INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia z dnia 10.01.2012 r. (data wpływu 13.01.2012 r.) uzupełnionym pismem z dnia 14.03.2012 r. (data doręczenia 08.03.2012 r., data wpływu 19.03.2012 r.) na wezwanie z dnia 01.03.2012 r. Nr IPPB2/436-8/12-2/AF oraz pismem z dnia 16.04.2012 r. (data wpływu 18.04.2012 r.) na wezwanie z dnia 02.04.2012 r. Nr IPPB2/436-8/12-4/AF o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zastosowania przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn z tytułu wypłaconego zachowku - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13.01.2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie w zakresie zastosowania przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn z tytułu wypłaconego zachowku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W związku z otrzymanym Postanowieniem z dnia 23.10.2008 r. Sądu Rejonowego stwierdzającym nabycie spadku przez Ryszarda P. (wnuka) po Aleksandrze M. zm. 30.04.1987 r. i Mariannie M. zm. 04.07.1994 r. (dziadkach), w dniu 17.02.2009 r. Wnioskodawca złożył do ww. Sądu pozew o rozliczenie zachowku od pozwanego Ryszarda P., gdyż pomiędzy Wnioskodawcą a pozwanym istniała rozbieżność co do wartości spadku. Wynikiem wzmiankowanego pozwu jest wyrok Sądu Rejonowego z dnia 11.09.2009 r. zasądzający od pozwanego na rzecz Wnioskodawcy kwotę 33.333,30 PLN z podziałem tej kwoty na trzy równe raty płatne odpowiednio do końca 2010, 2011 i 2012 r. Dnia 13.01.2010 r. Wnioskodawca otrzymał potwierdzenie ww. Sądu o egzekucji w całości zasądzonego wyroku.

W dniu 20.12.2010 r. Wnioskodawca otrzymał od Ryszarda P. pierwszą ratę ww. zachowku w kwocie 11.111,10 PLN. W styczniu 2011 r. w Urzędzie Skarbowym Wnioskodawca złożył na druku SD-Z2 zgłoszenie o nabyciu praw majątkowych związane z otrzymaną częścią zachowku. W krótkim czasie telefonicznie Wnioskodawca został powiadomiony przez pracownicę ww. Urzędu o konieczności uzupełnienia dokumentacji o kserokopie aktów zgonu dziadków oraz ojca jak również o konieczności złożenia zeznania podatkowego o nabyciu praw majątkowych na druku SD-3. Uzupełniając dokumentację o wzmiankowane kserokopie aktów zgonu, Wnioskodawca przedstawił kopie interpretacji Dyrektorów Izb Skarbowych z Warszawy i Bydgoszczy (odpowiednio IPPB2/436-23/10-2/MZ z dnia 12.04.2010 r. i ITPB2/436-82/10/TJ z dnia 05.07.2010 r.). Powyższe interpretacje, odmiennie od stanowiska ww. Urzędu, stały na stanowisku, że momentem nabycia zachowku jest faktyczna data przeniesienia własności, tzn. data faktycznego otrzymania pieniędzy od spadkobiercy, a więc należy stosować przepisy prawa obowiązujące na ten dzień i zgłoszenie powinno być dokonane na druku SD-Z2. Tłumaczenie Wnioskodawcy zostało zaakceptowane przez pracownicę Urzędu i Wnioskodawca nie musiał dokonywać korekty zgłoszenia.

W dniu 02.01.2012 r. w Urzędzie Skarbowym Wnioskodawca złożył na druku SD-Z2 zgłoszenie o nabyciu drugiej raty zachowku (otrzymanej w dniu 28.12.2011 r.). Dokumenty zostały przyjęte, ale Wnioskodawca został powiadomiony, że otrzyma wezwanie do korekty tego zgłoszenia, gdyż w jego przypadku ma zastosowanie złożenie zeznania podatkowego na druku SD-3.

Pismem z dnia 01.03.2012 r. Nr IPPB2/436-8/12-2/AF (data doręczenia 08.03.2012 r.) wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez ponowne sprecyzowanie pytań zadanych we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego, które winno być powiązane z przedstawionym stanem faktycznym i zadanymi pytaniami. Wnioskodawca uzupełnił wniosek z terminie pismem z dnia 14.03.2012 r. (data nadania 14.03.2012 r.) precyzując pytania oraz własne stanowisko.

Następnie pismem z dnia 02.04.2012 r. Nr IPPB2/436-8/12-4/AF wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez jednoznaczne przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego do pytania Nr 1, które winno być adekwatne do zadanego w uzupełnieniu do wniosku pytania: „Czy otrzymane przez Pana kwoty zachowku podlegają opodatkowaniu i w związku z tym powinien Pan złożyć do urzędu skarbowego zeznanie na druku SD-3...”

Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie, pismem z dnia 16.04.2012 r. (data nadania 16.04.2012 r., data wpływu 18.04.2012 r.) wskazując, iż Wnioskodawca uważa, że postąpił słusznie składając na druku SD-Z2 zgłoszenie o nabyciu praw majątkowych związane z otrzymaną częścią zachowku. Wnioskodawca uważa, iż w jego przypadku mają zastosowanie przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązujące po 2007 r., gdyż dopiero po stwierdzeniu przez Sąd nabycia spadku przez spadkobiercę (październik 2008 r.) Wnioskodawca mógł wystąpić z pozwem o rozliczenie zachowku, co nastąpiło we wrześniu 2009 r.

Powyższe stoi w sprzeczności z opinią pracownika Urzędu Skarbowego Warszawa - Bemowo sugerująca konieczność stosowania się do stanu prawnego sprzed 2007 r. (uwarunkowanego datami zgonu dziadków), gdyż nie data ich śmierci tylko:

1. złożenie przez spadkobiercę wniosku o nabycie spadku (maj 2008 r.),
2. wyrok Sądu w sprawie rozliczenia zachowku (wrzesień 2009 r.), spowodowały:
   1. powzięcie przez Wnioskodawcę informacji kto jest spadkobiercą po dziadkach (ich testament nie byt mi znany),
   2. możliwość faktycznego dziedziczenia w formie prawa do zachowku (I rata - grudzień 2010 r., II rata - grudzień 2011 r.).
   
   
   

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy otrzymane przez Wnioskodawcę kwoty zachowku podlegają opodatkowaniu i w związku z tym Wnioskodawca powinien złożyć do urzędu skarbowego zeznanie na druku SD-3...
2. Czy w przypadku dotyczącym Wnioskodawcy należy stosować przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązujące do 2007 r. (na dzień śmierci dziadków), czy też po 2007 r. (na dzień stwierdzenia nabycia spadku)...
   
   

Niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy pytania Nr 2. W zakresie pytania Nr 1 zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy, logiczne i przekonujące jest stanowisko wynikające z przytoczonych przez Wnioskodawcę interpretacji Dyrektorów Izb Skarbowych i Wnioskodawca postąpił słusznie składając na druku SD-Z2 zgłoszenie o nabyciu praw majątkowych związane z otrzymaną częścią zachowku.

Wnioskodawca uważa, że w jego przypadku mają zastosowanie przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązujące po 2007 r., gdyż dopiero po stwierdzeniu przez Sąd nabycia spadku przez spadkobiercę (październik 2008 r.) Wnioskodawca mógł wystąpić z pozwem o rozliczenie zachowku, co nastąpiło we wrześniu 2009 r.

Tym samym nie data śmierci dziadków tylko:

1. złożenie przez spadkobiercę wniosku o nabycie spadku (maj 2008 r.),
2. wyrok Sądu w sprawie rozliczenia zachowku (wrzesień 2009 r.) spowodowały:
   1. powzięcie przez Wnioskodawcę informacji, kto jest spadkobiercą po dziadkach (ich testament nie był znany Wnioskodawcy),
   2. możliwość faktycznego dziedziczenia w formie prawa do zachowku (I rata – grudzień 2010 r., II rata – grudzień 2011 r.).
   
   
   

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu.

Zgodnie z przepisami Księgi IV ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) osoby uprawnione do zachowku nie nabywają własności rzeczy lub praw majątkowych, wynikających z ww. prawa, z chwilą otwarcia spadku (śmierci spadkodawcy).

Moment śmierci spadkodawcy nie oznacza zatem równoczesnego przeniesienia własności rzeczy lub praw majątkowych na inne podmioty tytułem zachowku. Przeniesienie takie następuje z chwilą wykonania tego prawa przez spadkobierców na rzecz osób uprawnionych. Nabycie własności rzeczy i praw majątkowych tytułem zachowku następuje z chwilą wykonania tego prawa.

Z uwagi na to, iż zachowek nie stanowi części majątku spadkowego, a jest jedynie określoną kwotowo sumą pieniężną wypłacaną przez spadkobierców (lub zapisobierców) osobom wymienionym w art. 991 Kodeksu cywilnego, spełnienie roszczenia o zachowek następuje w chwili jego wypłaty. Konsekwencją powyższego jest fakt, iż osoby, którym przysługują roszczenia z tytułu zachowku nie nabywają sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia z chwilą śmierci spadkodawcy, gdyż osobom tym przysługuje jedynie roszczenie do spadkobiercy o wypłatę sumy pieniężnej na pokrycie zachowku lub jego uzupełnienia. W związku z powyższym momentem nabycia na podstawie zachowku jest chwila spełnienia świadczenia, wykonania tego prawa, tj. wypłata zachowku lub jego części.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w związku z otrzymanym Postanowieniem z dnia 23.10.2008 r. Sądu Rejonowego, stwierdzającym nabycie spadku przez Ryszarda P. (wnuka) po Aleksandrze M. zm. 30.04.1987 r. i Mariannie M. zm. 04.07.1994 r. (dziadkach), w dniu 17.02.2009 r. Wnioskodawca złożył do ww. Sądu pozew o rozliczenie zachowku od pozwanego Ryszarda P., gdyż pomiędzy Wnioskodawcą a pozwanym istniała rozbieżność co do wartości spadku. Wynikiem wzmiankowanego pozwu jest wyrok Sądu Rejonowego z dnia 11.09.2009 r. zasądzający od pozwanego na rzecz Wnioskodawcy kwotę 33.333,30 PLN z podziałem tej kwoty na trzy równe raty płatne odpowiednio do końca 2010, 2011 i 2012 r. Dnia 13.01.2010 r. Wnioskodawca otrzymał potwierdzenie ww. Sądu o egzekucji w całości zasądzonego wyroku. W dniu 20.12.2010 r. Wnioskodawca otrzymał od Ryszarda P. pierwszą ratę ww. zachowku w kwocie 11.111,10 PLN, a drugą ratę w dniu 28.12.2011 r.

W związku z faktem, iż wypłata zachowku nastąpiła w 2010 roku oraz w 2011 roku, w powyższej sprawie, stosownie do art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 222, poz. 1629) znajdą zastosowanie przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r. stosuje się do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło po 31 grudnia 2006 r.

W myśl art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 2a obowiązek podatkowy przy nabyciu tytułem zachowku powstaje z chwilą zaspokojenia roszczenia lub jego części.

Reasumując, należy stwierdzić, iż z uwagi na fakt, iż wypłata zachowku nastąpiła w 2010 roku oraz w 2011 roku w powyższej sprawie mają zastosowanie przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 roku.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.