Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBI/2/423-486/14/BG
z 23 lipca 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 24 kwietnia 2014 r. (data wpływu do tut. Biura 29 kwietnia 2014 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy przewidziana w umowie konsolidacyjnej solidarna odpowiedzialność wszystkich spółek uczestniczących w systemie cash poolingu będzie wiązać się z powstaniem po stronie Spółki przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 5) – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 kwietnia 2014 r. wpłynął do tut. Biura wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy przewidziana w umowie konsolidacyjnej solidarna odpowiedzialność wszystkich spółek uczestniczących w systemie cash poolingu będzie wiązać się z powstaniem po stronie Spółki przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka (Wnioskodawca) jest zarejestrowana jako czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych w Polsce. Spółka zamierza stosować wraz z innymi podmiotami należącymi do tej samej Grupy Kapitałowej (które są dla Spółki podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 851, dalej „updop”) - system zarządzania środkami pieniężnymi w ramach grupy kapitałowej (tzw. cash pooling). System cash poolingu będzie zorganizowany przez Grupę Kapitałową lokalnie co oznacza, że uczestnikami tego systemu będą wyłącznie podmioty z Grupy Kapitałowej z siedzibą w Polsce oraz Spółka holenderska. Spółka holenderska jest spółką posiadającą osobowość prawną, a jej siedziba znajduje się w Holandii. Spółka holenderska jest podmiotem powiązanym ze Spółką w rozumieniu art. 11 updop.

Spółka zamierza zawrzeć ze Spółką holenderską umowę Treasury Management Agreement tj. umowę zarządzania środkami pieniężnymi (dalej „umowa cash poolingu”). Spółka holenderska nie posiada w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, w szczególności nie prowadzi takiej działalności poprzez położony w Polsce zakład. Umowa cash poolingu będzie umową dwustronną. Każda z polskich spółek należących do Grupy Kapitałowej przystępująca do systemu zarządzania środkami pieniężnymi zawrze ze Spółką holenderską odrębną dwustronną umowę cash poolingu.

Zgodnie z postanowieniami umowy cash poolingu Spółka holenderska będzie odpowiedzialna za zorganizowanie systemu cash poolingu, sporządzenie analizy prawnej i stosownej dokumentacji, informowanie uczestników (w tym Spółki) o obowiązkach i prawach wynikających z wdrażanego systemu, koordynowanie współpracy z bankami oraz wdrażanie nowych uczestników systemu. Spółka holenderska będzie również zobowiązana do pokrywania wszystkich opłat związanych z utrzymaniem systemu cash poolingu (z zastrzeżeniem dla opłat za prowadzenie rachunku, wyciągów z konta) oraz negocjowania z bankiem cen.

Zgodnie z postanowieniami umowy cash poolingu salda rachunków bankowych uczestników cash poolingu (tzw. rachunek pierwotny) będą codziennie zerowane, natomiast odpowiednio środki zdeponowane lub zobowiązania z rachunku pierwotnego będą bilansowane przez bank. Saldo rachunku pierwotnego odpowiednio będzie obciążać rachunek Spółki holenderskiej lub będzie zapisywane w dobro tego rachunku (tzw. rachunek docelowy). Koszty odsetek oraz przychody z tytułu odsetek odpowiednio będą księgowane w okresach kwartalnych na bieżącym rachunku Spółki prowadzonym przez Spółkę holenderską w Holandii. Odsetki kalkulowane będą na bazie stawki WIBOR oraz odpowiedniej marży.

Z postanowień umowy cash poolingu nie wynika, aby w ramach tej umowy miało dochodzić do zawarcia umów pożyczek, umów depozytu nieprawidłowego lub umów lokaty pomiędzy Spółką i Spółką holenderską, a także innymi uczestnikami systemu cash poolingu. Podstawą transferów dokonywanych pomiędzy Spółką a Spółką holenderską będzie wyżej wymieniona umowa cash poolingu. Ponadto Spółka zamierza stać się stroną umowy w sprawie konsolidacji sald (umowa konsolidacyjna). Umowa konsolidacyjna zostanie zawarta w celu zautomatyzowania czynności będących przedmiotem umowy cash poolingu. Umowa konsolidacyjna będzie umową wielostronną. Jej stronami mają być: Bank z siedzibą w Polsce, Spółka holenderska oraz należące do Grupy Kapitałowej polskie spółki przystępujące do systemu zarządzania środkami pieniężnymi (w tym Spółka). Zgodnie z postanowieniami umowy konsolidacyjnej Bank ma świadczyć na rzecz pozostałych stron tej umowy usługę polegająca na konsolidacji - na jednym rachunku - sald rachunków prowadzonych przez Bank na rzecz Spółki holenderskiej i polskich spółek należących do Grupy Kapitałowej (w tym Spółki). Konsolidacja sald będzie następować pomiędzy rachunkiem konsolidującym (rachunkiem Spółki holenderskiej) a każdym z rachunków konsolidowanych, tj. każdym z rachunków polskich spółek należących do Grupy Kapitałowej, które przystąpią do systemu zarządzania środkami pieniężnymi (w tym rachunkiem Spółki). Natomiast transakcja konsolidacji jest rozumiana jako operacja transferu całości lub części salda (dodatniego lub ujemnego) rachunku konsolidowanego na rachunek konsolidujący. Konsolidacja sald będzie odbywać się na koniec każdego dnia roboczego.

Aby ułatwić codzienne zarządzanie środkami pieniężnymi, Bank zezwala na powstanie w ciągu dnia sald ujemnych na rachunkach biorących udział w konsolidacji sald do wysokości określonej w umowie z Bankiem. Salda ujemne na rachunkach biorących udział w konsolidacji sald będą mogły powstać tylko w drodze wykonania przez Bank zleceń płatniczych spółek, w tym transakcji obciążeniowych realizowanych z tytułu opłat i prowizji. Salda ujemne występujące na rachunkach biorących udział w konsolidacji sald zostaną spłacone do końca dnia w całości, w drodze przeprowadzenia transakcji konsolidacji. Jeżeli saldo ujemne nie zostanie spłacone przed końcem dnia spółka będąca posiadaczem rachunku zapłaci na rzecz Banku odsetki w wysokości ustalonej dla zadłużenia przeterminowanego.

Środki na rachunku konsolidującym oraz na rachunkach konsolidowanych oprocentowane będą na zasadach i w wysokości określonej na podstawie zawartych pomiędzy Bankiem a konkretnym uczestnikiem systemu (w tym Spółką) indywidualnych umów o prowadzenie rachunków bankowych. Odsetki dopisane na rachunku konsolidującym należą do Spółki holenderskiej. Zgodnie z powyższą umową konsolidacyjną każda ze spółek uczestnicząca w konsolidacji sald ponosi solidarną odpowiedzialność wobec Banku za spłatę zobowiązań wynikających z umowy zgodnie z art. 366 Kodeksu Cywilnego. Spółka holenderska zawrze również z Bankiem oraz bankiem zagranicznym umowę o zerowaniu sald rachunku należącego do Spółki holenderskiej w Banku. W ramach tej umowy rachunek konsolidujący, o którym mowa powyżej, będzie konsolidowany z rachunkiem głównym prowadzonym dla Spółki holenderskiej w banku zagranicznym. Na koniec każdego dnia roboczego Bank będzie transferował salda dodatnie na rachunku konsolidującym na rachunek główny a salda ujemne na rachunku konsolidującym będą z rachunku głównego pokrywane. Bank zagraniczny (którego siedziba znajduje się w Republice Federalnej Niemiec) nie jest powiązany w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 updop ze Spółką holenderską, ani z pozostałymi uczestnikami systemu.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy przewidziana w umowie konsolidacyjnej solidarna odpowiedzialność wszystkich spółek uczestniczących w systemie cash poolingu będzie wiązać się z powstaniem po stronie Spółki przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych? (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 5)

Zdaniem Wnioskodawcy, przewidziana w umowie konsolidacyjnej solidarna odpowiedzialność wszystkich spółek uczestniczących w systemie cash poolingu nie będzie wiązać się z powstaniem po stronie Spółki przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Spółka nie uzyskuje żadnego świadczenia z tytułu solidarnego przystąpienia do długu wszystkich Uczestników systemu zarządzania środkami pieniężnymi, które mogłoby skutkować powstaniem po jej stronie przychodu.

Zgodnie z umową konsolidacyjną każda ze spółek uczestnicząca w konsolidacji sald ponosi solidarną odpowiedzialność wobec Banku za spłatę zobowiązań wynikających z umowy zgodnie z art. 366 Kodeksu Cywilnego.

W przedstawionym stanie faktycznym (winno być w zdarzeniu przyszłym) należy zwrócić uwagę na fakt, że zabezpieczenia udzielają sobie wzajemnie wszystkie (poza Bankiem) podmioty będące stronami umowy konsolidacyjnej. Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy na gruncie przedstawianej umowy nie dochodzi do powstania odrębnego stosunku zobowiązaniowego z tytułu udzielenia wzajemnych zabezpieczeń pomiędzy stronami. Celem zawarcia umowy konsolidacyjnej jest bowiem osiągnięcie oszczędności związanych z kosztami finansowymi oraz administracyjnymi działalności gospodarczej, nie zaś uzyskanie nieodpłatnego przysporzenia lub dokonanie takiego przysporzenia na rzecz drugiej strony umowy poprzez udzielenie odrębnego zabezpieczenia. Zabezpieczenie jest więc jedynie elementem generalnego określonego w umowie stosunku zobowiązaniowego o charakterze wzajemnym, związanego z zarządzaniem środkami finansowymi w ramach Grupy Kapitałowej. Poza zobowiązaniem, do wspólnego zarządzania środkami finansowymi w omawianym stanie faktycznym (winno być zdarzeniu przyszłym) nie można mówić o powstaniu jakiegokolwiek dodatkowego świadczenia z tytułu przyjęcia solidarnej odpowiedzialności za dług.

Potwierdzeniem charakteru przedmiotowego zabezpieczenia jest okoliczność, że zgodnie z umową konsolidacyjną solidarna odpowiedzialność dotyczy jedynie spłaty zobowiązań powstających w związku z wykonywaniem tej umowy. Z postanowienia tego wynika, że zabezpieczenie nie funkcjonuje poza analizowanym systemem zarządzania środkami finansowymi - jest ono ustanowione wyłącznie w celu prawnego uregulowania zobowiązania Spółek do wzajemnego uczestnictwa w tym systemie.

Z powyższego należy wyciągnąć wniosek, że przyjęcie solidarnej odpowiedzialności w ramach umowy konsolidacyjnej traktować należy nie w kategorii przychodu podlegającego opodatkowaniu po stronie Spółki, lecz jako standardowy element każdej modelowej umowy cash poolingu. W każdym bowiem przypadku wspólnego zarządzania rachunkami bankowymi dochodzi do rzeczywistego wystąpienia odpowiedzialności podmiotu finansującego za długi podmiotu finansowanego - choć odpowiedzialność ta częstokroć nie jest bezpośrednio wyrażona w zawieranych umowach. Sam zatem fakt zawarcia w analizowanej umowie konstrukcji, która w rzeczywistości występuje także w innych umowach tego samego rodzaju, nie może wpływać na odmienne traktowanie takich umów na gruncie updop.

Skoro zatem w omawianym systemie nie można mówić o powstaniu jakiegokolwiek świadczenia po stronie Wnioskodawcy z tytułu solidarnego przystąpienia do długu przez spółki będące stronami umowy, to nie dochodzi do powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Stosownie bowiem do treści art. 12 ust. 1 pkt 2 updop, do przychodów podatkowych zalicza się m.in. wartość otrzymanych nieodpłatnie świadczeń. Pomimo braku ustawowej definicji nieodpłatnego świadczenia generującego przychód podatkowy, dla celów podatkowych przyjmuje się, że przychód podatkowy z tytułu nieodpłatnego świadczenia występuje jedynie wówczas, gdy następuje uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, gdy ma miejsce przysporzenie majątkowe, mające konkretny wymiar finansowy. Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale składu siedmiu sędziów z 16 października 2006 r. sygn. II FPS 1/06 „nieodpłatnym świadczeniem są te zdarzenia prawne i gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku podatnika mające konkretny wymiar finansowy.” W omawianym stanie faktycznym (winno być zdarzeniu przyszłym) nie dochodzi do uzyskania jakiejkolwiek konkretnej korzyści o konkretnym wymiarze finansowym kosztem majątku innego podmiotu. Solidarne przystąpienie do długu jest jedynie elementem stosunku zobowiązaniowego polegającego na zarządzaniu środkami finansowymi i ma na celu zabezpieczenie funkcjonowania tego systemu - a nie jest odrębnym zabezpieczeniem dla Spółki.

Z uwagi zatem na powyższe należy wskazać, że w przedstawianym stanie faktycznym (winno być zdarzeniu przyszłym) w ocenie Wnioskodawcy nie występuje po jego stronie przychód z tytułu nieodpłatnego świadczenia w związku z przyjęciem solidarnej odpowiedzialności spółek zawierających umowę z Bankiem.

Potwierdzenie powyższej tezy odnaleźć można w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 8 sierpnia 2013 r. (sygn. ILPB4/423-337/12-2/DS): „Podstawową cechą świadczenia nieodpłatnego jest zatem to, aby otrzymujący takie świadczenie nie był zobowiązany do wykonania jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego. Oznacza to, że świadczenie uzyskiwane przez Spółkę w sytuacji, gdy spełniający świadczenie uzyskuje albo ma uzyskać od Spółki w przyszłości wzajemnie jakieś inne przysporzenie majątkowe, nie ma charakteru nieodpłatnego. Odnosząc powyższe do przedstawionego zdarzenia przyszłego, należy stwierdzić, iż o ile nieodpłatne poręczenie udzielone przez danego uczestnika systemu wobec Wnioskodawcy będzie czynnością ściśle związaną z zawartą umową cash pooling i będzie bezpośrednio wynikać z tej umowy, to wartość takiego poręczenia nie będzie stanowić przychodu w świetle art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych”. Podobnie uznał Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 23 października 2012 r. (sygn. IPPB5/423-605/12-5/JC).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienia się, że w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 1-4, 6-7 wydano odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-512 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 14 marca 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.