2015.10.08 - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-1-3/4510-229/15/PC
z 8 października 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku który wpłynął do tut. BKIP 24 lipca 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie ustalenia, czy do odsetek wypłacanych przez Spółkę w ramach Umowy będą miały zastosowanie przepisy dotyczące niedostatecznej kapitalizacji, tj. art. 16 ust. 1 pkt 60 i art. 16 ust. 1 pkt 61 updop (pytanie oznaczone we wniosku numerem 1) - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 lipca 2015 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie ustalenia, czy do odsetek wypłacanych przez Spółkę w ramach Umowy będą miały zastosowanie przepisy dotyczące niedostatecznej kapitalizacji, tj. art. 16 ust. 1 pkt 60 i art. 16 ust. 1 pkt 61 updop.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest członkiem międzynarodowej Grupy kapitałowej. Wraz z innymi podmiotami z Grupy (dalej łącznie jako „Uczestnicy”), Spółka zamierza przystąpić do umowy o wspólnym zarządzaniu płynnością finansową - zerowanie sald (dalej jako „Umowa”). Umowa ta należy do umów typu cash pooling. Cash pooling jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, pozwalając na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jednego z uczestników z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych Uczestników.

Wnioskodawca jest podmiotem posiadającym w Polsce nieograniczony obowiązek podatkowy. Niektórzy Uczestnicy posiadają nieograniczony obowiązek podatkowy w krajach innych niż Polska (dalej jako „Uczestnicy Zagraniczni”).

Usługa objęta Umową świadczona będzie przez zlokalizowany w Szwecji oddział banku (z główną siedzibą w Danii), przy czym w odniesieniu do Wnioskodawcy Umowa ta może być częściowo obsługiwana przez oddział tego samego banku zlokalizowany w Polsce (dalej jako „Bank”). Poszczególni Uczestnicy są równoprawnymi stronami Umowy z podmiotem niepowiązanym (Bankiem) i nie realizują wzajemnie na swoją rzecz żadnych świadczeń. Bank natomiast udostępnia Uczestnikom platformę do zarządzania płynnością oraz obsługuje wykorzystywane w ramach Umowy rachunki oraz dokonuje przelewów.

Umowa, do której przystąpić zamierza Spółka, jest umową cash poolingu typu rzeczywistego, tj. w ramach jej wykonywania dochodzi do rzeczywistego przepływu środków finansowych pomiędzy Uczestnikami.

Celem zawarcia Umowy jest polepszenie płynności finansowej Uczestników w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Z perspektywy Spółki oraz innych Uczestników, najistotniejszym efektem zawarcia Umowy będzie wdrożenie procesu efektywnego zarządzania posiadanymi na rachunkach bankowych Uczestników środkami pieniężnymi oraz zadłużeniem spółek tworzących Grupę kapitałową, poprzez poprawę bieżących przepływów pieniężnych i zmniejszenie kosztów odsetkowych. Efekt ten ma zostać osiągnięty poprzez koncentrację środków pieniężnych wszystkich Uczestników na jednym rachunku rozliczeniowym.

W celu realizacji powyższych założeń Bank otworzy specjalny rachunek rozliczeniowy -Rachunek Główny („Rachunek Główny”) dla jednego z Uczestników (tzw. „Pool Leader”), innego niż Wnioskodawca. Jednocześnie, Bank otworzy szereg rachunków dodatkowych -Rachunków Szczegółowych („Rachunki Szczegółowe”), związanych funkcjonalnie z powyższym Rachunkiem Głównym. Posiadaczami Rachunków Szczegółowych będą poszczególni Uczestnicy, którzy przystąpią do Umowy, w tym Spółka. Wskazane Rachunki Szczegółowe prowadzone będą w jednej lub kilku walutach państw członkowskich Europejskiego Obszaru Gospodarczego i/lub Szwajcarii (CHF) i/lub Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej (USD) i/lub Japonii (JPY) i/lub Kanady (CAD), przy czym Rachunki Szczegółowe mogą być otwarte w wielu krajach, w tym w innych niż kraj, w którym jest otwarty Rachunek Główny.

