Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
1061-IPTPB2.4511.161.2016.1.JR
z 9 maja 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 9 lutego 2016 r. (data wpływu 22 lutego 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi prorodzinnej – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 lutego 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi prorodzinnej.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni jest matką szesnastoletniego dziecka, którego ojciec zmarł, gdy syn miał 2 lata. W czerwcu 2014 r. Wnioskodawczyni wyszła za mąż. Syn nie został przysposobiony przez Jej męża. Wnioskodawczyni wraz z mężem nie posiada żadnych innych dzieci. Zgodnie z ustaleniami dokonanymi zarówno z mężem, jak i z synem, Wnioskodawczyni wychowuje dziecko samodzielnie, mąż nie ingeruje w jego wychowanie ani intelektualnie, ani finansowo. Wnioskodawczyni prowadzi indywidulaną działalność gospodarczą i za 2015 r., Jej dochody nie przekroczyły kwoty 56 000 zł. Natomiast dochody małżonka Wnioskodawczyni, również prowadzącego indywidualną działalność gospodarczą, przekroczyły powyższą kwotę. Łączna suma dochodów Wnioskodawczyni i Jej męża nieznacznie przekroczyła kwotę 112 000 zł. Wnioskodawczynię i Jej męża łączy ustawowa wspólnota majątkowa, jednak z uwagi na fakt, że syn nie jest wspólnym dzieckiem, wszystkie koszty związane z jego utrzymaniem i wychowaniem, Wnioskodawczyni ponosi samodzielnie, mąż w tych nakładach w ogóle nie uczestniczy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w związku z faktem samotnego wychowywania dziecka, którego ojciec nie żyje i które nie zostało przysposobione przez małżonka Wnioskodawczyni, który także faktycznie nie zajmuje się jego wychowywaniem i nie łoży na jego utrzymanie, przysługuje Wnioskodawczyni prawo do odliczenia od podatku dochodowego za 2015 r., tzw. ulgi na dziecko uregulowanej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a jeżeli tak, to który z limitów dochodu odnosi się do sytuacji faktycznej Wnioskodawczyni: 56 000 zł, dotyczący osoby niepozostającej w związku małżeńskim w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czy też limit 112 000 zł, odnoszący się do osoby samotnie wychowującej dziecko?

Zdaniem Wnioskodawczyni, przysługuje Jej prawo do odliczenia od podatku dochodowego za 2015 r., tzw. ulgi na dziecko, ponieważ Jej dochody za ten rok nie przekroczyły kwoty 56 000 zł, a w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie można uważać Wnioskodawczyni za osobę pozostającą w związku małżeńskim. Zgodnie z treścią art. 27f ust. 2d pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za podatnika pozostającego w związku małżeńskim nie uważa się osoby pozostającej w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności. A zatem, skoro pozostawanie w związku małżeńskim wyłącza fakt pozbawienia drugiego małżonka praw rodzicielskich, to tym bardziej powinno się to odnosić do małżonka, który nigdy tych praw nie posiadał i nie posiada, ponieważ nie jest ani ojcem dziecka, ani przysposabiającym. Ratio legis powyższego wyłączenia jest umożliwienie skorzystania z odliczenia temu z rodziców, które pomimo formalnego pozostawania w związku małżeńskim de facto samotnie wychowuje dziecko i nie ma w tym wsparcia drugiego rodzica. Nie ma w świetle powyższego żadnego uzasadnienia, aby możliwości takiej pozbawić jedynego żyjącego rodzica, który pozostając w związku małżeńskim z osobą niebędącą krewnym dziecka, sprawuje wyłączną i samodzielną opiekę nad tym dzieckiem. Wnioskodawczyni uważa ponadto, że z uwagi na samotne wychowywanie dziecka, które ze względu na brak definicji legalnej, traktować należy jako stan faktyczny polegający właśnie na wychowywaniu dziecka samotnie, a więc z wyłączeniem jakichkolwiek innych osób, odnosi się do Niej kryterium dochodowe określone w art. 27f ust. 2 pkt 1 lit. a) w zw. z lit. b), a więc limit dochodów w wysokości 112 000 zł.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

W myśl art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
   
   

Stosownie do art. 27f ust. 2 ww. ustawy, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1. jednego małoletniego dziecka - kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:
   1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,
      
   2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a);
2. dwojga małoletnich dzieci - kwota 92,67 zł, na każde dziecko;
   
3. trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota:
   1. 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
      
   2. 166,67 zł na trzecie dziecko,
      
   3. 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.
   
   
   

Zgodnie z art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b ww. ustawy).

W myśl art. 27f ust. 2c ww. ustawy, odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1. na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych,
2. wstąpiło w związek małżeński.
   
   

Na podstawie art. 27f ust. 2d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za podatnika pozostającego w związku małżeńskim, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a) oraz ust. 10 i 11, nie uważa się:

1. osoby, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów;
2. osoby pozostającej w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.
   
