Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB3/423-568/14-2/KS
z 27 stycznia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej, przedstawione we wniosku z 24 października 2014 r. (data wpływu 27 października 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 października 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz opis zdarzenia przyszłego.

Spółka prowadzi działalność gospodarczą w branży spożywczej, podlegającą opodatkowaniu VAT. Spółka jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT w Polsce.

W związku z prowadzoną działalnością Spółka zawiera z różnymi kontrahentami umowy dotyczące współpracy, w tym sprzedaży określonych towarów. Umowy handlowe precyzują zasady współpracy pomiędzy Spółką a jej kontrahentami, w tym np. warunki składania zamówień, dokonywania dostaw zamówionych towarów, warunki płatności, a także mogą obejmować dodatkowe uzgodnienia stron w zakresie dostaw i sprzedaży produktów Spółki bądź np. usług, jakie kontrahent może świadczyć na rzecz Spółki. Umowy handlowe mogą być zawierane na czas oznaczony lub nieoznaczony. W przypadku umów zawartych na czas oznaczony, strony mogą przedłużać okres ich obowiązywania.

Jednocześnie z uwagi na znaczną konkurencję panującą w branży spożywczej, w celu pozyskania bądź utrzymania kontrahentów w zamian za zawarcie, bądź przedłużenie umowy o współpracę z danym kontrahentem, Spółka wypłaca na rzecz tego kontrahenta opłatę/opłaty z tytułu zawarcia/przedłużenia umowy (dalej: „Opłata motywacyjna”). Przedmiotowa Opłata motywacyjna może być wypłacana jednorazowo, bądź może mieć charakter okresowych płatności.

Opłata motywacyjna ma na celu wynagrodzenie kontrahenta za zawarcie (gotowość do zawarcia) bądź przedłużenie (gotowość do przedłużenia) umowy o współpracy i wykonywania obowiązków z niej wynikających. Przedmiotowa Opłata jest ponoszona niezależnie od obowiązków wynikających z samej umowy o współpracy oraz późniejszych rozliczeń związanych z realizacją umowy o współpracy. Brak Opłaty motywacyjnej z tytułu przedłużenia umowy mógłby skutkować utratą danego kontrahenta, który mógłby podjąć współpracę z innym dostawcą.

W przedstawionym stanie faktycznym zawarcie umowy z kontrahentem przez Spółkę oraz uiszczenie Opłaty motywacyjnej pozostaje w związku z prowadzoną przez Spółkę działalnością opodatkowaną VAT (dającą prawo do odliczenia podatku naliczonego).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych.

Czy przedstawiona w stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym Opłata motywacyjna ponoszona przez Spółkę stanowi dla Spółki pośredni koszt uzyskania przychodów, potrącalny w dacie jego ujęcia w księgach rachunkowych?

Zdaniem Wnioskodawcy, ponoszona przez Spółkę Opłata motywacyjna może zostać zaliczona do koszów uzyskania przychodów Spółki, przy czym, przedmiotowa opłata stanowi pośredni koszt uzyskania przychodów potrącalny w dacie jego ujęcia w księgach rachunkowych.

Uzasadnienie.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Decydującym czynnikiem pozwalającym zaliczyć dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów jest zatem poniesienie go w celu osiągnięcia przychodu, bądź zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, przy czym każdy wydatek, poza wyraźnie wskazanym w ustawie – wymaga indywidualnej oceny pod kątem adekwatnego związku z przychodami i racjonalności działania podmiotu.

W świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w celu zaliczenia określonych wydatków do kosztów podatkowych wymagane jest spełnienie następujących przesłanek:

• wydatek został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
• jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
• został właściwie udokumentowany,
• nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
  
  

Kosztami będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskiwanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w tym celu, nawet wówczas, gdy z obiektywnych powodów przychód nie zostanie osiągnięty. Przy czym, pośrednie koszty uzyskania przychodów to takie wydatki, których nie da się przypisać wprost do określonych przychodów ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia. Nie pozostają one w uchwytnym związku z konkretnymi przysporzeniami podatnika tzn. brak jest możliwości ustalenia, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód.

Koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 4b i 4c (art. 15 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).

Zgodnie natomiast z art. 15 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są natomiast potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Ponadto, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a 4f-4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Odnosząc powyższe do opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku, stwierdzić należy, że Opłaty motywacyjne uiszczane przez Spółkę spełniają warunki umożliwiające zaliczenie ich do kosztów uzyskania przychodów. Przekazanie Opłaty motywacyjnej na rzecz kontrahenta pozwala bowiem Spółce rozpocząć/przedłużyć współpracę z kontrahentem i w konsekwencji uzyskiwać przychody ze sprzedaży towarów na rzecz danego kontrahenta. Ponadto, przedmiotowa opłata dokumentowana jest fakturą/fakturami wystawianymi przez kontrahenta i nie znajduje się w katalogu wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów.

Równocześnie, mając na uwadze wprowadzony w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych podział na bezpośrednie i pośrednie koszty uzyskania przychodów, w ocenie Spółki, Opłaty motywacyjne uiszczane na rzecz kontrahentów z tytułu zawarcia/przedłużenia obowiązywania umowy zakwalifikowane powinny zostać jako koszty, które w sposób pośredni warunkują uzyskiwanie przychodów. W konsekwencji, Opłata motywacyjna powinna być zaliczana do kosztów uzyskania przychodów w dacie jej poniesienia, tzn. w dacie na którą ujęto ją w księgach rachunkowych na podstawie faktury otrzymanej od kontrahenta. Jeżeli Opłata motywacyjna będzie dotyczyć okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie będzie możliwe określenie, jaka jej część dotyczy danego roku podatkowego, Opłata motywacyjna stanowić będzie koszt uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 851 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (…).

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać celowość wydatku, tj. istnienie związku przyczynowego pomiędzy jego poniesieniem a powstaniem lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania. Nie ma przy tym znaczenia, czy dany wydatek przyniósł oczekiwany skutek w postaci osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia ich źródła. Istotne jest, czy w momencie jego ponoszenia podatnik mógł – obiektywnie oceniając – oczekiwać takiego efektu.

Kosztami uzyskania przychodów będą zatem takie wydatki, które łącznie spełniają następujące warunki:

• został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
• jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
• został właściwie udokumentowany,
• nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
  
  

Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu wydatków enumeratywnie wymienionych w przywołanym art. 16 ust. 1 ww. ustawy, stanowić mogą koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo–skutkowym z osiąganymi przychodami. Właściwa i zgodna z treścią ustawowej regulacji kwalifikacja kosztów uzyskania przychodów powinna brać pod uwagę:

• przeznaczenie wydatku (jego celowość, zasadność dla funkcjonowania podmiotu) oraz
• potencjalną możliwość (analizowaną w dacie poniesienia wydatku na podstawie obiektywnych przesłanek) przyczynienia się danego wydatku do osiągnięcia przychodu.
  
  

Istotnym jest, że wykazanie związku poniesionych kosztów z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz okoliczności, że ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiąganych przychodów, obciąża podatnika.

Dodatkowo zauważyć należy, że w celu wykazania związku pomiędzy kosztem, a przychodem podatnik musi dysponować wymaganymi przez prawo dowodami. W myśl art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych podatnicy są obowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy. Z tak udokumentowanych wydatków winno ponadto wynikać, że mają związek z prowadzoną działalnością gospodarczą i bezpośrednio lub pośrednio wpływają na wielkość osiąganych przez podatnika przychodów. W zakresie obowiązków podatnika, jako odnoszącego ewidentną korzyść z faktu zaliczenia określonych wydatków w poczet kosztów uzyskania przychodów, jest wykazanie, w oparciu o zgromadzone dowody, związku pomiędzy poniesieniem kosztu, a uzyskaniem przychodu, zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy.

Kosztami będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskiwanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu osiągnięcia przychodów, nawet wówczas gdy z obiektywnych powodów przychód nie zostanie osiągnięty. Zatem do kosztów uzyskania przychodów podatnik ma prawo zaliczyć wszystkie koszty, zarówno te bezpośrednio, jak i pośrednio związane z przychodami, o ile zostały one prawidłowo udokumentowane, za wyjątkiem kosztów ustawowo uznanych za niestanowiące kosztów uzyskania przychodów.

Ustawodawca w ustawie podatkowej nie zdefiniował pojęcia „koszty bezpośrednio związane z przychodami” oraz „koszty uzyskania przychodów inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami”. Ogólne znaczenie tych pojęć można ustalić posługując się ich językowym znaczeniem. I tak, przez koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami należy rozumieć te koszty, których poniesienie wpłynęło bezpośrednio na uzyskanie określonego przychodu. Kosztami bezpośrednimi będą zatem takie wydatki, których poniesienie przekłada się wprost (w sposób bezpośredni) na uzyskanie konkretnych przychodów. W ich przypadku możliwe jest „zidentyfikowanie” wpływu danego kosztu na wielkość osiągniętych przychodów. Do tej kategorii należą głównie te koszty, które mogą być przydzielone, przypisane do określonych wyrobów bądź usług. Klasycznym przykładem bezpośredniego związku kosztów z przychodami jest relacja, w jakiej pozostają wydatki na nabycie lub wytworzenie jednostki towaru i przychód ze zbycia tej jednostki towaru.

Kosztami zaś innymi niż koszty bezpośrednio związane z przychodami są wszelkie inne koszty, w tym koszty dotyczące całokształtu działalności podatnika związane z jego funkcjonowaniem. W stosunku do tego rodzaju kosztów doszukiwanie się ich bezpośredniości w relacji z przychodami nie wchodzi w rachubę. Takie bowiem koszty, chociaż niewątpliwie związane z osiąganymi przychodami, nie pozostają w uchwytnym związku z konkretnymi przychodami. Wydatki te jako związane z działalnością prowadzoną przez podatnika przyczyniają się w sposób ogólny do osiągania przez niego przychodów. Nie jest zatem możliwe ustalenie, uzyskaniu jakiego konkretnego przychodu dany wydatek służy.

Właściwe określenie kosztów uzyskania przychodów, jak również właściwe ustalenie momentu ich poniesienia jest o tyle istotne, że rzutuje na wysokość podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych, której przedmiotem co do zasady jest – jak wynika z art. 7 ust. 1-2 tej ustawy – dochód oznaczający nadwyżkę sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Spółka w ramach prowadzonej działalności zawiera z różnymi kontrahentami umowy dotyczące współpracy, w tym sprzedaży określonych towarów. Umowy handlowe precyzują zasady współpracy pomiędzy Spółką a jej kontrahentami, w tym np. warunki składania zamówień, dokonywania dostaw zamówionych towarów, warunki płatności, a także mogą obejmować dodatkowe uzgodnienia stron w zakresie dostaw i sprzedaży produktów Spółki bądź np. usług, jakie kontrahent może świadczyć na rzecz Spółki. Umowy handlowe mogą być zawierane na czas oznaczony lub nieoznaczony. Z uwagi na znaczną konkurencję panującą w branży spożywczej, w celu pozyskania bądź utrzymania kontrahentów w zamian za zawarcie, bądź przedłużenie umowy o współpracę z danym kontrahentem, Spółka wypłaca na rzecz tego kontrahenta opłatę/opłaty z tytułu zawarcia/przedłużenia umowy, tj. opłatę motywacyjną, która może być wypłacana jednorazowo, bądź może mieć charakter okresowych płatności. Opłata motywacyjna ma na celu wynagrodzenie kontrahenta za zawarcie (gotowość do zawarcia) bądź przedłużenie (gotowość do przedłużenia) umowy o współpracy i wykonywania obowiązków z niej wynikających. Przedmiotowa Opłata jest ponoszona niezależnie od obowiązków wynikających z samej umowy o współpracy oraz późniejszych rozliczeń związanych z realizacją umowy o współpracy. Brak Opłaty motywacyjnej z tytułu przedłużenia umowy mógłby skutkować utratą danego kontrahenta, który mógłby podjąć współpracę z innym dostawcą.

Odnosząc przedstawiony opis sprawy do powyższych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych należy stwierdzić, że wykazane we wniosku wydatki w postaci opłaty motywacyjnej są związane z osiąganymi przez Spółkę przychodami, a zatem pomiędzy ich poniesieniem a uzyskiwanymi przychodami występuje związek tego typu, że poniesienie ww. kosztów zmierza do osiągnięcia przychodów. Opłata motywacyjna ponoszona przez Spółkę stanowi dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W celu ustalenia momentu potrącalności poniesionych przez Wnioskodawcę kosztów w postaci opłaty motywacyjnej, należy prawidłowo określić ich charakter. Jak bowiem wyżej wskazano, ustawa przewiduje dwie kategorie kosztów:

• koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami;
• koszty uzyskania przychodów inne niż bezpośrednio związane z przychodami.
  
  

Jak wynika z art. 15 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 4b i 4c.

Natomiast w świetle art. 15 ust. 4d ww. ustawy, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że kwota ponoszona przez Wnioskodawcę tytułem opłaty motywacyjnej w celu pozyskania bądź utrzymania kontrahentów w zamian za zawarcie, bądź przedłużenie umowy o współpracę z danym kontrahentem stanowi koszt, który pośrednio warunkuje uzyskiwanie przychodów. Doszukiwanie się ich bezpośredniości w relacji z przychodami nie jest możliwe. Wydatki w postaci opłaty motywacyjnej, chociaż niewątpliwie związane z osiąganymi przychodami, nie pozostają w uchwytnym związku z konkretnymi przychodami. Wydatki te jako związane z działalnością prowadzoną przez Wnioskodawcę przyczyniają się w sposób ogólny do osiągania przychodów.

W konsekwencji, opłata motywacyjna powinna być zaliczana do kosztów uzyskania przychodów w dacie jej poniesienia, tzn. w dacie na którą ujęto ją w księgach rachunkowych na podstawie faktury otrzymanej od kontrahenta. Natomiast jeżeli opłata motywacyjna będzie dotyczyć okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie będzie możliwe określenie, jaka jej część dotyczy danego roku podatkowego, to stanowić powinna koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczy.

Wobec powyższego, stanowisko Spółki w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych uznano za prawidłowe.

Jednocześnie nadmienia się, że w zakresie podatku od towarów i usług zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja dotyczy:

• zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym,
• zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
  
  

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.