Wpłaty dokonywane na własny Rachunek Szczegółowy przez Spółkę będą zwiększały saldo środków pieniężnych na Rachunku Głównym. Efekt ten będzie osiągnięty poprzez przeniesienie przez Bank salda dodatniego Rachunku Szczegółowego Spółki na Rachunek Główny. Jednocześnie, każdorazowe wypłaty z Rachunku Szczegółowego dokonywane przez Spółkę będą automatycznie powodowały zmniejszenie salda środków pieniężnych na Rachunku Głównym. Saldo na Rachunku Głównym będzie zawsze odzwierciedleniem salda pomiędzy Bankiem a posiadaczem tego rachunku (Pool Leaderem), natomiast saldo na Rachunku Szczegółowym Spółki będzie odzwierciedleniem salda pomiędzy Spółką a Bankiem i zawsze będzie wynosiło zero. Wysokość wypłat dokonywanych przez Spółkę z Rachunku Szczegółowego może być ograniczona wysokością limitu ustalonego pomiędzy Spółką a posiadaczem Rachunku Głównego (o ile taki limit zostanie ustalony), a także wysokością limitu ustalonego pomiędzy Bankiem a posiadaczem Rachunku Głównego dla wszystkich spółek wchodzących w skład Grupy kapitałowej.

Na podstawie ustaleń ze Spółką oraz Pool Leaderem, Bank będzie wyliczał w pierwszej kolejności saldo odsetek należnych/naliczonych na Rachunku Głównym wobec Pool Leadera, a następnie saldo odsetek należnych Spółce z Rachunku Szczegółowego Pool Leadera lub płatnych przez Spółkę na Rachunek Szczegółowy Pool Leadera. Odsetki te kalkulowane są na podstawie salda Rachunku Głównego z każdym z Rachunków Szczegółowych. Salda te są rezultatem bieżących operacji finansowych Spółki, tj. środków pieniężnych wpłacanych przez Spółkę na Rachunek Szczegółowy i przekazywanych na Rachunek Główny (wpłata) lub wypłacanych przez nią z Rachunku Szczegółowego Spółki w ciężar Rachunku Głównego (wypłata). W zależności od tego, czy na koniec okresu Spółka będzie zobowiązana do zapłaty odsetek (ujemne saldo Rachunku Szczegółowego Spółki z Rachunkiem Głównym) czy uprawniona do otrzymania odsetek (dodatnie saldo Rachunku Szczegółowego Spółki z Rachunkiem Głównym), wyliczone odsetki będą pobierane z Rachunku Szczegółowego Spółki i przekazywane na Rachunek Szczegółowy Pool Leadera lub będą pobierane z Rachunku Szczegółowego Pool Leadera i przekazywane na Rachunek Szczegółowy Spółki.

Odsetki przekazane na Rachunek Szczegółowy Pool Leadera będą następnie dystrybuowane pomiędzy poszczególnych Uczestników, posiadających na koniec okresu saldo dodatnie Rachunku Szczegółowego z Rachunkiem Głównym.

Poziom odsetek, którymi dany Uczestnik (w tym Spółka) będzie obciążany z tytułu salda ujemnego jego Rachunku Szczegółowego z Rachunkiem Głównym, podobnie jak poziom odsetek od sald dodatnich Rachunku Szczegółowego Uczestnika (w tym Spółki) z Rachunkiem Głównym, ustalany będzie przez podmiot niepowiązany - Bank na warunkach wynikających z Umowy.

Z uwagi na sposób przekazywania odsetek na Rachunek Szczegółowy Pool Leadera oraz ich dalszej dystrybucji (konsolidacja odsetek od wielu podmiotów na Rachunku Pool Leadera i ich wypłata na rzecz wielu podmiotów), nie jest możliwe ustalenie ostatecznego beneficjenta odsetek wpłacanych przez Spółkę na Rachunek Szczegółowy Pool Leadera.

W systemie zarządzania płynnością finansową oferowanym przez Bank nie będzie możliwości dokonywania przez Spółkę samodzielnych wypłat lub wpłat bezpośrednio na Rachunek Główny.

