DECYZJA

Na podstawie art. 233 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja Podatkowa (Dz.U. Nr 137, poz. 926 z późn. zm.), po rozpoznaniu zażalenia Pana Krzysztofa D. na postanowienie z dnia 31.01.2005 r. nr US34/PV/443-5/05/BO Naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa-Praga wydane w trybie art.14 a § 1 Ordynacji Podatkowej, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

p o s t a n a w i a

utrzymać w mocy postanowienie organu pierwszej instancji.

UZASADNIENIE

Pismem z dnia 05.01.2005 r. zwrócił się Pan do Naczelnika Urzędu SkarbowegoWarszawa-Praga z wnioskiem o udzielenie informacji o sposobie stosowania postanowień przepisu art. 15 ust. 3 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535). Z wyjaśnień Pana wynika, że jako adwokat świadczy pomoc prawną w wyniku przyznawania przez sądy stronom postępowania prawa do bezpłatnej pomocy prawnej w sprawach karnych oraz w sprawach cywilnych. W tych sprawach koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu przez adwokata zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. prawo o adwokaturze ponosi Skarb Państwa. Pana zdaniem wykonywane przez usługi nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, z uwagi na to, że wypełniają dyspozycję przepisu art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. nie stanowią samodzielnej działalności gospodarczej.Naczelnik Urzędu Skarbowego Warszawa-Praga postanowieniem z dnia 31.01.2005 r. nr US34/PV/443-5/05/BO stwierdził, że stanowisko Pana jest nieprawidłowe.

W zażaleniu wniesionym w dniu 14.02.2005 r. na ww. postanowienie zarzuca Pan naruszenie przepisu art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług. Podnosi Pan, że błędnie przyjęto, że świadczenie pomocy prawnej na zlecenie Sądu stanowi opodatkowaną podatkiem od towarów i usług samodzielną działalność gospodarczą. Zwraca Pan uwagę, że przepis odwołuje się do ,,odpowiedzialności zlecającego wykonywanie czynności" i dlatego analizując przesłankę odpowiedzialności nie można jej zawężać do odpowiedzialności ,,za wykonanie czynności". Istotne jest również to, że w przypadkach prawem przewidzianych Sąd ma obowiązek wyznaczenia obrońcy, pełnomocnika z urzędu na zasadzie prawa pomocy. W przypadku naruszenia tego obowiązku może ponosić cywilną odpowiedzialność wobec uprawnionego, tak jak wobec osoby trzeciej. Jeżeli zostały spełnione warunki do przyznania wynagrodzenia za pomoc prawną to Sąd ma obowiązek to wynagrodzenie przyznać.Wnioskuje Pan o uchylenie w całości zaskarżonego postanowienia i orzeczenie co do istoty, poprzez przyjęcie iż świadczenie pomocy prawnej przez adwokata działającego z urzędu nie stanowi samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej i nie podlega opodatkowaniu w związku z treścią art. 15 ust. 3 pkt 3 ww. ustawy o podatku od towarów i usług.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny i obowiązujący stan prawny Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, zauważa co następuje:Stosownie do przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, w tym również świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa - art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy. Oznacza to, że fakt wykonywania pewnych czynności z nakazu władzy, np. sądu nie stanowi kryterium do uznania, że świadczenie nie jest wykonywane niezależnie.Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności, która obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z przepisu art. 13 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. Dz 2000 r., Nr 14, poz. 176 ze zm.) wynika, że przychody osób, którym sąd zlecił na podstawie właściwych przepisów wykonanie określonych czynności, uważa się za przychody z działalności wykonywanej osobiście. Warunkiem uznania, że czynność ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jest łączne spełnienie warunków określonych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług. Stosownie zatem do postanowień art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1 nie uznaje się czynności z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonywania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonywanie tych czynności. Oznacza to, że nie podlegają obowiązkowi podatkowemu usługi wykonywane pod nadzorem, a także na ryzyko i odpowiedzialność zleceniodawcy, świadczone w ramach szczególnej podległości osoby, która je wykonywała. W sytuacji ustanowienia obrońcy z urzędu lub pełnomocnika brak jest tak daleko idącej ingerencji sądu, by można mówić o przyjęciu przez niego odpowiedzialności za działania obrońcy. Z tych właśnie względów, w ocenie Dyrektora Izby Skarbowej, zarzuty zażalenia nie zasługują na uwzględnienie.Reasumując wykonywane przez Pana usługi stanowią samodzielnie wykonywaną działalność gospodarczej w rozumieniu ww. przepisów, bowiem nie jest możliwe przy reprezentowaniu podmiotu przed sądem przeniesienie odpowiedzialności na zleceniodawcę. Zatem osoba fizyczna wykonująca czynności w wyżej wymienionych okolicznościach jest uznawana, zgodnie z art. 15 ww. ustawy z dnia 11.03.2004 r. za podatnika o podatku od towarów i usług.