Interpretacja Ministra Finansów
DD3.8222.2.48.2016.MCA
z 20 maja 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

Na podstawie art. 14e § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) Minister Finansów, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 4 września 2015 r. IBPB-2-1/4511-170/15/AŻ wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Pani (Wnioskodawczyni) przedstawione we wniosku z 21 maja 2015 r. (data wpływu 26 maja 2015 r.), uzupełnionym 7 sierpnia 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi prorodzinnej - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 maja 2015 r. Wnioskodawczyni złożyła wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w jej indywidualnej sprawie.

We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, uzupełnionym w dniu 7 sierpnia 2015 r., Wnioskodawczyni przedstawiła następujący stan faktyczny.

W dniu 8 stycznia 2010 r. Wnioskodawczyni została decyzją sądu, ustanowiona opiekunem prawnym całkowicie ubezwłasnowolnionego, niepełnosprawnego brata. Brat jest osobą niepełnosprawną, otrzymuje z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych rentę rodzinną po zmarłym ojcu, dodatek sierocy oraz dodatek pielęgnacyjny.

Z powodu niewiedzy oraz nieznajomości przepisów prawa podatkowego, Wnioskodawczyni nie skorzystała z ulgi prorodzinnej, o której mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dopiero za lata 2013-2014 Wnioskodawczyni skorzystała z odliczenia. Za lata 2010-2012 Wnioskodawczyni sporządziła korekty zeznań rocznych oraz złożyła je w urzędzie skarbowym, w którym to jednak uznano, iż ulga prorodzinna jest nienależna w związku z otrzymywaniem przez brata zbyt wysokiej renty rodzinnej. Wnioskodawczyni zaznaczyła dodatkowo, iż przy osobie niepełnosprawnej z całkowitą niezdolnością do pracy i samodzielnej egzystencji, gdzie niezdolność i niepełnosprawność jest trwała i powstała przed 16 tym rokiem życia (co wynika z orzeczenia lekarza Zakładu Ubezpieczeń Społecznych), kwota renty rodzinnej w wysokości 3 000,00 zł jest często niewystarczająca na pokrycie wszystkich kosztów leczenia i egzystencji niepełnosprawnego brata. Są miesiące kiedy stan zdrowia brata pogarsza się i wówczas Wnioskodawczyni wraz z mężem muszą z własnych środków pokryć koszty leków, leczenia, zabiegów itp.

Z uzupełnienia wniosku Wnioskodawczyni wskazała, że brat (urodzony 24 października 1971 r.), jest osobą pełnoletnią, niepełnosprawną od urodzenia. Obowiązek alimentacyjny, po śmierci rodziców, ciąży na Wnioskodawczyni (art. 128 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Brat zamieszkuje wraz z Wnioskodawczynią, nie przebywał nigdy w instytucjach zapewniających całodobowe utrzymanie ani innych. Dochody Wnioskodawczyni oraz jej męża w 2013 r. przekroczyły kwotę 112 000,00 zł ponieważ mąż Wnioskodawczyni w tamtym roku odchodził z pracy na emeryturę i odprawy, które otrzymał oraz emerytura spowodowały przekroczenie ww. kwoty o 10.765,00 zł. Wnioskodawczyni dodała również, iż wraz z mężem mają na utrzymaniu uczącą się jeszcze córkę, która w 2013 r. miała 23 lata. W 2014 r. wspólny dochód Wnioskodawczyni wraz z mężem nie przekroczył kwoty 112 000,00 zł (razem wyniósł on 69 669,89 zł).

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy Wnioskodawczyni ma prawo do ulgi prorodzinnej jako opiekun prawny niepełnosprawnego brata od dnia 8 stycznia 2010 r.?
2. Czy kwota renty rodzinnej po zmarłym ojcu brata ma jakieś znaczenie?
3. Czy w przypadku, gdyby okazało się, że Wnioskodawczyni ma prawo do ulgi prorodzinnej, to czy miesiąc styczeń 2010 r. powinna rozłożyć w przeliczeniu na dni czy odliczyć w całości?
   