Za czynności wykonywane w ramach usługi zarządzania płynnością finansową Bank będzie pobierał wynagrodzenie.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy do odsetek wypłacanych przez Spółkę w ramach Umowy będą miały zastosowanie przepisy dotyczące niedostatecznej kapitalizacji, tj. art. 16 ust. 1 pkt 60 i art. 16 ust. 1 pkt 61 updop?

(pytanie oznaczone we wniosku numerem 1).

Zdaniem Wnioskodawcy, do odsetek wypłacanych w ramach Umowy nie będą miały zastosowania przepisy dotyczące niedostatecznej kapitalizacji, tj. art. 16 ust. 1 pkt 60 i art. 16 ust. 1 pkt 61 updop.

Zgodnie art. 16 ust. 1 pkt 60 updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek od pożyczek udzielonych spółce przez podmiot posiadający bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udzielonych łącznie przez podmioty posiadające łącznie bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec podmiotów posiadających bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, uwzględniającego również zadłużenie z tytułu pożyczek, przekroczy łącznie wartość kapitału własnego spółki - w proporcji, w jakiej wartość zadłużenia przekraczająca wartość kapitału własnego spółki pozostaje do całkowitej kwoty tego zadłużenia wobec tych podmiotów, określonej na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc zapłaty odsetek od pożyczek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu własnego takiej spółdzielni.

Zgodnie z pkt 61 ww. artykułu, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek od pożyczek udzielonych spółce przez inną spółkę, jeżeli w obu tych spółkach ten sam podmiot bezpośrednio lub pośrednio posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę wobec spółki udzielającej pożyczki oraz wobec podmiotów posiadających bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) spółki otrzymującej pożyczkę, uwzględniającego również zadłużenie z tytułu pożyczek, przekroczy łącznie wartość kapitału własnego spółki otrzymującej pożyczkę - w proporcji, w jakiej wartość zadłużenia przekraczająca wartość kapitału własnego spółki pozostaje do całkowitej kwoty tego zadłużenia, określonej na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc zapłaty odsetek od pożyczek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu własnego takiej spółdzielni.

Wnioskodawca zwraca uwagę, że cash pooling jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, pozwalając na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jednego z uczestników z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych Uczestników. W związku z powyższym zauważyć należy, że cash pooling nie jest formą pożyczki udzielanej sobie nawzajem przez uczestniczące w nim podmioty.

Stosownie natomiast do treści art. 16 ust. 7b updop, za pożyczkę uważa się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy; przez pożyczkę tę rozumie się także kredyt, emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokatę.

Zdaniem Spółki, transfery środków pieniężnych dokonywane pomiędzy rachunkami w ramach Umowy, nie mieszczą się w zakresie definicji pożyczki określonej w art. 16 ust. 7b updop.

W opisywanym zdarzeniu przyszłym nie dochodzi do zawarcia umowy pożyczki, w której określony podmiot zobowiązywałby się do przeniesienia określonej sumy pieniędzy na rzecz innego, konkretnie wskazanego podmiotu. Uczestnicy wyrażają jedynie gotowość wprowadzania swoich środków pieniężnych do cash poolingu w celu usprawnienia przepływów finansowych w Grupie. Tym samym, przystąpienie do Umowy nie wiąże się z określeniem sumy środków finansowych, które dany Uczestnik udostępnia innemu Uczestnikowi. Co więcej, nie jest skonkretyzowana druga strona domniemanej umowy mającej za przedmiot udostępnienie środków pieniężnych. Wynika to z faktu, że w ramach Umowy nie będzie możliwości powiązania środków pieniężnych przeznaczonych na pokrycie danego, przejściowego niedoboru (salda ujemnego) na Rachunku Szczegółowym, ze środkami pochodzącymi od jednego, konkretnego Uczestnika, finansującego saldo ujemne (ponieważ środki te pochodzić będą z nadwyżek wygenerowanych przez wielu Uczestników).

Ponadto, transfery środków pieniężnych w ramach Umowy dokonywane będą automatycznie. Żaden z Uczestników nie będzie składał dyspozycji wykonania transferu. Żaden z Uczestników nie będzie posiadał informacji o podmiocie, którego środki będą w danym momencie wykorzystywane. Ze względu na specyfikę Umowy, w której będzie dochodzić do grupowania, a dopiero później dystrybucji środków, uzyskanie takiej informacji nie będzie w ogóle możliwe. W rezultacie, Uczestnicy korzystający ze środków finansowych z Rachunku Głównego nie mają możliwości zidentyfikowania, od którego konkretnie innego Uczestnika pochodzą środki finansowe przez nich wykorzystywane (ponieważ środki na Rachunku Głównym pochodzą z nadwyżek gotówki innych Uczestników). Z tego samego powodu, Uczestnicy generujący nadwyżki gotówki (przekazywane bezpośrednio na Rachunek Główny), nie mają możliwości zidentyfikowania innych, konkretnych Uczestników, korzystających z udostępnionych nadwyżek (w rezultacie połączenia i „wymieszania” środków na Rachunku Głównym).

W rezultacie, przedmiot i druga strona takiego przepływu nie są skonkretyzowane. Powyższe oznacza, że w Umowie nie będą występować pożyczki rozumiane jako stosunek prawny, w którym jeden podmiot zobowiązuje się przenieść na własność innego, konkretnego podmiotu, określoną ilość pieniędzy, a biorący pożyczkę zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy. W rezultacie, transfery pieniężne dokonywane na podstawie Umowy nie mogą być klasyfikowane jako pożyczki, o których mowa w art. 16 ust. 7b updop.

Stanowisko, zgodnie z którym operacje takie jak wykonywane w ramach Umowy nie spełniają przesłanek do zastosowania przepisów o niedostatecznej kapitalizacji znajduje potwierdzenie w interpretacjach organów podatkowych. Stanowisko takie zaprezentował m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z 8 lipca 2013 r. sygn. IPTPB3/423-141/13-6/MF: w przypadku „cash poolingu” mamy do czynienia z trzema przynajmniej podmiotami, a mianowicie: podmiotem posiadającym wolne środki finansowe, podmiotem posiadającym niedobór tych środków oraz bankiem występującym w roli pośrednika działającego we własnym imieniu. Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot. Spółka uczestnicząc w cash poolingu nie jest zobowiązana do przeniesienia z góry ustalonej ilości pieniędzy na rzecz określonego podmiotu. W konsekwencji powołane przepisy dotyczące niedostatecznej kapitalizacji w opisanej strukturze nie powinny mieć zastosowania, z uwagi na niespełnienie jednej z przesłanek wskazanej w tych przepisach: podstawą dokonywanych transferów w ramach struktury nie będą bowiem pożyczki, o których mowa w tych przepisach. Podobne stanowisko zaprezentował również Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 19 czerwca 2013 r. sygn. IPPB5/423-388/13-2/JC.

Analogiczne stanowisko w odniesieniu do zbliżonych bądź identycznych ze zdarzeniem przyszłym stanów faktycznych prezentują sądy administracyjne, m.in. w następujących wyrokach:

WSA w Warszawie z 18 lutego 2015 r., sygn. akt III SA/Wa 1908/14;
WSA w Warszawie z 30 stycznia 2015 r., sygn. akt III SA/Wa 1144/14;
WSA w Wrocławiu z 9 stycznia 2015 r., sygn. akt I SA/Wr 2080/14;
WSA w Łodzi z 11 września 2014 r., sygn. akt I SA/Łd 755/14;
WSA w Poznaniu z 28 sierpnia 2014 r., sygn. akt l SA/Po 315/14;
WSA w Krakowie z 23 czerwca 2014 r., sygn. akt I SA/Kr 665/14.

W rezultacie, biorąc pod uwagę, że przepływy środków pieniężnych w ramach Umowy nie będą spełniać definicji pożyczki z art. 16 ust. 7b updop, zaliczenie odsetek pobieranych od Spółki w wyniku uczestnictwa Wnioskodawcy w cash poolingu, do kosztów uzyskania przychodów, nie będzie podlegać ograniczeniom wynikającym z przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 updop.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam co następuje:

Umowa „cash-poolingu” jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash-poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash-pooling i zarządzający systemem, tzw. Pool leadera (Agenta), którym może być wyspecjalizowany bank, jak również jednostka z grupy. Zarządzający systemem w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a w przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników to na jego rachunek trafiają środki finansowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 851 ze zm., dalej „updop”), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Zgodnie z brzmieniem art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 updop, do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się:

odsetek od pożyczek udzielonych spółce przez podmiot posiadający bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udzielonych łącznie przez podmioty posiadające łącznie bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec podmiotów posiadających bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, uwzględniającego również zadłużenie z tytułu pożyczek, przekroczy łącznie wartość kapitału własnego spółki – w proporcji, w jakiej wartość zadłużenia przekraczająca wartość kapitału własnego spółki pozostaje do całkowitej kwoty tego zadłużenia wobec tych podmiotów, określonej na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc zapłaty odsetek od pożyczek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu własnego takiej spółdzielni;
odsetek od pożyczek udzielonych spółce przez inną spółkę, jeżeli w obu tych spółkach ten sam podmiot bezpośrednio lub pośrednio posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę wobec spółki udzielającej pożyczki oraz wobec podmiotów posiadających bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) spółki otrzymującej pożyczkę, uwzględniającego również zadłużenie z tytułu pożyczek, przekroczy łącznie wartość kapitału własnego spółki otrzymującej pożyczkę – w proporcji, w jakiej wartość zadłużenia przekraczająca wartość kapitału własnego spółki pozostaje do całkowitej kwoty tego zadłużenia, określonej na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc zapłaty odsetek od pożyczek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu własnego takiej spółdzielni.

Przy czym, zgodnie z art. 16 ust. 6 updop, wskaźnik procentowy, o którym mowa w ust. 1 pkt 60 i 61, posiadanych udziałów (akcji) w spółce określa się na podstawie liczby praw głosu, jakie w związku z posiadanymi udziałami (akcjami) przysługują danemu podmiotowi; przepis art. 11 ust. 5b stosuje się odpowiednio. W przypadku wspólnika spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, niebędącego akcjonariuszem uważa się, że ten wskaźnik procentowy pozostaje spełniony bez względu na wielkość jego udziału w tej spółce.

Przez pożyczkę, o której mowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61oraz art. 15c rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy; przez pożyczkę tę rozumie się także kredyt, emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokatę; pochodnych instrumentów finansowych nie uważa się za pożyczkę w rozumieniu tego przepisu (art. 16 ust. 7b updop).

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca wraz z innymi podmiotami z Grupy zamierza przystąpić do umowy o wspólnym zarządzaniu płynnością finansową - zerowanie sald. Umowa ta jest umową cash poolingu rzeczywistego. Wnioskodawca jest podmiotem posiadającym w Polsce nieograniczony obowiązek podatkowy. Niektórzy Uczestnicy posiadają nieograniczony obowiązek podatkowy w krajach innych niż Polska. Usługa objęta Umową świadczona będzie przez zlokalizowany w Szwecji oddział banku (z główną siedzibą w Danii), przy czym w odniesieniu do Wnioskodawcy Umowa ta może być częściowo obsługiwana przez oddział tego samego banku zlokalizowany w Polsce. Poszczególni Uczestnicy są równoprawnymi stronami Umowy z podmiotem niepowiązanym (Bankiem) i nie realizują wzajemnie na swoją rzecz żadnych świadczeń. Bank natomiast udostępnia Uczestnikom platformę do zarządzania płynnością oraz obsługuje wykorzystywane w ramach Umowy rachunki oraz dokonuje przelewów. W celu realizacji umowy Bank otworzy specjalny rachunek rozliczeniowy - Rachunek Główny dla Pool Leadera, innego niż Wnioskodawca. Jednocześnie, Bank otworzy szereg rachunków dodatkowych - Rachunków Szczegółowych, związanych funkcjonalnie z powyższym Rachunkiem Głównym. Posiadaczami Rachunków Szczegółowych będą poszczególni Uczestnicy, którzy przystąpią do Umowy, w tym Spółka. Wskazane Rachunki Szczegółowe prowadzone będą w jednej lub kilku walutach, przy czym Rachunki Szczegółowe mogą być otwarte w wielu krajach, w tym w innych niż kraj, w którym jest otwarty Rachunek Główny. Wpłaty dokonywane na własny Rachunek Szczegółowy przez Spółkę będą zwiększały saldo środków pieniężnych na Rachunku Głównym. Efekt ten będzie osiągnięty poprzez przeniesienie przez Bank salda dodatniego Rachunku Szczegółowego Spółki na Rachunek Główny. Jednocześnie, każdorazowe wypłaty z Rachunku Szczegółowego dokonywane przez Spółkę będą automatycznie powodowały zmniejszenie salda środków pieniężnych na Rachunku Głównym. Saldo na Rachunku Głównym będzie zawsze odzwierciedleniem salda pomiędzy Bankiem a posiadaczem tego rachunku (Pool Leaderem), natomiast saldo na Rachunku Szczegółowym Spółki będzie odzwierciedleniem salda pomiędzy Spółką a Bankiem i zawsze będzie wynosiło zero.

Powyższy mechanizm powoduje, że Uczestnicy korzystający ze środków finansowych z Rachunku Głównego nie mają możliwości zidentyfikowania, od którego konkretnie innego Uczestnika pochodzą środki finansowe przez nich wykorzystywane (ponieważ środki na Rachunku Głównym pochodzą z nadwyżek gotówki innych Uczestników). Z tego samego powodu, Uczestnicy generujący nadwyżki gotówki (przekazywane bezpośrednio na Rachunek Główny), nie mają możliwości zidentyfikowania innych, konkretnych Uczestników, korzystających z udostępnionych nadwyżek (w rezultacie połączenia i „wymieszania” środków na Rachunku Głównym). W zależności od tego, czy na koniec okresu Spółka będzie zobowiązana do zapłaty odsetek (ujemne saldo Rachunku Szczegółowego Spółki z Rachunkiem Głównym) czy uprawniona do otrzymania odsetek (dodatnie saldo Rachunku Szczegółowego Spółki z Rachunkiem Głównym), wyliczone odsetki będą pobierane z Rachunku Szczegółowego Spółki i przekazywane na Rachunek Szczegółowy Pool Leadera lub będą pobierane z Rachunku Szczegółowego Pool Leadera i przekazywane na Rachunek Szczegółowy Spółki. Odsetki przekazane na Rachunek Szczegółowy Pool Leadera będą następnie dystrybuowane pomiędzy poszczególnych Uczestników, posiadających na koniec okresu saldo dodatnie Rachunku Szczegółowego z Rachunkiem Głównym. Poziom odsetek, którymi dany Uczestnik (w tym Spółka) będzie obciążany z tytułu salda ujemnego jego Rachunku Szczegółowego z Rachunkiem Głównym, podobnie jak poziom odsetek od sald dodatnich Rachunku Szczegółowego Uczestnika (w tym Spółki) z Rachunkiem Głównym, ustalany będzie przez podmiot niepowiązany - Bank na warunkach wynikających z Umowy. Z uwagi na sposób przekazywania odsetek na Rachunek Szczegółowy Pool Leadera oraz ich dalszej dystrybucji (konsolidacja odsetek od wielu podmiotów na Rachunku Pool Leadera i ich wypłata na rzecz wielu podmiotów), nie jest możliwe ustalenie ostatecznego beneficjenta odsetek wpłacanych przez Spółkę na Rachunek Szczegółowy Pool Leadera. W systemie zarządzania płynnością finansową oferowanym przez Bank nie będzie możliwości dokonywania przez Spółkę samodzielnych wypłat lub wpłat bezpośrednio na Rachunek Główny. Za czynności wykonywane w ramach usługi zarządzania płynnością finansową Bank będzie pobierał wynagrodzenie.

Przepisy prawa cywilnego nie zawierają regulacji odnoszących się do umowy cash poolingu. Stąd też umowę taką zaliczyć należy do umów nienazwanych na gruncie przepisów prawa cywilnego. Tym niemniej cechą takiej umowy jest to, że jeden z podmiotów (uczestnik umowy) przekazuje własne środki finansowe innemu podmiotowi (innemu uczestnikowi umowy), celem pokrycia przez ten inny podmiot zobowiązań pieniężnych. Otrzymane przez podmiot środki finansowe podlegają zwrotowi wraz z wynagrodzeniem za korzystanie z tych środków, określonym w formie odsetek.

Faktycznym celem umowy cash poolingu jest udostępnianie środków pieniężnych pomiędzy podmiotami z grupy oraz osiąganie przez te podmioty korzyści w postaci odsetek.

Nie można zgodzić się z Wnioskodawcą, że do odsetek płaconych przez Spółkę nie znajdą zastosowania przepisy art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 updop z tego powodu, że transfery środków pieniężnych dokonywane pomiędzy rachunkami w ramach Umowy nie mieszczą się w zakresie definicji pożyczki określonej w art. 16 ust. 7b updop, bowiem podmiot i druga strona takiego przepływu nie są skonkretyzowane.

Opisana we wniosku umowa cash poolingu wypełnia przesłanki zaliczenia jej do umowy pożyczki zdefiniowanej w art. 16 ust. 7b updop. W przedmiotowej sprawie mamy bowiem do czynienia z przekazywaniem środków pieniężnych pomiędzy podmiotami (uczestnikami), przy jednoczesnej – wynikającej z logiki struktury zarządzania płynnością finansową – konieczności zwrotu danych środków oraz uzyskiwaniu w związku z tym określonego wynagrodzenia w postaci odsetek. Spółka będzie otrzymywać odsetki w przypadku gdy zgromadzone przez nią środki będą zasilały strukturę, oraz będzie zobowiązana do zapłaty odsetek w sytuacji gdy saldo ujemne na jej Rachunku zostanie wyrównane środkami pochodzącymi ze struktury – wynika to w sposób jednoznaczny z opisu zdarzenia przyszłego. Przy czym podkreślić należy, że brak sporządzonych umów pożyczek pomiędzy uczestnikami struktury, nie przekreśla możliwości uznania określonych transakcji jako odpowiadających definicji sformułowanej w art. 16 ust. 7b updop. Przepis ten wprowadza bowiem własną definicję wskazanej umowy na potrzeby przepisów dotyczących tzw. cienkiej kapitalizacji.

Tym samym, w sytuacji gdy Spółka będzie wykazywała saldo debetowe, a także łączna wartość zadłużenia wobec podmiotów wskazanych w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 updop, przekroczy wartości w nich wymienione, wówczas w odniesieniu do odsetek płaconych w związku z uczestnictwem w strukturze cash poolingu, znajdą zastosowanie ograniczenia w zakresie niedostatecznej kapitalizacji.

Ponadto zauważyć należy, że nie sposób zgodzić się ze Spółką, że w ramach cash poolingu nie ma możliwości powiązania środków pieniężnych pochodzących od Uczestników.

Zauważyć należy, że Bank w ramach opisanej struktury udostępnia Uczestnikom platformę do zarzadzania płynnością finansową, obsługuje wykorzystywane w ramach Umowy rachunki oraz dokonuje przelewów.

Nie można też zupełnie pominąć faktu, że uzyskanie niezbędnych i koniecznych informacji, istotnych z punktu widzenia prawidłowego opodatkowania powinno stanowić element organizacji cash poolingu i umożliwić prawidłowe stosowanie przepisów podatkowych.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy w zakresie ustalenia, czy do odsetek wypłacanych przez Spółkę w ramach Umowy będą miały zastosowanie przepisy dotyczące niedostatecznej kapitalizacji, tj. art. 16 ust. 1 pkt 60 i art. 16 ust. 1 pkt 61 updop, należy uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się do powołanych we wniosku interpretacji przepisów prawa podatkowego należy wskazać, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach, tym samym nie mogą wpływać na sposób rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie. Nadmienić również należy, że zgodnie z art. 14e § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeśli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę orzeczeń, wskazać należy, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące przy wydaniu przedmiotowej interpretacji. Zauważyć należy, że odmienne rozstrzygnięcia sądów dokonane nawet w analogicznych sprawach nie mogą stanowić podstawy do żądania wydania takiej samej interpretacji w sprawie, jeśli stoi temu na przeszkodzie treść przepisów prawa.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienia się, że w zakresie pytań oznaczonych we wniosku numerem 2, 3 i 4 wydano odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78-79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j. Dz.U. z dnia 14 marca 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin