2014.10.02 - Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB3/423-304/14-2/EK
z 2 października 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Uniwersytetu, przedstawione we wniosku z 10 czerwca 2014 r. (data wpływu 4 lipca 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zwolnienia od podatku dochodów uzyskiwanych przez Uczelnię w związku z ponoszeniem wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 lipca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zwolnienia od podatku dochodów uzyskiwanych przez Uczelnię w związku z ponoszeniem wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Uniwersytet jest uczelnią publiczną w rozumieniu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym. Zgodnie z § 7 obowiązującego statutu z dnia 25 września 2013 r., do podstawowych zadań uczelni należy:

kształcenie studentów w celu zdobywania i uzupełniania wiedzy oraz umiejętności niezbędnych w pracy zawodowej, w tym w szczególności przygotowania do wykonywania zawodów we wszystkich kierunkach i specjalnościach prowadzonych na uczelni,
wychowywanie studentów w poczuciu odpowiedzialności za państwo polskie, za umacnianie zasad demokracji i poszanowanie praw człowieka,
prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych oraz świadczenie usług badawczych,
uczestniczenie w sprawowaniu opieki medycznej w zakresie i formach określonych w przepisach o działalności leczniczej,
kształcenie i promowanie kadr naukowych,
upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki, kultury narodowej i techniki, w tym poprzez gromadzenie i udostępnianie zbiorów bibliotecznych i informacyjnych,
prowadzenie studiów podyplomowych, kursów i szkoleń w celu kształcenia nowych umiejętności niezbędnych na rynku pracy w systemie uczenia się przez całe życie,
stwarzanie warunków do rozwoju kultury fizycznej studentów,
działanie na rzecz społeczności lokalnych i regionalnych,
stwarzanie osobom niepełnosprawnym warunków do pełnego udziału w procesie kształcenia i w badaniach naukowych,
monitorowanie karier zawodowych swoich absolwentów w celu dostosowania kierunków studiów i programów kształcenia do potrzeb rynku pracy.

Wykonując ww. zadania Uczelnia współpracuje z krajowymi i zagranicznymi szkołami, instytucjami i towarzystwami naukowymi, medycznymi i innymi, a także jednostkami samorządowymi i gospodarczymi oraz uczestniczy w tworzeniu europejskiej przestrzeni szkolnictwa wyższego.

W Statucie Uczelni wskazano także, że Uniwersytet łączy badania naukowe i zadania dydaktyczne z działalnością diagnostyczno-leczniczą realizowaną w szpitalach klinicznych, które stanowią również bazę dydaktyczną do kształcenia przeddyplomowego i podyplomowego. W badaniach naukowych Uczelnia przestrzega zasad dobrej praktyki klinicznej i farmaceutycznej. Realizując swoją misję Uczelnia współpracuje z władzami państwowymi i samorządowymi, innymi uczelniami polskimi i zagranicznymi, a także z podmiotami społecznymi oraz gospodarczymi regionu, jak również organizacjami związanymi z działalnością naukową, dydaktyczną oraz ochroną zdrowia i życia.

Uczelnia jest właścicielem samochodu osobowego, który wykorzystywany jest do celów służbowych Rektora Uniwersytetu. Wartość samochodu przewyższa równowartość 20.000 EUR przeliczonej na złote według kursu średniego EUR ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia przekazania samochodu do używania. Samochodem tym Rektor wożony jest na spotkania służbowe z kontrahentami Uczelni. Samochód wykorzystywany jest również do wyjazdów delegacyjnych, na spotkania – głównie w Ministerstwie Zdrowia, na konferencje naukowe itp.

Zgodne z § 50 ust. 1 Statutu Uczelni, Rektor jest najwyższym jednoosobowym organem Uczelni. Jak stanowi § 51 Statutu:

Rektor podejmuje decyzje we wszystkich sprawach dotyczących uczelni, z wyjątkiem spraw zastrzeżonych przez ustawę lub statut do kompetencji innych organów uczelni lub kanclerza, w szczególności:
1. podejmuje decyzje dotyczące mienia i gospodarki uczelni, z zastrzeżeniem postanowień § 46 ust. 2 pkt 3,
2. opracowuje i realizuje strategię rozwoju uczelni uchwaloną przez senat,
3. tworzy, przekształca i znosi jednostki organizacyjne wskazane przez statut,
4. sprawuje nadzór nad działalnością dydaktyczną i badawczą uczelni,
5. sprawuje nadzór nad administracją i gospodarką uczelni,
6. dba o przestrzeganie prawa oraz zapewnienie bezpieczeństwa na terenie uczelni,
7. określa zakres obowiązków prorektorów.
Do kompetencji Rektora należy ponadto:
1. przedstawianie senatowi do uchwalenia projektu planu rzeczowo-finansowego uczelni,
2. przedstawianie senatowi do zatwierdzenia rocznego sprawozdania rzeczowo-finansowego uczelni,
3. sprawowanie nadzoru nad działalnością jednostek organizacyjnych,
4. podejmowanie działań na rzecz zapewnienia właściwych warunków funkcjonowania uczelni,
5. powoływanie komisji rektorskich oraz członków tych komisji spośród: nauczycieli akademickich zatrudnionych w uczelni jako podstawowym miejscu pracy, pracowników uczelni niebędących nauczycielami akademickimi, zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy oraz studentów i uczestników studiów doktoranckich,
6. powoływanie redaktorów naczelnych czasopism wydawanych przez uczelnię oraz na ich wniosek składu redakcji i międzynarodowej rady programowej na cztery kolejne lata kalendarzowe,
7. podejmowanie decyzji w sprawach współpracy uczelni z instytucjami naukowymi i gospodarczymi w kraju i za granicą,
8. tworzenie za zgodą senatu spółki celowej w celu komercjalizacji wyników badań naukowych i prac rozwojowych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Uczelnia prosi o potwierdzenie prawidłowości stanowiska, że koszty związane z samochodem osobowym wykorzystywanym dla celów służbowych Rektora, którego wartość przewyższa równowartość 20.000 EUR przeliczonej na złote według kursu średniego EUR ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia przekazania samochodu do używania, tj.:

składki na ubezpieczenie samochodu w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej pozostaje równowartość 20.000 EUR, przeliczona na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP z dnia zawarcia umowy ubezpieczenia do wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia (niestanowiące kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 49 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych),
odpisy amortyzacyjne z tytułu zużycia samochodu osobowego w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej równowartość 20.000 EUR, przeliczonej na złote według średniego kursu EUR ogłaszanego przez NBP z dnia przekazania samochodu do używania (niestanowiące kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych)

– nie stanowią dla Uczelni podstawy naliczenia podatku dochodowego od osób prawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wolne od podatku są dochody podatników, z zastrzeżeniem ust. 1c, których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo-techniczna oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenia wsi w wodę, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego - w części przeznaczonej na te cele.

Na mocy ww. przepisu, wolne od podatku są dochody podatników, których celem statutowym jest (wymieniona w przepisie) działalność społecznie użyteczna – w części przeznaczonej na te cele. Stosowanie zwolnienia polega na braku opodatkowania dochodu, aż do momentu, w którym podatnik poniesie koszt niebędący kosztem uzyskania przychodów oraz niesłużący realizacji zadań statutowych. Oznacza to utratę zwolnienia i opodatkowanie dochodu w wysokości wydatku (dochodu bieżącego lub zwolnionego w poprzednich okresach rozliczeniowych, jeżeli w danym okresie podatnik nie uzyskał dochodu). Jeżeli podatnik poniesie wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów, nie oznacza to zatem automatycznie utraty zwolnienia. O ile wydatek został poniesiony na cele statutowe (do których realizacji jest powołany), nadal nie wystąpi utrata zwolnienia.

Jak wynika z przytoczonego w stanie faktycznym fragmentu Statutu Uczelni, jej cele statutowe mieszczą się w kategorii działalności naukowej i oświatowej, polegającej w szczególności na kształceniu studentów i ochronie zdrowia. Wobec powyższego, dochody Uczelni podlegają zwolnieniu z podatku dochodowego od osób prawnych – w części przeznaczonej na realizację celów statutowych.

Wydatki, których dotyczy pytanie będące przedmiotem niniejszego wniosku, czyli:

składki na ubezpieczenie samochodu w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej pozostaje równowartość 20.000 EUR, przeliczona na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP z dnia zawarcia umowy ubezpieczenia do wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia oraz
odpisy amortyzacyjne z tytułu zużycia samochodu osobowego w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej równowartość 20.000 EUR, przeliczonej na złote według średniego kursu EUR ogłaszanego przez NBP z dnia przekazania samochodu do używania

– niestanowiące kosztów uzyskania przychodów na podstawie odpowiednio art. 16 ust. 1 pkt 49 i art. 16 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Tym niemniej, zdaniem Uczelni, koszty te ponoszone są w związku ze statutowymi celami Uczelni, do realizacji których jest ona powołana – wobec czego nie dochodzi do utraty zwolnienia i opodatkowania dochodu Uczelni w wysokości ww. wydatków.

Jak bowiem wskazano w stanie faktycznym wniosku, Rektor jest najwyższym jednoosobowym organem Uczelni, na którym spoczywa szereg odpowiedzialnych zadań, wskazanych w Statucie. Należy też zaznaczyć, że zgodnie z art. 66 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, Rektor kieruje działalnością uczelni i reprezentuje ją na zewnątrz, jest przełożonym pracowników, studentów i doktorantów uczelni.

Zdaniem Uczelni, jest oczywistym, że wykonanie zadań Rektora, określonych w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i Statucie Uczelni, wymaga przemieszczania się przy pomocy samochodu. W szczególności należy tu wskazać na zadania obejmujące reprezentowanie Uczelni na zewnątrz, organizację współpracy Uczelni z instytucjami naukowymi i gospodarczymi w kraju i za granicą, podejmowanie decyzji dotyczących mienia i gospodarki Uczelni, kontakty z kontrahentami Uczelni, kontakty z Ministerstwem Zdrowia sprawującym nadzór nad zgodnością działań Uczelni z przepisami prawa i statutem, uczestnictwo w konferencjach naukowych. Jednocześnie, wszystkie te czynności pozostają w ścisłym związku ze statutowymi celami Uczelni, do których należą m.in. kształcenie studentów w celu zdobywania i uzupełniania wiedzy oraz umiejętności niezbędnych w pracy zawodowej, w tym w szczególności przygotowania do wykonywania zawodów we wszystkich kierunkach i specjalnościach prowadzonych na uczelni, wychowywanie studentów w poczuciu odpowiedzialności za państwo polskie, za umacnianie zasad demokracji i poszanowanie praw człowieka, prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych oraz świadczenie usług badawczych oraz uczestniczenie w sprawowaniu opieki medycznej w zakresie i formach określonych w przepisach o działalności leczniczej.

Nie budzi zatem wątpliwości, że warunkiem koniecznym skutecznej realizacji zadań nałożonych na Rektora przepisami ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i Statutu jest posiadanie przez Rektora możliwości sprawnego przemieszczania się – przy pomocy samochodu służbowego. Z tego też względu, zdaniem Uczelni, stwierdzić należy, że wydatki na ubezpieczenie i koszty amortyzacji samochodu służbowego Rektora ponoszone są w związku z realizacją celów statutowych Uczelni.

Jednocześnie zauważyć należy, że nałożony przepisami art. 16 ust. 1 pkt 49 i art. 16 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych limit wartości samochodu osobowego (w wysokości 20.000 EUR), w odniesieniu do którego ustala się wysokość wydatków związanych z użytkowaniem samochodu, które mogą stanowić koszt uzyskania przychodu, pozostaje bez wpływu na analizowaną regulację art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób. Z punktu widzenia tego przepisu istotny jest bowiem wyłącznie związek danego wydatku z celami statutowymi podatnika. W analizowanym przypadku, jak wykazano powyżej, wydatki na ubezpieczenie i koszty amortyzacji samochodu służbowego Rektora jako całość ponoszone są w związku z realizacją celów statutowych Uczelni.

Wobec powyższego, zdaniem Uczelni, podsumowując należy stwierdzić, że:

składki na ubezpieczenie samochodu w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej pozostaje równowartość 20.000 EUR, przeliczona na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP z dnia zawarcia umowy ubezpieczenia do wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia oraz
odpisy amortyzacyjne z tytułu zużycia samochodu osobowego w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej równowartość 20.000 EUR, przeliczonej na złote według średniego kursu EUR ogłaszanego przez NBP z dnia przekazania samochodu do używania

– nie stanowią dla Uczelni podstawy naliczenia podatku dochodowego od osób prawnych na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Punktem wyjścia dla określenia zakresu przedmiotowego ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 851) jest regulacja zawarta w art. 7 ust. 1 ww. ustawy, stanowiąca, że przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty (…). Dochodem – w myśl art. 7 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych – jest natomiast nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym.

Ustalony w powyższy sposób dochód może być przedmiotem zwolnienia z opodatkowania, na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przepis ten zawiera bowiem katalog dochodów wolnych od podatku, czyli innymi słowy, wyłącza z podstawy opodatkowania dochody uzyskane z tytułów w nim wymienionych.

I tak, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, wolne od podatku są dochody podatników, z zastrzeżeniem ust. 1c, których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo-techniczna, oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenia wsi w wodę, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego - w części przeznaczonej na te cele.

Zwolnienie przedmiotowe, o którym mowa w ww. przepisie, ma zastosowanie do dochodów z wyjątkiem wymienionych w art. 17 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z tym przepisem, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, nie dotyczy:

dochodów uzyskanych z działalności polegającej na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali lub dochodów uzyskanych z handlu tymi wyrobami; zwolnieniem objęte są jednak dochody jednostek naukowych i instytutów badawczych, w rozumieniu odrębnych przepisów, uzyskane z działalności polegającej na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego;

1a) dochodów uzyskanych z działalności polegającej na oddaniu środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych do odpłatnego używania na warunkach określonych w art. 17a-17k;

dochodów, bez względu na czas ich osiągnięcia, wydatkowanych na inne cele niż wymienione w tych przepisach.

Ponadto, na podstawie art. 17 ust. 1b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, ma zastosowanie, jeżeli dochód jest przeznaczony i - bez względu na termin - wydatkowany na cele określone w tym przepisie, w tym także na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio realizacji tych celów oraz na opłacenie podatków niestanowiących kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 5a.

Zwolnienie zawarte w ww. art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy jest więc zwolnieniem warunkowym i zależy od łącznego spełnienia następujących przesłanek:

celem statutowym podatnika musi być działalność wymieniona w tym przepisie,
uzyskane przez niego dochody muszą być przeznaczone i bez względu na termin wydatkowane na ten cel.

Powyższe oznacza, że zastosowanie przedmiotowego zwolnienia zależy nie tylko od przeznaczenia osiągniętego dochodu na preferowane ustawą cele statutowe, ale także od faktycznego wydatkowania go na te cele. Użyte przez ustawodawcę w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych sformułowanie „w części przeznaczonej na te cele” oznacza, że jeżeli statut będzie przewidywał również realizację innych celów niż wymienione w tym przepisie, to przeznaczenie dochodów podatnika na realizację tych „innych celów” nie będzie stanowiło podstawy do zwolnienia od opodatkowania.

W myśl przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych niektórych wydatków poniesionych przez podatników nie uważa się za koszty uzyskania przychodów, w związku z czym mogą powstać różnice pomiędzy dochodem podatkowym a zyskiem bilansowym. Ujęte bowiem w księgach rachunkowych wydatki i koszty nieuznane w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym za koszty uzyskania przychodów wpływają na zwiększenie dochodu podatkowego.

Wobec tego, w przypadku podatników korzystających ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, koszty należy rozpatrywać w sposób szczególny.

Jak stanowi art. 15 ust. 1 ww. ustawy podatkowej, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Jeśli więc podatnik uzyskuje dochody wolne od podatku dochodowego w związku z prowadzeniem określonej działalności statutowej, tak jak ma to miejsce w przypadku Wnioskodawcy, wszelkie wydatki w pierwszej kolejności powinny być analizowane pod kątem możliwości zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów.

Następnie, w przypadku wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, należy rozważyć, czy wydatki te wiążą się z celami statutowymi podatnika. Jeżeli okaże się, że wydatki, które nie stanowią kosztów uzyskania przychodów poniesione zostały na cele statutowe (objęte zwolnieniem), ich równowartość będzie wolna od podatku. Natomiast, w przypadku, gdy nie można poniesionych wydatków powiązać bezpośrednio z realizacją celów statutowych podatnika, to ich równowartość nie korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i wpływa na zwiększenie dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym, Uczelnia jest właścicielem samochodu osobowego, który wykorzystywany jest do celów służbowych Rektora. Wartość samochodu przewyższa równowartość 20.000 EUR przeliczonej na złote według kursu średniego EUR ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia przekazania samochodu do używania. Samochodem tym Rektor wożony jest na spotkania służbowe z kontrahentami Uczelni. Samochód wykorzystywany jest również do wyjazdów delegacyjnych, na spotkania – głównie w Ministerstwie Zdrowia, na konferencje naukowe itp.

Jak stanowi art. 16 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się odpisów z tytułu zużycia samochodu osobowego, dokonywanych według zasad określonych w art. 16a-16m, w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej równowartość 20 000 euro przeliczonej na złote według kursu średniego euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia przekazania samochodu do używania.

Natomiast w myśl art. 16 ust. 1 pkt 49 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów składek na ubezpieczenie samochodu osobowego w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej pozostaje równowartość 20 000 euro, przeliczona na złote według kursu średniego euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia zawarcia umowy ubezpieczenia w wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia.

Jak wskazano już wcześniej, zwolnienie określone w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest zwolnieniem warunkowym, uzależnionym od spełnienia dwóch istotnych warunków. Pierwszym jest zgodność celów statutowych działalności podatnika z działalnością uznaną przez ustawodawcę za preferowaną, drugim – przeznaczenie dochodu na te cele. Zwolnienie to natomiast nie jest uzależnione od rodzaju dochodu. Ważny jest bowiem cel na jaki jest on przeznaczony, a nie źródło jego pochodzenia.

Zatem, aby dochód odpowiadający wydatkom niestanowiącym kosztów uzyskania przychodów podlegał zwolnieniu od opodatkowania – wydatki te muszą być ocenione pod kątem ich bezpośredniego związku z prowadzoną działalnością statutową korzystającą ze zwolnienia. Ocena taka jest konieczna chociażby ze względu na fakt, że nie wszystkie wydatki taki związek z działalnością statutową wykazują.

Jednocześnie z podanych we wniosku informacji wynika, że podstawowymi celami statutowymi Uczelni są:

kształcenie studentów w celu zdobywania i uzupełniania wiedzy oraz umiejętności niezbędnych w pracy zawodowej, w tym w szczególności przygotowania do wykonywania zawodów we wszystkich kierunkach i specjalnościach prowadzonych na uczelni,
wychowywanie studentów w poczuciu odpowiedzialności za państwo polskie, za umacnianie zasad demokracji i poszanowanie praw człowieka,
prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych oraz świadczenie usług badawczych,
uczestniczenie w sprawowaniu opieki medycznej w zakresie i formach określonych w przepisach o działalności leczniczej,
kształcenie i promowanie kadr naukowych,
upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki, kultury narodowej i techniki, w tym poprzez gromadzenie i udostępnianie zbiorów bibliotecznych i informacyjnych,
prowadzenie studiów podyplomowych, kursów i szkoleń w celu kształcenia nowych umiejętności niezbędnych na rynku pracy w systemie uczenia się przez całe życie,
stwarzanie warunków do rozwoju kultury fizycznej studentów,
działanie na rzecz społeczności lokalnych i regionalnych,
stwarzanie osobom niepełnosprawnym warunków do pełnego udziału w procesie kształcenia i w badaniach naukowych,
monitorowanie karier zawodowych swoich absolwentów w celu dostosowania kierunków studiów i programów kształcenia do potrzeb rynku pracy.

Podkreślenia wymaga, że przepisy ustanawiające zwolnienia i ulgi podatkowe w systemie polskiego prawa podatkowego są istotnym wyjątkiem od zasady sprawiedliwości podatkowej (powszechności i równości podatkowej), dlatego też muszą być stosowane w sposób ścisły i jakakolwiek rozszerzająca wykładnia w odniesieniu do przepisów dotyczących ww. preferencji podatkowych jest niedopuszczalna. Wydatkowanie dochodu na cele inne niż wskazane w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych lub na nabycie środków trwałych niesłużących bezpośrednio realizacji celów, o których mowa w przepisie, nie może być objęte przedmiotowym zwolnieniem.

Powyższe potwierdza również wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 5 października 2012 r. sygn. akt III SA/Wa 383/12, w którym sąd stwierdził, że: „nie można domniemywać, iż zakres zwolnienia podatkowego w omawianym przypadku byłby uzależniony od woli podatnika, który w zależności od okoliczności mógłby dowolnie modyfikować zakres opodatkowania, poprzez wpisanie bądź wykreślenie ze swojego statutu poszczególnych celów statutowych, wywodząc z tego faktu skutki podatkowe. Na brak takiej dowolności wskazuje w istocie sama treść art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p., gdyż ustawodawca w tym przypadku nie wprowadza zwolnienia o charakterze stricte przedmiotowym (nie zwalnia z opodatkowania określonych rodzajów dochodów, jak ma to miejsce w odniesieniu do niektórych innych zwolnień zawartych w art. 17 ust. 1 u.p.d.o.p), lecz wprowadza określone preferencje podatkowe dla podatników realizujących cele statutowe.

Można zatem stwierdzić, że analizowana norma prawna ma postać zwolnienia podatkowego o mieszanym przedmiotowo-podmiotowym charakterze. Oznacza to, że oprócz formalnych przesłanek wydatkowania dochodu na wskazane w ustawie cele statutowe, aby skorzystać ze zwolnienia podatnik musi także spełniać inne kryteria umożliwiające realizację celów społecznie użytecznych (publicznych)”.

Innymi słowy precyzyjne określenie celów, dla realizacji których dana osoba prawna została powołana jest istotne dlatego, że cele te nie mogą być ustalane przez organy podatkowe w drodze wykładni postanowień statutu, ponieważ nie są do tego upoważnione. Organ podatkowy wydając interpretację w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej, nie przeprowadza bowiem postępowania dowodowego; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i stanowiskiem wnioskodawcy.

Zwrócić należy również uwagę na różnicę pojęciową, jaka występuje między „celami działania” a „sposobem jego realizacji”. Określenie „cel statutowy” oznacza cel, który został wyraźnie sprecyzowany w statucie danej osoby prawnej. Działania faktyczne osoby prawnej polegające na realizacji tych celów to sposoby jego osiągnięcia.

Art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi o celu statutowym a nie jego następstwach czy też konsekwencjach. Podatkowo znaczącymi celami są więc wymienione w nim rodzaje – przedmioty działalności podatnika, a nie skutki, które mogą powodować. W szczególności, w przepisie tym ustawodawca nie stanowi, że wolne od podatku dochodowego są dochody przeznaczone np. „na reprezentowanie Uczelni na zewnątrz, organizację współpracy Uczelni z instytucjami naukowymi i gospodarczymi w kraju i za granicą, podejmowanie decyzji dotyczących mienia i gospodarki Uczelni, kontakty z kontrahentami Uczelni (…)”, albowiem służyć one będą właściwej i rzetelnej realizacji celów statutowych. Czym innym jest prowadzenie działalności np. oświatowej, naukowej aniżeli jej wspieranie i popieranie. Jeżeli nawet poprzez swoje działania niebędące działalnością oświatową, podatnik przyczyni się do powstania skutku w postaci określonego efektu oświatowego, nie będzie to implikowało uzasadnionej konstatacji, że wykonywał zgodnie z obowiązującym prawem działalność oświatową.

Zadania Rektora określone w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i statucie Uczelni można jedynie uznać za działania związane z kierowaniem działalnością Uczelni i reprezentowaniem jej na zewnątrz. Uzasadniając swoje stanowisko Wnioskodawca zauważa, że „warunkiem koniecznym skutecznej realizacji zadań nałożonych na Rektora przepisami ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i Statutu jest posiadanie przez rektora możliwości sprawnego przemieszczania się – przy pomocy samochodu służbowego. Z tego też względu, zdaniem Uczelni, stwierdzić należy, że wydatki na ubezpieczenie i koszty amortyzacji samochodu służbowego Rektora ponoszone są w związku z realizacją celów statutowych Uczelni”. Tego rodzaju działania nie mieszczą się jednak w zakresie celów statutowych Uczelni, gdyż za cel ten nie można uznać samego funkcjonowania Uczelni jako podmiotu prawa prowadzącego określonego rodzaju działalność.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że koszty związane z samochodem osobowym wykorzystywanym dla celów służbowych Rektora (wydatki na ubezpieczenie i koszty amortyzacji), nie stanowią kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a więc wpływają na zwiększenie dochodu podatkowego. Jednakże dochód stanowiący równowartość ww. wydatków nie jest wolny od podatku dochodowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, gdyż wydatków tych nie można uznać za przeznaczone na realizację celów statutowych podatnika (zgodnych z działalnością uznaną przez ustawodawcę za preferowaną).

Przeznaczenie dochodu na cele inne niż wymienione w art. 17 ust. 1, skutkuje obowiązkiem obliczenia i zapłaty podatku w trybie art. 25 ust. 4 ustawy. Zgodnie z dyspozycją zawartą w tym przepisie, jeżeli podatnicy, o których mowa w art. 17 ust. 1, uprzednio zadeklarowali, że przeznaczą dochód na cele określone w tych przepisach i dochód ten wydatkowali na inne cele albo na cele określone w tych przepisach, ale po terminie w nich określonym - podatek od tego dochodu, bez wezwania, wpłaca się do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano wydatku lub w którym upłynął termin do dokonania wydatku; przepis ten stosuje się również do dochodów za lata poprzedzające rok podatkowy, zadeklarowanych i niewydatkowanych w tych latach na cele określone w art. 17 ust. 1b, z zastrzeżeniem art. 17 ust. 1 pkt 5a.

W związku z powyższym, przedstawione we wniosku koszty związane z samochodem osobowym wykorzystywanym dla celów służbowych Rektora stanowią podstawę naliczania podatku dochodowego od osób prawnych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin