Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT2-2.4011.24.2017.2.MM
z 9 czerwca 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 4 marca 2017 r. (data wpływu 9 marca 2017 r.), uzupełnionym w dniu 22 maja 2017 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi prorodzinnej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 marca 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi prorodzinnej. Z uwagi, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych, pismem nr 0115-KDIT2-2.4011.24.2017.1.MM z dnia 5 maja 2017 r. r. wezwano Wnioskodawczynię do usunięcia stwierdzonych braków formalnych. Ww. wniosek uzupełniony został pismem z dnia 11 maja 2017 r. (wpływ do tutejszego organu dnia 22 maja 2015 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W styczniu 2015 r. Wnioskodawczyni rozeszła się z mężem – ojcem dziecka, który wyprowadził się z domu pozostawiając Wnioskodawczynię samą z córką urodzoną 17 grudnia 2001 r. W dniu 15 czerwca 2015 r. Sąd Okręgowy orzekł rozwód bez orzekania o winie oraz powierzył Wnioskodawczyni wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnią córką, ograniczając ojcu ww. władzę do współdecydowania o istotnych sprawach dotyczących dziecka, w tym wyborze szkoły, zawodu, sposobu leczenia, wypoczynku, wyjazdu za granicę, miejsca pobytu, wydania paszportu i dowodu osobistego. Sąd zasądził również na rzecz córki alimenty w kwocie 600 zł miesięcznie. O kontaktach z dzieckiem Sąd nie orzekł. Ojciec dziecka zadeklarował, że będzie zabierał córkę co tydzień w sobotę na cały dzień, w święta, wakacje i ferie. Niestety w praktyce wygląda to tak, że córkę zabierał tylko w niedzielę od godz. 10-14 w Wigilię i w Wielkanoc do babci na godzinę, nigdy natomiast nie zabrał dziecka do siebie. Podczas rozwodu Wnioskodawczyni porozumiała się z mężem, że to ona odliczy sobie całą ulgę na dziecko, ponieważ dziecko zamieszkuje z nią, a kontakty córki z ojcem są sporadyczne. Po czym w lutym 2016 r. Wnioskodawczyni otrzymała od byłego męża sms, że on odlicza połowę ulgi na dziecko za 2015 r. Wnioskodawczyni nie może dojść z byłym mężem do porozumienia w kwestii za ile miesięcy przysługuje każdemu z rodziców odliczenie w ramach ulgi prorodzinnej. Pod koniec 2016 r. kontakty ojca z dzieckiem stały się sporadyczne i tak jest do dnia dzisiejszego. Dziecko mieszka tylko z Wnioskodawczynią, nie przebywa z ojcem ani jednego dnia w roku, ojciec dziecka nie uczestniczy w wychowywaniu dziecka, edukacji, leczeniu, ani żadnej innej dziedzinie życia córki.

W 2016 r. Wnioskodawczyni uzyskiwała dochody opodatkowane według skali podatkowej, była osobą samotnie wychowującą dziecko, a jej dochody nie przekroczyły kwoty 112.000 zł (uzyskała bowiem dochód w kwocie 42.449 zł 41 gr).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy w zaistniałej sytuacji Wnioskodawczyni za 2016 r. może odliczyć całość ulgi na dziecko, czy tylko jej część?

Zdaniem Wnioskodawczyni, to ona ma wyłączne prawo do skorzystania z ulgi na dziecko. Sprawowała bowiem wyłączną opiekę nad małoletnią córką. Były maż, a ojciec dziecka, nie bierze udziału w sprawowaniu opieki. Dziecko nie przebywa z ojcem ani jednego dnia w roku. Połowa ulgi na dziecko, którą odlicza sobie ojciec dziecka bez porozumienia w Wnioskodawczynią nie jest przeznaczona w żaden sposób na dziecko, a ulga prorodzinna powinna być przeznaczona na ten właśnie cel, nie może natomiast stanowić dla ojca dziecka rekompensaty z tytułu płacenia alimentów. Fakt, że ojciec dziecka nie został pozbawiony władzy rodzicielskiej nie może go upoważniać do roszczenia sobie prawa nawet do części ulgi.

Wnioskodawczyni podkreśla, że dziecko wychowuje sama, bez pomocy osób trzecich, to ona zapewnia dziecku możliwość kształcenia, wychowania i rozwoju. Dziecko jest z Wnioskodawczynią związane emocjonalnie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

W myśl art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032 ze zm.), od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
   

Zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1. jednego małoletniego dziecka - kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:




1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,
   
2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;




2. dwojga małoletnich dzieci - kwota 92,67 zł na każde dziecko;
   
3. trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota:




1. 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
   
2. 166,67 zł na trzecie dziecko,




4. 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

Stosownie do art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b ww. ustawy).

W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3 ustawy).

Jednocześnie jak stanowi art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Według art. 27f ust. 5 ww. ustawy – w brzmieniu obowiązującym przed 1 marca 2017 r. - odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Jak wynika z art. 27f ust. 7 cyt. ustawy podatkowej, przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

Jeżeli kwota przysługującego odliczenia na podstawie ust. 2, 3 i 4 jest wyższa od kwoty odliczonej z tytułu, o którym mowa w ust. 1, w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podatnikowi przysługuje kwota stanowiąca różnicę między kwotą przysługującego podatnikowi odliczenia a kwotą odliczoną w zeznaniu podatkowym (art. 27f ust. 8 ustawy).

W art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych została zatem zawarta ogólna zasada z której wynika, że podatnikom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie.

Władza rodzicielska – zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682) przysługuje obojgu rodzicom, a stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest zobowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

W rozumieniu przepisów prawa rodzinnego władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowywania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw (art. 95 § 1 k.r.o.).

W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego na dziecko limitu. Kwotę tę rodzice mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.

Porozumienie rodziców co do wysokości dokonywanego odliczenia nie jest jednak wymagane w przypadku, gdy tylko jeden rodzic spełnia warunki określone w art. 27f ust. 1 ustawy.

Podkreślić należy, że o wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania, czy spełniania obowiązku alimentacyjnego, ani sporadyczne kontakty z dzieckiem. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka. Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka.

Wykonywać pieczę (zgodnie z def. Wielkiego Słownika Języka Polskiego oraz słownika synonimów) - to m.in. sprawować nad kimś lub czymś bezpośrednią, osobistą opiekę, troszczyć się, baczyć, czuwać, nadzorować).

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że w styczniu 2015 r. Wnioskodawczyni rozeszła się z mężem – ojcem dziecka, który wyprowadził się z domu pozostawiając Wnioskodawczynię samą z córką urodzoną 17 grudnia 2001 r. W dniu 15 czerwca 2015 r. Sąd Okręgowy orzekł rozwód bez orzekania o winie oraz powierzył Wnioskodawczyni wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnią córką, ograniczając ojcu ww. władzę do współdecydowania o istotnych sprawach dotyczących dziecka, w tym wyborze szkoły, zawodu, sposobu leczenia, wypoczynku, wyjazdu za granicę, miejsca pobytu, wydania paszportu i dowodu osobistego. Sąd zasądził również na rzecz córki alimenty w kwocie 600 zł miesięcznie. O kontaktach z dzieckiem Sąd nie orzekł. Ojciec dziecka zadeklarował, że będzie zabierał córkę co tydzień w sobotę na cały dzień, w święta, wakacje i ferie. Niestety w praktyce wygląda to tak, że córkę zabierał tylko w niedzielę od godz. 10-14 w Wigilię i w Wielkanoc do babci na godzinę, nigdy natomiast nie zabrał dziecka do siebie. Podczas rozwodu Wnioskodawczyni porozumiała się z mężem, że to ona odliczy sobie całą ulgę na dziecko, ponieważ dziecko zamieszkuje z nią, a kontakty córki z ojcem są sporadyczne. Po czym w lutym 2016 r. Wnioskodawczyni otrzymała od byłego męża sms, że on odlicza połowę ulgi na dziecko za 2015 r. Wnioskodawczyni nie może dojść z byłym mężem do porozumienia w kwestii za ile miesięcy przysługuje każdemu z rodziców odliczenie w ramach ulgi prorodzinnej. Pod koniec 2016 r. kontakty ojca z dzieckiem stały się sporadyczne i tak jest do dnia dzisiejszego. Dziecko mieszka tylko z Wnioskodawczynią, nie przebywa z ojcem ani jednego dnia w roku, ojciec dziecka nie uczestniczy w wychowywaniu dziecka, edukacji, leczeniu, ani żadnej innej dziedzinie życia córki.

W 2016 r. Wnioskodawczyni uzyskiwała dochody opodatkowane według skali podatkowej, była osobą samotnie wychowującą dziecko, a jej dochody nie przekroczyły kwoty 112.000 zł (uzyskała bowiem dochód w kwocie 42.449 zł 41 gr).

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że w przypadku gdy władza rodzicielska przysługuje formalnie obojgu rodzicom, a tylko jeden z rodziców faktycznie ją wykonuje, to z odliczenia całości kwoty może skorzystać tylko ten rodzic.

Samo dysponowanie prawem wykonywania władzy rodzicielskiej nie jest bowiem wystarczające do skorzystania z ulgi na dzieci.

Jeżeli rodzic dziecka pomimo posiadania praw rodzicielskich nie zajmuje się dzieckiem, a jego kontakty z dzieckiem są sporadyczne należy uznać, iż nie wykonuje władzy rodzicielskiej i w związku z tym nie ma prawa do ulgi.

Biorąc zatem pod uwagę okoliczności przedstawione we wniosku, a w szczególności, że dziecko mieszka tylko z Wnioskodawczynią, nie przebywa z ojcem ani jednego dnia w roku, ojciec dziecka nie uczestniczy w wychowywaniu dziecka, edukacji, leczeniu, ani żadnej innej dziedzinie życia córki, zabierał córkę tylko w niedziele od godz. 10-14 w Wigilię i w Wielkanoc do babci na godzinę, nigdy natomiast nie zabrał dziecka do siebie, zaś pod koniec 2016 r. kontakty ojca z dzieckiem stały się sporadyczne i tak jest do dnia dzisiejszego nie sposób uznać za wystarczające dla przyjęcia, że wykonywał on władzę rodzicielską w rozumieniu art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle zacytowanych wyżej przepisów na tle przedstawionego stanu faktycznego uznać zatem należy, że skoro w stosunku do małoletniego dziecka tylko Wnioskodawczyni wykonywała władzę rodzicielską bez udziału drugiego rodzica, to za rok 2016 przysługuje jej wyłączne prawo (po spełnieniu wszystkich przesłanek wynikających z art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) do dokonania odliczeń w ramach ulgi prorodzinnej, tj. 100% kwoty ustalonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W rezultacie Wnioskodawczyni przysługuje prawo do odliczenia od podatku w zeznaniu podatkowym za rok 2016 ulgi prorodzinnej w pełnej wysokości.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecie w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.