Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-1-3/4510-547/15/TS
z 5 stycznia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.) oraz § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 16 października 2015 r. (data wpływu do tut. BKIP 22 października 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy wypłacone świadczenia wraz z odsetkami na rzecz pracownika będą stanowić koszt uzyskania przychodu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 października 2015 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych zakresie ustalenia, czy wypłacone świadczenia wraz z odsetkami na rzecz pracownika będą stanowić koszt uzyskania przychodu.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej również jako: „Spółka”). Pracownik zatrudniony w Spółce na stanowisku operatora kruszarki uległ wypadkowi, którego następstwem były ciężkie obrażenia ciała. Wypadek ten był spowodowany winą pracownika, który samowolnie opuścił swoje stanowisko pracy. Pracownik złożył pozew przeciwko Wnioskodawcy. Wyrokiem z 31 grudnia 2012 r., Sąd zasądził od Wnioskodawcy na rzecz pracownika kwotę 187 820 zł (słownie: sto osiemdziesiąt siedem tysięcy osiemset dwadzieścia złotych) tytułem zadośćuczynienia wraz ustawowymi odsetkami liczonymi od kwot: 100 000 zł (słownie: sto tysięcy złotych) od 12 lutego 2007 r. do dnia zapłaty i od kwoty 87 820 zł (słownie: osiemdziesiąt siedem tysięcy osiemset dwadzieścia złotych) od 4 kwietnia 2007 r. do dnia zapłaty. Poza tym, zasądził od Wnioskodawcy na rzecz pracownika kwotę 13 302 zł (słownie: trzynaście tysięcy trzysta dwa złote) tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od 12 lutego 2007 r. do dnia zapłaty, kwotę 337 076,52 zł (słownie: trzysta trzydzieści siedem tysięcy siedemdziesiąt sześć złotych i pięćdziesiąt) tytułem skapitalizowanej renty z tytułu zwiększonych potrzeb oraz utraconych możliwości zarobkowych za okres od 7 października 2003 r. do 31 grudnia 2012 r. wraz z ustawowymi odsetkami od 1 stycznia 2013 r. do dnia zapłaty, rentę w wysokości 91,80 zł (słownie: dziewięćdziesiąt jeden złotych 80/100) miesięcznie, płatne z góry do 1 każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, począwszy od 1 stycznia 2013 r. oraz ustalił odpowiedzialność Spółki na przyszłość za skutki wypadku, któremu uległ pracownik. Od wskazanego wyroku Sądu Okręgowego obie Strony wniosły apelację do Sądu Apelacyjnego. Sąd ten wyrokiem z 7 października 2013 r. (sygn. akt III APa 4/13) zmienił wskazane rozstrzygnięcie, zasądzając od Spółki na rzecz pracownika odpowiednio: kwotę 100 000 zł (słownie: sto tysięcy złotych) tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od 12 lutego 2007 r. do dnia zapłaty, oddalił powództwo o odszkodowanie, zmienił orzeczenie w zakresie renty przyznając kwotę 48 900 zł (słownie: czterdzieści osiem tysięcy dziewięćset złotych) skapitalizowanej renty z tytułu zwiększonych potrzeb za okres od 21 marca 2003 r. do 12 stycznia 2006 r. z ustawowymi odsetkami od 12 lutego 2007 r. do dnia zapłaty, kwotę 30 871,12 zł (słownie: trzydzieści tysięcy osiemset siedemdziesiąt jeden złotych 12/100) skapitalizowanej renty z tytuły utraconych możliwości zarobkowych za okres od 7 października 2003 r. do 31 grudnia 2012 r. wraz z ustawowymi odsetkami od 1 stycznia 2013 r. do dnia zapłaty oraz zmienił wysokość bieżącej renty zasądzając kwotę 102,02 zł (słownie: sto dwa złote 02/100) miesięcznie.

Od wskazanego wyroku Sądu Apelacyjnego, 30 grudnia 2013 r. pracownik wniósł skargę kasacyjną. Sąd Najwyższy wyrokiem z 4 listopada 2014 r. (sygn. akt III PK 24/14) uchylił zaskarżone rozstrzygnięcie w części dotyczącej roszczenia pracownika o zadośćuczynienie pieniężne w kwocie przewyższającej 100 000 zł (słownie: sto tysięcy złotych) i przekazał jedynie w tym zakresie sprawę Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania.

W związku z powyższym, Sąd Apelacyjny wyrokiem z 31 marca 2015 r. (sygn. akt: III APa 21/14) zasądził od Spółki na rzecz pracownika kwotę 180 000 zł (słownie: sto osiemdziesiąt tysięcy złotych) tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Spółka wypłaciła następujące kwoty na rzecz pracownika: 200 000 zł 5 listopada 2013 r., 173 196,58 zł 5 listopada 2013 r., 80 000 zł 2 kwietnia 2015 r. oraz 81 365,48 zł 23 czerwca 2015 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wypłacone świadczenia wraz z odsetkami na rzecz pracownika będą dla Wnioskodawcy kosztem uzyskania przychodu w podatku dochodowym od osób prawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy, wypłacone świadczenia i odsetki są kosztem uzyskania przychodu w podatku dochodowym od osób prawnych. Wydatki te łączą się bezpośrednio z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą, jako wydatki będące konsekwencją wypadków przy pracy. Wydatki tego rodzaju są z kolei konsekwencją zatrudniania pracowników, dotyczą całokształtu działalności gospodarczej, a obowiązek ich poniesienia wynika z przepisów prawa (art. 444-446 kodeksu cywilnego). Jednocześnie przez fakt, że Spółka wywiązuje się z ciążących na niej obowiązków w sytuacji, gdy pracownicy ulegną wypadkom przy pracy, pozostałe zatrudnione osoby w firmie mają pewność, że w podobnej sytuacji również nie zostaną pozbawione należnych im świadczeń. Tym samym, tego rodzaju wydatki związane z funkcjonowaniem podatnika pośrednio przyczyniają się do uzyskania przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 851, ze zm., dalej: „updop”), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągniecia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Przywołana regulacja wskazuje, że definicja kosztów uzyskania przychodów – dla celów podatku dochodowego – składa się z dwóch podstawowych elementów, które łącznie tworzą swego rodzaju normatywną klauzulę generalną. Pierwszy z tych elementów określić można mianem przesłanki pozytywnej, zakładającej spełnienie łączne dwóch warunków, tj.:

• konieczność faktycznego – co do zasady – poniesienia wydatku,
• poniesienie wydatku musi nastąpić w celu osiągnięcia przychodu lub jego zachowania albo zabezpieczenia.
  
  

Drugi z tych elementów stanowi przesłankę negatywną, zgodnie z którą, ponoszony wydatek nie został ujęty w zamkniętym katalogu wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów. Art. 16 ust. 1 ustawy, zawiera enumeratywną listę wyłączeń z kosztów uzyskania przychodów, co oznacza, że każdy koszt dający się zakwalifikować do którejkolwiek z pozycji wymienionej na tej liście nie będzie mógł być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, nawet jeśli był poniesiony w celu osiągnięcia przychodów.

Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu enumeratywnie wymienionych w przywołanym art. 16 ust. 1 updop, mogą stanowić koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiągniętymi przychodami, w tym służą zachowaniu albo zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów, w szczególności zaś, wydatki poniesione w celu uzyskania przychodu (zachowania, zabezpieczenia źródła przychodu), względnie w celu uniknięcia ryzyka wystąpienia strat, bądź znacznego zmniejszenia uzyskiwanych dotąd dochodów.

Na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 16 updop, nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w wysokości określonej przez właściwego ministra oraz dodatkowej składki ubezpieczeniowej w przypadku pogorszenia warunków pracy.

Zauważyć należy, że przepis ten odnosi się wyłącznie do jednorazowego odszkodowania uregulowanego w ustawie z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 1242 ze zm.), w której określono rodzaje i zasady przyznawania jednorazowych świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Ustawa powyższa używa pojęcia jednorazowego odszkodowania w dwóch znaczeniach:

• jako jednorazowe odszkodowanie dla pracownika, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu oraz
• jako jednorazowe odszkodowanie dla członków rodziny zmarłego pracownika lub rencisty (art. 6 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy).
  
  

Ustawa ta przewiduje ponadto możliwość przyznania tzw. „renty z tytułu niezdolności do pracy” – dla ubezpieczonego, który stał się niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej (art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy).

Z kolei w art. 3 ust. 1 ww. ustawy, mianem „wypadku przy pracy” określa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:

1. podczas wykonywania lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności albo poleceń przełożonych,
2. podczas wykonywania lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia,
3. w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
   
   

Odpowiedzialność odszkodowawcza pracodawcy ma charakter uzupełniający, można się domagać jej realizacji dopiero po uzyskaniu świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego wypłacanego przez ZUS. Podstawą roszczeń pracowników są przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 121 ze zm., dalej: „KC”).

Zgodnie z art. 444 i 445 KC, roszczenia mogą obejmować:

• zwrot kosztów leczenia, mającego związek z wypadkiem przy pracy,
• przyznanie renty wyrównawczej,
• zadośćuczynienie za doznaną krzywdę spowodowaną wypadkiem.
  
  

Reasumując, przedstawione wyżej definicje „jednorazowego odszkodowania”, „wypadku przy pracy”, „choroby zawodowej” wskazują, że pojęciom tym nadano ścisłe znaczenie. Skoro więc przepis art. 16 ust. 1 pkt 16 updop, używa wspomnianych pojęć, oznacza to, że przepis ten odnosi się, jak wspomniano, wyłącznie do jednorazowego odszkodowania uregulowanego w powołanej powyżej ustawie z dnia 30 października 2002 r., nie zaś do odszkodowań wypłacanych przez pracodawców na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego.

W konsekwencji należy stwierdzić, że świadczenia wypłacone przez Wnioskodawcę na rzecz pracownika nie spełniają definicji „jednorazowego odszkodowania”, zawartej w art. 16 ust. 1 pkt 16 updop. Przedmiotowe wydatki powinny być zatem poddane analizie w zakresie postanowień przepisu art. 15 ust. 1 updop.

W przedstawionym we wniosku opisie stanu faktycznego Wnioskodawca stwierdził, że Pracownik zatrudniony w Spółce na stanowisku operatora kruszarki uległ wypadkowi, którego następstwem były ciężkie obrażenia ciała. Wypadek ten był spowodowany winą pracownika, który samowolnie opuścił swoje stanowisko pracy. Pracownik złożył pozew przeciwko Wnioskodawcy. W konsekwencji, Spółka została zobowiązana wyrokiem sądu do wypłaty pracownikowi szeregu świadczeń wraz z odsetkami, takich jak zadośćuczynienie, skapitalizowane renty z tytułu zwiększonych potrzeb oraz utraconych możliwości zarobkowych oraz renty bieżącej.

Podnieść należy, że nie każdy wydatek związany z prowadzoną działalnością gospodarczą, to wydatek spełniający kryteria wynikające z art. 15 ust. 1 (tzn. został poniesiony w celu uzyskania przychodów lub zachowania (zabezpieczenia) źródła przychodów). Jednak wydatki poniesione przez Spółkę z tytułu wymienionych świadczeń (zadośćuczynienia, renty itp.) wiążą się bezpośrednio z prowadzoną działalnością gospodarczą, jako wydatki będące konsekwencją wypadków przy pracy. Przedmiotowe wydatki są konsekwencją zatrudnienia pracowników („wydatki pracownicze”), dotyczą całokształtu działalności gospodarczej, a obowiązek ich poniesienia wynika wprost z przepisów prawa (art. 444-446 KC). Przez fakt, że Spółka wywiązuje się z ciążących na niej obowiązków w sytuacji, gdy pracownicy ulegną wypadkom przy pracy, pozostałe zatrudnione w Spółce osoby mają pewność, że w podobnej sytuacji również nie zostaną pozbawione należnych im świadczeń. Tym samym, tego rodzaju wydatki związane z funkcjonowaniem podatnika pośrednio przyczyniają się do uzyskiwania przychodów.

Zatem, stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.