INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 06 lutego 2013 r. (data wpływu 07 lutego 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów:

• wydatków poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności i napojów – jest nieprawidłowe,
• w pozostałym zakresie – jest prawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 07 lutego 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz opis zdarzenia przyszłego.

Wnioskodawca (dalej: Spółka) jest podmiotem prowadzącym działalność w zakresie dystrybucji preparatów leczniczych przeznaczonych dla zwierząt, w tym produktów spełniających wymogi określone w art. 2 pkt 32 ustawy z 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (t. j. Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271 ze zm., dalej: Prawo farmaceutyczne).

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka organizuje: (i) konferencje, (ii) szkolenia / warsztaty tematyczne, jak również (iii) spotkania biznesowe Jej pracowników z kontrahentami. Poniżej przedstawiono krótką charakterystykę poszczególnych typów działań podejmowanych przez Spółkę oraz wskazano grupy kosztów, jakie ponosi Spółka w związku z tymi działaniami.

Konferencje.

Konferencje organizowane są dla odbiorców towarów handlowych Spółki, przy czym są to zarówno odbiorcy bezpośredni (np. hurtownie prowadzące obrót produktami leczniczymi nabytymi bezpośrednio od Spółki), jak i odbiorcy pośredni (np. podmioty uprawnione do wystawiania recept - lekarze weterynarii).

Celem organizowanych przez Spółkę konferencji jest przekazywanie i pozyskiwanie wiedzy dotyczącej dystrybuowanych przez Nią produktów, w tym m.in.:

• przekazywanie zaawansowanej, specjalistycznej wiedzy związanej z oferowanymi przez Spółkę produktami (lekami);
• informowanie o nowościach asortymentowych Spółki oraz możliwościach ich zastosowania;
• pozyskiwanie informacji o ewentualnym występowaniu niepożądanych działań w wyniku użycia produktów dystrybuowanych przez Spółkę;
• wymiana informacji na temat zakupionych przez kontrahentów Spółki produktów.
  
  

Organizowane przez Spółkę konferencje prowadzone są przez specjalistów w danej dziedzinie, którzy otrzymują od Spółki wynagrodzenie za przeprowadzenie zajęć (np. na podstawie zawartej umowy o dzieło). Udział w konferencji dla jej uczestników jest – co do zasady – bezpłatny.

Spółka jest odpowiedzialna za organizację „logistyki” związanej z konferencją (w tym m.in. za wynajęcie sali). Organizowane konferencje trwają zazwyczaj dwa dni. Na czas trwania konferencji Spółka zapewnia uczestnikom i prelegentom catering / wyżywienie. Koszty ewentualnego noclegu, uczestnicy są zobowiązani ponieść we własnym zakresie. Podczas konferencji, uczestnicy otrzymują materiały szkoleniowe i reklamowe, związane z działalnością Spółki i oferowanymi przez Nią produktami.

Szkolenia / warsztaty tematyczne.

Spółka organizuje również warsztaty tematyczne i szkolenia np. z zakresu anestezjologii czy dermatologii zwierząt. Warsztaty tematyczne, są skierowane do kontrahentów bezpośrednich, jak i pośrednich Spółki. Tego rodzaju szkolenia / warsztaty odbywają się w lecznicach (o ile pozwalają na to warunki) lub w wynajętych przez Spółkę salach wykładowych. Zajęcia prowadzone są przez wykładowców zewnętrznych lub przez lekarzy weterynarii zatrudnionych przez Spółkę i trwają ok. 8 godzin. Podczas tego rodzaju spotkań, oprócz specjalistycznej wiedzy uczestnikom przekazywane są informacje związane z dystrybuowanymi przez Spółkę produktami handlowymi. Spółka jako organizator zapewnia podczas warsztatów napoje, słodycze lub też zamawia catering oraz zapewnia jednorazowe naczynia.

Spotkania biznesowe.

Współpracujący ze Spółką lekarze weterynarii odpowiedzialni są za obsługę lecznic oraz hurtowni weterynaryjnych znajdujących się na terenie całej Polski. Z uwagi na to, że w lecznicach zazwyczaj nie ma dogodnych warunków do przeprowadzania rozmów dotyczących współpracy danego podmiotu ze Spółką lekarze zapraszają właściciela lub kierownika lecznicy na spotkanie do restauracji celem omówienia dotychczasowej współpracy oraz omówienia jej dalszego przebiegu. Na tego rodzaju spotkaniach biznesowych, zgodnie z przyjętym zwyczajem, z karty zamawiane są posiłki, natomiast osoba zapraszająca reguluje rachunek.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wydatki, jakie ponosi Spółka w związku z organizacją konferencji, szkoleń / warsztatów tematycznych oraz spotkań biznesowych stanowią dla Spółki koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych...

Zdaniem Wnioskodawcy, ponoszone przez Niego wydatki związane z organizacją konferencji, szkoleń / warsztatów tematycznych oraz spotkań z kontrahentami, stanowią dla Spółki koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W ocenie Spółki, omawiane działania, z którymi związane są koszty będące przedmiotem niniejszego wniosku, są działaniami, o których mowa w art. 52 ust. 1 Prawa farmaceutycznego, tj. są działaniami polegającymi na informowaniu oraz zachęcaniu do stosowania produktu leczniczego, mającymi na celu zwiększenie liczby przepisywanych recept, dostarczania, sprzedaży oraz konsumpcji produktów leczniczych. Innymi słowy, działania te stanowią reklamę produktów dystrybuowanych przez Spółkę, a koszty tych działań stanowią koszty reklamy tych produktów.

W konsekwencji, ponoszenie omawianych kosztów reklamy ma związek z podlegającymi opodatkowaniu przychodami uzyskiwanymi przez Spółkę z tytułu dystrybucji produktów a koszty te stanowią koszty uzyskania przychodów Spółki w świetle art. 15 ust. 1 ww. ustawy.

Jednocześnie, omawiane koszty nie zostały wskazane w „negatywnym” katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów zawartym w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W świetle tego przepisu wyłączeniu z kosztów podatkowych nie podlegają koszty reklamy, a jedynie koszty reprezentacji (zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 28 cyt. ustawy). Ponieważ, zdaniem Spółki, omawiane wydatki nie mają charakteru reprezentacyjnego, a reklamowy – wyłączenie, o którym mowa w art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych – nie znajdzie zastosowania w odniesieniu do wydatków ponoszonych przez Spółkę w związku z konferencjami, szkoleniami / warsztatami tematycznymi oraz spotkaniami biznesowymi.

Powyższe stanowisko Spółki znajduje potwierdzenie w interpretacjach wydawanych przez organy podatkowe.

Poniżej Spółka przedstawia szczegółowe uzasadnienie swojego stanowiska.

1. Wydatki na działania Spółki jako koszty reklamy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy.

W świetle powyższego przepisu, warunkiem zakwalifikowania danego wydatku do kosztów podatkowych jest m.in. jego związek z osiąganymi przychodami - wszystkie poniesione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku z osiąganymi przychodami lub źródłami tych przychodów. Jednocześnie, związek kosztu z przychodami lub ich źródłami może mieć zarówno bezpośredni, jak i pośredni charakter.

Przykładem kosztu pośredniego są wydatki ponoszone przez podatników w związku z działalnością reklamową. Tego rodzaju działalność – realizowana za pomocą rozmaitych działań, form środków wyrazu oraz przy użyciu zróżnicowanych środków przekazu – przyczynia się bowiem do zwiększania ogólnego popytu na produkty czy usługi, co ma przełożenie na osiągane przez podatnika przychody.

Jednocześnie, ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera definicji działalności reklamowej, w tym w szczególności reklamy produktów leczniczych, których dystrybutorem jest Spółka. Dlatego też w analizowanym stanie faktycznym należy posłużyć się definicją reklamy zawartą w art. 52 ust. 1 Prawa farmaceutycznego. Zgodnie z tym przepisem, reklamą produktu leczniczego jest działalność polegająca na informowaniu lub zachęcaniu do stosowania produktu leczniczego, mająca na celu zwiększenie liczby przepisywanych recept, dostarczania, sprzedaży lub konsumpcji produktów leczniczych.

