Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT2-2.4011.5.2017.2.HD
z 6 czerwca 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 2 marca 2017 r. (data wpływu 6 marca 2017 r.), uzupełnionym w dniu 24 maja 2017 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zastosowania ulgi prorodzinnej za 2016 r. – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 marca 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony w dniu 24 maja 2017 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zastosowania ulgi prorodzinnej za 2016 r.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

W 2016 r. zapadł wyrok sądowy rozwiązujący małżeństwo Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie został pozbawiony władzy rodzicielskiej w stosunku do syna urodzonego w dniu 15 lutego 2005 r. Wnioskodawcy zasądzone zostały alimenty w wysokości 600 zł miesięcznie na rzecz syna, które płaci regularnie od dnia orzeczenia przez sąd, dbając tym samym o jego byt materialny. Syn zamieszkuje ze swoją matką – byłą żoną Wnioskodawcy.

Ponadto w wyroku sądowym uregulowane zostały prawa do widzeń z synem. Co drugi weekend każdego miesiąca Wnioskodawca ma prawo do odwiedzin syna, jak również syn może odwiedzać Wnioskodawcę.

Wnioskodawca wskazuje, że wykonywanie bezpośredniej władzy rodzicielskiej w stosunku do syna jest skutecznie utrudnione przez byłą żonę Wnioskodawcy.

Wnioskodawca bezskutecznie zabiega o kontakt z synem, a była żona nie pozwala mu odwiedzać ani zabierać syna do domu. Regularnie – co dwa tygodnie – pisze smsy lub dzwoni z pytaniem czy może odwiedzić syna bądź zabrać go do siebie na weekend, lecz była żona Wnioskodawcy z reguły nie reaguje na jego próby kontaktu, nie odpisuje na smsy (Wnioskodawca posiada stosowne dowody w postaci smsów, a także świadków na tę okoliczność).

Wnioskodawca podnosi, że decyzją Sądu ma prawo widywać syna co drugi weekend i nie ma odebranych praw rodzicielskich. Martwi się faktem, że nie ma bezpośrednio wpływu na wychowanie syna. Wnioskodawca jeździ do miejscowości, w której mieszka syn, i stara się od rodziny byłej żony lub od sąsiadów dowiedzieć jak czuje się jego syn, jak sobie radzi. Wnioskodawca wskazuje również, że był w szkole, do której uczęszcza syn i niestety dowiedział się, że sprawia kłopoty wychowawcze, a jego matka nie radzi sobie z wychowywaniem syna. W związku z tą sytuacją dyrektor szkoły wystąpił do Sądu Rejonowego z wnioskiem o wyznaczenie kuratora. Ponadto po rozmowie z pedagog, Wnioskodawca złożył pismo do Sądu Rejonowego z żądaniem informowania go przez byłą małżonkę o postępach w sprawie syna.

Wnioskodawca podkreśla, że martwi się o syna, kocha go i chciałby się z nim spotykać, a także móc uczestniczyć w jego życiu codziennym.

Wnioskodawca informuje również, że jego dochody w 2016 r. nie przekroczyły kwoty 56.000 zł.

W lutym 2017 r. Wnioskodawca złożył zeznanie roczne PTI-37 za 2016 r., w którym skorzystał z ulgi prorodzinnej i odliczył kwotę 556,02 zł, czyli 50% ulgi prorodzinnej. Według urzędu skarbowego Wnioskodawca nie może skorzystać z ulgi, gdyż faktycznie nie wykonuje władzy rodzicielskiej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w opisanej we wniosku sytuacji Wnioskodawcy przysługuje prawo do 50% ulgi prorodzinnej?

Zdaniem Wnioskodawcy, jeśli nie ma odebranej władzy rodzicielskiej, regularnie płaci alimenty na syna, stara się o kontakty z synem to przysługuje mu możliwość skorzystania z ulgi prorodzinnej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.) od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Natomiast w myśl art. 27f ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do jednego małoletniego dziecka – kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:

1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112.000 zł,
2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56.000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a.

Za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a (art. 27f ust. 2a ustawy).

Zgodnie z art. 27f ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Stosownie do art. 27f ust. 4 analizowanej ustawy odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Na podstawie art. 27f ust. 5 ww. ustawy – w brzemieniu obowiązującym przed dniem 1 marca 2017 r. – odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

W myśl art. 27f ust. 7 ustawy o podatku dachowym od osób fizycznych przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

Zgodnie z art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w brzemieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2016 r.) sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym. Stosownie do art. 6 ust. 9 powołanej ustawy (w ww. brzmieniu) zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym nie korzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c albo w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym albo w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Z treści wniosku wynika, że na mocy wyroku sądowego z 2016 r. małżeństwo Wnioskodawcy zostało rozwiązane. Wnioskodawca nie został pozbawiony władzy rodzicielskiej w stosunku do syna urodzonego w dniu 15 lutego 2005 r. Wnioskodawcy zasądzone zostały alimenty w wysokości 600 zł miesięcznie na rzecz syna, które płaci regularnie od dnia orzeczenia przez sąd, dbając tym samym o jego byt materialny. Syn zamieszkuje ze swoją matką – byłą żoną Wnioskodawcy. Ponadto w wyroku sądowym uregulowane zostały prawa do widzeń z synem. Co drugi weekend każdego miesiąca Wnioskodawca ma prawo do odwiedzin syna, jak również syn może odwiedzać Wnioskodawcę. Wnioskodawca wskazuje, że wykonywanie bezpośredniej władzy rodzicielskiej w stosunku do syna jest skutecznie utrudnione przez byłą żonę Wnioskodawcy. Wnioskodawca bezskutecznie zabiega o kontakt z synem, a była żona nie pozwala mu odwiedzać ani zabierać syna do domu. Regularnie – co dwa tygodnie – pisze smsy lub dzwoni z pytaniem czy może odwiedzić syna bądź zabrać go do siebie na weekend, lecz była żona Wnioskodawcy z reguły nie reaguje na jego próby kontaktu, nie odpisuje na smsy (Wnioskodawca posiada stosowne dowody w postaci smsów, a także świadków na tę okoliczność). Wnioskodawca podnosi, że decyzją Sądu ma prawo widywać syna co drugi weekend i nie ma odebranych praw rodzicielskich. Martwi się faktem, że nie ma bezpośrednio wpływu na wychowanie syna. Wnioskodawca jeździ do miejscowości, w której mieszka syn, i stara się od rodziny byłej żony lub od sąsiadów dowiedzieć jak czuje się jego syn, jak sobie radzi. Wnioskodawca wskazuje również, że był w szkole, do której uczęszcza syn i niestety dowiedział się, że sprawia kłopoty wychowawcze, a jego matka nie radzi sobie z wychowywaniem syna. W związku z tą sytuacją dyrektor szkoły wystąpił do Sądu Rejonowego z wnioskiem o wyznaczenie kuratora. Ponadto po rozmowie z pedagog, Wnioskodawca złożył pismo do Sądu Rejonowego z żądaniem informowania go przez byłą małżonkę o postępach w sprawie syna. Wnioskodawca podkreśla, że martwi się o syna, kocha go i chciałby się z nim spotykać, a także móc uczestniczyć w jego życiu codziennym. Wnioskodawca informuje również, że jego dochody w 2016 r. nie przekroczyły kwoty 56.000 zł. W lutym 2017 r. Wnioskodawca złożył zeznanie roczne PTI-37 za 2016 r., w którym skorzystał z ulgi prorodzinnej i odliczył kwotę 556,02 zł, czyli 50% ulgi prorodzinnej. Według urzędu skarbowego Wnioskodawca nie może skorzystać z ulgi, gdyż faktycznie nie wykonuje władzy rodzicielskiej.

Z powołanych powyżej regulacji prawnych wynika, że odliczenie w ramach tak zwanej ulgi prorodzinnej dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Ustawodawca w analizowanym przepisie prawo do odliczenia ulgi przez podatników będących rodzicami małoletnich dzieci uzależnił od wykonywania przez nich władzy rodzicielskiej.

