Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB4/4511-574/15-2/MS
z 21 lipca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 7 maja 2015 r. (data wpływu 11 maja 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 maja 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Sprzedaż nieruchomości

Joanna (dalej „Wnioskodawczyni” lub „Podatniczka”) w dniu 31 lipca 2013 roku sprzedała nieruchomość zabudowaną (dalej „Nieruchomość”). W dniu 9 kwietnia 2014 roku Podatniczka złożyła w Urzędzie Skarbowym deklarację PIT-39 o wysokości dochodu (poniesionej straty) osiągniętego za rok 2013 z tytułu zbycia przedmiotowej nieruchomości, w którym zadeklarowała dochód zwolniony na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przedmiotową Nieruchomość Wnioskodawczyni nabyła w drodze dziedziczenia po swojej matce, Pelagii zmarłej w dniu 25 stycznia 2013 roku. Akt poświadczenia dziedziczenia został sporządzony przed notariuszem w dniu 28 marca 2013 roku.

Sytuacja życiowa Podatniczki.

Wnioskodawczyni jest osobą niepełnosprawną, z orzeczonym znacznym stopniem niepełnosprawności. Orzeczenie wydane przez Miejski Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w dniu 22 listopada 2006 r. stwierdza, że stan zdrowia Wnioskodawczyni uzasadnia zaliczenie do znacznego stopnia niepełnosprawności w myśl przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. W dokumencie wskazano również, że Wnioskodawczyni wymaga stałej opieki i pomocy osób drugich w pełnieniu ról społecznych i codziennej egzystencji oraz, że orzeczony stopień niepełnosprawności ma charakter trwały. Orzeczenie wydano na stałe. Przyczyną niepełnosprawności jest nieuleczalne i postępujące schorzenie - stwardnienie rozsiane. Na obecnym etapie choroby Wnioskodawczyni porusza się na wózku inwalidzkim i wymaga stałej opieki i pomocy ze strony rodziny lub innych osób. W chwili obecnej głównym opiekunem Wnioskodawczyni jest Jej mąż oraz w razie potrzeby, Córka. Podatniczka ma 64 lata. Mąż jest osobą starszą, ma 81 lat i stan jego zdrowia może wkrótce nie pozwolić na samodzielną i pełną opiekę nad małżonką.

W chwili obecnej Wnioskodawczyni zamieszkuje wraz z mężem. Mieszkanie stanowi współwłasność małżeńską. Mieszkanie położone jest w budynku wielokondygnacyjnym, na 10-tym piętrze. W budynku zainstalowana jest winda, jednak ze względów konstrukcyjnych budynek nie jest przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych, bowiem wyjście z budynku wymaga pokonania dodatkowych schodów dzielących wejście do budynku od windy. Wnioskodawczyni, poruszająca się na wózku inwalidzkim, wraz z opiekującym się Nią mężem nie są w stanie wyjść z budynku bez dodatkowej pomocy. Z tego względu pomoc męża jest niewystarczająca,
aby Wnioskodawczyni mogła wyjść na zewnątrz i każdorazowo przeniesienie wózka inwalidzkiego Wnioskodawczyni na zewnątrz budynku wymaga angażowania osób trzecich. W konsekwencji warunki techniczne budynku znacząco utrudniają, a docelowo (w sytuacji, jeśli stan zdrowia męża Wnioskodawczyni nie pozwoli na dalszą opiekę) mogą uniemożliwić kontakt Wnioskodawczyni ze światem zewnętrznym oraz zapewnienie regularnej opieki lekarskiej.

Planowany zakup lokalu mieszkalnego.

W związku z opisaną sytuacją zdrowotną i osobistą, Wnioskodawczyni planuje zakup nowego mieszkania zlokalizowanego na parterze budynku, które spełniałoby techniczne warunki do przystosowania do potrzeb osoby niepełnosprawnej. W nowym mieszkaniu Podatniczka uzyskałaby możliwość poruszania się na wózku inwalidzkim tylko przy pomocy najbliższej rodziny oraz dostęp do mieszkania z zewnątrz, bez każdorazowego angażowania osób trzecich, jak ma to miejsce obecnie. W zamiarze, nowe mieszkanie Wnioskodawczyni, byłoby również położone w bardziej dogodnej lokalizacji, tj. bliżej miejsca zamieszkania Córki, tak aby ułatwić udzielenie pomocy Podatniczce w razie konieczności.

Podatniczka rozważa zakup nieruchomości od swojej Córki, która zamieszkuje i jednocześnie jest właścicielem innego (niż zamieszkiwany przez nią) lokalu mieszkalnego, położonego na parterze tego samego budynku. Zakup przedmiotowego mieszkania podyktowany byłby bezpośrednim sąsiedztwem Córki, jak również położeniem lokalu na parterze budynku, z dogodnym dostępem dla wózka inwalidzkiego. Lokalizacja mieszkania i jego odpowiednie przystosowanie, umożliwiłoby codzienne wsparcie i opiekę że strony Córki w przypadku dalszego pogorszenia się stanu zdrowia Wnioskodawczyni lub Jej Męża. Zakup mieszkania zostałby sfinansowany z dochodu osiągniętego że sprzedaży nieruchomości .

W przypadku zakupu mieszkania niezbędne byłoby wykonanie generalnego remontu mieszkania oraz prac adaptacyjnych w mieszkaniu. Z przyczyn natury obiektywnej Wnioskodawczyni
nie będzie miała możliwości zamieszkania w lokalu bezpośrednio po jego zakupie, lecz dopiero po wykonaniu generalnego remontu. Wnioskodawczyni przewiduje, że z uwagi na konieczność wykonania prac remontowych i adaptacyjnych, przystosowanie lokalu mogłoby w praktyce trwać nawet około 2 lat. W związku z powyższym wystąpi sytuacja, że w nowym mieszkaniu Wnioskodawczyni nie zamieszka bezpośrednio po jego zakupie, lecz zmiana miejsca zamieszkania może nastąpić w okresie około 2 lat od nabycia. W czasie remontu Wnioskodawczyni będzie zamieszkiwać w dotychczasowym mieszkaniu.

Na koniec Wnioskodawczyni wskazuje, że lokal mieszkalny, który ewentualnie byłby przedmiotem sprzedaży przez Córkę na rzecz Wnioskodawczyni został przez Córkę nabyty od Dziadka (i jednocześnie ojca Wnioskodawczyni) - Stanisława w drodze darowizny i zniesienia współwłasności, odpowiednio w 1999 i roku oraz 2004 roku.

W związku z opisaną sytuacją życiową Wnioskodawczyni oraz planowaną transakcją nabycia nieruchomości , Wnioskodawczyni chciałaby potwierdzić skutki w podatku dochodowym od osób fizycznych związane ze zwolnieniem dochodu ze sprzedaży nieruchomości w Michałowicach na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy w opisanym we wniosku zdarzeniu przyszłym, dokonując nabycia lokalu mieszkalnego od Córki Wnioskodawczyni zrealizuje własny cel mieszkaniowy, a zatem dochód wydatkowany na zakup przedmiotowego mieszkania będzie korzystał ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
   
2. W przypadku, jeśli odpowiedź na pytanie powyżej byłaby negatywna, Wnioskodawczyni prosi o wskazanie, jakie warunki zdaniem tutejszego organu powinny zostać spełnione, aby dochód wydatkowany na zakup i przystosowanie I mieszkania korzystał ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy, jako wydatkowany na własne cele mieszkaniowe?
   
   

Zdaniem Wnioskodawczyni.

Wydatkowanie dochodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości w Michałowicach, na zakup lokalu mieszkalnego od Córki, będzie stanowiło realizację własnych celów mieszkaniowych, o których mowa w przepisach art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: „ustawa” lub „updof”). W konsekwencji dochód wydatkowany na zakup opisanego we wniosku lokalu mieszkalnego (lub innego, spełniającego podobne warunki techniczne i użytkowe), będzie korzystał ze zwolnienia w części, jaka proporcjonalnie odpowiada udziałowi poniesionych wydatków na zakup mieszkania - w osiągniętych przychodach z odpłatnego zbycia nieruchomości.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy, źródłami przychodów jest m.in. odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
   
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, i
   
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
   
4. innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku i odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W związku z tym, nieruchomość, nabyta w drodze spadkobrania przez Wnioskodawczynię w 2013 roku i następnie sprzedana przez nią w tym samym roku, stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy.

Jednakże, po spełnieniu określonych warunków dochód uzyskany z tytułu zbycia przedmiotowej nieruchomości może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 updof, zwolnione z podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, którą odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia, odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe. Udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Jednocześnie w art. 21 ust. 25 ustawodawca wskazał, jakiego rodzaju wydatki uważa się za poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, tj. własne cele mieszkaniowe:

1. wydatki poniesione na:
   1. nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
   
   
   2. nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej
   
   
   3. nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
   
   
   4. budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
   5. rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego
   
   - położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej,
   
2. wydatki poniesione na:
   1. spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), na cele określone w pkt 1,
   
   
   2. spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), na spłatę kredytu (pożyczki), o którym mowa w lit. a),
   
   
   3. spłatę każdego kolejnego kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), na spłatę kredytu (pożyczki), o których mowa w lit. a) lub b)
   
   - w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, z zastrzeżeniem ust. 29 i 30,
   
3. wartość otrzymanego w ramach odpłatnego zbycia w drodze zamiany znajdującego się w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej:
   1. budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, lub
   
   
   2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, lub udziału w tych prawach, lub
   
   
   3. gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie przeznaczonych pod budowę budynku mieszkalnego, w tym również gruntu lub udziału w gruncie albo prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, lub
   4. gruntu, udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z budynkiem lub lokalem wymienionym w lit. a).
   
   
   

Zgodnie z art. 30e ust. 4 updof, po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu i podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
   
   

Ponadto w ust. 30 art. 21 ustawy ustawodawca zastrzegł, że zwolnienie, o którym mowa w przepisie ust. 1 pkt 131 nie ma zastosowania do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, które podatnik uwzględnił korzystając z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym oraz do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, którymi sfinansowane zostały wydatki określone w ust. 25 pkt 1, uwzględnione przez podatnika korzystającego z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Jednakże przepis ten nie ma zastosowania w sytuacji Wnioskodawczyni.

W związku z powyższym, warunkiem skorzystania z ulgi podatkowej określonej ww. przepisach jest wydatkowanie osiągniętego dochodu w ustawowym terminie i wyłącznie na własne cele mieszkaniowe określone przez ustawodawcę w art. 21 ust. 25 updof. Wnioskodawczyni, będzie zatem uprawniona do zwolnienia z opodatkowania dochodu ze sprzedaży nieruchomości, o ile w okresie do dnia 31 grudnia 2015 roku dokona wydatkowania dochodu ze sprzedaży nieruchomości, na własne cele mieszkaniowe, zgodnie z przepisem art. 21 ust. 1 pkt 131 oraz ust. 25 ustawy.

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, Wnioskodawczyni złożyła zeznanie podatkowe (PIT-39), w którym zadeklarowała dochód zwolniony na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawczyni zamierza w terminie określonym w ww. przepisie dokonać zakupu lokalu mieszkalnego, opisanego we wniosku. Zatem co do zasady spełniony zostanie warunek zwolnienia z opodatkowania dochodu ze sprzedaży, określony w art. 21 ust. 1 pkt 131 oraz ust. 25 pkt 1 lit. a) ustawy, tj. dochód zostanie wydatkowany na nabycie lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość - w okresie 2 lat od końca roku, w którym został osiągnięty dochód ze sprzedaży nieruchomości.

Decydującym kryterium zwolnienia dochodu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy, jest jednak ustalenie, czy sposób wydatkowania dochodu przez Wnioskodawczynię, będzie stanowił realizację „własnych celów mieszkaniowych”. Brzmienie przepisów wskazuje, że jest to warunek konieczny do zastosowania zwolnienia, jednocześnie ustawodawca nie zawarł w przepisach definicji pojęcia „własne cele mieszkaniowe”, ograniczając się w przepisie art. 21 ust. 25 ustawy do wskazania zamkniętego katalogu wydatków, które uważa za poniesione na własne cele mieszkaniowe.

W licznym orzecznictwie dotyczącym wykładni przepisów art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy dominujące jest stanowisko, że warunkiem skorzystania ze zwolnienia podatkowego jest wykazanie przez podatnika, że były to jego własne cele mieszkaniowe. W tym kontekście kluczowa jest wykładnia pojęcia „własne cele mieszkaniowe”.

W wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 20 października 2014 r. (sygn. I SA/Łd. 908/14) sąd stwierdził, że „wydatkowanie przychodu na własne cele mieszkaniowe oznacza, że celem podatnika jest dążenie, aby w tym nowym lokalu mieszkać. Wyraz „mieszkaniowe” w wyrażeniu „własne cele mieszkaniowe” należy odnosić do zamiaru zamieszkiwania związanego z różnymi sposobami wydatkowania przychodu, a nie do wydatkowania przychodu na nabycie mieszkania w znaczeniu przedmiotowym, bo przecież ustawodawca wyraźne przewidział, że cele mieszkaniowe mogą być zrealizowane także poprzez wydatki związane z innymi przedmiotami (np. dom, grunt).”

Zdaniem Podatniczki, kluczowa w wykładni pojęcia „własne cele mieszkaniowe” jest celowość działania podatnika, która ma prowadzić do zamieszkania w nabytej nieruchomości. Pojęcie „własne celd mieszkaniowe” oznacza, że wydatkowanie dochodu w sposób określony w przepisach powinno realizować własne, tj. indywidualne cele podatnika, który z ulgi korzysta. Tym samym cele te mogą wynikać ze szczególnej sytuacji finansowej, prawnej, zdrowotnej, czy wreszcie osobistej danej osoby. Inne bowiem będą „własne cele mieszkaniowe” wielodzietnej rodziny, inne osoby samotnej, a zupełnie inne osoby niepełnosprawnej. W danych okolicznościach faktycznych podatnik powinien wykazać, że nabyta nieruchomość mieszkalna realizuje jego własne cele mieszkaniowe.

Zdaniem Wnioskodawczyni nabycie przez nią opisanego we wniosku lokalu mieszkalnego wynika z obiektywnie, trudnej sytuacji życiowej, która determinuje jej „własne cele mieszkaniowe”. Wnioskodawczyni jest osobą niepełnosprawną, niezdolną do samodzielnej egzystencji i wymagającą stałej opieki osób drugich, co potwierdza wydane na stałe orzeczenie o niepełnosprawności. W chwili obecnej Wnioskodawczynią opiekuje się mąż, jednakże ze względu na jego stan zdrowia może być niezbędna pomoc rodziny (Córka) lub wyspecjalizowanej opieki lekarskiej. Jak wskazano, mieszkanie, w którym Wnioskodawczyni obecnie zamieszkuje nie spełnia w pełni jej potrzeb życiowych, tj. mieszkanie w sposób znaczący utrudnia funkcjonowanie Jej i Jej rodzinie. Jednocześnie ze względów technicznych budynek, w którym znajduje się mieszkanie, jest nieprzystosowany do potrzeb osoby niepełnosprawnej, co czyni obecne mieszkanie niefunkcjonalnym. W każdym momencie lokal, w którym teraz mieszka, może uniemożliwić Wnioskodawczyni i Jej mężowi dalsze zapewnienie jej potrzeb życiowych, w sytuacji jeśli stan zdrowia Jej lub Jej męża ulegnie pogorszeniu. Dążąc do zabezpieczenia i spełnienia swoich potrzeb mieszkaniowych Wnioskodawczyni zamierza nabyć lokal mieszkalny od Córki. Jak przedstawiono, nowy lokal mieszkalny, zlokalizowany na parterze budynku, będzie spełniał niezbędne warunki techniczne do przystosowania, do potrzeb osoby niepełnosprawnej. W szczególności możliwe będzie dokonanie w lokalu oraz budynku prac adaptacyjnych, które umożliwią Wnioskodawczyni i Jej mężowi, wychodzenie na zewnątrz mieszkania bez każdorazowej pomocy osób trzecich. Ponadto, nowe mieszkanie będzie zlokalizowane w bezpośrednim sąsiedztwie i Córki, co umożliwi, w razie konieczności, codzienne wsparcie w opiece. Tym samym w ocenie Podatniczki, zakup mieszkania na ul. Radnej będzie stanowił wydatkowanie dochodu na własne cele mieszkaniowe.

Jednocześnie, jak wskazano, ze względów prawnych i technicznych przystosowanie nowego lokalu oraz części wspólnej budynku, może przekroczyć okres nawet 2 lat od momentu zakupu mieszkania. Zdaniem Wnioskodawczyni okoliczności te nie wykluczają możliwości skorzystania z ulgi podatkowej przewidzianej w art. 21 ust.1 pkt 131.

Przepisy art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy nie formułują żadnego warunku odnoszącego się do momentu zamieszkania w nabytym mieszkaniu - aby doszło do realizacji celu mieszkaniowego. Jako warunek decydujący dla zwolnienia dochodu z opodatkowania wskazano, aby w ciągu 2 letniego okresu (od osiągnięcia dochodu ze sprzedaży) podatnik wydatkował dochód na nabycie nieruchomości na cele mieszkaniowe. Zatem warunek bezpośredniego zamieszkania w nabytej nieruchomości, w szczególności przed upływem 2 letniego okresu, nie został w żaden sposób zdefiniowany w przepisach. Istotne jest aby nabycie mieszkania podyktowane było obiektywną potrzebą wykorzystana lokalu na cele mieszkaniowe (z wyroku WSA w Łodzi z 20 października 2014 r., sygn. I SA/Łd 908/14).

Co więcej, warunek zamieszkania w nabytej nieruchomości bezpośrednio po jej zakupie, w sposób oczywisty nie może być wywiedziony ze względu na brzmienie samych przepisów dotyczących zwolnienia. Konstrukcja analizowanej ulgi podatkowej dopuszcza możliwość, że ze zwolnienia może korzystać również wydatkowanie dochodu na zakup nieruchomości gruntowej z przeznaczeniem na cele mieszkaniowe. Ustawodawca dopuszcza więc możliwość znaczącego „odstępu” czasowego między wydatkowaniem dochodu, a faktycznym zrealizowaniem „celu mieszkaniowego” w postaci wybudowania domu na takim gruncie. Tym samym nie pozbawia podatnika prawa do ulgi również zakup mieszkania, w którym nie zamieszka on bezpośrednio po zakupie, o ile z uzasadnionych (obiektywnych) powodów zamieszkanie będzie możliwe w późniejszym czasie. Każdorazowo to na Podatniku ciąży obowiązek wykazania, że własny cel mieszkaniowy został zrealizowany.

Również w licznym orzecznictwie oraz stanowiskach organów podatkowych nie pojawia się warunek, aby podatnik zamieszkał w lokalu bezpośrednio po jego zakupie. Jak wskazano w wyroku WSA w Warszawie z dnia 22 października 2014 r. (sygn. III SA/Wa 1028/14), przemawia za tym wykładnia systemowa wewnętrzna. Sąd stwierdził, że „w art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. "a" oraz - tym bardziej - lit. "c", ustawa wskazuje, że realizacja własnych celów mieszkaniowych ma miejsce także wtedy, gdy podatnik za środki pochodzące ze zbycia nieruchomości nabędzie - oczywiście zawsze w stosownym terminie dwóch lat – własność lub użytkowanie wieczyste gruntu. Nabycie samego gruntu jest więc przez Ustawodawcę traktowane jako realizacja własnego celu mieszkaniowego, choć przecież na samym gruncie zamieszkać nie można. Nie da się więc obronić poglądu Ministra, że Ustawodawcy zależało na tym, aby nabyte mieszkanie (mieszkania) były (niezwłocznie po nabyciu) zamieszkane przez podatnika, skoro ten sam Ustawodawca w tym samym przepisie zgodził się na sytuację, w której nabyta nieruchomość (grunt) z definicji nie może zrealizować potrzeb mieszkaniowych rozumianych dosłownie i wąsko, tj. nie może jeszcze służyć jako mieszkanie lub dom, gdyż to mieszkanie lub dom może być na gruncie ewentualnie wybudowane dopiero w przyszłości. Zresztą wybudowanie domu/mieszkania na tym gruncie może nie nastąpić nigdy.”

W innym wyroku (wyrok WSA w Poznaniu z dnia 29 maja 2014 r., sygn.. I SA/Po 809/13), sąd potwierdził prawo podatnika do skorzystania z omawianej ulgi podatkowej w sytuacji, kiedy podatnik w wymaganym 2-letnim okresie nie nabył formalnie lokalu mieszkalnego od dewelopera, lecz jedynie uiścił wpłatę na poczet umówionej ceny sprzedaży. Sąd uznał, że „ustawa wymaga wyłącznie celowości działania podatnika, nie wymaga natomiast, by podatnik nabył określone prawo we wskazanym w tym przepisie terminie. (...) wpłata na poczet umówionej ceny sprzedaży lokalu mieszkalnego całości ceny za mieszkanie jest działaniem podatnika równoznacznym z poniesieniem wydatków na własne cele mieszkaniowe. Jeżeli więc wnioskodawczyni w okresie 2 lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie nieruchomości wydatkuje na rzecz dewelopera tytułem, umowy deweloperskiej środki otrzymane ze sprzedaży działki oraz po wybudowaniu przez dewelopera budynku mieszkalnego Wnioskodawczyni na podstawie umowy deweloperskiej uzyska w nim odrębną własność lokalu mieszkalnego, zostaną spełnione przesłanki uzasadniające zastosowanie art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.f. Fakt, że przeniesienie prawa własności do lokalu na rzecz skarżącej nastąpi po upływie terminu, wynikającego z tego przepisu, nie pozbawi Wnioskodawczyni prawa do tego zwolnienia. Ważne jest to, aby przeniesienie własności nastąpiło przed przedawnieniem zobowiązania podatkowego za rok, w którym podatnik uzyskał dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e u.p.d.f., by organ podatkowy miał możliwość zweryfikowania zasadności skorzystania przez podatnika ze zwolnienia podatkowego. Reasumując sąd stwierdza, że do zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.f. niezbędne jest wydatkowanie przychodu uzyskanego ze zbycia nieruchomości lub prawa majątkowego, o których mowa w art. 30e u.p.d.f., na własne cele mieszkaniowe w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie. Przepis ten nie wymaga jednak, by nabycie prawa własności lokalu, nastąpiło we wskazanym powyżej terminie.” Zatem zapłata ceny na poczet zakupu mieszkania od dewelopera w stanie surowym również stanowi wydatkowanie dochodu na własne cele mieszkaniowe.

W świetle powołanych przepisów oraz orzecznictwa, zdaniem Wnioskodawczyni okoliczność, że w okresie 2 lat lub dłuższym po nabyciu mieszkania nie zamieszka w nabytym lokalu, nie pozbawi jej prawa do skorzystania z omawianej ulgi podatkowej. Okoliczność, że zamieszka ona w nabytym lokalu w okresie późniejszym wynikać będzie z przyczyn natury obiektywnej. Jak wskazano, w okresie między zakupem, mieszkania a zamieszkaniem w lokalu będą wykonywane niezbędne prace remontowe i adaptacyjne mające na celu przystosowanie go do potrzeb osoby niepełnosprawnej.

Zdaniem Wnioskodawczyni, również okoliczność, że w momencie wydatkowania dochodu będzie posiadała z mężem inne mieszkanie, w którym będzie przebywać do czasu zakończenia remontu nabytego lokalu mieszkalnego nie wyklucza zastosowania ulgi podatkowej, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy.

Takie podejście do wykładni omawianych przepisów prezentują również sądy oraz organy podatkowe. W orzecznictwie wskazuje się, ze okoliczność posiadania innej nieruchomości mieszkalnej w momencie nabycia nie wyklucza stosowania ulgi, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy (m.in. WSA w Łodzi w wyroku 20 października 2014 r., Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach z interpretacji z 20 lutego 2015 r. IBPBII/2/415-1041/14/MM). Sądy oraz organy podatkowe potwierdzają, że choć wyliczenie wydatków na własne cele mieszkaniowe ma charakter wyczerpujący, jednakże ustawodawca nie zastrzegł, że własne cele mieszkaniowe można realizować wyłącznie poprzez zakup jednego mieszkania i jego wyremontowanie. Tym samym możliwe jest skorzystanie ze zwolnienia w przypadku, jeśli podatnik posiada już jedną nieruchomość, a następnie nabywa kolejną lub też wydatkuje dochód ze sprzedaży na zakupu dwóch lub więcej nieruchomości mieszkalnych, o ile jest w stanie wykazać, że zakup tych nieruchomości zaspokaja jego (własne) potrzeby mieszkaniowe.

Stanowisko to potwierdził również Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 5 marca 2015 r. (sygn. IPPB1/415-1467/14-4/JS), stwierdzając, że „ustawodawca nie zastrzegł również, że wydatki na własne cele mieszkaniowe podatnika ograniczać się, muszą do nabycia np. jednego lokalu, czy budynku mieszkalnego oraz zameldowania w tej nieruchomości. Jednakże warunkiem zastosowania omawianego zwolnienia jest realizowanie w zakupionych lokalach własnych potrzeb mieszkaniowych. Jest to cel nadrzędny, przez pryzmat którego należy interpretować ww. przepis.”

Podsumowując, w świetle opisanej we wniosku sytuacji życiowej Wnioskodawczyni, Jej zdaniem, nabycie lokalu mieszkalnego od Córki, będzie stanowiło realizację Jej własnych celów mieszkaniowych. W konsekwencji, jeśli Wnioskodawczyni zamieszka w lokalu po upływie około 2 lat od nabycia lokalu mieszkalnego, i z uzasadnionych powodów w okresie tym lokal był w trakcie przystosowania do potrzeb Wnioskodawczyni, jednakże w okresie przed upływem okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego (tj. w okresie 5 lat od końca roku, w którym nastąpiło wydatkowanie dochodu) Wnioskodawczyni faktycznie zrealizuje własne cele mieszkaniowe, to dochód w części wydatkowanej na zakup opisanego lokalu mieszkaniowego będzie korzystał ze zwolnienia.

Na koniec, z ostrożności, w sytuacji jeśli tutejszy organ nie przyznałby racji Podatniczce, prosi Ona (pytanie 2) o wskazanie, jakie okoliczności, zdaniem tutejszego organu, powinny być spełnione aby nabyty lokal w sytuacji życiowej w jakiej się znajduje, stanowił wydatkowanie dochodu ze sprzedaży nieruchomości, na własne cele mieszkaniowe i tym samym skorzystał ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawczyni.

Z uwagi na fakt, że dochód uzyskany z odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pyt. Nr 2 stało się bezprzedmiotowe.

Jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie różniło się od zdarzenia przyszłego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia przyszłego.

Odnosząc się natomiast do powołanych przez Wnioskodawczynię interpretacji indywidualnych należy stwierdzić, że interpretacje te zapadły w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

W związku z powyższym wyjaśnieniem pytanie Nr 2 zadane przez Wnioskodawczynię stało się bezprzedmiotowe i wobec tego odstąpiono od udzielenia na nie odpowiedzi. Skoro bowiem w przedstawionym zdarzeniu przyszłym dokonując nabycia lokalu mieszkalnego od córki, Wnioskodawczyni zrealizuje własny cel mieszkaniowy, to bezzasadnym jest rozstrzyganie kwestii spełnienia warunków do zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.