Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB3/4510-79/16-5/DK
z 9 maja 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.) oraz § 4 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 3 lutego 2016 r. (data wpływu 9 lutego 2016 r.) – uzupełnionym w dniu 19 kwietnia 2016 r. – o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie zaliczenia odsetek otrzymywanych w związku z uczestnictwem Spółki w umowie cash poolingu do przychodów – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 lutego 2016 r. wpłynął ww. wniosek – uzupełniony w dniu 19 kwietnia 2016 r. – o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie zaliczenia odsetek otrzymywanych w związku z uczestnictwem Spółki w umowie cash poolingu do przychodów.

W złożonym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

X Sp. z o.o. (zwana dalej: „Wnioskodawcą”, „Spółką” lub „Uczestnikiem Systemu”) zamierza zawrzeć z wybranym przez siebie bankiem (zwanym dalej: „Bankiem”) umowę o prowadzenie systemu zarządzania środkami pieniężnymi dla grupy rachunków (zwaną dalej: „Umową Cash Poolingu Rzeczywistego”). Podobne umowy o prowadzenie systemu zarządzania środkami pieniężnymi dla grupy rachunków (zwane również: „Umowami Cash Poolingu Rzeczywistego”) zostaną zawarte przez Bank i Wnioskodawcę (działającego w charakterze tzw. „Pool Leader”) z innymi spółkami prawa handlowego, tzn. Y Sp. z o.o. oraz Z Sp. z o.o. (działającymi razem z Pool Leaderem w charakterze tzw. „Uczestników”). Podmioty mające korzystać ze struktury Cash Poolingu Rzeczywistego (zwanego dalej: „Systemem”) będą przystępować do tej struktury na wniosek Wnioskodawcy działającego w charakterze tzw. Pool Leadera (według jego swobodnego uznania).

Cash Pooling Rzeczywisty jest formą zarządzania finansami grupy podmiotów w ramach usługi cash poolingu świadczonej przez bank. Struktura ta umożliwia scentralizowane zarządzanie finansami oraz optymalizację przepływów finansowych. Pozwala ponadto na obniżenie zadłużenia zewnętrznego podmiotów należących do struktury Cash Poolingu Rzeczywistego, jak również na zminimalizowanie kosztów oraz zmaksymalizowanie przychodów odsetkowych, dzięki stosowaniu konsolidacji sald na jednym rachunku.

Wszelkie kwestie dotyczące wzajemnych rozliczeń między Bankiem, Wnioskodawcą, działającym w charakterze Pool Leadera, a pozostałymi Uczestnikami związane z przystąpieniem i korzystaniem ze struktury Cash Poolingu Rzeczywistego, oraz rozliczeniami na wypadek wypowiedzenia, rozwiązania lub wygaśnięcia umowy będą regulowane Umowami Cash Poolingu Rzeczywistego. Przedmiotowe Umowy Cash Poolingu Rzeczywistego mają mieć charakter nienazwanych umów cash poolingu rzeczywistego, zawartych pomiędzy Bankiem, Wnioskodawcą jako tzw. Pool Leaderem oraz pozostałymi Uczestnikami na podstawie i w granicach określonych w art. 353¹ Kodeksu cywilnego. Intencją stron jest wyłączenie zastosowania do przedmiotowych Umów Cash Pooling Rzeczywistego przepisów Kodeksu cywilnego odnoszących się do którejkolwiek z umów nazwanych, w tym w szczególności umowy sprzedaży, czy też umowy pożyczki.

W celu implementacji struktury Cash Poolingu Rzeczywistego zarówno Wnioskodawca działający w charakterze tzw. Pool Leadera, jak i pozostali Uczestnicy Cash Poolingu Rzeczywistego otworzą w Banku rachunki bankowe. Wnioskodawcy jako tzw. Pool Leaderowi zostanie udzielony debet techniczny w jego rachunku (zwany dalej: „Debetem Technicznym”) będący odnawialnym debetem w rachunku Pool Leadera. Debet Techniczny udostępniony zostanie także innym uczestnikom umowy Cash Poolingu Rzeczywistego. Dla Wnioskodawcy działającego w charakterze Pool Leadera zostanie ponadto otwarty rachunek pomocniczy, w ramach którego Bank udzieli Wnioskodawcy odpowiedniego kredytu w rachunku pomocniczym (zwanego dalej „Kredytem”). Kredyt zostanie udostępniony Wnioskodawcy zarówno na jego potrzeby korporacyjne jak i w celu finansowania struktury Cash Poolingu Rzeczywistego. Pozostałym Uczestnikom zostaną przyznane odpowiednie limity techniczne, czyli maksymalne kwoty Debetu Technicznego udostępnione danemu uczestnikowi Umowy Cash Poolingu Rzeczywistego - na cele związane z finansowaniem bieżącej działalności gospodarczej Uczestników (zwane dalej: „Limitami Technicznymi”). U Pool Leadera do rozliczania Umowy Cash Poolingu Rzeczywistego służyć będzie rachunek pomocniczy. Każdy z Uczestników udzieli poręczenia za zobowiązania Wnioskodawcy działającego w charakterze Pool Leadera wobec Banku, (tj. w szczególności za zobowiązania wynikające z Debetu Technicznego oraz Kredytu Bankowego w rachunku pomocniczym), a Wnioskodawca jako tzw. Pool Leader udzieli poręczenia za zobowiązania poszczególnych Uczestników wobec Banku (tj. w szczególności za zobowiązania wynikające z Limitów Dziennych). Wysokość tych poręczeń wynikać będzie z postanowień Umów Cash Pooling Rzeczywistego.

System zarządzania środkami pieniężnymi dla grupy rachunków, tj. cash pooling będzie prowadzony w tzw. formule zero balancing, to znaczy, że na koniec każdego dnia salda na rachunkach poszczególnych Uczestników innych niż Wnioskodawca działający w charakterze Pool Leadera będą wynosić zero. Tym samym na koniec dnia, w przypadku wystąpienia salda dodatniego na danym rachunku bankowym Uczestnika, saldo to będzie transferowane na rachunek bankowy Wnioskodawcy, a w przypadku wystąpienia salda ujemnego, nastąpi transfer z rachunku Wnioskodawcy na rachunek Uczestnika. Jedyne saldo ujemne na koniec każdego dnia funkcjonowania struktury Cash Poolingu Rzeczywistego będzie mogło wystąpić na rachunku pomocniczym Wnioskodawcy działającego w charakterze tzw. Pool Leadera w związku z wykorzystaniem Kredytu Bankowego udzielonego w tym rachunku. Jedyne saldo dodatnie na koniec każdego dnia funkcjonowania struktury Cash Poolingu będzie mogło występować na rachunku pomocniczym Wnioskodawcy działającego w charakterze Pool Leadera. Na koniec każdego dnia roboczego Bank będzie weryfikował saldo na rachunkach Wnioskodawcy.

Co do zasady, w przypadku salda dodatniego Bank będzie naliczał i wypłacał Wnioskodawcy jako Pool Leaderowi odsetki od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku bankowym Wnioskodawcy, a w przypadku salda ujemnego, Bank będzie pobierał od Wnioskodawcy odsetki liczone od takiego ujemnego salda. Bank będzie pobierał odsetki od ujemnego salda powstałego z przekazania środków z rachunku pomocniczego Leadera na każdy rachunek Uczestnika wykazujący saldo ujemne. Pool Leader może zakładać lokaty oraz dokonywać innych czynności w celu dalszego zwiększenia efektywności gospodarowania środkami pieniężnymi Uczestników z wykorzystaniem części lub całości środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku pomocniczym. Odsetki z lokat podlegają wpłacie na rachunek pomocniczy. Oprócz odsetek bankowych Umowa Cash Poolingu Rzeczywistego przewiduje odsetki wewnętrzne. Za każdy dzień utrzymywania się:

• wierzytelności z tytułu subrogacji wobec zadośćuczynienia zobowiązaniom względem Banku wynikającym z poręczeń, Uczestnicy Systemu dłużni zapłacą tym Uczestnikom Systemu, którzy spełnili świadczenie z tytułu poręczenia, odsetki,
• wierzytelności z tytułu sald dodatnich przekazanych na rachunek pomocniczy, Bank będzie obliczał odsetki.

W ostatnim dniu roboczym każdego miesiąca Bank dokona obliczenia odsetek wskazanych powyżej pomiędzy poszczególnymi Uczestnikami Systemu. W tym celu:

• odsetki zostaną zapłacone przez Uczestników Systemu zobowiązanych do zapłaty poprzez obciążenie ich rachunków i uznanie rachunków Uczestników Systemu będących wierzycielami, za pośrednictwem rachunku pomocniczego,
• Pool Leader dokona podziału wypłaty odsetek na rzecz uprawnionych Uczestników Systemu. Zapłata nastąpi poprzez obciążenie rachunku pomocniczego i uznanie właściwych rachunków Uczestników.

Z technicznego punktu widzenia księgowania na rachunkach bankowych Wnioskodawcy działającego w charakterze Pool Leadera (tj. rozliczenia pomiędzy Wnioskodawcą działającego w charakterze Pool Leadera oraz pozostałymi Uczestnikami Cash Poolingu) będą następowały w ramach tzw. subrogacji, czyli wstąpienia w miejsce zaspokojonego wierzyciela na podstawie art. 518 Kodeksu cywilnego, tj. w oparciu o przepisy przewidujące wstąpienie w spłaconą wierzytelność do wysokości dokonanej spłaty przez podmiot ponoszący odpowiedzialność osobistą za cudzy dług – zgodnie z art. 518 § 1 pkt 3) Kodeksu cywilnego. Mechanizm subrogacji będzie znajdował zastosowanie ze względu na poręczenia cywilnoprawne długów Wnioskodawcy wobec Banku (tj. długów wynikających w szczególności z wykorzystania Debetu Technicznego i Kredytu Bankowego w rachunku pomocniczym) udzielone przez pozostałych Uczestników oraz poręczenia cywilnoprawne długów pozostałych Uczestników wobec Banku (tj. długów wynikających w szczególności z wykorzystania Limitów Dziennych) udzielone przez Wnioskodawcę działającego w charakterze Pool Leadera – zgodnie z powyższym opisem zdarzenia przyszłego.

Przykładowo w przypadku przeksięgowania środków pieniężnych z rachunku bankowego Uczestnika na rachunek pomocniczy Wnioskodawcy działającego w charakterze Pool Leadera w celu spłaty Kredytu Bankowego zaciągniętego przez Wnioskodawcę w rachunku pomocniczym, Uczestnik będzie wstępował w miejsce Banku jako zaspokojonego wierzyciela do wysokości dokonanej spłaty. Również tytułem prawnym ewentualnych zwrotnych księgowań (przykładowo w przypadku rozwiązania lub wypowiedzenia Umowy Cash Poolingu Rzeczywistego) będzie rozliczenie wierzytelności pomiędzy Uczestnikami i Wnioskodawcą działającym w charakterze Pool Leadera, w które Uczestnik lub Wnioskodawca wstąpi tytułem subrogacji w wyniku spłacenia cudzego zadłużenia względem Banku.

Inne istotne uwarunkowania faktyczne:

• Bank nie jest podmiotem powiązanym kapitałowo ani ze Spółką, ani jakimkolwiek innym Uczestnikiem Umowy Cash Poolingu Rzeczywistego – żadna z przesłanek z art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r., nie będzie spełniona;
• Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT;
• Pool Leader w imieniu Uczestników będzie wykonywał czynności administracyjne na podstawie upoważnienia zawartego w treści Umowy Cash Poolingu Rzeczywistego Pool Leader nie będzie otrzymywał od Uczestników ani od Banku wynagrodzenia za czynności administracyjne określone w Umowie;
• Uczestnicy Systemu są solidarnie odpowiedzialni za dokonywanie na rzecz Banku płatności opłat i kosztów, określonych w Umowie Cash Poolingu Rzeczywistego;
• Za świadczenie usług w ramach Systemu Bank pobierał będzie wynagrodzenie.