Zgodnie z art. 52 ust. 2 Prawa farmaceutycznego, reklama obejmuje w szczególności m.in.:

• reklamę produktu leczniczego kierowaną do osób uprawnionych do wystawiania recept lub osób prowadzących obrót produktami leczniczymi;
• odwiedzanie osób uprawnionych do wystawiania recept lub osób prowadzących obrót produktami leczniczymi przez przedstawicieli handlowych lub medycznych;
• sponsorowanie spotkań promocyjnych dla osób upoważnionych do wystawiania recept lub osób prowadzących obrót produktami leczniczymi;
• sponsorowanie konferencji, zjazdów i kongresów naukowych dla osób upoważnionych do wystawiania recept lub osób prowadzących obrót produktami leczniczymi.
  
  

Jednocześnie, dla działalności reklamowej Prawo farmaceutyczne przewiduje szereg ograniczeń, m.in. określając w art. 58 ust. 1 Prawa farmaceutycznego, iż zabrania się kierowania do osób uprawnionych do wystawiania recept oraz osób prowadzących obrót produktami leczniczymi reklamy produktu leczniczego polegającej na wręczaniu, oferowaniu i obiecywaniu korzyści materialnych, prezentów i różnych ułatwień, nagród, wycieczek oraz organizowaniu i finansowaniu spotkań promocyjnych produktów leczniczych, podczas których przejawy gościnności wykraczają poza główny cel tego spotkania.

W świetle powyższej definicji reklamy, należy uznać, iż organizowane przez Spółkę konferencje, szkolenia / warsztaty tematyczne oraz spotkania biznesowe stanowią działania reklamowe, których celem jest przede wszystkim zachęcanie do stosowania produktów dystrybuowanych przez Spółkę i tym samym, zwiększenie liczby przepisywanych recept, dostarczania, sprzedaży oraz konsumpcji produktów Spółki.

Jednocześnie, Spółka pragnie zwrócić uwagę, iż udostępnianie przez Spółkę na rzecz uczestników omawianych spotkań wyżywienia stanowi ich element, który nie jest jednak ich zasadniczym celem i nie może być uznany za przejaw gościnności wykraczający poza główne cele organizowanych spotkań. Celem ponoszenia przez Spółkę wydatków na wyżywienie uczestników spotkania jest zapewnienie, aby uczestnicy konferencji, szkolenia / warsztatu czy spotkania biznesowego skupili się na przekazywanych informacjach obejmujących reklamę i promocję produktów Spółki.

W konsekwencji, zdaniem Spółki, omawiane wydatki (w tym wydatki na wyżywienie) stanowią koszty działań reklamowych spełniających wymogi określone w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

2. Wydatki na działania Spółki jako wydatki niebędące kosztami reprezentacji.

Jednocześnie, omawiane wydatki nie są – w ocenie Spółki – objęte dyspozycją przepisu art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, który przewiduje, że kosztami uzyskania przychodów nie są koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Pojęcie reprezentacji – niezdefiniowane w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych – było przedmiotem wykładni zarówno sądów administracyjnych, jak i organów podatkowych. W praktyce obecnie pojęciu „reprezentacja” nadaje się dwa zasadnicze znaczenia.

Zgodnie z jedną z wykładni tego pojęcia: „reprezentacja to ogólnie okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związana ze stanowiskiem, pozycją społeczną. Transponując tę definicję na potrzeby prawa podatkowego reprezentacją będą wszelkie wydatki, które w sposób ponadstandardowy kreują pozytywny wizerunek firmy, w tym wobec innych podmiotów, z którymi współpracuje. Nie będzie reprezentacją wydatek poczyniony w restauracji na koszt posiłku zwyczajowo przyjętego w obecnych realiach życia gospodarczego” (tak NSA w wyroku z 25 maja 2012 r. sygn. II FSK 2200/10).

Z drugiej strony, NSA w wyroku z 25 stycznia 2012 r. (sygn. II FSK 1445/10) wskazał, iż: „koszty reprezentacji, <…> to wydatki związane z przedstawicielstwem podatnika lub prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa, bez względu na ich wystawność lub miejsce świadczenia”.

Zdaniem Spółki, niezależnie od tego, którą z powyższych definicji pojęcia „reprezentacja” uznać za bardziej właściwą, wydatki ponoszone przez Nią w związku z organizacją konferencji, szkoleń / warsztatów tematycznych oraz spotkaniami biznesowymi nie stanowią wydatków o charakterze reprezentacji, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Powyższe wynika z faktu, iż udostępnianie przez Spółkę wyżywienia uczestnikom konferencji, spotkań / warsztatów tematycznych oraz spotkań biznesowych nie ma charakteru działania wystawnego czy okazałego. Ponadto, jak wskazano powyżej – nie ma ono na celu budowanie wizerunku Spółki, lecz stanowi jeden z elementów działań o charakterze reklamowym dotyczących produktów dystrybuowanych przez Spółkę.

Ponadto, organizowanie przez Spółkę omawianych spotkań (w tym zapewnienie wyżywienia ich uczestnikom) nie jest działaniem związanym z przedstawicielstwem Spółki, lecz działaniem o charakterze reklamowym, dotyczącym jej produktów, ukierunkowanym na maksymalizację wielkości sprzedaży tych produktów. Wynika to z faktu, iż czynności dokonywane przez współpracowników oraz pracowników Spółki w trakcie konferencji, spotkań / warsztatów tematycznych czy też spotkań biznesowych nie mają charakteru występowania przez te osoby w imieniu Spółki.

W konsekwencji, zdaniem Spółki, omawiane wydatki (w tym wydatki na wyżywienie) nie stanowią kosztów reprezentacji, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a tym samym stanowią Jej koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ww. ustawy.

3. Stanowisko organów podatkowych.

Jednocześnie Spółka pragnie wskazać, iż stanowisko zgodnie z którym wydatki reklamowe ponoszone w związku z organizacją konferencji, spotkań / warsztatów tematycznych oraz spotkań biznesowych stanowią koszty uzyskania przychodów zostało potwierdzone w licznych interpretacjach wydawanych przez organy podatkowe. Przykładowo:

• Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 14 stycznia 2011 r. (sygn. ILPB3/423-821/10-5/GC) wskazał, iż: „koszty wydatków poniesionych na pokrycie lekarzom kosztów dojazdu, opłat związanych z wynajmem pokoi hotelowych, wyżywienia podczas organizowanych przez Spółkę konferencji, zjazdów i kongresów, mają charakter wydatków na reprezentację, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. (...) działania Spółki objęte są definicją reklamy produktu leczniczego zawartą w art. 52 ust. 1 i 2 Prawa farmaceutycznego przy spełnieniu warunku zawartego w art. 58 ust. 1. Reasumując, na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, koszty ponoszone na działania mające na celu reklamowanie produktów Spółki, tj. wydatki na zakwaterowanie, wyżywienie i koszty dojazdów, stanowią koszt uzyskania przychodów”;
• Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 02 września 2009 r. (sygn. IPPB5/423-450/09-2/JC uznał, iż: „ponoszone przez Spółkę wydatki na nabycie usług gastronomicznych, cateringowych, dojazdu i zakwaterowania w trakcie spotkań promocyjnych mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów”;
• Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 27 kwietnia 2009 r. (sygn. ILPB3/423-117/09-4/MC) wskazał, że: „ponoszone przez Spółkę wydatki na zakup artykułów spożywczych, usług gastronomicznych oraz usług cateringowych serwowanych podczas spotkań promocyjnych stanowią reklamę produktu leczniczego w świetle art. 52 ust. 1 ustawy - Prawo farmaceutyczne, gdyż nie wykraczają one poza główny cel tych spotkań. Stanowią one zwyczajowy poczęstunek kontrahentów, należący do powszechnie obowiązujących kanonów kultury (nie mające charakteru okazałości) mogą zatem zostać uznane za koszt uzyskania przychodów, w świetle art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W związku z tym, Spółka postępuje prawidłowo, zaliczając je do kosztów uzyskania przychodów”;
• Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 23 października 2008 r. (sygn. IPPB3/423-1294/08-2/AS) wskazał, iż: „koszty opłaty zjazdowej, zakwaterowania czy też dojazdu lekarzy, którzy uczestniczą w konferencjach i kongresach naukowych, podczas których zapewniony jest pobyt i wyżywienie, jeżeli przejawy gościnności nie wykraczają poza główny cel tego spotkania, mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych”;
• Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 11 stycznia 2008 r. (sygn. ILPB3/423-155/07-2/EK) uznał że: „wydatki poniesione przez Spółkę w związku z organizacją spotkań promocyjnych dla weterynarzy, tj. hotel, wyżywienie, przejazdy, mogą stanowić koszt uzyskania przychodów, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, o ile działanie Spółki w tym zakresie spełnia cele określone w tych przepisach, a mając na względzie ograniczenie zawarte w art. 58 ust. 1 – przejaw gościnności nie wykracza poza główny cel takich spotkań”.
  
  

Mając na uwadze powyższe, Spółka wnosi o potwierdzenie stanowiska przedstawionego w niniejszym wniosku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz opisu zdarzenia przyszłego uznaje się za:

• nieprawidłowe – w części dotyczącej wydatków poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności i napojów,
• prawidłowe – w pozostałym zakresie.
  
  

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

W złożonej rzeczywistości życia gospodarczego istnieje obiektywna i zasadnicza trudność w precyzyjnym wyznaczeniu linii rozgraniczającej poszczególne przejawy aktywności gospodarczej, wykazywanej przez przedsiębiorców. Chodzi tu o ich podstawową działalność (produkcję, handel, usługi) i towarzyszące tej działalności przedsięwzięcia o charakterze marketingowym, promocyjnym, reklamowym, reprezentacyjnym - dotyczące sprzedaży towarów i usług oraz relacji z aktualnymi i potencjalnymi kontrahentami.

O tym, co jest celowe i potrzebne w prowadzonej działalności gospodarczej, decyduje podmiot prowadzący tę działalność, lecz należy zauważyć, że nie każdy wydatek ponoszony w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą stanowić może koszt uzyskania przychodu i jako taki podlegać odliczeniu od postawy opodatkowania. Takimi kosztami bowiem nie mogą być – co do zasady – wydatki enumeratywnie wymienione w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W świetle powyższego uznać więc należy, że aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

• został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
• jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
• został właściwie udokumentowany,
• nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
  
  

Powyższe oznacza, iż wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu kosztów wymienionych w przywołanym art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, mogą stanowić koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo – skutkowym z osiągniętymi przychodami, w tym służą zachowaniu albo zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów.

Odnosząc powyższe do przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego i opisu zdarzenia przyszłego, wskazać należy, że istotne na gruncie rozpatrywanej sprawy jest rozróżnienie nakładów ukierunkowanych na reprezentowanie firmy (reprezentacja) a wydatków mających na celu zachęcanie klientów do nawiązania bądź utrzymania kontaktów z przedsiębiorcą oraz nabywania towarów lub usług danej firmy (reklama), bowiem wydatki poniesione na reklamę, jako niewymienione w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w pełnej wysokości mogą stanowić koszty uzyskania przychodów pod warunkiem, że wydatki te spełniają kryteria określone w art. 15 ust. 1 tej ustawy, natomiast wydatki o charakterze reprezentacyjnym wyłączone zostały z kosztów podatkowych mocą art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

I tak, zgodnie z brzmieniem art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, do katalogu wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów zalicza się koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Wyłączając z kosztów podatkowych koszty reprezentacji, ustawa podatkowa nie definiuje terminu „reprezentacja” ani też nie odsyła do innych przepisów prawa. Brak ustawowej definicji pojęcia „reprezentacja” nie uprawnia jednak do dowolnego określania zakresu znaczeniowego tego terminu.

Występujący w obrocie prawnym termin „reprezentacja” wyrażający się w sposobie jego stosowania i rozumienia przez ustawodawcę, a także przez naukę i praktykę prawa, prowadzi jednak do wniosku, że termin ten w zakresie języka prawnego i prawniczego należy rozumieć jako „przedstawicielstwo, reprezentowanie czyichś interesów, występowanie w czyimś imieniu”, a nie „wystawność, okazałość, wytworność”. Dlatego też termin „reprezentacja” użyty w art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych powinno się definiować jako „przedstawicielstwo podatnika, działanie w jego imieniu, w jego interesie, na jego rzecz”.

Powyższe rozumienie pojęcia reprezentacji, zdaniem tut. Organu, należy uzupełnić o stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 6 maja 1998 r. – sygn. akt SA/Sz 1412/97, stwierdził, że „reprezentacja nie musi odnosić się do „okazałości, wystawności”, a odnosi się do „dobrego reprezentowania firmy”, które może polegać na odpowiednim ubiorze pracowników, wystroju firmy, jej logo, tablicach informacyjnych, sposobie podejmowania interesantów i kontrahentów”.

Podkreślenia wymaga również fakt, iż norma art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera żadnych wyjątków, tak odnoszących się do miejsca, w którym obowiązki przedstawicielstwa są realizowane, jak i do wystawności lub braku wystawności w zakresie nabywania usług gastronomicznych, zakupu żywności lub napojów. Należy zatem stwierdzić, że wydatki na wszelkiego tego typu usługi i artykuły, wiążące się z reprezentowaniem podatnika lub prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa, nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów – niezależnie od tego, czy usługi te i zakupione artykuły były wykorzystywane w kontaktach z kontrahentami w siedzibie przedsiębiorstwa (zakładu), czy też poza nią (por. wyrok NSA z 25 stycznia 2012 r., sygn. akt II FSK 1445/10).

W konsekwencji wskazać należy, iż kwestia zwyczajowej powszechności częstowania kontrahentów handlowych napojami czy przekąskami, a także wystawności oferowanego kontrahentowi poczęstunku w ogóle nie stanowi kryterium kwalifikowania wydatków jako reprezentacji, gdyż o takim charakterze decyduje związek z pełnieniem funkcji przedstawicielskich, rozumianych jako występowanie w imieniu podatnika, a nie okazałość lub wystawność sprawowania takiego przedstawicielstwa. Rozróżnienie wydatków związanych z reprezentacją na przeciętne, typowe, wystawne, czy okazałe nie ma żadnego uzasadnienia normatywnego.

Analogiczne stanowisko negujące kryterium „okazałości, wystawności czy wykwintności” jako kryterium decydujące o uznaniu danego wydatku, np. na usługi gastronomiczne, zakup napojów za koszty reprezentacji prezentowane jest m.in. w wyrokach: Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 września 2010 r. sygn. akt III SA/Wa 752/10 oraz z dnia 27 listopada 2009 r. sygn. akt III SA/Wa 925/09, czy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 15 kwietnia 2010 r. sygn. akt I SA/Ke 202/10.

Odnosząc się z kolei do kwestii podatkowych związanych z wydatkami poniesionymi na reklamę, wskazać należy, że zgodnie z ugruntowanym poglądem przez reklamę rozumie się działania podmiotu gospodarczego, mające na celu kształtowanie popytu na dane towary, usługi lub markę, poprzez zachęcenie jak największej liczby potencjalnych klientów do nabywania towarów i usług tego podmiotu gospodarczego. Może być ona realizowana za pomocą rozmaitych środków wyrazu oraz przy użyciu zróżnicowanych środków przekazu, w tym poprzez prezentowanie danego towaru lub usługi, jego cech jakościowych, użytkowych, zalet technicznych, a także poprzez rozpowszechnianie logo firmy. Każda z tych form, jeżeli jest stosowana w określonych okolicznościach, spełnia funkcje reklamowe. Identyfikowana bowiem jest z daną firmą i oferowanymi przez nią towarami lub usługami, zwiększając ich rozpoznawalność oraz pośrednio zachęcając do ich nabycia. Jednocześnie zauważyć należy, że można rozróżnić reklamę towaru, usługi, reklamę marki, a także reklamę samej firmy (przedsiębiorcy).

Dokonując zatem oceny zakresu pojęciowego „reprezentacji” i „reklamy” wywieść z powyższego należy, że reprezentacja dotyczy działań zmierzających do kształtowania rozpowszechniania wizerunku podatnika jako podmiotu gospodarczego, natomiast reklama dotyczy działań zmierzających do kształtowania, rozpowszechniania wizerunku nie samego podatnika, lecz jego produktów (towarów i usług). Podnosi się także, iż reklama polega na przedstawianiu towarów i usług oraz nakłanianiu do ich nabycia w sposób bezpośredni, zaś reprezentacja pośrednio promuje podmiot gospodarczy poprzez stworzenie dobrego wizerunku firmy.

Mając natomiast na względzie okoliczność, iż Spółka jest dystrybutorem preparatów leczniczych przeznaczonych dla zwierząt, w tym produktów spełniających wymogi określone w ustawie z dnia 06 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (t. j. Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271 ze zm.), wskazać należy, że zgodnie z art. 52 ust. 1 i ust. 2 tej ustawy, reklamą produktu leczniczego jest działalność polegająca na informowaniu lub zachęcaniu do stosowania produktu leczniczego, mająca na celu zwiększenie: liczby przepisywanych recept, dostarczania, sprzedaży lub konsumpcji produktów leczniczych. Obejmuje ona w szczególności:

1. reklamę produktu leczniczego kierowaną do publicznej wiadomości;
2. reklamę produktu leczniczego kierowaną do osób uprawnionych do wystawiania recept lub osób prowadzących obrót produktami leczniczymi;
3. odwiedzanie osób uprawnionych do wystawiania recept lub osób prowadzących obrót produktami leczniczymi przez przedstawicieli handlowych lub medycznych;
4. dostarczanie próbek produktów leczniczych;
5. sponsorowanie spotkań promocyjnych dla osób upoważnionych do wystawiania recept lub osób prowadzących obrót produktami leczniczymi;
6. sponsorowanie konferencji, zjazdów i kongresów naukowych dla osób upoważnionych do wystawiania recept lub osób prowadzących obrót produktami leczniczymi.
   
   

Zauważyć przy tym należy, że w art. 53 - 64 ww. ustawy zawarto szereg ograniczeń odnośnie reklamy produktu leczniczego.

I tak, w myśl art. 58 ust. 1 i ust. 3 ustawy Prawo farmaceutyczne, zabrania się kierowania do osób uprawnionych do wystawiania recept oraz osób prowadzących obrót produktami leczniczymi reklamy produktu leczniczego polegającej na wręczaniu, oferowaniu i obiecywaniu korzyści materialnych, prezentów i różnych ułatwień, nagród, wycieczek oraz organizowaniu i finansowaniu spotkań promocyjnych produktów leczniczych, podczas których przejawy gościnności wykraczają poza główny cel tego spotkania. Przepisy te nie dotyczą dawania lub przyjmowania przedmiotów o wartości materialnej nieprzekraczającej kwoty 100 złotych, związanych z praktyką medyczną lub farmaceutyczną, opatrzonych znakiem reklamującym daną firmę lub produkt leczniczy.

W konsekwencji powyższego, tut. Organ stwierdza, co następuje.

Wydatki na zakup usług gastronomicznych, zakup żywności oraz napojów świadczonych i podawanych w trakcie organizowanych przez Spółkę konferencji, szkoleń / warsztatów tematycznych i spotkań z kontrahentami uznać należy za koszty reprezentacji, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, co skutkuje tym, że wydatki te nie mogą zostać zakwalifikowane do kosztów uzyskania przychodów Wnioskodawcy.

Ww. wydatki odnoszą się bowiem do występowania w imieniu Spółki w ramach stosunków handlowych z kontrahentami i są ponoszone na ich rzecz w celu budowania odpowiednich relacji Spółki z tymi podmiotami gospodarczymi. W konsekwencji, nie ma znaczenia w przedmiotowej sprawie argumentacja Spółki, iż udostępnianie przez Nią na rzecz uczestników omawianych spotkań wyżywienia stanowi ich element, który nie jest jednak ich zasadniczym celem i nie może być uznany za przejaw gościnności wykraczający poza ich główne cele.

Natomiast pozostałe wydatki związane z organizacją przedmiotowych spotkań, o których traktuje niniejszy wniosek, takie jak: wynagrodzenie dla specjalistów prowadzących zajęcia, koszty wynajęcia sali, wydatki na materiały szkoleniowe i reklamowe mogą stanowić koszty uzyskania przychodów w myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Końcowo należy dodać, iż wykazanie związku poniesionych kosztów z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz okoliczności, że ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiąganych przychodów (zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów), obciąża Podatnika.

Ustosunkowując się z kolei do powołanych w treści wniosku orzeczeń sądów administracyjnych wskazać należy, że nie mogą one wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii. Nie negując tych orzeczeń, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego należy stwierdzić, iż zdaniem organu podatkowego, tezy badanych rozstrzygnięć nie mają zastosowania w przedmiotowym postępowaniu, podobnie jak tezy odmiennych rozstrzygnięć.

W odniesieniu natomiast do powołanych przez Spółkę interpretacji indywidualnych, stwierdzić należy, iż są one rozstrzygnięciami wydanymi w konkretnych sprawach, osadzonych w określonym stanie faktycznym i tylko do nich się odnoszących, w związku z tym nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa.

Interpretacja dotyczy:

• zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz
• zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
  
  

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.