Pojęcie władzy rodzicielskiej nie zostało zdefiniowane na użytek ustawy podatkowej, co oznacza, że definicji tego pojęcia należy poszukiwać na gruncie przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682), który stanowi, że dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą rodzicielską (art. 92), a władza rodzicielska co do zasady przysługuje obojgu rodzicom (art. 93 § 1). Stosownie do art. 95 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka z poszanowaniem jego godności i praw. W myśl art. 96 ww. Kodeksu rodzice wychowują dziecko pozostające pod ich władzą rodzicielską i kierują nim. Z kolei zgodnie z art. 97 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

Podkreślić również należy, że prawidłowa wykładnia przepisu art. 27f ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych powinna uwzględniać nie tylko jego znaczenie językowe, ale również cel ulgi prorodzinnej, którym jest pomoc rodzicom w związku z ciążącymi na nich obowiązkami w zakresie wychowywania dzieci i łożenia na ich utrzymanie. Zatem dla nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej niezbędne jest zarówno posiadanie władzy rodzicielskiej nad dzieckiem, jak również rzeczywiste uczestnictwo rodzica w realizacji wskazanych wyżej powinności względem dziecka. Należy więc rozróżnić treść władzy rodzicielskiej od jej wykonywania, bowiem samo jej posiadanie nie oznacza jej wykonywania. W celu nabycia prawa do odliczenia tej ulgi nie wystarczy wykazanie przez podatnika, że jest rodzicem posiadającym władzę rodzicielską. Konieczne jest jej wykonywanie, w szczególności wychowywanie przez podatnika swego dziecka, sprawowanie pieczy nad nim i jego majątkiem. Wykonywanie władzy rodzicielskiej oznacza też osobiste zajmowanie się sprawami dziecka, czyli podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych i duchowych (mieszkania, wyżywienia, zdrowia, bezpieczeństwa, edukacji, wychowania, wypoczynku, zaspokajanie potrzeb kulturalnych, sportowych, religijnych itp.).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że wykonywania przez Wnioskodawcę obowiązku alimentacyjnego w stosunku do syna nie sposób uznać za wystarczające dla przyjęcia, że Wnioskodawca wykonuje władzę rodzicielską w rozumieniu art. 27f ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Obowiązek alimentacyjny jest bowiem niezależny od władzy rodzicielskiej, a co za tym idzie spoczywa także na rodzicach, którzy zostali pozbawieni tej władzy. Ponadto prób kontaktu z synem, chęci spotykania się z nim i uczestnictwa w jego życiu codziennym nie można uznać za wykonywanie władzy rodzicielskiej (jak sam wskazuje Wnioskodawca – nie ma bezpośrednio wpływu na wychowanie syna). Również fakt utrudniania przez byłą żonę Wnioskodawcy wykonywania bezpośredniej władzy rodzicielskiej w stosunku do syna nie przesądza o możliwości skorzystania z przewidzianej w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ulgi prorodzinnej. Czym innym jest bowiem posiadanie władzy, a czym innym jej wykonywanie, a to oznacza, że utożsamianie ich na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajduje uzasadnienia. Samo posiadanie władzy rodzicielskiej (bez jej faktycznego wykonywania), podobnie jak podejmowane próby kontaktów z dzieckiem czy alimentacja nie wystarcza do zastosowania przedmiotowego odliczenia.

Odpowiadając zatem wprost na zadane we wniosku pytanie – w zeznaniu za 2016 r. Wnioskodawca nie ma prawa odliczyć 50% ulgi prorodzinnej na małoletniego syna.

Jednocześnie należy wyjaśnić, że w toku postępowania w sprawie wydania interpretacji upoważniony organ nie przeprowadza jakiegokolwiek postępowania dowodowego, a informacje niezbędne do wydania interpretacji czerpie wyłącznie z przedstawionego przez stronę opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. W rezultacie w wydanej interpretacji upoważniony organ nie rozstrzyga, który z rodziców i w jakim zakresie wykonuje władzę rodzicielską. Poczynienie pełnych ustaleń faktycznych na okoliczność, czy rodzic małoletniego dziecka faktycznie wykonywał w stosunku do dziecka władzę rodzicielską i ewentualnie w jakim okresie jest możliwe wyłącznie w postępowaniu podatkowym.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem.

Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.