Dodatkowo w uzupełnieniu wniosku, które wpłynęło do tutejszego organu w dniu 19 kwietnia 2016 r. Wnioskodawca wskazał, że pomiędzy nim a pozostałymi Uczestnikami systemu, występują powiązania, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, tj. X Sp. z o.o. jest jedynym wspólnikiem (100% udziałów) zarówno Y Sp. z o.o. jak i Z Sp. z o.o.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r o podatku dochodowym od osób prawnych, solidarna odpowiedzialność za dokonywanie na rzecz Banku płatności opłat i kosztów, nie stanowi przychodu z tytułu świadczeń nieodpłatnych lub świadczeń częściowo odpłatnych w Spółce?
2. Czy dla Spółki jako Uczestnika Systemu, przychodami podatkowymi będzie wyłącznie kwota odsetek bankowych należnych Spółce wpłaconych przez Bank oraz wyłącznie kwota otrzymanych przez Spółkę jej należnych odsetek od innych Uczestników Systemu?
3. Czy dla Spółki jako Uczestnika Systemu kosztami uzyskania przychodów będą wyłącznie wydatki poniesione przez Spółkę z tytułu odsetek bankowych zapłaconych na rzecz Banku od salda ujemnego w części dotyczącej wyłącznie zobowiązania Spółki wobec Banku z tego tytułu, a także czy dla Spółki jako Uczestnika Systemu kosztami uzyskania przychodów będzie wyłącznie kwota odsetek wypłaconych innym Uczestnikom Systemu w związku z korzystaniem przez Spółkę w ramach Systemu z ich środków pieniężnych?
4. Czy dla Spółki wydatki poniesione z tytułu opłat zapłaconych Bankowi za usługi świadczone w ramach Systemu będą stanowić koszty uzyskania przychodu?
5. Czy wszelkie pozostałe – poza wskazanymi w pyt. nr 2, 3 i 4 – transfery środków finansowych w ramach Systemu pomiędzy jego uczestnikami, tzn.: środki finansowe nie będące odsetkami oraz odsetki należne innym Uczestnikom Systemu nie związane z korzystaniem przez Spółkę w ramach Systemu z ich środków pieniężnych, nie będą generować odpowiednio przychodów ani kosztów ich uzyskania na gruncie ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. w Spółce?
6. Czy zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, koszty odsetek naliczonych przez Bank w związku z Systemem za udostępnienie Spółce przez innych Uczestników Systemu środków pieniężnych podlegać będą w Spółce ograniczeniu w zaliczaniu w ciężar kosztów uzyskania przychodów?
   
7. Czy w związku z uczestnictwem Spółki w systemie na Spółce spoczywał będzie obowiązek dokumentacyjny wynikający z art. 9a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych?
8. Czy w związku z czynnościami wykonywanymi w ramach Systemu Wnioskodawca nie będzie świadczył jakiejkolwiek usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, a tym samym nie będzie działać w charakterze podatnika podatku od towarów i usług z tego tytułu?
9. Czy w świetle art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych usługa wspólnego zarządzania płynnością finansową, czyli cash pooling, świadczona przez Bank m.in. na rzecz Spółki podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?

Niniejsza interpretacja stanowi odpowiedź na pytanie drugie w pozostałym zakresie sprawa zostanie rozpoznana odrębnie.

We własnym stanowisku w sprawie w odniesieniu do pytania drugiego Wnioskodawca wskazał, że dla Spółki jako Uczestnika Systemu przychodami podatkowymi będą wyłącznie kwoty odsetek należne Spółce wpłacone przez Bank oraz wyłącznie kwota otrzymanych przez Spółkę jej należnych odsetek od innych Uczestników Systemu.

Natomiast kwoty odsetek otrzymane przez Spółkę jako Pool Leadera od Banku oraz innych Uczestników systemu należne innym Uczestnikom Systemu, które będą przekazywane Uczestnikom Systemu, dla których są należne, nie będą stanowić przychodu podatkowego w Spółce.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Do przychodów na podstawie art. 12 ust. 4 pkt 1 tej ustawy nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, a także otrzymanych lub zwróconych pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów) Do przychodów nie zalicza się również, zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 2 ustawy kwot naliczonych, lecz nieotrzymanych odsetek od należności, w tym również od udzielonych pożyczek (kredytów).

Jednocześnie Spółka podkreśla, że w świetle utrwalonej linii orzeczniczej przychodami podatkowymi są jedynie bezzwrotne przysporzenia majątkowe uzyskane przez podatnika definitywnie, co potwierdza, np. wyrok NSA z dnia 27 listopada 2003 roku (sygn. akt III SA 3382/02).

Z uwagi na powyższe w ocenie Spółki w przypadku posiadania przez Wnioskodawcę jako Uczestnika Systemu dodatniego salda przychodem podatkowym będą jedynie te odsetki, które będą Spółce należne i zostaną przez nią faktycznie otrzymane od Banku i innych Uczestników Systemu. Wyłącznie te otrzymane odsetki będą dla Spółki trwałym, definitywnym oraz bezzwrotnym przysporzeniem majątkowym stanowiącym przychody podatkowe. Natomiast kwoty odsetek otrzymane przez Spółkę jako Pool Leadera od Banku oraz innych Uczestników systemu należne innymi Uczestnikom Systemu, które będą przekazywane Uczestnikom Systemu, którym są należne nie będą stanowić przychodu podatkowego w Spółce. Pogląd taki wyraził Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 5 maja 2015 r, (IPTPB3/4510-35/15-4/KJ).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w odniesieniu do przedstawionego pytania jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.