   

W przypadku, gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3 ustawy).

Według art. 27f ust. 5 ww. ustawy, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
   
   

W świetle powołanych przepisów w celu ustalenia, czy w przedmiotowej sprawie Wnioskodawczyni jest uprawniona do skorzystania z ulgi, należy zbadać, czy spełnione zostały poniższe przesłanki, tj. czy Wnioskodawczyni:

• osiągnęła dochody opodatkowane wg zasad określonych w art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
  

• wykonywała władzę rodzicielską w stosunku do małoletniego dziecka,
  

• w roku podatkowym uzyskała wspólnie z małżonkiem, z którym pozostawała w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy, dochód w kwocie nieprzekraczającej limitu określonego w art. 27f ust. 2 pkt 1 ustawy w przypadku, gdy ulga dotyczy tylko jednego dziecka, tj. kwoty 112 000 zł.
  
  

Podkreślenia wymaga przy tym, że wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią odstępstwo od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 84 Konstytucji RP oraz art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dlatego też możliwość skorzystania z ulgi podatkowej to przywilej, z którego podatnik chcąc skorzystać musi spełnić ściśle określone przez ustawodawcę warunki. Niedopełnienie natomiast któregokolwiek z tych warunków skutkuje utratą prawa do ulgi.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, Wnioskodawczyni jest matką szesnastoletniego dziecka, którego ojciec zmarł, gdy syn miał 2 lata. W czerwcu 2014 r. Wnioskodawczyni wyszła za mąż. Syn nie został przysposobiony przez Jej męża. Wnioskodawczyni wraz z mężem nie posiada dzieci. Zgodnie z ustaleniami dokonanymi zarówno z mężem, jak i z synem, Wnioskodawczyni wychowuje dziecko samodzielnie, mąż nie ingeruje w jego wychowanie ani intelektualnie, ani finansowo. Wnioskodawczyni prowadzi indywidulaną działalność gospodarczą i za 2015 r., Jej dochody nie przekroczyły kwoty 56 000 zł. Natomiast dochody małżonka Wnioskodawczyni, również prowadzącego indywidualną działalność gospodarczą, przekroczyły powyższą kwotę. Łączna suma dochodów Wnioskodawczyni i Jej męża nieznacznie przekroczyła kwotę 112 000 zł. Wnioskodawczynię i Jej męża łączy ustawowa wspólnota majątkowa.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny stwierdzić należy, że ograniczenie zastosowania ulgi prorodzinnej polegające na wprowadzeniu limitu dochodów, stosownie do art. 27f ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obejmuje rodziców posiadających jedno dziecko.

Należy wyjaśnić, że przepis art. 27f ust. 2d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie wskazuje, jakiej osoby na potrzeby ulgi prorodzinnej, nie uznaje się za pozostającą w związku małżeńskim. Wymienia się w nim tylko osoby w stosunku do których orzeczono separację lub osoby pozostające w związku małżeńskim, jeżeli małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności. Zatem, z przepisu tego nie wynika, aby podatnik pozostający w związku małżeńskim, na potrzeby ulgi z tytułu wychowywania dziecka, w przypadku jeżeli Jego małżonek nie jest rodzicem dziecka, nie przysposobił tego dziecka, nie zajmował się jego wychowaniem oraz nie łożył na jego utrzymanie, mógł być uważany za podatnika niepozostającego w związku małżeńskim.

Fakt, że Wnioskodawczyni pozostaje w związku małżeńskim, a prawa rodzicielskie w stosunku do syna posiada Ona, nie oznacza, że pod względem prawnym Jej sytuacja jest analogiczna jak osoby pozostającej w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich. Wskazać bowiem należy, że skoro obecny mąż Wnioskodawczyni nie przysposobił Jej syna - takich praw rodzicielskich w ogóle nie posiadał, więc i nie mógł być ich pozbawiony, a zatem przepis art. 27f ust. 2d pkt 2 ustawy o podatku dochodowym nie odnosi się do męża Wnioskodawczyni.

Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że Wnioskodawczyni jest osobą, która przez cały rok podatkowy 2015 pozostawała w związku małżeńskim. Zatem, prawo do zastosowania ww. odliczenia w przypadku wykonywania władzy rodzicielskiej w stosunku do syna przysługuje wyłącznie, jeżeli dochody (opodatkowane według skali podatkowej) Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem w roku podatkowym 2015, po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne, nie przekroczyły zgodnie z art. 27f ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kwoty 112 000 zł.

Jak wynika z opisu stanu faktycznego, w 2015 r. dochody Wnioskodawczyni i Jej małżonka przekroczyły kwotę 112 000 zł, należy więc uznać, że wystąpiła negatywna przesłanka uniemożliwiająca zastosowanie odliczenia od podatku kwoty z tytułu wychowywania syna na podstawie art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego ……, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.