Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB2/436-360/14-2/AF
z 11 września 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 23 czerwca 2014 r. (data wpływu 7 lipca 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych przeniesienia własności nieruchomości - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 lipca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych przeniesienia własności nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Aktem notarialnym z dnia 29.06.1965 r. sporządzonym w Biurze Notarialnym Jan i Helena małżonkowie sprzedali Czesławowi i Janinie małżonkom na prawach wspólności ustawowej:

1. udział wynoszący 17/26 (siedemnaście/dwadzieścia sześć) części we współwłasności nieruchomości, stanowiącej działkę o powierzchni 0,2558 ha (dwa tysiące pięćset pięćdziesiąt osiem metrów kwadratowych), dla której Sąd Rejonowy Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą,
2. udział wynoszący 10/36 (dziesięć/trzydzieści sześć) części we współwłasności nieruchomości stanowiącej działkę o powierzchni 0,3680 ha (trzy tysiące sześćset osiemdziesiąt metrów kwadratowych), dla której Sąd Rejonowy Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą.
   
   

Umowa ta została zawarta pod warunkiem, że Prezydium Rady Narodowej miasta P. nie wykona prawa pierwokupu przysługującego mu na podstawie obowiązującej wówczas ustawy z dnia 14 lipca 1961 roku (Dz. U. Nr 32, poz. 159).

Z dokumentów zawartych w księgach wieczystych wynika, że nie wykonano prawa pierwokupu.

Nie wykonano też przeniesienia udziałów na Czesława i Janinę małżonków.

Jan zmarł w dniu 21 lipca 1969 r., a Helena zmarła w dniu 12 stycznia 1982 r. W wyniku postępowań spadkowych do dnia 3.06.2014 r. (data sporządzenia aktu notarialnego przeniesienia udziałów we współwłasności nieruchomości) współwłaścicielkami wyżej opisanej w pkt 1 nieruchomości byli między innymi: Anna w udziale wynoszącym 68/624 części, Lucyna w udziale wynoszącym 17/624 części, Katarzyna w udziale wynoszącym 17/624 części oraz Magdalena w udziale wynoszącym 17/104 części, a w nieruchomości opisanej w pkt 2 między innymi: Anna w udziale wynoszącym łącznie 20/432 części, Lucyna w udziale wynoszącym 5/432 części, Katarzyna w udziale wynoszącym 5/432 części oraz Magdalena w udziale wynoszącym 5/72 części.

Małżeństwo Czesława i Janiny zostało rozwiązane przez sąd, co wynika ze znajdującej się w aktach księgi wieczystej sentencji wyroku Sądu Powiatowego z dnia 16 czerwca 1972 roku Wydział Cywilny.

Aktem notarialnym z dnia 17 sierpnia 2000 roku zostały przeniesione na Czesława udziały 17/52 części w nieruchomości objętej księgą wieczystą i 10/72 części w nieruchomości objętej księgą wieczystą z tytułu powołanej wyżej warunkowej umowy sprzedaży, natomiast nie przeniesiono do chwili obecnej udziałów na rzecz Janiny.

Janina zawarła w 1988 roku związek małżeński i zmieniła nazwisko na K., co wynika ze znajdującego się w aktach księgi wieczystej odpisu skróconego aktu małżeństwa wydanego przez Urząd Stanu Cywilnego w P. w dniu 13 sierpnia 1988 roku.

Janina K. zmarła 7 sierpnia 1999 roku, a spadek po niej na podstawie ustawy nabyli: jej mąż Feliks K., córka Ewa, jej córka Krystyna oraz jej syn Bernard - w udziałach wynoszących po 1/4 (jedna czwarta) części każdy z nich (prawomocne postanowienie Sądu Rejonowego Wydział Cywilny z dnia 28 września 2010 roku o stwierdzeniu nabycia spadku po Janinie K.).

Stawające przed Notariuszem Anna, Katarzyna, Lucyna i Magdalena przedłożyły:

• zaświadczenie wydane przez Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia 20 stycznia 2014 roku, z którego wynika, że 17/104 udziału w nieruchomości o powierzchni 2558m², dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą i 5/72 udziału w nieruchomości o powierzchni gruntu 3680m², dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą, wykazane przez Panią Magdalenę w zgłoszeniu o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych SD-Z2, jako majątek nabyty przez nią po Tadeuszu zmarłym w dniu 22 marca 2010 roku nie powoduje powstania zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn, na podstawie art. 4a wymienionej ustawy,

• zaświadczenie wydane przez Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia 2 kwietnia 2014 roku, wydane na wniosek Anny, Lucynyi Katarzyny, stwierdzające, że nabycie masy spadkowej po Zdzisławie zmarłym 27 lipca 2005 roku nie podlega podatkowi od spadków i darowizn na podstawie art. 68 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku - Ordynacja podatkowa.
  
  
  

Stawające wyjaśniały nadto, że do aktu notarialnego z dnia 17 sierpnia 2000 roku sporządzonego przez notariusza w P. przedłożono między innymi:

• zaświadczenie wydane przez Urząd Skarbowy w dniu 31 maja 2000 roku, z którego wynika, że spadek po zmarłym Janie nie podlegał podatkowi,
  

• zaświadczenie wydane przez Urząd Skarbowy w dniu 31 maja 2000 roku, z którego wynika, że spadek po zmarłej Helenie nie podlegał podatkowi,
  

• odpis prawomocnego wyroku z dnia 16 czerwca 1972 roku Sądu PowiatowegoWydział Cywilny, orzekającego o rozwiązaniu przez rozwód małżeństwa Janiny i Czesława,
  

• które to dokumenty zostały przesłane do sądu wieczystoksięgowego prowadzącego wskazane wyżej księgi wieczyste.
  
  
  

Aktem notarialnym sporządzonym w dniu 3 czerwca 2014 r. w Kancelarii Notarialnej w P., przed notariuszem, Anna, Katarzyna, Lucyna i Magdalena, oświadczyły, że w wykonaniu powołanej wyżej warunkowej sprzedaży z dnia 29 czerwca 1965 roku sporządzonej w formie aktu notarialnego w Biurze Notarialnym w P. przenoszą na rzecz Ewy i innych:

1. całe swoje udziały wynoszące łącznie 17/52 części w nieruchomości stanowiącej działkę numer 67, o powierzchni 0,2558 ha, objętej księgą wieczystą,
2. całe swoje udziały wynoszące łącznie 10/72 części w nieruchomości stanowiącej działkę numer 66, o powierzchni 0,3680 ha, objętej księgą wieczystą.
   
   

Wnioskodawczyni przeniesienie to przyjęła i nabyła udział wynoszący 17/208 części we współwłasności nieruchomości objętej księgą wieczystą oraz udział wynoszący 10/288 części we współwłasności nieruchomości objętej księgą wieczystą.

Cena sprzedaży za przedmiot umowy, ustalona przez strony w powołanej warunkowej umowie sprzedaży została już w całości zapłacona, co Anna, Katarzyna, Lucyna i Magdalena potwierdziły.

W akcie notarialnym Notariusz stwierdziła, że należny wówczas podatek od odpłatnego nabycia praw majątkowych pobrano przy warunkowej umowie sprzedaży z dnia 29 czerwca 1965 roku w stawce wynoszącej 6% (sześć procent) to jest w kwocie ówczesnych 7.200 zł (siedem tysięcy dwieście złotych).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy w wyniku nieodpłatnego przeniesienia udziałów we współwłasności nieruchomości Wnioskodawczyni jest zobowiązana do zapłaty podatku od spadków i darowizn?

Zdaniem Wnioskodawcy, nie ma obowiązku zapłaty żadnego podatku. Z opisanego stanu faktycznego wynika, że sprzedaż udziałów we współwłasności nieruchomości nastąpiła w 1965 roku i z tego tytułu zostały zapłacone wszelkie opłaty i podatki.

Jako, że była to umowa warunkowa, należało dokonać przeniesienia sprzedanych udziałów na kupujących, po nie wykonaniu przez Prezydium Rady Narodowej Miasta P. prawa pierwokupu.

Z bliżej nieznanych powodów, sprzedający Jan i Helena małżonkowie nie dokonali przeniesienia sprzedanych udziałów na kupujących. Dokonali tego dopiero ich spadkobiercy – najpierw w 2000 r. na rzecz Czesława, a w dniu 3 czerwca 2014 r. na spadkobierców zmarłej 7 sierpnia 1999 r. Janiny K. m.in. na rzecz Ewy.

W akcie notarialnym spadkobiercy Jana i Heleny małżonków wyraźnie oświadczyli, że przeniesienia swoich (odziedziczonych) udziałów dokonali w wykonaniu warunkowej umowy sprzedaży z dnia 29 czerwca 1965 r. sporządzonej w formie aktu notarialnego. Przedstawili przy tym zaświadczenia właściwych urzędów skarbowych, że nabyte w drodze dziedziczenia udziały nie powodowały powstania zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn.

Przeniesienie udziałów we współwłasności nieruchomości dokonane aktem notarialnym w dniu 3 czerwca 2014 r. stanowiło zakończenie sprawy sprzedaży dokonanej w 1965 r., a przeprowadzone postępowanie spadkowe po zmarłej Janinie K. wskazało jedynie osoby, na rzecz których należało przenieść udziały, w tym na rzecz Wnioskodawczyni.

W tych warunkach, skoro udziały we współwłasności nieruchomości nie wchodziły w skład masy spadkowej po Janinie K., nie powstał obowiązek podatkowy po stronie spadkobierców, w tym Wnioskodawczyni.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, że niniejsza interpretacja dotyczy, zgodnie z zadanym pytaniem, wyłącznie skutków podatkowych w zakresie ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 222, poz. 1629) stanowi, że do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem 1 stycznia 2007 r., stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2006 r.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2006 r. podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem spadku.

Z uwagi na fakt, że ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji spadku, należy w tej kwestii odnieść się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Stosownie do art. 922 § 1 tej ustawy, prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Z powyższej normy prawnej wynika, że spadkobiercy w zasadzie wchodzą w sytuację prawną, w jakiej pozostawał spadkodawca. Oznacza to, że w skład spadku wchodzą prawa i obowiązki, ale także uzasadnione prawne nadzieje na nabycie prawa. Prawa majątkowe są składnikiem masy spadkowej dającym nabywcy w drodze dziedziczenia legitymację prawną do występowania z wnioskiem o ich dochodzenie i realizacją m.in. w formie odszkodowania. W myśl § 2 powołanego przepisu nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami. W obrębie zakresu pojęcia praw ściśle związanych z osobą spadkodawcy, znajdują się prawa mające służyć zaspokojeniu określonych interesów konkretnej osoby ze względu na jej indywidualną sytuację, np. roszczenia alimentacyjne czy uprawnienie do renty. Natomiast w zakresie praw i obowiązków przechodzących na określone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami chodzi o sytuacje, w których istnieje wyraźny przepis przewidujący taki skutek śmierci osoby uprawnionej lub zobowiązanej.

Stosownie zaś do art. 5 w brzmieniu obowiązującym do dnia 31.12.2006 r. powołanej ustawy, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych, a w wypadku darowizny obowiązek podatkowy ciąży solidarnie na obdarowanym i darczyńcy. Na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy przy nabyciu w drodze dziedziczenia powstaje z chwilą przyjęcia spadku. W przypadku, gdy nabycie nie zgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem (orzeczeniem Sądu) obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się postanowienia (art. 6 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn). Zatem datą nabycia majątku w drodze dziedziczenia jest data otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy, natomiast obowiązek podatkowy powstaje z datą uprawomocnienia się postanowienia o nabyciu spadku.

Podstawa opodatkowania określona została w art. 7 ust. 1 ustawy, a stanowi ją wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że aktem notarialnym z dnia 29.06.1965 r. Jan i Helena małżonkowie sprzedali Czesławowi i Janinie małżonkom na prawach wspólności ustawowej: udział wynoszący 17/26 części we współwłasności nieruchomości położonej w P., stanowiącej działkę o powierzchni 0,2558 ha (oraz udział wynoszący 10/36 części we współwłasności nieruchomości położonej w P., stanowiącej działkę numer o powierzchni 0,3680 ha. Umowa ta została zawarta pod warunkiem, że Prezydium Rady Narodowej miasta P. nie wykona prawa pierwokupu przysługującego mu na podstawie obowiązującej wówczas ustawy z dnia 14 lipca 1961 roku (Dz. U. Nr 32, poz. 159). Z dokumentów zawartych w księgach wieczystych wynika, że nie wykonano prawa pierwokupu. Nie wykonano też przeniesienia udziałów na Czesława i Janinę małżonków. Jan zmarł w dniu 21 lipca 1969 r., a Helena zmarła w dniu 12 stycznia 1982 r. W wyniku postępowań spadkowych do dnia 3.06.2014 r. (data sporządzenia aktu notarialnego przeniesienia udziałów we współwłasności nieruchomości) współwłaścicielkami wyżej opisanej w pkt 1 nieruchomości byli między innymi: Anna w udziale wynoszącym 68/624 części, Lucyna w udziale wynoszącym 17/624 części, Katarzyna w udziale wynoszącym 17/624 części oraz Magdalena w udziale wynoszącym 17/104 części, a w nieruchomości opisanej w pkt 2 między innymi: Anna w udziale wynoszącym łącznie 20/432 części, Lucyna w udziale wynoszącym 5/432 części, Katarzyna w udziale wynoszącym 5/432 części oraz Magdalena w udziale wynoszącym 5/72 części. Małżeństwo Czesława i Janiny zostało rozwiązane przez sąd, co wynika ze znajdującej się w aktach księgi wieczystej sentencji wyroku Sądu Powiatowego w P. z dnia 16 czerwca 1972 roku Wydział Cywilny. Aktem notarialnym z dnia 17 sierpnia 2000 roku zostały przeniesione na Czesława udziały 17/52 części w nieruchomości i 10/72 części w nieruchomości z tytułu powołanej wyżej warunkowej umowy sprzedaży, natomiast nie przeniesiono do chwili obecnej udziałów na rzecz Janiny. Janina zawarła w 1988 roku związek małżeński i zmieniła nazwisko na K., co wynika ze znajdującego się w aktach księgi wieczystej odpisu skróconego aktu małżeństwa wydanego przez Urząd Stanu Cywilnego w P. w dniu 13 sierpnia 1988 roku. Janina K. zmarła 7 sierpnia 1999 roku, a spadek po niej na podstawie ustawy nabyli: jej mąż Feliks K., córka Ewa, jej córka Krystyna oraz jej syn Bernard - w udziałach wynoszących po 1/4 części każdy z nich (prawomocne postanowienie Sądu Rejonowego Wydział Cywilny z dnia 28 września 2010 roku o stwierdzeniu nabycia spadku po Janinie K.). Aktem notarialnym sporządzonym w dniu 3 czerwca 2014 r. w Kancelarii Notarialnej w P., przed notariuszem, Anna, Katarzyna, Lucyna i Magdalena, oświadczyły, że w wykonaniu powołanej wyżej warunkowej sprzedaży z dnia 29 czerwca 1965 roku sporządzonej w formie aktu notarialnego w Biurze Notarialnym w P. przenoszą na rzecz Ewy i innych: całe swoje udziały wynoszące łącznie 17/52 części w nieruchomości stanowiącej działkę o powierzchni 0,2558 ha, objętej księgą wieczystą oraz całe swoje udziały wynoszące łącznie 10/72 części w nieruchomości stanowiącej działkę o powierzchni 0,3680 ha, objętej księgą wieczystą. Wnioskodawczyni przeniesienie to przyjęła i nabyła udział wynoszący 17/208 części we współwłasności nieruchomości objętej księgą wieczystą oraz udział wynoszący 10/288 części we współwłasności nieruchomości objętej księgą wieczystą. Cena sprzedaży za przedmiot umowy, ustalona przez strony w powołanej warunkowej umowie sprzedaży została już w całości zapłacona, co Anna, Katarzyna, Lucyna i Magdalena potwierdziły. W akcie notarialnym Notariusz stwierdziła, że należny wówczas podatek od odpłatnego nabycia praw majątkowych pobrano przy warunkowej umowie sprzedaży z dnia 29 czerwca 1965 roku w stawce wynoszącej 6% (sześć procent) to jest w kwocie ówczesnych 7.200 zł (siedem tysięcy dwieście złotych).

Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, że nieodpłatne przeniesienie udziałów we współwłasności nieruchomości, nie zostało nabyte w drodze spadku, ponieważ w tej dacie nie istniało. Tym samym nieodpłatne przeniesienie udziałów we współwłasności nieruchomości nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 powyższej ustawy. Na Wnioskodawczyni ciążył natomiast obowiązek złożenia zeznania podatkowego z tytułu nabycia praw do nieodpłatnego przeniesienia udziałów we współwłasności nieruchomości po zmarłej w 1999 r. Janinie K..

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.