   

Zdaniem Wnioskodawczyni, wszystkie warunki umożliwiające skorzystanie przez nią z ulgi prorodzinnej, a zwłaszcza obowiązek alimentacyjny zostały spełnione, w związku z czym według Wnioskodawczyni ulga za lata 2010-2012 jest należna, ponieważ wywiązuje się ze wszystkich swoich obowiązków jako opiekuna prawnego brata. Sporną kwestią z urzędem skarbowym jest kwestia obowiązku alimentacyjnego przy kwocie 3 000,00 zł renty, oraz rozłożenia miesiąca stycznia 2010 r. w przeliczeniu na dni. Wnioskodawczyni całodobowo zajmuje się niepełnosprawnym bratem, zapewnia opiekę, pielęgnuje, stara się aby niczego mu nie zabrakło, w przypadku gdy brakuje pieniędzy na sprzęt lub rehabilitację, dokłada z domowego budżetu dbając w miarę możliwości, aby brat nie cierpiał i egzystował ze swoją niepełnosprawnością. Wnioskodawczyni jest zdania, iż robiąc te wszystkie czynności od 8 stycznia 2010 r. ma prawo do ulgi prorodzinnej według art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3 ustawy od podatku dochodowym od osób fizycznych i nie zgadza się ze stanowiskiem urzędu skarbowego, gdzie dwukrotnie wycofano jej korekty za lata 2010-2012 oraz uznano, że za lata 2013-2014 powinna złożyć korekty zeznań i zwrócić ulgę wraz z odsetkami. Wnioskodawczyni uważa, iż ma prawo do odliczenia całego miesiąca stycznia 2010 r.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego, uznał za prawidłowe.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego oraz stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, stwierdzam, co następuje.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego oraz stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, stwierdzam, co następuje.

Opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób fizycznych reguluje ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), zwana dalej „ustawą PIT”. Art. 27f tej ustawy określa warunki korzystania z ulgi na dzieci.

Zgodnie z ust. 1 tego artykułu, od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
   
   

Przepis ust. 2 określa wysokość odliczenia, odpowiednio ust. 3 podział ulgi pomiędzy rodzicami, opiekunami prawnymi dziecka lub rodzicami zastępczymi pozostającymi związku małżeńskim, natomiast ust. 5 zakres danych podawanych w zeznaniu podatkowym. Z kolei obowiązujące od 1 stycznia 2013 r. ust. 2a-2d w art. 27f ustawy PIT zawierają m.in. definicję dochodów uwzględnianych przy ustalaniu kryterium dochodowości osób posiadających jedno dziecko oraz definicję podatnika pozostającego w związku małżeńskim.

Na podstawie art. 27f ust. 6 ustawy PIT, wyżej wymienione ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3 ustawy PIT, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej. Przy czym brzmienie ust. 6 oraz jego umiejscowienie w art. 27f (jako całości) wskazuje, iż regulacji zawartych w ust. 1 i ust. 6 w art. 27f ustawy PIT nie należy przeciwstawiać, a przepis ust. 6 stanowi kontynuację ust. 1 w art. 27f ustawy PIT. Oznacza to, że art. 27f ust. 6 ustawy PIT, na warunkach w nim określonych, umożliwia podatnikom kontynuację korzystania z ulgi na dzieci w sytuacji gdy małoletnie dziecko, o którym mowa w art. 27f ust. 1, stało się pełnoletnie i jednocześnie:

• zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymuje zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną, lub
• nie ukończyło 25 roku życia, uczy się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, oraz w roku podatkowym nie uzyskało dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b ustawy PIT w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy PIT, z wyjątkiem renty rodzinnej, a ponadto
• pozostaje na utrzymaniu podatnika w związku z wykonywaniem przez podatnika ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego lub w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.
  
