Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB3/4510-1-63/16-2/EK
z 6 czerwca 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 4 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przedstawione we wniosku, który wpłynął do tut. Organu w dniu 7 marca 2016 r. (brak daty wypełnienia wniosku) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie przepisów dotyczących niedostatecznej kapitalizacji – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 marca 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie przepisów dotyczących niedostatecznej kapitalizacji.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz opis zdarzenia przyszłego.

Sp. z o.o. (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) jest przedsiębiorcą, który prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu detalicznego poprzez sieć sklepów ajenckich. Rok podatkowy Spółki jest zbieżny z rokiem kalendarzowym.

W związku z prowadzoną działalnością Spółka uzyskuje przychody (dochody) podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym w Polsce. Jednym ze źródeł finansowania działalności Spółki są środki pochodzące z emisji obligacji kuponowych, które objęte zostały przez podmiot powiązany – spółkę-córkę (dalej: Obligatariusz). Środki pieniężne uzyskane z emisji tych obligacji zostały faktycznie przekazane przed dniem 1 stycznia 2015 r. Wnioskodawca dysponuje interpretacją indywidualną prawa podatkowego, potwierdzającą, że uregulowane (zapłacone) odsetki od zaciągniętego finansowania dłużnego stanowią w całości koszt uzyskania przychodu.

W związku z emisją obligacji, Spółka zobowiązana jest do okresowego regulowania zobowiązania z tytułu narosłych odsetek w formie tzw. kuponu, przy czym uregulowanie zobowiązania z tytułu odsetek może nastąpić bądź to poprzez ich zapłatę, bądź to poprzez ich kapitalizację.

Kapitalizacja w tym przypadku oznacza, iż wartość należnych odsetek jest „dopisywana” do kwoty głównej obligacji i zwiększa saldo kapitału, od którego kalkulowane są nowe odsetki, nie skutkuje ona natomiast emisją nowego papieru wartościowego.

Obecnie warunki emisji przewidują, że odsetki stają się wymagalne raz do roku, zwykle w jego połowie. Ostatnia kapitalizacja odsetek miała miejsce w połowie 2015 r.

Dodatkowo, warunki na których dokonano emisji przewidują możliwość wcześniejszej spłaty kwoty głównej i/lub narosłych odsetek (tj. przed terminem zapadalności), po uzyskaniu wcześniejszej zgody Obligatariusza. Wnioskodawca nadmienia, że strony skorzystały z możliwości wcześniejszej spłaty odsetek w grudniu 2015 r. Spłata ta nastąpiła poprzez kompensatę wzajemnych zobowiązań i należności pomiędzy Spółką a Obligatariuszem.

W związku ze zmianą przepisów w zakresie tzw. niedostatecznej kapitalizacji, w tym przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz. U. z 2014 r., poz. 851 ze zm.) i wejściem w życie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (j.t. Dz. U. z 2014 r., poz. 1328; dalej: ustawa zmieniająca) po stronie Spółki powstała wątpliwość odnośnie tego, czy znowelizowane przepisy art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, mogą mieć potencjalnie zastosowanie w odniesieniu do odsetek narosłych od zobowiązań odsetkowych z tytułu obligacji, które zostały następnie skapitalizowane, a data kapitalizacji przypada po 31 grudnia 2014 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w świetle przepisów art. 7 ust. 1 ustawy zmieniającej, przepisy art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w brzmieniu wynikającym z ustawy zmieniającej będą mieć zastosowanie do odsetek (naliczonych i zapłaconych lub skapitalizowanych) od kwot skapitalizowanych po dniu 31 grudnia 2014 r. i doliczonych do kwoty głównej finansowania udzielonego i faktycznie wypłaconego (przekazanego) przez podmiot powiązany przed 1 stycznia 2015 r., tj. przed datą wejścia w życie przepisów nowelizujących art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy?

Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle przepisu przejściowego – art. 7 ust. 1 ustawy zmieniającej – przepisy art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w brzmieniu wynikającym z ustawy zmieniającej i obowiązujące od dnia 1 stycznia 2015 r. nie mają (i nie będą mieć w przyszłości) zastosowania do odsetek naliczonych i zapłaconych lub skapitalizowanych po dniu 31 grudnia 2014 r. doliczonych do kwoty głównej obligacji, w przypadku gdy została ona wyemitowana a środki pieniężne uzyskane z jej emisji przekazane przed dniem 1 stycznia 2015 r., tj. przed zmianą przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy.

Uzasadnienie.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:

1. „odsetek od pożyczek udzielonych spółce przez podmiot posiadający bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udzielonych łącznie przez podmioty posiadające łącznie bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec podmiotów posiadających bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, uwzględniającego również zadłużenie z tytułu pożyczek przekroczy łącznie wartość kapitału własnego spółki – w proporcji, w jakiej wartość zadłużenia przekraczająca wartość kapitału własnego spółki pozostaje do całkowitej kwoty tego zadłużenia wobec tych podmiotów, określonej na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc zapłaty odsetek od pożyczek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu własnego takiej spółdzielni;
2. odsetek od pożyczek udzielonych spółce przez inną spółkę, jeżeli w obu tych spółkach ten sam podmiot bezpośrednio lub pośrednio posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę wobec spółki udzielającej pożyczki oraz wobec podmiotów posiadającego bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) spółki otrzymującej pożyczkę, uwzględniającego również zadłużenie z tytułu pożyczek, przekroczy łącznie wartość kapitału własnego spółki otrzymującej pożyczkę – w proporcji, w jakiej wartość zadłużenia przekraczająca wartość kapitału własnego spółki pozostaje do całkowitej kwoty tego zadłużenia, określonej na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc zapłaty odsetek od pożyczek, przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu własnego takiej spółdzielni”.
   
   

Dla porównania Wnioskodawca przytacza również te przepisy w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2015 r. Zgodnie z ich brzmieniem, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:

1. odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej wspólnika posiadającego nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo wspólników posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec wspólników tej spółki posiadających co najmniej 25% udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale takiego wspólnika osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki – w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek, przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni;
2. odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych przez spółkę innej spółce, jeżeli w obu tych podmiotach ten sam wspólnik posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę (kredyt) wobec wspólników tej spółki posiadających co najmniej 25% jej udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale tych wspólników oraz wobec spółki udzielającej pożyczki (kredytu) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki – w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek, przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni”.
   
   

Z kolei zgodnie z art. 16 ust. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w brzmieniu obowiązującym po nowelizacji:

„Przez pożyczkę, o której mowa w ust. 1 pkt 60 i 61 oraz art. 15c, rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy, przez pożyczkę tę rozumie się także kredyt, emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokatę, pochodnych instrumentów finansowych nie uważa się za pożyczkę w rozumieniu tego przepisu”.

Dla porównania Wnioskodawca przytacza również brzmienie tego przepis w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2015 r.:

„Przez pożyczkę, o której mowa w ust. 1 pkt 60 i 61 oraz w ust. 7, rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy, przez pożyczkę tę rozumie się także emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokatę”.

Zgodnie natomiast z art. 7 ust. 1 ustawy zmieniającej stanowi, że:

1. „Do odsetek od pożyczek (kredytów), w przypadku których kwota udzielonej podatnikowi pożyczki (kredytu) została temu podatnikowi faktycznie przekazana przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 oraz ust. 6 ustawy wymienionej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2015 r.
2. Podatnicy, którzy przed dniem 1 stycznia 2015 r. zawarli umowę pożyczki z podmiotem, o którym mowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy wymienionej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2015 r. mogą, począwszy od pierwszego roku podatkowego rozpoczynającego się po dniu 31 grudnia 2014 r. dokonać wyboru stosowania zasad określonych w art. 15c ustawy wymienionej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. O wyborze stosowania zasad określonych w art. 15c ustawy wymienionej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, podatnicy są obowiązani zawiadomić, w formie pisemnej, właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca pierwszego miesiąca roku podatkowego rozpoczynającego się po dniu 31 grudnia 2014 r. W takim przypadku podatnicy nie stosują ograniczeń w zaliczaniu odsetek od pożyczki (kredytu) do kosztów uzyskania przychodów, wynikających z art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy wymienionej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą”.
   
   

Ponieważ zgodnie z brzmieniem art. 16 ust. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, za pożyczkę w rozumieniu przepisów o niedostatecznej kapitalizacji uważa się również emisję dłużnych papierów wartościowych, takich jak np. obligacje, zatem przepisy o tzw. niedostatecznej kapitalizacji (tj. art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy) mają zastosowanie również do odsetek od obligacji.

Przepisy art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, dotyczą ograniczenia możliwości zaliczania do kosztów podatkowych kosztu odsetkowego wynikającego z zadłużenia zaciągniętego od specyficznego kręgu podmiotów powiązanych. Intencją ustawodawcy wyrażoną w uzasadnieniu i przepisach ustawy zmieniającej jest zmiana zakresu stosowania przedmiotowych przepisów. Niemniej jednak, zgodnie z przepisami przejściowymi wskazanymi w art. 7 ust. 1 ustawy zmieniającej, do odsetek od pożyczek (kredytów), w przypadku których kwota udzielonej podatnikowi pożyczki (kredytu) została temu podatnikowi faktycznie przekazana przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej, zastosowanie znajdują przepisy dotyczące tzw. niedostatecznej kapitalizacji w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2015 r.

W ocenie Wnioskodawcy, treść przywołanego przepisu przejściowego wskazuje, iż zmienione regulacje dotyczące tzw. niedostatecznej kapitalizacji powinny mieć zastosowanie tylko do odsetek od zadłużenia (czyli kapitału/kwoty głównej), które zostało faktycznie przekazane/udostępnione zaciągającemu zadłużenie po wejściu w życie ustawy zmieniającej (po dniu 31 grudnia 2014 r.).

Dla zastosowania nowych przepisów w zakresie tzw. niedostatecznej kapitalizacji, istotne jest więc, aby doszło do zaciągnięcia zobowiązania i żeby zaciągający zadłużenie faktycznie uzyskał finansowanie (żeby przekazano mu kwotę finansowania dłużnego) po dniu 31 grudnia 2014 r. W przypadku Wnioskodawcy, nie budzi wątpliwości fakt, iż finansowanie dłużne zostało zaciągnięte (poprzez emisję obligacji) przed dniem 1 stycznia 2015 r. Przed tą datą zostały również przekazane emitentowi obligacji środki pieniężne w wysokości równej kwocie głównej obligacji, stanowiącej jego pierwotne zadłużenie. Oznacza to więc, iż przed dniem 1 stycznia 2015 r. Spółka w sensie prawnym zaciągnęła zadłużenie, jak również faktycznie uzyskała możliwość dysponowania środkami pochodzącymi z emisji obligacji.

Sam fakt, iż po tym dniu możliwa jest operacja kapitalizacji odsetek (czyli „dopisania” kwoty odsetek do kwoty głównej/kwoty kapitału), nie oznacza, że kapitalizacja powoduje faktyczne uzyskanie nowego finansowania przez zaciągającego zadłużenie (w tym przypadku Wnioskodawcę).

Kapitalizacja odsetek nie skutkuje zmianą natury istniejącego uprzednio zobowiązania Wnioskodawcy. Nie prowadzi też do umorzenia pierwotnego stosunku prawnego i zastąpienia go odrębnym. Kapitalizacja odsetek stanowi mechanizm rozliczenia z wierzycielem należnych odsetek i w żadnym przypadku nie jest mechanizmem mającym na celu przekazanie dłużnikowi nowego kapitału (powstania nowego zadłużenia).

W rezultacie, w ocenie Wnioskodawcy, kapitalizacja odsetek, tj. kuponu nie może być utożsamiana z faktycznym przekazaniem nowego zadłużenia na rzecz Wnioskodawcy, lecz jest to wyłącznie techniczna operacja związana ze sposobem rozliczenia części odsetkowej zadłużenia, które zostało udzielone wcześniej (w tym przypadku przed dniem 1 stycznia 2015 r.).

Stąd też, opierając się na brzmieniu przepisu przejściowego art. 7 ust. 1 ustawy nowelizującej, należy przyjąć, iż znowelizowane przepisy art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie będą mieć zastosowania do odsetek od kwot zobowiązań odsetkowych, które zostały/zostaną skapitalizowane w dniu/po dniu wejścia w życie ustawy zmieniającej.

Dodatkowo należy wskazać, iż intencją przepisów przejściowych było ograniczenie przypadków, w których zadłużenie zaciągano by przed dniem 1 stycznia 2015 r., zaś faktyczne przekazanie tych kwot nastąpiłoby dopiero po wejściu w życie nowych regulacji. Przepisy przejściowe mają więc służyć ograniczeniu nadużyć, zabezpieczyć interesy fiskalne budżetu państwa i eliminować umowy mające na celu obchodzenie przepisów w zakresie tzw. niedostatecznej kapitalizacji, w sytuacji gdy środki pieniężne byłyby przekazywane po 1 stycznia 2015 r. na podstawie umów zawartych przed tym dniem. Wskazuje na to również brzmienie ust. 2 art. 7 przepisu przejściowego wynikającego z noweli, który dawał możliwość przejścia na rozliczanie odsetek wg nowych zasad określonych w nowym art. 15c w stosunku do umów zawartych a niezrealizowanych przed 1 stycznia 2015 r., z pominięciem rygorów określonych w nowym brzmieniu pkt 60 i 61 art. 16 ust. 1.

W ocenie Wnioskodawcy, nie mogą zatem te znowelizowane przepisy dotyczyć sytuacji spłaty lub kapitalizacji odsetek, które jako standardowe operacje gospodarcze stanowią sposób rozliczania należnych odsetek (a nie udzielanie nowego finansowania).

Stąd też, mając na względzie cel wprowadzenia tych regulacji należy przyjąć, że stanowisko Wnioskodawcy o braku konieczności stosowania znowelizowanych przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych do odsetek od odsetek (od zadłużenia zaciągniętego przez Wnioskodawcę przed dniem 1 stycznia 2015 r.) skapitalizowanych w dniu/po dniu wejścia w życie ustawy zmieniającej jest prawidłowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

W związku z ustawą z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2014 r., poz. 1328) z dniem 1 stycznia 2015 r. zmianie uległa treść art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Nowelizacja ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wprowadzona ustawą zmieniającą nie dokonała zmiany regulacji o tzw. niedostatecznej kapitalizacji, a jedynie zmodyfikowała – w rożnym stopniu – jej poszczególne elementy konstrukcyjne. Podatnik uzyskał także możliwość wyboru alternatywnej metody zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odsetek od pożyczek według zasad określonych w art. 15c znowelizowanej ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Jednocześnie, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy zmieniającej, do odsetek od pożyczek (kredytów), w przypadku których kwota udzielonej podatnikowi pożyczki (kredytu) została temu podatnikowi faktycznie przekazana przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 oraz ust. 6 ustawy wymienionej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2015 r.

Ww. ustawa zmieniająca obowiązuje od 1 stycznia 2015 r., co oznacza, że do odsetek od pożyczek udzielonych i faktycznie otrzymanych przed tą datą, zastosowanie znajdą przepisy o niedostatecznej kapitalizacji obowiązujące do końca 2014 r.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że jednym ze źródeł finansowania działalności Spółki są środki pochodzące z emisji obligacji kuponowych, które objęte zostały przez podmiot powiązany – spółkę-córkę. Środki pieniężne uzyskane z emisji tych obligacji zostały faktycznie przekazane przed dniem 1 stycznia 2015 r.

W związku z emisją obligacji, Spółka zobowiązana jest do okresowego regulowania zobowiązania z tytułu narosłych odsetek w formie tzw. kuponu, przy czym uregulowanie zobowiązania z tytułu odsetek może nastąpić bądź to poprzez ich zapłatę, bądź to poprzez ich kapitalizację.

Kapitalizacja w tym przypadku oznacza, że wartość należnych odsetek jest „dopisywana” do kwoty głównej obligacji i zwiększa saldo kapitału, od którego kalkulowane są nowe odsetki, nie skutkuje ona natomiast emisją nowego papieru wartościowego.

Obecnie warunki emisji przewidują, że odsetki stają się wymagalne raz do roku, zwykle w jego połowie. Ostatnia kapitalizacja odsetek miała miejsce w połowie 2015 r.

W związku ze zmianą przepisów w zakresie tzw. niedostatecznej kapitalizacji po stronie Spółki powstała wątpliwość odnośnie tego, czy znowelizowane przepisy art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, mogą mieć potencjalnie zastosowanie w odniesieniu do odsetek narosłych od zobowiązań odsetkowych z tytułu obligacji, które zostały następnie skapitalizowane, a data kapitalizacji przypada po 31 grudnia 2014 r.

W tym miejscu wskazać należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych posługuje się pojęciem kapitalizacji odsetek, jednak go nie definiuje. Według Słownika Języka Polskiego (www.sjp.pwn.pl), „kapitalizacja odsetek” w znaczeniu ekonomicznym oznacza zsumowanie kwot opłat periodycznych w kwotę płatną jednorazowo. Odnosząc się do znaczenia tego pojęcia funkcjonującego w języku powszechnym, należy przyjąć, że „kapitalizacja odsetek” – w kontekście omawianego przypadku – oznacza dopisywanie odsetek do podstawy kapitału, co powoduje zwiększenie odsetek w następnym okresie; procent składany.

W poglądach doktryny utrwalił się pogląd, że wartość skapitalizowanych odsetek jest dla pożyczkodawcy przychodem, zaś dla pożyczkobiorcy kosztem uzyskania przychodów w dacie kapitalizacji. Skoro odsetki skapitalizowane stanowią przychód (i koszt) w dacie kapitalizacji, to w tej dacie następuje zapłata odsetek stanowiących przychód dla wierzyciela i koszt uzyskania przychodu dla dłużnika.

Wobec powyższego, w przypadku kiedy odsetki od pożyczki podlegają kapitalizacji, to z datą takiej kapitalizacji przyjąć należy, że zobowiązanie z tytułu należnych odsetek mające charakter uboczny w stosunku do zobowiązania głównego (zobowiązania odpowiadającego kwocie udzielonej pożyczki), przekształca się w zobowiązanie główne z tytułu pożyczki odpowiadającej kwocie skapitalizowanych odsetek. Zatem, dzień kapitalizacji odsetek należy uznać za dzień otrzymania kwoty pożyczki. Podobne stanowisko zostało wyrażone w wyroku NSA z 16 grudnia 2005 r., sygn. akt II FSK 34/2005, w którym wskazano, że: w momencie kapitalizacji odsetki zmieniły swój dotychczasowy charakter, powiększając kwotę kapitału, co oznaczało, ze stworzyły nową wierzytelność (…).

Tut. Organ nie zgadza się więc ze stanowiskiem Spółki, że: kapitalizacja odsetek nie skutkuje zmianą natury istniejącego uprzednio zobowiązania Wnioskodawcy. Z datą kapitalizacji dochodzi bowiem – za zgodą stron – do uregulowania jednego zobowiązania (zobowiązania odsetkowego) i do powstania nowego zobowiązania (zobowiązania z tytułu zwiększenia/udzielenia kwoty pożyczki). W przeciwieństwie do pierwszego z tych zobowiązań (zobowiązania odsetkowego), z którym nie wiąże się obowiązek zapłaty odsetek od kwoty tego zobowiązania (zapłaty odsetek od odsetek), drugie z nich ten obowiązek będzie rodziło. Zatem w sensie ekonomicznym i cywilistycznym efekt kapitalizacji odsetek jest analogiczny jak w sytuacji, w której dłużnik spłaca wierzycielowi kwotę należnych odsetek, zaś wierzyciel kwotę tę przekazuje „zwrotnie” dłużnikowi tytułem pożyczki.

Podobny pogląd wyrażony został także w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 17 lipca 2014 r. (sygn. akt II FSK 1995/12), w którym Sąd – oddalając skargę kasacyjną podatnika od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 19 kwietnia 2012 r. (sygn. akt III SA/Wa 1051/11) stwierdził: Kapitalizacja odsetek nie jest zdefiniowana w u.p.d.o.p., choć jej przepisy posługują się tym terminem (przykładowo w art. 12 ust. 4 pkt 1 oraz art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a). Należy ją jednak traktować na równi z datą faktycznego uzyskania odsetek, gdyż na gruncie tej ustawy powoduje ten sam efekt. Zakresu znaczeniowego tego terminu nie definiują również inne ustawy, niemniej jednak kapitalizacja odsetek polega na ich doliczeniu do kwoty głównej długu (tak przyjmuje się również w piśmiennictwie - zob. np. M. Wróblewski, S. Krempa, Kapitalizacja odsetek a obowiązek pobrania podatku zryczałtowanego przed 1 stycznia 2007 r., "Przegląd Podatkowy" 2007, nr 3, s. 37-38; P. Małecki, Komentarz do art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w: P. Małecki, M. Mazurkiewicz, CIT. Podatki i rachunkowość. Komentarz, LEX 2013). Jeśli w przypadku kapitalizacji dochodzi do "dopisania" naliczonych odsetek do pierwotnej kwoty pożyczki (kredytu) za zgodą wierzyciela, to należy uznać to za sposób zadysponowania naliczonych odsetek, który czyni zadość roszczeniu pożyczkodawcy (kredytodawcy) o ich zwrot. Tym samym, już od dnia kapitalizacji wierzyciel uzyskuje korzyść ekonomiczną w postaci zwiększenia kwoty, od której naliczane są dalsze odsetki, zaś z datą kapitalizacji odsetki tracą odrębny od kwoty głównej byt prawny, tj. stają się częścią kwoty głównej z wszelkimi tego konsekwencjami. W momencie ostatecznego rozliczenia nie mamy już do czynienia ze spłacanymi odsetkami, a jedynie ze spłatą powiększonej kwoty głównej pożyczki (kredytu), w efekcie kapitalizacja wywiera ten sam skutek prawny co zapłata, ponieważ zmniejsza kwotę odsetek do zapłaty. W wyniku kapitalizacji odsetek pożyczkobiorca (kredytobiorca) pozostawia odsetki do dyspozycji pożyczkodawcy (kredytodawcy), który z kolei rozporządza nimi poprzez doliczenie ich do kwoty kapitałowej pożyczki (kredytu). (…) w momencie kapitalizacji odsetek, dokonanej zgodnie z zawartą umową pożyczki, pożyczkodawca uzyskał przychód podatkowy o takiej wartości, natomiast pożyczkobiorca - prawo do zaliczenia jej do kosztów uzyskania przychodów (identycznie - zob. wyrok NSA z dnia 31 października 2012 r. sygn. akt II FSK 484/11).

W ocenie tut. Organu, na akceptację nie zasługuje również przedstawiony przez Spółkę pogląd, że: Dla zastosowania nowych przepisów w zakresie tzw. niedostatecznej kapitalizacji, istotne jest więc, aby doszło do zaciągnięcia zobowiązania i żeby zaciągający zadłużenie faktycznie uzyskał finansowanie (żeby przekazano mu kwotę finansowania dłużnego) po dniu 31 grudnia 2014 r.

Z uwagi na fakt, że umowa pożyczki ma charakter konsensualny, w treści art. 7 ust. 1 ustawy zmieniającej ustawodawca zawarł postanowienie, iż przepisy w brzmieniu zmienionym ustawą nie znajdą zastosowania w przypadku tych umów pożyczek, w których świadczenie wierzyciela (pożyczkodawcy) „w sposób realny” zostało przez ten podmiot wykonane przed 1 stycznia 2015 r. Nie oznacza to jednak, że dla celów przepisów o niedostatecznej kapitalizacji ustawodawca definiuje umowę pożyczki wyłącznie jako umowę w przypadku której dochodzi do faktycznego przekazania po dniu 31 grudnia 2014 r. przez wierzyciela na rzecz dłużnika środków pieniężnych (gotówki).

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że w świetle art. 7 ust. 1 ustawy zmieniającej przepisy art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2015 r. mają i będą mieć zastosowanie do odsetek (naliczonych i zapłaconych lub skapitalizowanych) od kwot skapitalizowanych po dniu 31 grudnia 2014 r. i doliczonych do kwoty głównej finansowania udzielonego i przekazanego przez podmiot powiązany przed 1 stycznia 2015 r.

Interpretacja dotyczy:

• zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia,
• zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
  
  

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.