działów specjalnych produkcji rolnej rozliczanych według norm szacunkowych.

Wspomniane wykorzystywanie nie dotyczy oczywiście Inwestycji w toku, która nie została jeszcze zakończona i nie została oddana do użytkowania – a więc Sprzedawca i nie wykorzystuje Inwestycji w toku obecnie i nie będzie wykorzystywał w dniu sprzedaży większości składników majątkowych objętych transakcją bowiem te składniki majątkowe nie posiadają obecnie i nie będą posiadały w dniu planowanej sprzedaży zdolności realizacji zadań gospodarczych ani u Sprzedawcy, ani u Spółki jako nabywcy na dzień sprzedaży.

Prowadząc działy specjalne produkcji rolnej opodatkowane według norm szacunkowych Sprzedawca nie prowadził dotąd ani ksiąg rachunkowych, ani podatkowej księgi przychodów i rozchodów, ani też ewidencji środków trwałych. Konsekwentnie tym samym Sprzedawca nie amortyzował będących jego własnością składników majątkowych ani nie ewidencjonował inwestycji w toku. Prowadząc działy specjalne produkcji rolnej na Nieruchomości ale także w innych lokalizacjach – Sprzedawca zatrudniał i zatrudnia pracowników. Planowane jest, że niektórzy z tych pracowników, którzy wykonywali swoje obowiązki na Nieruchomości (z wyjątkiem tych pracujących przy obsłudze kurników) zostaną zatrudnieni przez Spółkę.

Wraz ze sprzedażą Nieruchomości nie nastąpi przeniesienie na Spółkę umów związanych z Nieruchomością takich jak: umowa o dostawę energii elektrycznej, umowa o dostawę gazu ziemnego, umowa o dostawę wody, umowa o świadczenie usług ochrony. Umowy wyżej wymienione Spółka jako nabywca będzie sama zawierała z dostawcami wyżej wymienionych mediów i usług.

Przedmiotem sprzedaży nie będą kurczaki znajdujące się w dniu sprzedaży w kurnikach posadowionych na Nieruchomości. Kurczaki te pozostaną własnością Sprzedawcy.

W związku ze sprzedażą Nieruchomości i ruchomości, w tym instalacji objętych pozwoleniami zintegrowanymi dotyczącymi mieszalni, nabywca – czyli Spółka stanie się prowadzącym instalacje, na którego przejdą wszelkie prawa i obowiązki wynikające z pozwoleń środowiskowych, z mocy samego prawa. Spółka, zgodnie z art. 189 ust. 2 Prawa ochrony środowiska wystąpi niezwłocznie po nabyciu Nieruchomości z wnioskiem o zmianę pozwoleń w zakresie oznaczenia prowadzącego instalację.

Z związku z realizacją planowanej sprzedaży konieczne będzie uzyskanie lub przeniesienie certyfikatów/atestów/innych zezwoleń związanych z działalnością posadowionej na Nieruchomości mieszalni przez/na Spółkę. W zakresie niezakończonej Inwestycji (budowy) – pozwolenia na budowę znajdującą się na dzień sprzedaży „w toku” będą musiały być, za zgodą Sprzedawcy, przeniesione przez organ administracyjny je wydający na Spółkę.

W skład przedmiotu planowanej sprzedaży nie będą wchodziły:

  • oznaczenie indywidualizujące pod jakim Sprzedawca prowadzi działalność w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej (czyli nazwa (...));
  • majątkowe prawa autorskie i pokrewne inne niż majątkowe prawa autorskie do dokumentacji projektowej lub budowlanej;
  • tajemnice handlowe przedsiębiorstwa i know-how sprzedającego, umowy rachunków bankowych, a także księgi rachunkowe sprzedającego (bo takich ksiąg rachunkowych Sprzedawca nie prowadzi).

W ramach planowanej sprzedaży nie przejdą na nabywcę w szczególności prawa i obowiązki z umów Sprzedawcy jako sprzedającego z podmiotami świadczącymi usługi związane z obsługą działalności prowadzonej przez sprzedającego, nie przejdą znajdujące się na rachunkach bankowych środki pieniężne ani należności handlowe powstałe do dnia zawarcia transakcji, nie przejdą na Spółkę zobowiązania sprzedającego.

W związku ze sprzedażą Nieruchomości (a zatem także kurników posadowionych na Nieruchomości) dojdzie do zawarcia umowy dzierżawy tych kurników między dzierżawcą i Spółką jako wydzierżawiającym. Umowa dzierżawy zostanie zawarta w związku z tym, że hodowla kur nie będzie dalej prowadzona przez Spółkę w tych dzierżawionych kurnikach.

W zakresie pracowników wykonujących prace związane z obsługą kurników nie dojdzie do przejścia zakładu pracy na Spółkę.

Z tytułu dzierżawy kurników Spółka będzie otrzymywać czynsz dzierżawny w wysokości rynkowej.

Po zakończeniu Inwestycji realizowanej na Nieruchomości i oddaniu jej do użytkowania Spółka będzie produkowała z wykorzystaniem Nieruchomości i innych nabytych składników majątkowych pasze i będzie te pasze zbywała.

Analiza przeprowadzona w stosunku do wyżej opisanych poszczególnych składników majątkowych, nakładów poniesionych na wytworzenie budynków i budowli doprowadziła Sprzedawcę do konkluzji, że sprzedaż poszczególnych składników majątkowych w ramach opisanej wyżej transakcji sprzedaży na rzecz Spółki byłaby opodatkowana efektywnie podatkiem od towarów i usług (bądź wprost, bądź po dopełnieniu warunku złożenia oświadczenia o rezygnacji ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług). W rezultacie sprzedaż opisaną w złożonym wniosku Sprzedawca planuje opodatkować podatkiem od towarów i usług wg stawki 23% dla każdego ze składników majątkowych objętych umową sprzedaży i planuje wystawić z tego tytułu na Spółkę fakturę lub faktury VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

  1. Czy prawidłowe jest stanowisko, że opisana we wniosku planowana sprzedaż nie będzie stanowiła sprzedaży przedsiębiorstwa ani sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a tym samym będzie podlegała opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług?
  2. Czy prawidłowe jest stanowisko, że w przypadku gdy planowana sprzedaż nie będzie stanowiła zbycia przedsiębiorstwa ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa, to Spółce będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury lub faktur VAT wystawionych przez Sprzedawcę na Spółkę?

Ad. 1

Zdaniem Wnioskodawcy, opisany przedmiot planowanej sprzedaży nie stanowi przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55(1) Kodeksu cywilnego, ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług, wobec czego sprzedaż podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 pkt 1 tej ustawy.

A.W zakresie przedsiębiorstwa jako przedmiotu sprzedaży

Termin „przedsiębiorstwo” nie został zdefiniowany w przepisach podatkowych. Z tego względu konieczne jest odniesienie się do jego definicji zawartej w przepisach Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 55(1) Kodeksu cywilnego, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

  1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
  2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
  3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
  4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
  5. koncesje, licencje i zezwolenia;
  6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
  7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
  8. tajemnice przedsiębiorstwa;
  9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zatem składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami tak, żeby przekazane składniki majątkowe mogły posłużyć kontynuowaniu działalności gospodarczej zbywcy.

Po pierwsze należy zauważyć, że obecnie Sprzedawca jest rolnikiem i posiada gospodarstwo rolne składające się z gruntów rolnych a także budynków i budowli urządzeń i inwentarza. Opisany przedmiot planowanej sprzedaży wchodzi w skład jego gospodarstwa rolnego.

W ocenie Spółki, Sprzedawca nie posiada przedsiębiorstwa (a tym samym także zorganizowanej części przedsiębiorstwa) i nie jest przedsiębiorcą.

Pojęcia przedsiębiorstwa i gospodarstwa rolnego są zdefiniowane i odróżniane na gruncie Kodeksu cywilnego (odpowiednio art. 55(1) KC o art. 55(3) KC), działalność rolniczą i gospodarczą odróżniają także liczne przepisy prawa podatkowego (art. 2 pkt 16 ustawy o podatku od towarów i usług w zakresie definicji gospodarstwa rolnego, brak w ustawie o podatku od towarów i usług samoistnej definicji przedsiębiorstwa; art. 5 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizyczny w zakresie definicji przedsiębiorstwa w drodze odesłania do Kodeksu cywilnego). Zbycie części składników gospodarstwa rolnego (nawet jeżeli w przyszłości mogą one wejść w skład przedsiębiorstwa) nie jest zbyciem przedsiębiorstwa (ani zorganizowanej części).

W razie, zdaniem Spółki, nieuprawnionego utożsamienia gospodarstwa rolnego z przedsiębiorstwem, biorąc pod uwagę definicję przedsiębiorstwa należy z ostrożności dodatkowo podkreślić, że transakcja mająca za przedmiot przedsiębiorstwo ma miejsce wtedy, gdy wszystkie co do zasady, wymienione w art. 55(1) Kodeksu cywilnego elementy (o ile występują) stanowiące zorganizowany zespół zostaną przekazane nabywcy. W przeciwnym wypadku, danej transakcji nie można uznać za zbycie przedsiębiorstwa.

Z przedstawionego we wniosku opisu przedmiotu planowanej sprzedaży wynika jednoznacznie, że przedmiotem transakcji będą jedynie poszczególne składniki majątkowe, natomiast nie całe przedsiębiorstwo Sprzedawcy jako sprzedającego. Wskazać należy ponadto, że Sprzedawca jako rolnik prowadzi działalność.

Spółka nie nabędzie wszystkich elementów, które zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego tworzą przedsiębiorstwo. W szczególności Spółka nie nabędzie: oznaczenia indywidualizującego przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnionych części (firma sprzedającego); rachunków bankowych sprzedającego i środków pieniężnych na nich się znajdujących; majątkowych praw autorskich i majątkowych praw pokrewnych (poza majątkowymi prawami autorskimi do dokumentacji projektowej i budowlanej związanej ze znajdującą się w toku realizacji Inwestycją); tajemnic przedsiębiorstwa; ksiąg związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, kur, ruchomości (w tym maszyn i urządzeń) związanych z hodowlą i chowem kur, jak również gruntów ornych.

W związku z powyższym, na skutek zawarcia planowanej umowy sprzedaży nie dojdzie do sprzedaży przedsiębiorstwa, gdyż część składników majątkowych należących do sprzedającego, które mogłyby zostać ewentualnie (w razie utożsamienia gospodarstwa rolnego z przedsiębiorstwem) uznane za tworzące jego przedsiębiorstwo, wymienione w art. 55(1) Kodeksu cywilnego, nie zostanie nabyta przez Spółkę, gdyż nie będą one przedmiotem planowanej sprzedaży. Przedmiot transakcji nie będzie stanowił zorganizowanego zespołu składników niematerialnych i materialnych, przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej (sprzedane składniki nie będą wystarczające do kontynuowania działalności prowadzonej przez sprzedającego).

B. W zakresie zorganizowanej części przedsiębiorstwa jako przedmiotu sprzedaży

W zakresie rozstrzygnięcia czy przedmiot planowanej sprzedaży nie będzie stanowił zorganizowanej części przedsiębiorstwa miarodajne są uwagi dotyczące gospodarstwa rolnego poczynione w pkt A, zgodnie z którymi zbycie części składników gospodarstwa rolnego (nawet jeżeli w przyszłości mogą one wejść w skład przedsiębiorstwa) nie jest zbyciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

W razie, zdaniem Spółki, nieuprawnionego utożsamienia gospodarstwa rolnego z przedsiębiorstwem, z ostrożności należy wskazać na miarodajny przy kwalifikacji jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa przepis art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług i poniższe rozważania poczynione na jego podstawie.

Zgodnie z tym przepisem przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Należy zauważyć, że opisany we wniosku przedmiot planowanej sprzedaży nie jest wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie sprzedającego (nie jest wyodrębniony w (...)) pod względem organizacyjnym, np. na podstawie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze i nie stanowi wyodrębnionej w jego strukturze jednostki organizacyjnej (np. oddziału wyodrębnionego w KRS).

Sprzedawca nie prowadzi dla przedmiotu planowanej sprzedaży ksiąg rachunkowych. W ogóle nie prowadzi obecnie ksiąg rachunkowych.

Tym samym opisana we wniosku Nieruchomość wraz z Inwestycjami w toku i ruchomościami nie stanowi samodzielnego przedsiębiorstwa, ani formalnie organizacyjnie wydzielonej części przedsiębiorstwa sprzedającego.

Intencją Sprzedawcy jako sprzedającego jest objęcie planowaną transakcją sprzedaży poszczególnych składników majątku (tzn. ruchomości, gruntu wraz z posadowionymi na nim budynkami i budowlami oraz poniesionymi nakładami, które u Spółki jako nabywcy prowadzącego księgi rachunkowe staną się środkami trwałymi i inwestycjami w toku), a nie całego jego gospodarstwa (przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części) wraz ze wszelkimi składnikami niematerialnymi i materialnymi umożliwiającymi dalsze prowadzenie działalności w oparciu o Nieruchomość.

W ramach transakcji nie dojdzie także do nabycia działów specjalnych produkcji rolnej w kilku innych lokalizacjach niż ta objęta przedmiotem sprzedaży na rzecz Spółki, a po dokonaniu sprzedaży Spółka wydzierżawi innemu podmiotowi kurniki znajdujące się na Nieruchomości i nie będzie, w tych wydzierżawionych kurnikach prowadzić działów specjalnych produkcji rolnej.

Spółka będzie prowadzić działalność gospodarczą przy wykorzystaniu Nieruchomości polegającą na produkcji pasz (dopiero po zakończeniu Inwestycji i oddaniu środków trwałych objętych Inwestycją do użytkowania) oraz będzie wydzierżawiała kurniki.

Jak wiadomo, w celu uznania, że dany zespół składników majątkowych i niemajątkowych stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinien on być wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej, funkcjonalnej.

Wyodrębnienie organizacyjne

Wyodrębnienie organizacyjne polega na tym, że działalność zorganizowanej części przedsiębiorstwa dotyczy jednej ze sfer działalności, które są prowadzone odrębnie (niezależnie od siebie) oraz dla których działalności został przydzielony określony majątek (zespół składników materialnych i niematerialnych) oraz określeni pracownicy. Ponadto konieczne jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa miała swoje miejsce w strukturze organizacyjnej jako odrębna jednostka organizacyjna: dział, wydział, oddział itp., przy czym, wyodrębnienie organizacyjne powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.

W związku z faktem, że Nieruchomość nie jest wyodrębniona w istniejącym (...) pod względem organizacyjnym (np. na podstawie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze) oraz Nieruchomość nie stanowi jednostki organizacyjnej wyodrębnionej w strukturze sprzedającego (np. oddziału wyodrębnionego KRS), to Spółka uważa, że opisany we wniosku przedmiot planowanej sprzedaży nie spełnia kryterium wyodrębnienia organizacyjnego.

Wyodrębnienie finansowe

Wyodrębnienie finansowe oznacza sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów, oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W sytuacji wyodrębnienia finansowego możliwe jest oddzielenie finansów przedsiębiorstwa od finansów jego zorganizowanej części. Zorganizowana część przedsiębiorstwa jest w stanie samodzielnie prowadzić działalność i istnieć niezależnie od przedsiębiorstwa głównego. Nie musi to być postać oddziału samodzielnie rozliczającego się. Ważne natomiast jest, aby przenoszone należności i zobowiązania były wyodrębnione i dały się przyporządkować organizacyjnie i finansowo do wyodrębnionego majątku (tak aby można było przejąć funkcje gospodarcze).

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Sprzedawca nie prowadzi ksiąg rachunkowych ani podatkowej księgi przychodów i rozchodów, nie sporządza sprawozdania finansowego ani tym bardziej sprawozdania finansowego wyłącznie dla działalności związanej z Nieruchomością. Spółka nie przejmie ksiąg rachunkowych i innych dokumentów (...) związanych z prowadzeniem działalności w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej z wykorzystaniem Nieruchomości poza dokumentacją ściśle związaną z Nieruchomością. Spółka nie przejmie rachunków bankowych.

W związku z powyższym, należy stwierdzić, że przedmiot planowanej sprzedaży nie spełnia kryterium wyodrębnienia finansowego.

Wyodrębnienie funkcjonalne

Odrębność funkcjonalna zorganizowanej części przedsiębiorstwa sprowadza się do realizacji określonych zadań gospodarczych, wyodrębnionych w ramach funkcji przedsiębiorstwa. W powyższym zakresie, punktem odniesienia jest rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa i na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość. W konsekwencji, dany zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązania) powinien być zdolny do samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej, po jego zbyciu na rzecz nabywcy, tak jakby był oddzielnym przedsiębiorstwem. Co ważne, kontynuowanie działalności nie powinno wymagać dodatkowych nakładów finansowych czy też przeprowadzenia restrukturyzacji organizacyjnej przejętych składników.

W interpretacjach indywidualnych podkreśla się również fakt, iż odrębność funkcjonalna jest niejako wypadkową istnienia odrębności organizacyjnej i finansowej. Wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalne, niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową (por. interpretacja indywidualna z dnia 27 lipca 2012 r. wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, sygn. IPTPP2/443-345/12-4/JN).

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Spółka nie nabędzie wszystkich składników majątkowych oraz praw przysługujących Sprzedawcy jako sprzedającemu, które pozwoliłyby na prowadzenie działalności gospodarczej przez Spółkę za pomocą nabywanej Nieruchomości. Podstawowe znaczenie ma jednak fakt, że z uwagi na to, że Inwestycja nie zostanie zakończona na dzień sprzedaży (a Sprzedawca nie wykorzystuje obecnie i nie będzie wykorzystywał w dniu sprzedaży większości składników majątkowych objętych transakcją wchodzących w skład znajdującej się w toku Inwestycji posadowionej na sprzedawanej Nieruchomości), to składniki majątkowe składające się na Inwestycję, będące przedmiotem planowanej sprzedaży, nie posiadają obecnie i nie będą posiadały w dniu planowanej sprzedaży zdolności realizacji zadań gospodarczych ani u Sprzedawcy, ani u Spółki jako nabywcy.

Spółka będzie musiała najpierw dokończyć Inwestycję, oddać do użytkowania poszczególne budynki i budowle i inne środki trwałe oraz zawrzeć umowy z podmiotami trzecimi aby w ogóle powstała zdolność realizacji zadań gospodarczych.

W związku z powyższym Spółka uważa, że w rozumieniu przepisów podatkowych, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

  1. istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;
  2. zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;
  3. składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;
  4. zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle powyższego, Spółka uważa, że z uwagi na fakt, iż opisany we wniosku zespół składników majątkowych i niemajątkowych będący przedmiotem planowanej sprzedaży nie jest wyodrębniony pod względem organizacyjnym, finansowym i funkcjonalnym, to nie będzie on stanowił zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Należy w tym miejscu zwrócić uwagę, że w orzecznictwie wyrażono pogląd, że sprzedaż poszczególnych elementów przedsiębiorstwa, choćby nawet przedstawiały one znaczną wartość w porównaniu z wartością całego przedsiębiorstwa, nie stanowi podstawy do uznania, iż faktycznie nastąpiła jego sprzedaż (wyrok NSA z dnia 6 października 1995 r., sygn. SA/Gd 1959/94).

Konsekwencją stanowiska Spółki co do wykładni pojęcia przedsiębiorstwa i zorganizowanej części przedsiębiorstwa na tle opisanego zdarzenia przyszłego, w tym opisanego przedmiotu planowanej sprzedaży jest wniosek, że do planowanej sprzedaży nie będzie miał zastosowania art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Przedmiot planowanej sprzedaży nie stanowi bowiem przedsiębiorstwa w rozumieniu powołanego art. art. 55(1) Kodeksu cywilnego, ponieważ zbycie dotyczy części składników gospodarstwa rolnego. Z ostrożności, w razie niesłusznego uznania że gospodarstwo rolne to także przedsiębiorstwo należy podkreślić, że zbyciu nie będzie towarzyszył transfer szeregu kluczowych składników, wchodzących w skład normatywnej definicji przedsiębiorstwa i determinujących funkcjonowanie przedsiębiorstwa sprzedającego, m.in. nie będą zbywane: oznaczenie (...); stanowiące znaczną część gospodarstwa grunty rolne, inne niż zlokalizowane na Nieruchomości budynki i budowle wraz z gruntami jak również inwentarz (kury).

Planowana sprzedaż nie będzie również stanowić zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa sprzedającego, ze względu na niespełnienie przesłanek zawartych w art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług. Przedmiot planowanej sprzedaży nie stanowi bowiem i nie będzie stanowił na dzień sprzedaży masy majątkowej wydzielonej finansowo, organizacyjnie i funkcjonalnie, która umożliwiłaby funkcjonowanie jako oddzielne przedsiębiorstwo.

Ad. 2

Zdaniem Wnioskodawcy, w razie uznania prawidłowości stanowiska Spółki co do tego, że opisany we wniosku przedmiot planowanej sprzedaży przez Sprzedawcę na rzecz Spółki nie będzie stanowił zbycia przedsiębiorstwa ani jego zorganizowanej części, prawidłowe będzie także stanowisko Spółki, iż przysługiwać jej będzie prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury lub faktur VAT wystawionych przez Sprzedawcę na Spółkę.

Skoro bowiem przedmiot planowanej transakcji nie będzie stanowił przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, to nie znajdzie zastosowania art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Konsekwentnie: planowana sprzedaż będzie podlegała opodatkowaniu na zasadach ogólnych i dla Spółki jako nabywcy nie znajdzie zastosowania art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług wyłączający prawo do odliczenia podatku naliczonego lub zwrotu różnicy podatku z faktur dokumentujących czynności niepodlegające opodatkowaniu.

Ze względu zaś na to, że Spółka zamierza na zakupionej Nieruchomości produkować pasze i je sprzedawać oraz zamierza wydzierżawić istniejące kurniki innym podmiotom, to zaistnieje związek między podatkiem naliczonym wynikającym z faktury lub faktur VAT wystawionych przez Sprzedawcę na Spółkę a czynnościami efektywnie opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług.

Tym samym podatek naliczony wynikający z faktury lub faktur VAT wystawionych przez Sprzedawcę na Spółkę będzie podlegał odliczeniu na podstawie art. 86 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, który stanowi, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikowi w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług lub z tytułu dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest:

  1. prawidłowe – w zakresie nieuznania planowanej sprzedaży składników majątkowych i niemajątkowych na rzecz Spółki za zbycie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT,
  2. prawidłowe – w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktury lub faktur VAT dokumentujących nabycie składników majątkowych i niemajątkowych.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.) – zwanej dalej ustawą – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy).

Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy – przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Regulacje art. 6 ustawy wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy. Są tu wymienione te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te – chociaż można je zakwalifikować jako odpłatną dostawę towarów czy też odpłatne świadczenie usług – nie podlegają opodatkowaniu.

Zgodnie z art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.) – w przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego. W przypadkach gdy odbiorca nie podlega w pełni opodatkowaniu, państwa członkowskie mogą przedsięwziąć środki niezbędne w celu uniknięcia zakłóceń konkurencji. Mogą także przyjąć wszelkie niezbędne środki, aby zapobiec uchylaniu się od opodatkowania lub unikaniu opodatkowania poprzez wykorzystanie przepisów niniejszego artykułu.

Z powyższego przepisu wynika, że wprowadza on, tak samo jak ma to miejsce w ustawie o podatku od towarów i usług, możliwość wyłączenia z zakresu opodatkowania przekazania całości lub części majątku przedsiębiorstwa.

Ustawodawca nie zdefiniował, co należy rozumieć pod pojęciem „transakcji zbycia”. Uwzględniając zakres przedmiotowy ustawy, „transakcję zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawa towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np.: sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego (aportu).

Stosownie do przepisu art. 15 ust. 1 ustawy – podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej – na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy – rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Przepisy ustawy nie definiują terminu „przedsiębiorstwo”. Z tej przyczyny, dla celów określenia zakresu pojęcia „przedsiębiorstwo” wykorzystuje się regulację zawartą w art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459, z późn. zm.) – zwanej dalej Kodeksem cywilnym – który to przepis stanowi, że przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

  1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
  2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
  3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
  4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
  5. koncesje, licencje i zezwolenia;
  6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
  7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
  8. tajemnice przedsiębiorstwa;
  9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zgodnie natomiast z art. 552 Kodeksu cywilnego – czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Należy zauważyć, że powyższa definicja opisuje przedsiębiorstwo w ujęciu przedmiotowym, jako zespół niematerialnych i materialnych składników stanowiący przedmiot prawa w szerokim znaczeniu. Użyte w ww. przepisie określenie „w szczególności” wskazuje jedynie na przykładowe wyliczenie składników przedsiębiorstwa. Oznacza to, że z jednej strony w jego skład mogą wchodzić inne elementy, niewymienione w tym artykule, a z drugiej, brak któregoś z tych elementów nie pozbawia zespołu rzeczy i praw przymiotu przedsiębiorstwa.

Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi jednak stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami tak, żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

W myśl art. 553 Kodeksu cywilnego – za gospodarstwo rolne uważa się grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą, oraz prawami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego.

Wprawdzie w przepisach Kodeksu cywilnego gospodarstwo rolne zostało zdefiniowane odrębnie od przedsiębiorstwa, to jednak można przyjąć, że spełnia ono określone w tej ustawie wymogi właściwe dla przedsiębiorstwa. Zatem należy przyjąć, że gospodarstwo rolne (pomimo jego odrębnego zdefiniowania zarówno w ustawie, jak i w Kodeksie cywilnym), stanowi podobną do przedsiębiorstwa jednostkę organizacyjną, w ramach której prowadzona jest działalność gospodarcza.

Powyższe potwierdza m.in. pogląd wyrażony przez Sąd Apelacyjny w Krakowie w orzeczeniu z dnia 22 października 1993 r. (I ACr 429/93) uznający gospodarstwo rolne za przedsiębiorstwo. Co więcej, w postanowieniu z dnia 4 października 2000 r. (III CKN 1387/00) Sąd Najwyższy określa wprost, że prowadzenie gospodarstwa rolnego jest działalnością gospodarczą, co powoduje, że można wnioskować, iż traktuje gospodarstwo rolne jak przedsiębiorstwo. Za przyjęciem poglądu, że gospodarstwo rolne stanowi jeden przedmiot obrotu, a więc może być przenoszone poprzez jedną czynność prawną, przemawia brak zasadniczych różnic między przedsiębiorstwem a gospodarstwem rolnym. W jednym i drugim wypadku chodzi o zorganizowaną całość gospodarczą. Kryterium zaś odróżnienia gospodarstwa rolnego od przedsiębiorstwa stanowi szczególny charakter działalności rolniczej prowadzonej przez gospodarstwo rolne. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 15 marca 1995 r. (SA/Gd 3078/94) stwierdził, że: „Wprowadzony do kodeksu cywilnego przez ustawę nowelizującą z dnia 28 lipca 1990 r. (Dz. U. Nr 55, poz. 321) art. 553 został zamieszczony w tytule nazwanym »Mienie«. Spełnia on taką samą rolę co zamieszczony w tej noweli art. 551 k.c., definiujący pojęcie przedsiębiorstwa. Oba nadają rangę instytucji prawnych temu, co dotychczas funkcjonowało w praktyce, a mianowicie że zbiór wszystkich składników materialnych (nieruchomości i ruchomości) oraz niematerialnych (praw i obowiązków) służących produkcji rolnej stanowi gospodarstwo rolne, a taki sam zbiór składników służący innej działalności gospodarczej jest przedsiębiorstwem. Potrzeba zdefiniowania obu pojęć była wynikiem przemian gospodarczych w Polsce. Stworzono bowiem w ten sposób możliwość obrotu zorganizowanymi całościami gospodarczymi”.

Mając na uwadze powyższe nie można się zgodzić z opinią Spółki, że nieuprawnione jest utożsamianie gospodarstwa rolnego z przedsiębiorstwem.

Jak stanowi przepis art. 2 pkt 27e ustawy – pod pojęciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

W świetle tej definicji zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby stanowiła ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązania). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej. Ocena ta musi być dokonana według podstawowego kryterium, tj. ustalenia, jaką rolę składniki majątkowe i związane z nimi prawa materialne odgrywały w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa (na ile stanowiły wyodrębnioną organizacyjnie całość). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa powinny być w szczególności aktywa obrotowe, ale także czynnik ludzki (pracowniczy).

Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa, tj. na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość. Przesłanki takiego wyodrębnienia są spełnione w sytuacji organizacyjnego wyodrębnienia w wewnętrznej strukturze przedsiębiorstwa oraz ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych w sposób pozwalający na przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań związanych z tą częścią przedsiębiorstwa.

Jednocześnie zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna być gospodarczo samodzielna, zanim dojdzie do transakcji zbycia. Wydzielona jednostka jeszcze przed jej zbyciem powinna uzyskać samodzielność gospodarczą i realizować ją w praktyce. Skutki prawne po stronie zbywcy nie powinny bowiem zależeć od zdarzeń przyszłych i niepewnych (samodzielne realizowanie zadań gospodarczych) powstałych już w innym podmiocie (u nabywcy).

Reasumując, na gruncie ustawy mamy więc do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są wszystkie następujące przesłanki:

  • istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
  • zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
  • składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
  • zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Zatem dla uznania, że zbywana część przedsiębiorstwa stanowi jego zorganizowaną część, istotne znaczenie ma ocena, czy ta zbywana część przedsiębiorstwa jest zdolna do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej.

Trzeba zaznaczyć, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części podlegają wyłączeniu z transakcji zbycia. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład części przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie lub jego zorganizowanej części zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.

Zakres powyższego wyłączenia z zakresu opodatkowania zdefiniował w wyrokach Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z dnia 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie – nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu – do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego.

Natomiast w wyroku C-444/10 z dnia 10 listopada 2011 r. TSUE wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy. W tym zakresie Trybunał uznał, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Trybunał rozpatrujący sprawę uznał, że przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu wspólnotowych regulacji VAT wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej.

Jak wyjaśniono na wstępie, podstawowym wymogiem do uznania dostawy majątku za zorganizowaną część przedsiębiorstwa jest to, aby stanowiła ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań), podlegający wydzieleniu w istniejącym przedsiębiorstwie na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Istotnym jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Spółka planuje nabyć od Sprzedawcy nieruchomości zabudowane starymi budynkami i budowlami oraz znajdującą się w toku inwestycję polegającą na budowie na tych nieruchomościach nowej mieszalni pasz i szereg maszyn/urządzeń. Sprzedawca jest właścicielem nieruchomości składającej się z trzech działek geodezyjnych o numerach: (...). Teren nieruchomości uzbrojony jest w następujące sieci infrastruktury technicznej: gazową, wodociągową, kanalizacji sanitarnej i kanalizacji deszczowej, energetyczną. Teren nieruchomości jest oświetlony, częściowo utwardzony. Nieruchomość jest zabudowana budynkami i budowlami (czyli obiektami budowlanymi) służącymi do produkcji rolnej, w tym do prowadzenia działów specjalnych produkcji rolnej. Na nieruchomości jest obecnie realizowana przez Sprzedawcę inwestycja polegająca na budowie nowej mieszalni pasz (zbiorniki naziemne do magazynowania zbóż, łącznie 14 sztuk, dwa punkty ekspedycji oraz wieża produkcyjna wraz z linią produkcyjną, maszynami i urządzeniami stanowiącymi funkcjonalną całość) oraz na budowie magazynów do przechowywania, silosów, kotłowni parowej oraz infrastruktury towarzyszącej (dalej zbiorczo określane jako: Inwestycja). Nieruchomość ta wraz ze znajdującymi się na niej nakładami z tytułu realizowanej, a niezakończonej dotąd Inwestycji jest określana zbiorczo jako Nieruchomość. Obecnie Sprzedawca planuje sprzedaż Nieruchomości Spółce. Inwestycja będzie kontynuowana (doprowadzona do stanu oddania do użytkowania budynków i budowli) przez nabywcę czyli przez Spółkę. Wraz z Nieruchomością Sprzedawca zamierza sprzedać Spółce także ruchomości takie jak: dwie suszarnie przewoźne, sprężarka (...), wózek widłowy, agregat prądotwórczy Wola, wagosuszarka, szorowarka, całoziarnowy analizator wilgotności, rozgałęźnik kablowy, śrutownik walcowy, dwa kotły centralnego ogrzewania, system sterowania.

Sprzedawca prowadzi działalność rolniczą (posiada ziemię i ją uprawia), a także prowadzi działy specjalne produkcji rolnej w zakresie chowu, wylęgu i hodowli drobiu. Nieruchomość i opisane wyżej ruchomości Sprzedawca wykorzystywał i będzie wykorzystywał do dnia sprzedaży w ramach prowadzenia działów specjalnych produkcji rolnej rozliczanych według norm szacunkowych. Wspomniane wykorzystywanie nie dotyczy Inwestycji w toku, która nie została jeszcze zakończona i nie została oddana do użytkowania – a więc Sprzedawca nie wykorzystuje Inwestycji w toku obecnie i nie będzie wykorzystywał w dniu sprzedaży większości składników majątkowych objętych transakcją bowiem te składniki majątkowe nie posiadają obecnie i nie będą posiadały w dniu planowanej sprzedaży zdolności realizacji zadań gospodarczych ani u Sprzedawcy ani u Spółki jako nabywcy na dzień sprzedaży.

Planowane jest, że niektórzy z zatrudnionych przez Sprzedawcę pracowników, którzy wykonywali swoje obowiązki na Nieruchomości (z wyjątkiem tych pracujących przy obsłudze kurników) zostaną zatrudnieni przez Spółkę. W zakresie pracowników wykonujących prace związane z obsługą kurników nie dojdzie do przejścia zakładu pracy na Spółkę. Wraz ze sprzedażą Nieruchomości nie nastąpi przeniesienie na Spółkę umów związanych z Nieruchomością takich jak: umowa o dostawę energii elektrycznej, umowa o dostawę gazu ziemnego, umowa o dostawę wody, umowa o świadczenie usług ochrony. Umowy wyżej wymienione Spółka jako nabywca będzie sama zawierała z dostawcami wyżej wymienionych mediów i usług. Przedmiotem sprzedaży nie będą kurczaki znajdujące się dniu sprzedaży w kurnikach posadowionych na Nieruchomości. Kurczaki te pozostaną własnością Sprzedawcy.

W związku ze sprzedażą Nieruchomości i ruchomości, w tym instalacji objętych pozwoleniami zintegrowanymi dotyczącymi mieszalni, nabywca – czyli Spółka stanie się prowadzącym instalacje, na którego przejdą wszelkie prawa i obowiązki wynikające z pozwoleń środowiskowych, z mocy samego prawa. Spółka, zgodnie z art. 189 ust. 2 Prawa ochrony środowiska wystąpi niezwłocznie po nabyciu Nieruchomości z wnioskiem o zmianę pozwoleń w zakresie oznaczenia prowadzącego instalację. Z związku z realizacją planowanej sprzedaży konieczne będzie uzyskanie lub przeniesienie certyfikatów/atestów/innych zezwoleń związanych z działalnością posadowionej na Nieruchomości mieszalni na Spółkę. W zakresie niezakończonej Inwestycji (budowy) – pozwolenia na budowę znajdującą się na dzień sprzedaży „w toku” będą musiały być, za zgodą Sprzedawcy, przeniesione przez organ administracyjny je wydający na Spółkę.

W skład przedmiotu planowanej sprzedaży nie będą wchodziły:

  • oznaczenie indywidualizujące pod jakim Sprzedawca prowadzi działalność w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej;
  • majątkowe prawa autorskie i pokrewne inne niż majątkowe prawa autorskie do dokumentacji projektowej lub budowlanej;
  • tajemnice handlowe przedsiębiorstwa i know-how sprzedającego, umowy rachunków bankowych, a także księgi rachunkowe sprzedającego.

W ramach planowanej sprzedaży nie przejdą na Spółkę w szczególności prawa i obowiązki z umów Sprzedawcy jako sprzedającego z podmiotami świadczącymi usługi związane z obsługą działalności prowadzonej przez sprzedającego, nie przejdą znajdujące się na rachunkach bankowych środki pieniężne ani należności handlowe powstałe do dnia zawarcia transakcji, nie przejdą na Spółkę zobowiązania sprzedającego. W związku ze sprzedażą Nieruchomości (a zatem także kurników posadowionych na Nieruchomości) dojdzie do zawarcia umowy dzierżawy tych kurników między dzierżawcą i Spółką jako wydzierżawiającym. Umowa dzierżawy zostanie zawarta w związku z tym, że hodowla kur nie będzie dalej prowadzona przez Spółkę w tych dzierżawionych kurnikach.

Wątpliwości Spółki dotyczą m.in. kwestii czy opisany przedmiot planowanej sprzedaży nie stanowi zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.

Biorąc pod uwagę przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że składniki materialne i niematerialne będące przedmiotem planowanej transakcji sprzedaży nie spełniają warunków w art. 551 w zw. z art. 553 Kodeksu cywilnego do uznania ich za przedsiębiorstwo, ponieważ przedmiotem transakcji będą jedynie poszczególne składniki majątkowe, natomiast nie całe przedsiębiorstwo Sprzedawcy. Przedmiot transakcji nie będzie stanowił zorganizowanego zespołu składników niematerialnych i materialnych, przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej (sprzedane składniki nie będą wystarczające do kontynuowania działalności prowadzonej przez sprzedającego). Spółka nie nabędzie wszystkich elementów, które zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego tworzą przedsiębiorstwo, w szczególności Spółka nie nabędzie oznaczenia indywidualizującego przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnionych części (firma sprzedającego); rachunków bankowych sprzedającego i środków pieniężnych na nich się znajdujących; majątkowych praw autorskich i majątkowych praw pokrewnych (poza majątkowymi prawami autorskimi do dokumentacji projektowej i budowlanej związanej ze znajdującą się w toku realizacji Inwestycją); tajemnic przedsiębiorstwa; ksiąg związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, kur, ruchomości (w tym maszyn i urządzeń) związanych z hodowlą i chowem kur, jak również gruntów ornych.

W konsekwencji powyższego przedmiotowa transakcja sprzedaży nie będzie stanowiła zbycia przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy.

Należy zaznaczyć, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest dowolnym zbiorem składników majątkowych (materialnych i niematerialnych) wchodzących w skład przedsiębiorstwa, ale wyodrębnionym organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie zespołem tych składników, zdolnym do bycia oddzielnym przedsiębiorstwem, samodzielnie realizującym określone zadania gospodarcze. Przy czym, jak wynika z treści art. 2 pkt 27e ustawy, organizacyjne i finansowe wyodrębnienie musi istnieć w ramach istniejącego przedsiębiorstwa. Nie jest wystarczające, aby zbywane składniki majątkowe utworzyły przedsiębiorstwo u nabywcy – muszą one stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa u zbywcy. Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą zatem składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

W świetle powyższych rozważań należy stwierdzić, że na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług okolicznością determinującą możliwość wyłączenia, na mocy art. 6 pkt 1 ustawy, stosowania przepisów ustawy do czynności sprzedaży określonego zespołu składników niematerialnych i materialnych, jest takie ich zorganizowanie, żeby wspomniany zespół mógł służyć do prowadzenia działalności gospodarczej. Zespół składników materialnych i niematerialnych obejmować powinien elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie miały zastosowania do zbywanego mienia, musi ono obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w jego skład muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Analiza przedstawionego opisu sprawy prowadzi do stwierdzenia, że planowana transakcja sprzedaży nie będzie również stanowiła zbycia zorganizowanej część przedsiębiorstwa na gruncie art. 6 pkt 1 ustawy, ponieważ zespół składników majątkowych i niemajątkowych będący przedmiotem planowanej sprzedaży nie będzie stanowić zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest on bowiem wyodrębniony pod względem organizacyjnym, finansowym i funkcjonalnym w istniejącym przedsiębiorstwie Sprzedawcy.


Podsumowując, opisana we wniosku planowana sprzedaż nie będzie stanowiła zbycia przedsiębiorstwa ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a tym samym sprzedaż ta będzie podlegała opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 pkt 1 ustawy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie jest prawidłowe.

Przechodząc do wątpliwości Wnioskodawcy w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktury lub faktur VAT dokumentujących nabycie składników majątkowych i niemajątkowych należy stwierdzić, że podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu – w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy – suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

  1. nabycia towarów i usług,
  2. dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Należy podkreślić, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Według art. 88 ust. 4 ustawy – obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Natomiast stosownie do art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy – nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Zatem prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Podatnik nie ma jednak prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów lub usług, jeżeli występują przesłanki wskazane w art. 88 ustawy.

Powyższe przesłanki uprawniające do skorzystania z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego będą spełnione, ponieważ jak wynika z opisu sprawy, Spółka jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Planowana transakcja sprzedaży składników materialnych i niematerialnych opisanych we wniosku będzie stanowiła odpłatną dostawę towarów w rozumieniu przepisów art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy i jednocześnie sprzedający planuje skorzystać z opcji opodatkowania dostawy towarów rezygnując ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 10 ustawy. Z tytułu dokonanej na rzecz Spółki sprzedaży Sprzedawca wystawi fakturę lub faktury VAT i opodatkuje ją według stawki 23%. Natomiast Spółka zamierza wykorzystywać zakupione składniki materialne i niematerialne do czynności opodatkowanych i na zakupionej Nieruchomości zamierza produkować i sprzedawać pasze oraz planuje wydzierżawić istniejące kurniki innym podmiotom.

Podsumowując, Spółce będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury lub faktur VAT wystawionych przez Sprzedawcę na Spółkę dokumentujących nabycie opisanych we wniosku składników materialnych i niematerialnych.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie jest prawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanego przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym należy zaznaczyć, że odpowiedzi na pytanie nr 2 zawarte we wniosku udzielono w oparciu o wskazanie, że sprzedający planuje skorzystać z opcji opodatkowania dostawy towarów na rzecz Spółki rezygnując ze zwolnienia podatku na podstawie art. 43 ust. 10 ustawy. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy wskazać, że pytania podatkowe wyznaczają zakres przedmiotowy wniosku. W związku z powyższym tutejszy organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko spraw będących przedmiotem wniosku (zapytań) Wnioskodawcy. Zatem inne kwestie wynikające z opisu sprawy, które nie zostały objęte pytaniami nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone. W szczególności przedmiotowa interpretacja nie dotyczy prawidłowości zastosowania stawki podatku w wysokości 23% przy sprzedaży opisanych we wniosku składników materialnych i niematerialnych na rzecz Spółki.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj