2014.01.28 - Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPP1/443-980/13-2/AW
z 28 stycznia 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o. przedstawione we wniosku z dnia 24 października 2013 r. (data wpływu 28 października 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT usług administrowania i doradztwa wierzytelnościami oraz usług wyceny i prowadzenia ksiąg pomocniczych świadczonych przez Spółkę na rzecz Funduszu - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 października 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT usług administrowania i doradztwa wierzytelnościami oraz usług wyceny i prowadzenia ksiąg pomocniczych świadczonych przez Spółkę na rzecz Funduszu.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Sp. z o.o. (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT.

W dniu 23 maja 2011 r. Spółka zawarła z Funduszem Umowę na doradztwo i administrowanie wierzytelnościami (dalej: Umowa).

Fundusz został utworzony i funkcjonuje w oparciu o przepisy ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (dalej: ustawa o Funduszach), w szczególności rozdziału VII, Działu 3 tejże ustawy i jest funduszem inwestycyjnym w rozumieniu przepisów ustawy o funduszach. Działalność Funduszu polega na emisji certyfikatów inwestycyjnych. Z pozyskanych od inwestorów środków, Fundusz nabywa całe Pakiety wierzytelności. Fundusz koncentruje się na zakupach wierzytelności oferowanych głównie przez instytucje finansowe. W ramach swojej działalności statutowej, Fundusz lokuje swoje aktywa w zbywalne wierzytelności oraz prawa do świadczeń z tytułu tych wierzytelności (dalej: Wierzytelności). Fundusz zlecił obsługę prawną Wierzytelności kancelarii prawnej (dalej: Kancelaria).

Na mocy zawartej Umowy, Spółka zobowiązała się do odpłatnego świadczenia na rzecz Funduszu usług administrowania wierzytelnościami mających na celu wsparcie działań Kancelarii oraz świadczenia usług doradztwa na rzecz Funduszu w zakresie podejmowania przez właściwy organ Funduszu decyzji inwestycyjnych w ramach działalności statutowej Funduszu.

Zawarcie dodatkowej umowy o świadczenie usług wyceny i prowadzenia ksiąg pomocniczych funduszu sekurytyzacyjnego.

W dniu 24 września 2013 r. Spółka zawarła z Funduszem dodatkową umowę (dalej: Umowa o usługi Wyceny i Księgowości). Na mocy tej umowy, Spółka rozszerzyła zakres usług świadczonych na rzecz Funduszu o usługi wyceny Wierzytelności oraz ruchomości i nieruchomości, które staną się własnością Funduszu w toku obsługi wierzytelności poprzez nabycie przez Fundusz przedmiotu zabezpieczenia Wierzytelności oraz o usługi prowadzenia rachunkowych ksiąg pomocniczych Funduszu, które stanowić będą część ksiąg rachunkowych Funduszu, zgodnie z postanowieniami ustawy o rachunkowości.

Zakres usług świadczonych przez Spółkę na podstawie Umowy.

W ramach usług administrowania wierzytelnościami, Spółka zobowiązała się do wykonywania wszelkich zgodnych z prawem czynności w zakresie:

bezpośredniego przejęcia od Cedenta lub podmiotu wskazanego przez Fundusz i przechowywania Dokumentacji dotyczącej poszczególnych Wierzytelności nabywanych przez Fundusz;
niezwłocznego dokonywania obowiązkowych zawiadomień Dłużników o przelewie Wierzytelności na Fundusz lub zmianie podmiotu administrującego Wierzytelnościami lub świadczącego obsługę prawną w sposób ustalony w Umowie;
dokonywania weryfikacji dotyczących Wierzytelności na Rachunkach pomocniczych, w sposób ustalony w Umowie, a więc w szczególności na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez Fundusz do podglądu Rachunków Funduszu i zwrotów środków finansowych beneficjentom;
informowania dłużników w imieniu Funduszu kierujących zapytania do Spółki lub do Funduszu o Funduszu jako nowym wierzycielu, stanie zadłużenia oraz numerze rachunku pomocniczego na który powinny być spłacane kwoty zadłużenia wynikające z Wierzytelności, a także o danych podmiotu do kontaktu prowadzącego obsługę prawną lub świadczącego usługi administracyjne;
gromadzenia danych osobowych o dłużnikach w przypadku ich zmiany w stosunku do danych otrzymanych od Cedenta, Funduszu lub podmiotu wskazanego przez Fundusz;
dostarczania Kancelarii wszystkich niezbędnych danych potrzebnych do wykonania czynności w odniesieniu do określonych wierzytelności.

Ponadto w związku z Administrowaniem Wierzytelnościami, Spółka zobowiązuje się składać Funduszowi raporty zawierające następujące informacje oddzielnie dla poszczególnych wierzytelności:

salda wierzytelności na dany dzień okresu rozliczeniowego;
wartości wpłat w poszczególnych pakietach wierzytelności:
1. wartość środków pieniężnych, które wpłynęły na rachunki pomocnicze Funduszu równe co do wartości:
  1. spłacie kosztu nabycia danego Pakietu Wierzytelności, w poszczególne składniki kosztu nabycia Pakietu Wierzytelności;
  2. zyskowi zrealizowanemu z danego Pakietu Wierzytelności;
2. wartość środków pieniężnych, które wpłynęły na Rachunki Pomocnicze Funduszu, których me można było zidentyfikować;
3. wartość środków pieniężnych, które zostały nienależnie przekazane na Rachunki Pomocnicze Funduszu, oraz które zostały następnie zwrócone przez Fundusz;
4. wartość umorzonych Wierzytelności;
5. inne, niż powyżej wskazano, uzgodnione w trakcie bieżącej współpracy pomiędzy Spółką a Funduszem.

Ponadto zgodnie z Umową, Spółka zobowiązała się do świadczenia na rzecz Funduszu usług doradztwa obejmujących:

prowadzenie działań mających na celu wyszukiwanie zbywców Wierzytelności oraz przedstawianie raportów z tych czynności;
przygotowywanie rekomendacji w przypadku nabycia lub zbycia przez Fundusz Wierzytelności;
składanie ofert nabycia Wierzytelności w imieniu Funduszu w oparciu o stosowne umocowanie;
reprezentowanie Funduszu w negocjacjach w zakresie zakupu i sprzedaży wierzytelności oraz rekomendowanie Funduszowi treści umów w celu realizacji powyższych transakcji;
doradztwo w zakresie obsługi sekurytyzowanych wierzytelności, współpracy z Kancelarią w tym zakresie, przygotowanie pisemnych rekomendacji w zakresie ugód sądowych lub pozasądowych dotyczących warunków spłaty Wierzytelności przez dłużników, projektów umów i innych niezbędnych dokumentów;
przygotowanie pisemnych rekomendacji nabycia lub zbycia nieruchomości i ruchomości przez Fundusz w toku obsługi wierzytelności poprzez nabycie przez Fundusz własności przedmiotu zabezpieczenia Wierzytelności;
analizę i przedstawianie pisemnych rekomendacji w zakresie ofert skierowanych do Funduszu dotyczących Wierzytelności lub nieruchomości i ruchomości, które staną się własnością Funduszu w toku obsługi wierzytelności poprzez nabycie przez Fundusz własności przedmiotu zabezpieczenia Wierzytelności;
świadczenie na rzecz Funduszu wszelkiego innego rodzaju doradztwa związanego z nabywaniem, zbywaniem lub obsługą, w tym prawną nabywanych przez Fundusz Wierzytelności.

Wynagrodzenie za usługi świadczone na podstawie Umowy.

Zgodnie z Umową, miesięczne wynagrodzenie Spółki składa się z następujących elementów:

stałej kwoty miesięcznego wynagrodzenia;
określonej procentowo wartości należności Funduszu zapłaconych przez dłużników, zgodnie z określonymi w Umowie zasadami.

W dniu 18 lipca 2013 r. Spółka zawarła z Funduszem aneks nr 4 do Umowy (dalej: Aneks), na mocy którego dodatkowym elementem wynagrodzenia Spółki z tytułu świadczenia usług na podstawie Umowy jest wynagrodzenie naliczane miesięcznie z wpływów uzyskanych w odniesieniu do określonych wierzytelności i do ustalonej kwotowo wysokości. Szczegółowa wysokość wynagrodzenia w odniesieniu do każdej wierzytelności została określona w Aneksie.

Z tytułu świadczenia usług na podstawie Umowy, Spółka wystawia faktury VAT ze stawką 23%.

Zakres usług świadczonych na podstawie Umowy o usługi Wyceny i Księgowości.

Na postawie Umowy o usługi Wyceny i Księgowości dodatkowe usługi świadczone przez Spółkę na rzecz Funduszu obejmują dokonywanie wyceny Portfela Wierzytelności Funduszu oraz dokonywanie wymaganej wyceny nieruchomości i ruchomości, które staną się własnością Funduszu w toku obsługi wierzytelności, poprzez nabycie przez Fundusz własności przedmiotu zabezpieczenia wierzytelności, na zasadach określonych w statucie Funduszu i umowy pomiędzy Spółką a Funduszem, jak również zgodnie z przepisami prawa mającymi zastosowanie do wyceny. Zakres usług dodatkowych obejmuje także prowadzenie rachunkowych ksiąg pomocniczych Funduszu.

Zakres czynności dodatkowych świadczonych przez Spółkę obejmuje w szczególności:

prowadzenie ewidencji analitycznej Portfela Wierzytelności;
uzgadnianie stanu wierzytelności wchodzących w skład Portfela Wierzytelności;
dokonywanie wyceny wierzytelności wchodzących w skład Portfela Wierzytelności, a także zapewnienie dostarczania Funduszowi wymaganej wyceny nieruchomości i ruchomości, które staną się własnością Funduszu w toku obsługi wierzytelności przez nabycie przez Fundusz własności przedmiotu zabezpieczenia wierzytelności;
prowadzenie rachunkowych ksiąg pomocniczych Funduszu, które stanowić będą część ksiąg rachunkowych Funduszu, zgodnie z postanowieniami ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 ze zm.).

Wynagrodzenie za usługi świadczone na podstawie Umowy o usługi Wyceny i Księgowości.

Z tytułu świadczenia usług dodatkowych Spółka otrzymuje od Funduszu wynagrodzenie płatne w okresach miesięcznych. Wysokość wynagrodzenia uzależniona jest od ilości dokonanych wycen na rzecz Funduszu. Faktury wystawiane są w okresach miesięcznych i płatne w terminie 14 dni od daty otrzymania faktury przez Fundusz.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy w stanie prawnym obowiązującym począwszy od dnia 1 kwietnia 2013 r. usługi, które są świadczone przez Spółkę na podstawie Umowy, korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT?
Czy usługi wyceny i prowadzenia ksiąg pomocniczych świadczone przez Spółkę na rzecz Funduszu na podstawie dodatkowej Umowy o usługi Wyceny i Księgowości korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1

W stanie prawnym obowiązującym począwszy od dnia 1 kwietnia 2013 r. usługi świadczone przez Spółkę na podstawie Umowy korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT.

Ad. 2

Dodatkowe usługi wyceny i prowadzenia ksiąg pomocniczych będą korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy.

1. Uwagi ogólne.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 177, poz. 1054, dalej: ustawa o VAT), zwolnieniu z opodatkowania VAT podlegają usługi zarządzania m.in.:

funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych;
portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią.

W przedmiotowej sytuacji istotne znaczenie ma fakt, że w stanie prawnym obowiązującym przed dniem 1 kwietnia 2013 r. usługa zarządzania była definiowana w art. 43 ust. 8 ustawy o VAT. Zgodnie z treścią tego przepisu, przez zarządzanie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT rozumie się:

zarządzanie aktywami;
dystrybucję tytułów uczestnictwa;
tworzenie rejestrów uczestników i administrowanie nimi;
prowadzenie rachunków i rejestrów aktywów;
przechowywanie aktywów.

W dniu 1 kwietnia 2013 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o VAT, na mocy której wskazany powyżej ust. 8 artykułu 43 ustawy o VAT zawierający zamknięty katalog usług zarządzania zwolnionych od VAT został uchylony.

Zgodnie z uzasadnieniem projektu ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, nowelizującej przepisy o VAT (druk sejmowy nr 805), która weszła w życie z dniem 1 kwietnia 2013 r., celem zmiany jest „dostosowanie przepisów ustawy o podatku od towarów usług do orzecznictwa TSUE. W wyroku w sprawie C-169/04 Abbey National Sąd wskazał, że art. 13 część B lit. d pkt 6 szóstej Dyrektywy (art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE nie zawiera żadnej definicji pojęcia zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi. Trybunał w ww. wyroku orzekł, że pojęcie „zarządzania” funduszami powierniczymi, o którym mowa w art. 13 część B lit. d pkt 6 szóstej Dyrektywy jest autonomicznym pojęciem prawa wspólnotowego, którego treść nie może być zmieniona przez państwa członkowskie - (...) o ile występuje niejasność co do zakresu stosowania tego przepisu w wersji angielskiej i niderlandzkiej, o tyle z wersji duńskiej, niemieckiej, francuskiej i włoskiej wynika w szczególności, że art. 13(8)(d)(6) szóstej Dyrektywy zawiera odesłanie do definicji państw członkowskich jedynie w odniesieniu do pojęcia „funduszy powierniczych” (pkt 41). W świetle powyższego państwa członkowskie nie są uprawnione do definiowania w prawie krajowym pojęcia „zarządzania funduszami inwestycyjnymi” dlatego też uzasadnione jest usunięcie przepisu art. 43 ust. 8 z ustawy o VAT”.

W kontekście tak określonej intencji ustawodawcy, w opinii Spółki, zakres usług zarządzania, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT, określać należy przede wszystkim zgodnie z wykładnią pojęcia zarządzania funduszami (powierniczymi) dokonaną przez TSUE w orzeczeniach wydanych w oparciu o art. 13 część B lit. d pkt 6 VI Dyrektywy i odpowiednio - art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy 2006/112/WE - w szczególności w oparciu o wskazany w uzasadnieniu nowelizacji wyrok TSUE w sprawie C-169/04 Abbey National.

Spółka stoi na stanowisku, że zakres świadczonych przez nią usług rzecz Funduszu świadczonych na podstawie Umowy spełnia warunki do objęcia tych usług zwolnieniem od podatku VAT jako usług zarządzania funduszem sekurytyzacyjnym, mając na względzie zakres pojęcia usług zarządzania specyficznymi funduszami powierniczymi nakreślony w wyroku TSUE w sprawie C-169/04 Abbey National oraz innych wyrokach istotnych w sprawie, a co za tym idzie - świadczenie tych usług objęte jest zwolnieniem w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT. Poniżej Spółka prezentuje argumentację na poparcie tej tezy.

2. Usługi zarządzania funduszami inwestycyjnymi w prawie wspólnotowym i orzecznictwie TSUE.

Zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE Rady w sprawie wspólnego systemu od wartości dodanej (Dz.Urz. UE Nr 347, poz. 1 ze zm.: dalej: Dyrektywa VAT), Państwa członkowskie zwalniają z opodatkowania VAT zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie. Regulacja ta stanowi powtórzenie art. 13 część B lit. d) pkt 6 poprzednio obowiązującej szóstej Dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (77/388/EWG) (Dz.Urz. UE L Nr 145, ze zm. dalej: Szósta Dyrektywa). W związku z powyższym, wykładnia i interpretacja art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy pozostają aktualne w stosunku do aktualnego brzmienia art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE.

Analizując powyższą regulację, przede wszystkim należy podkreślić, że Dyrektywa nie zawiera żadnej definicji usług zarządzania, o których mowa powyżej, co wskazuje na fakt, że ustawodawca wspólnotowy pozostawił swobodę państwom członkowskim w określeniu rodzajów funduszy jakie powinny podlegać zwolnieniu. Państwa członkowskie powinny korzystać z tego uprawnienia z poszanowaniem celów Dyrektywy i ogólnych zasad leżących u jej podstaw, w szczególności zasady neutralności podatkowej.

W dokonaniu interpretacji pojęcia zarządzania w sposób zgodny z celami Dyrektywy VAT pomocne są orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w szczególności orzeczenie C-169/04 w sprawie Abbey National.

Przedmiotem orzeczenia TSUE była interpretacja przepisu art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy, a więc jak wskazano powyżej w obecnym brzemieniu: art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy VAT. TSUE wskazał, że pojęcie zarządzania funduszami inwestycyjnymi jest autonomicznym pojęciem prawa wspólnotowego, którego treść nie może być zmieniona przez państwa członkowskie.

Jak podkreślił TSUE, art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy dotyczy funduszy powierniczych niezależnie od ich formy prawnej. Zakres stosowania tego przepisu obejmuje zatem zarówno przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe działające w formie umownej, trustu, jak i te działające w formie statutowej.

Zgodnie z orzeczeniem TSUE, pojęcie zwolnienia w zakresie usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi powinno być definiowane z uwzględnieniem kontekstu, w jaki się wpisuje, celów oraz układu tej Dyrektywy oraz z uwzględnieniem zwłaszcza ratio legis zwolnienia, które przewiduje (pkt 55-56 uzasadnienia orzeczenia).

TSUE wskazał również w uzasadnieniu do analizowanego orzeczenia, że celem zwolnienia z opodatkowania usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi jest w szczególności ułatwienie małym inwestorom inwestowania w papiery wartościowe za pomocą przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania. Celem tego przepisu jest również zapewnienie neutralności podatkowej wspólnego systemu podatku VAT w kwestii wyboru między inwestowaniem bezpośrednim w papiery wartościowe, a inwestowaniem za pośrednictwem przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania.

TSUE odwołał się w tym względzie do czynności zamieszczonych w załączniku II do Dyrektywy Rady 85/611/EWG w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (aktualnie: Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE, dalej: Dyrektywa UCITS). Zgodnie z aktualnym brzmieniem powyższego załącznika do Dyrektywy UCITS do funkcji wchodzących w skład zbiorowego zarządzania portfelem należą m.in.:

zarządzanie inwestycjami;
administracja tj.:
1. obsługa prawna i obsługa rachunkowo-księgowa w zakresie zarządzania funduszem;
2. zapytania klientów;
3. wycena i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe);
4. monitorowanie przestrzegania uregulowań;
5. prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa;
6. wypłata zysków;
7. emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa;
8. rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń);
9. prowadzenie ksiąg; oraz
10. wprowadzanie do obrotu.

Ponadto, w ocenie TSUE, art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy VAT poza czynnościami zarządzania zbiorowym portfelem obejmuje także czynności, które polegają na zarządzaniu samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe.

Rozpatrując przepis Dyrektywy w omawianym orzeczeniu TSUE stwierdził, że „zarządzanie specjalnymi funduszami powierniczymi w rozumieniu tego przepisu obejmuje usługi w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jeżeli: tworzą one odrębną całość i - jeśli je oceniać globalnie - są specyficzne i istotne dla zarządzania funduszami powierniczymi”.

W tym kontekście zakres zwolnienia dla usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi, powinien obejmować wszystkie te usługi świadczone dla funduszy, których z powodów wskazanych powyżej fundusz nie może zrealizować wykorzystując własne zasoby, a których zakup niezbędny jest dla realizowania przez fundusz normalnej działalności gospodarczej prowadzącej do osiągnięcia celu inwestycyjnego.

Należy także wskazać, że TSUE wskazał także, że na mocy Szóstej Dyrektywy (a więc również na podstawie obecnie obowiązującej Dyrektywy VAT) zarządzanie funduszami jest określane w zależności od rodzaju świadczonych usług, a nie w zależności od osoby świadczącej lub odbiorcy usług.

Reasumując powyższe wnioski wynikające z cytowanego orzeczenia, należy wskazać, że TSUE uznał usługi m.in. w zakresie zarządzania inwestycjami, prowadzenia rachunkowości funduszy, wyceny czy administracji świadczone przez podmiot zarządzający (osobę trzecią) za zwolnione od opodatkowania VAT, jeżeli stanowią odrębną całość oraz są specyficzne i istotne dla zarządzania funduszami powierniczymi. Ponadto, dla zastosowania zwolnienia jest istotny rodzaj świadczonych usług, a nie status osoby świadczącej usługi.

3. Usługi świadczone przez Spółkę w kontekście przepisów Dyrektywy i orzeczenia TSUE.

Zakres usług świadczonych przez Spółkę na podstawie Umowy należy traktować na gruncie VAT zgodnie ze wskazanymi powyżej wnioskami wynikającymi z analizy postanowień Dyrektywy i jej interpretacji dokonanej przez TSUE. W związku z powyższym, przede wszystkim należy przeanalizować, czy Usługi świadczone przez Spółkę w ramach Umowy na rzecz Funduszu:

tworzą odrębną, logicznie skonstruowaną i spójną całość stanowiącą na gruncie VAT tzw. świadczenie złożone (kompleksowe), a jednocześnie
przedmiot tego kompleksowego świadczenia obejmuje czynności specyficzne i istotne z punktu widzenia działalności Funduszu.

3.1. Kompleksowy charakter świadczenia Spółki.

Zakres usług świadczonych przez Spółkę na podstawie Umowy ma na celu zapewnienie Funduszowi kompleksowej obsługi Wierzytelności.

Zakresem działań Spółki jest bowiem objęte wsparcie Funduszu w zarządzaniu Wierzytelnościami na wszystkich etapach obrotu - począwszy od czynności związanych z zakupem Wierzytelności (poprzez wyszukiwanie ofert, analizę ofert złożonych Funduszowi, negocjacje zakupowe, przedstawianie rekomendacji zakupowych), przez bieżącą obsługę i zarządzanie Wierzytelnościami (monitorowanie spłat, przygotowywanie odpowiednich raportów na rzecz Funduszu, weryfikację wpłat na poczet Wierzytelności na rachunkach pomocniczych Funduszu, kontakty z dłużnikami, gromadzenie danych dłużników oraz wsparcie w transakcjach sprzedaży przedmiotów zabezpieczenia Wierzytelności). Zakres Usług określonych w Umowie jest więc szeroki i ma na celu zapewnienie kompleksowego zarządzania aktywami Funduszu, a więc przede wszystkim Wierzytelnościami oraz przedmiotami zabezpieczeń Wierzytelności przez Spółkę.

Z punktu widzenia kwalifikacji VAT omawianych usług nie ma znaczenia fakt, że w Umowie zakres Usług świadczonych przez Spółkę na rzecz Funduszu został określony poprzez opisanie poszczególnych czynności. Dla Funduszu bowiem zakup któregoś z wymienionych w Umowie pojedynczych świadczeń w oderwaniu od pozostałych - nie jest celem samym w sobie. Celem tym jest zakup Usługi złożonej z wielu elementów, które świadczone równocześnie zapewnią Funduszowi efektywną obsługę portfela Wierzytelności.

W tym kontekście, na gruncie VAT, Usługi świadczone przez Spółkę należy uznać za tzw. świadczenie złożone. Należy bowiem podkreślić, że w sytuacji, gdy świadczenie usługodawcy jest rozbudowane i obejmuje klika pojedynczych czynności (świadczeń), będących elementami całościowego zobowiązania strony transakcji, wówczas zasadniczo mamy do czynienia ze świadczeniem złożonym (lub kompleksowym).

Koncepcję opodatkowania świadczeń kompleksowych wypracował TSUE, w orzeczeniach wydanych na podstawie pierwotnie obowiązującej Szóstej Dyrektywy oraz obecnie obwiązującej Dyrektywy VAT.

W szczególności należy zwrócić uwagę na wyrok TSUE w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd. w którym Trybunał uznał, że jeżeli dwa lub więcej niż dwa świadczenia (czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta są tak ściśle powiązane, że obiektywnie tworzą w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie dla celów podatku od wartości dodanej. Pogląd ten znajduje również potwierdzenie w wyroku TSUE w sprawie C-2/95 Sparekassernes Datacenter (SDC), jak również w wyroku TSUE C-41/04 Levob Verzekeringen BV i OV Bank NV.