  

Jak stanowi bowiem art. 37 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 332, z późn. zm.), dziecko w rodzinie zastępczej przebywa do uzyskania pełnoletności czyli do 18 roku życia. Pobyt ten może być przedłużony, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25. roku życia, jeżeli wychowanek się uczy lub legitymuje się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.

Z kolei warunki dotyczące ustanawiania, sprawowania i ustania opieki nad dzieckiem określają przepisy ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r. poz. 2082, z późn. zm.), dalej „k.r.o.”. Zgodnie z art. 155 § 2 k.r.o. do opieki stosuje się odpowiednio przepisy o władzy rodzicielskiej. Regulacje k.r.o., co do zasady, nie nakładają obowiązku alimentacyjnego na opiekuna prawnego. Wyjątek od tej zasady zachodzi wówczas, gdy opiekun prawny jest jednocześnie krewnym podopiecznego, zobowiązanym do alimentacji w myśl przepisów tej ustawy (art. 128 k.r.o. obowiązkiem alimentacyjnym obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo).

W świetle powyższego, w sytuacji gdy podatnik został opiekunem prawnym dziecka małoletniego, o którym mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 ustawy PIT, tj. dziecka, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymuje zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną, i dziecko z nim zamieszkiwało, a następnie dziecko stało się pełnoletnie, otrzymywało zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną a podatnik je nadal utrzymywał w wykonywaniu ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego, to w takiej sytuacji podatnik ma prawo do ulgi na dzieci na podstawie art. 27f ust. 6 ustawy PIT.

Inaczej jest w sytuacji, gdy podatnik staje się opiekunem prawnym już pełnoletniego ubezwłasnowolnionego krewnego. W takim przypadku nie można mówić o kontynuacji prawa (do ulgi) powstałego przed uzyskaniem pełnoletności przez dziecko, a sam fakt otrzymywania przez pełnoletniego ubezwłasnowolnionego krewnego zasiłku (dodatku) pielęgnacyjnego lub renty socjalnej, oraz utrzymywania go przez podatnika w związku z wykonywaniem ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego wobec tego krewnego, nie jest wystarczający do przyznania podatnikowi prawa do omawianej ulgi.

Odnosząc powyższe do stanu faktycznego przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej - z którego wynika, że Wnioskodawczyni została opiekunem prawnym swojego niepełnosprawnego brata w momencie, gdy brat był już osobą pełnoletnią (w dniu 8 stycznia 2010 r. miał skończone 38 lat) - uznać należy, iż w tym przypadku nie jest spełniony warunek dotyczący stosowania odliczenia z art. 27f ust. 6 ustawy PIT jako kontynuacji odliczenia na podstawie art. 27f ust. 1 ustawy PIT. O spełnieniu tego warunku można bowiem mówić wyłącznie w przypadku kontynuowania sprawowania opieki. W konsekwencji, aby przedmiotowy warunek był spełniony Wnioskodawczyni powinna - w stosunku do brata – pełnić funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą albo pełnić funkcję opiekuna prawnego i mieszkać z bratem, przed momentem, w którym brat stał się pełnoletni.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawczyni - zgodnie, z którym ma prawo do ulgi prorodzinnej na brata - należy uznać za nieprawidłowe w sytuacji gdy od 8 stycznia 2010 r. nie jest spełniony podstawowy warunek dotyczący stosowania odliczenia z art. 27f ust. 6 ustawy PIT jako kontynuacji ulgi, o której mowa w art. 27f ust. 1 ustawy PIT. Wobec negatywnego stanowiska w zakresie pytania pierwszego za bezprzedmiotowe należy uznać kwestie poruszone w pytaniu nr 2 i 3.

Z tych względów należało zmienić z urzędu interpretację indywidualną z dnia 04 września 2015 r. Nr IBPB-2-1/4511-170/15/AŻ, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.

POUCZENIE

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm., zwanej dalej „ustawą”). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.