W analizowanym stanie faktycznym, usługi świadczone przez Spółkę na podstawie Umowy należy uznać za usługi kompleksowe, mające na celu z punktu widzenia Funduszu nabycie jednego świadczenia zarządzania Wierzytelnościami. Czynności wykonywane przez Spółkę stanowią bowiem jednolitą całość z punktu widzenia potrzeb Funduszu i jego działalności statutowej.

Konsekwencją uznania danego świadczenia za kompleksowe dla celów VAT, jest, zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą TSUE, że wszystkie elementy świadczenia kompleksowego podlegają takim samym zasadom opodatkowania w zakresie elementów konstrukcyjnych podatku VAT (podstawa opodatkowania, moment powstania obowiązku podatkowego, stawka VAT etc.). Jak bowiem wielokrotnie podkreślał TSUE w swoim orzecznictwie w zakresie świadczeń kompleksowych, podział takich jednolitych świadczeń na pojedyncze elementy składowe i określanie dla tych elementów odrębnych konsekwencji podatkowych nie jest prawidłowe. Innymi słowy, wszystkie elementy świadczenia złożonego winny podlegać opodatkowaniu niejako łącznie, jako czynność, dla której łącznie określa się obowiązek podatkowy, podstawę opodatkowania, stosuje się jednolitą stawkę.

W konsekwencji powyższego, całość usług Spółki wykonywanych na podstawie Umowy powinna zostać uznana za świadczenie kompleksowe, mające na celu bieżące zarządzanie Wierzytelnościami funduszu. Całość świadczenia powinna więc zostać potraktowana jednolicie dla celów VAT.

3.2. Usługi świadczone przez Spółkę jako usługi specyficzne dla działalności funduszy.

W ocenie Spółki, zakres usług zarządzania funduszem inwestycyjnym zwolnionych od VAT może być nieznacznie odmienny dla poszczególnych kategorii funduszy inwestycyjnych. W każdym jednak przypadku zwolnieniem od VAT objęte są tylko usługi specyficzne i istotne z punktu widzenia działalności danego funduszu (zgodnie z omawianym wyrokiem TSUE).

W stanie faktycznym będącym przedmiotem zapytania Wnioskodawcy, należy mieć na uwadze, że Usługi są przez Spółkę świadczone na podstawie Umowy na rzecz szczególnego rodzaju funduszu inwestycyjnego zamkniętego, jakim jest niestandaryzowany fundusz sekurytyzacyjny. W przypadku tego typu funduszu, proces zarządzania jego portfelem inwestycyjnym składającym się w zasadniczej części z pakietów wierzytelności obejmuje szereg czynności faktycznych i prawnych związanych m.in. z:

nabyciem właściwego pakietu wierzytelności, w tym takie działania jak przykładowo:
1. wyszukiwanie na rynku wierzytelności mogących być przedmiotem zakupu przez fundusz;
2. ich wstępna analiza;
3. przekazywanie funduszowi rekomendacji w zakresie ich zakupu, i in.;
jego bieżącą obsługą, w tym przykładowo następujące działania:
1. prowadzenie ewidencji i rejestrów aktywów, archiwizacja dokumentów i in.;
2. współpraca z towarzystwem funduszy inwestycyjnych w zakresie związanym z bieżącym zarządzaniem aktywami funduszu;
zbywaniem przez fundusz wierzytelności lub pakietów wierzytelności stanowiących składniki jego aktywów, w tym działania takie jak przykładowo: doradztwo, negocjacje i wsparcie w procesie sprzedaży, reprezentowanie funduszu.

Biorąc pod uwagę zakres Usług świadczonych przez Spółkę na podstawie Umowy, a także powyższą analizę czynności niezbędnych w procesie zarządzania aktywami funduszu sekurytyzacyjnego, należy stwierdzić, że Usługi świadczone przez Spółkę stanowią powiązany ze sobą zespół świadczeń, których zakres mieści się w określonym powyżej katalogu usług specyficznych i istotnych składających się na zarządzanie funduszem sekurytyzacyjnym.

Dlatego też w ocenie Spółki, Usługi świadczone przez Spółkę na rzecz Funduszu na podstawie Umowy dla celów VAT stanowią:

zespół ściśle powiązanych ze sobą świadczeń specyficznych i istotnych z punktu widzenia działalności Funduszu;
świadczenie realizowane na rzecz Funduszu będącego funduszem inwestycyjnym w rozumieniu ustawy o Funduszach, a zatem
świadczenie tej Usługi podlega zwolnieniu od podatku VAT w oparciu o przepisy Dyrektywy i tym samym art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT.

4. Dodatkowe usługi świadczone na podstawie Umowy o usługi Wyceny i Księgowości.

Usługi dodatkowe świadczone przez Spółkę na rzecz Funduszu, a więc usługi wyceny oraz prowadzenia ksiąg pomocniczych Funduszu, w ocenie Spółki, stanowią czynności specyficzne dla działalności funduszu inwestycyjnego.

Czynności polegające na ustalaniu wartości aktywów netto Funduszu oraz wartości aktywów netto Funduszu na Certyfikat Inwestycyjny (w znaczeniu zdefiniowanym w Statucie Funduszu), jak również prowadzenie ksiąg pomocniczych, zgodnie z przepisami o rachunkowości, wynikają wprost ze specyfiki i uwarunkowań prawnych działalności Funduszu. Obowiązek przeprowadzania wyceny aktywów wynika ze statutu Funduszu, natomiast prowadzenie ksiąg Funduszu podlega specyficznym uregulowaniom Rozporządzenia o rachunkowości funduszy inwestycyjnych. Konieczność podporządkowania usług, jakie mają być świadczone przez Spółkę na rzecz Funduszu potwierdza ich specyficzny i wyłączny dla działalności funduszy inwestycyjnych charakter.

Usługi takie wypełniające potrzeby Funduszu odnośnie obsługi rachunkowej ksiąg pomocniczych oraz w zakresie wyceny aktywów, stanowią świadczenie usług zarządzania funduszem podlegające zwolnieniu od podatku VAT w oparciu o przepisy Dyrektywy i tym samym art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT.

5. Praktyka organów podatkowych.

Spółka wskazała, że możliwość zastosowania zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT w zbliżonych stanach faktycznych do przedstawionego znajduje potwierdzenie w wydawanych w imieniu Ministerstwa Finansów interpretacjach indywidualnych, przykładowo w:

interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 29 kwietnia 2013 r., sygn. ILPP1/443-90/13-2/MD;
interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 10 lipca 2012 r., sygn. IPPP1/443-368/12-4/PR;
interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 10 lipca 2012 r., sygn. IPPP1/443-369/12-3/PR;
interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 5 lipca 2012 r., sygn. IPPP1/443-367/12-2/EK;
interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 5 lipca 2012 r., sygn. IPPP1/443-366/12-2/EK;
interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 24 lutego 2012 r., sygn. IPPP1/443-1680/11-2/AS;
interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 18 listopada 2011 r., sygn. IPPP1/443-1333/11-2/MP;
interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 17 listopada 2011 r., sygn. IPPP1/443-1181/11-4/BS;
interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 25 marca 2010 r., sygn. IPPP1/443-213/10-4/EK;
interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 27 listopada 2009 r., sygn. IPPP1/443-952/09-4/JB;
interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 27 listopada 2009 r., sygn. IPPP1/443-953/09-4/MP;
interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 22 grudnia 2008 r., sygn. ILPP1/443-1107/08-3/BP;
interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 22 grudnia 2008 r., sygn. ILPP1/443-1108/08-3/AT;
interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 17 kwietnia 2008 r., sygn. IPPP1/443-261/08-2/IŻ;
interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 15 stycznia 2008 r., sygn. ILPP1/443-314/07-2/BD.

Mając na uwadze powyższe. Spółka uważa, że w stanie prawnym obowiązującym począwszy od dnia 1 kwietnia 2013 r. usługi świadczone przez Spółkę na podstawie Umowy jak również dodatkowe usługi wyceny i prowadzenia ksiąg pomocniczych świadczone na podstawie Umowy o usługi Wyceny i Księgowości korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin