INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 19 stycznia 2012 r. (data wpływu 20 stycznia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów:

• w części dotyczącej kwoty odszkodowania z tytułu rozliczenia umowy leasingu operacyjnego oraz nierozliczonej kwoty z tytułu ubezpieczenia samochodu AC – jest nieprawidłowe,
• w części dotyczącej nierozliczonej pierwszej raty – jest prawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 20 stycznia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa przepisów:

1. prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów:
2. prawa dotyczącej określenia momentu zaewidencjonowania zdarzenia gospodarczego w księgach rachunkowych.
   
   

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka w dniu 07.06.2010 r. zawarła umowę leasingu operacyjnego z Y Sp. z o.o..

Przedmiotem umowy leasingu jest samochód osobowy marki Volkswagen Passat. Z umowy wynika, że płatność za ww. przedmiot umowy, została rozłożona na 36 rat z podziałem na: I rata równa 40% wartości samochodu, która została zapłacona zaraz po podpisaniu umowy oraz 35 mniejszych równych rat.

Spółka I ratę ujęła w księgach na koncie Rozliczenia międzyokresowe kosztów i sukcesywnie, co miesiąc ujmowała proporcjonalnie wyliczoną, zgodnie z czasem trwania umowy leasingu, kwotę w kosztach uzyskania przychodu.

Polisę ubezpieczeniową OC, AC, NW Spółka również ujęła na koncie Rozliczeń międzyokresowych kosztów i rozliczała w kosztach uzyskania przychodów proporcjonalnie do czasu trwania umowy ubezpieczenia.

W dniu 11.10.2011 r. nastąpiła całkowita szkoda przedmiotu leasingu.

Ubezpieczyciel poinformował Spółkę o odmowie wypłaty odszkodowania, ponieważ kierowca w chwili zdarzenia był pod wpływem alkoholu.

W dniu 18.01.2012 r. Spółka otrzymała pismo od Y Sp. z o.o. o wysokości odszkodowania, jakie Spółka musi zapłacić w związku z rozliczeniem umowy leasingu.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy odszkodowanie z tytułu rozliczenia umowy leasingu, które Spółka musi zapłacić Y Sp. z o.o. może stanowić koszt uzyskania przychodu...
2. Czy nierozliczona kwota z tytułu ubezpieczenia samochodu AC, niezwrócona przez ubezpieczyciela, która ujęta jest na koncie Rozliczenia międzyokresowe kosztów może stanowić dla Spółki koszt uzyskania przychodów...
3. Czy wysokość nierozliczonej pierwszej raty wynikającej z umowy leasingu, która została zapłacona w 2010 r. i ujęta w Rozliczeniach międzyokresowych kosztów może stanowić dla Spółki koszt uzyskania przychodu...
4. Czy w związku z tym, że zdarzenie zostało rozliczone w styczniu 2012 r. pomiędzy Spółką a Y Sp. z o.o. może mieć swoje odbicie (być zaksięgowane w księgach Spółki) w styczniu 2012 r....
   
   

Przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej jest odpowiedź na pytanie nr 1, 2 i 3. Natomiast w zakresie pytania nr 4 zostało wydane postanowienie z dnia 19 kwietnia 2012 r. nr ILPB4/423-18/12-3/DS o odmowie wszczęcia postępowania.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1.

Odszkodowanie z tytułu rozliczenia umowy leasingu, które Spółka zapłaci Y Sp. z o.o. nie może stanowić kosztu uzyskania przychodu. Jest to rodzaj sankcji, którą Spółka musi ponieść za zakończenie umowy leasingu. Koszt ten nie ma wpływu na osiągnięcie przychodów Spółki (art. 15 ust. 1).

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2.

Nierozliczona kwota z tytułu ubezpieczenia samochodu (AC), niezwrócona przez ubezpieczyciela, która została ujęta na koncie Rozliczenia międzyokresowe kosztów, nie może stanowić dla Spółki kosztu uzyskania przychodu. Wg Spółki, jest to dobrowolne ubezpieczenie. Ponieważ Spółka nie otrzymała od ubezpieczyciela odszkodowania za szkodę w pojeździe, z uwagi na fakt, że kierowca był pod wpływem alkoholu, koszt składki ubezpieczeniowej powinien zostać wyłączony z kosztów uzyskania przychodów.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 3.

Wysokość nierozliczonej pierwszej raty wynikającej z umowy leasingu, która ujęta jest na koncie Rozliczenia międzyokresowe kosztów, Spółka może zarachować w koszty uzyskania przychodów.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, koszt zakupu samochodu przez Spółkę został poniesiony w celu osiągnięcia przychodów. Spółka należność wynikającą z umowy leasingu uregulowała w czerwcu 2010 r. Samochód był użytkowany na potrzeby Spółki i był bezpośrednio związany z działalnością Spółki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za:

• nieprawidłowe w zakresie kosztów uzyskania przychodów w części dotyczącej kwoty odszkodowania z tytułu rozliczenia umowy leasingu operacyjnego oraz nierozliczonej kwoty z tytułu ubezpieczenia samochodu AC,
• prawidłowe w zakresie kosztów uzyskania przychodów w części dotyczącej nierozliczonej pierwszej raty.
  
  

Zasady opodatkowania stron umowy leasingu podatkiem dochodowym od osób prawnych reguluje rozdział 4a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.).

Zgodnie z przepisem art. 17a pkt 1 ww. ustawy, przez umowę leasingu rozumie się umowę nazwaną w kodeksie cywilnym, a także każdą inną umowę, na mocy której jedna ze stron, zwana dalej „finansującym”, oddaje do odpłatnego używania albo używania i pobierania pożytków na warunkach określonych w ustawie drugiej stronie, zwanej dalej „korzystającym”, podlegające amortyzacji środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, a także grunty.

Aby dana umowa mogła zostać uznana za tzw. podatkową umowę leasingu muszą zostać spełnione łącznie następujące przesłanki:

1. przedmiotem umowy mogą być wyłącznie rzeczy i prawa stanowiące środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne podlegające amortyzacji, a także grunty,
2. jedna ze stron umowy oddaje drugiej przedmiot umowy do odpłatnego używania albo używania i pobierania pożytków, za co druga ze stron obowiązana jest zapłacić.
   
   

Natomiast stosownie do art. 17b ust. 1 tej ustawy, opłaty ustalone w umowie leasingu, ponoszone przez korzystającego w podstawowym okresie umowy z tytułu używania środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych stanowią przychód finansującego i odpowiednio w przypadku, o którym mowa w pkt 1, koszt uzyskania przychodów korzystającego, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, jeżeli:

1. umowa leasingu, w przypadku gdy korzystającym nie jest osoba wymieniona w pkt 2, została zawarta na czas oznaczony, stanowiący co najmniej 40% normatywnego okresu amortyzacji, jeżeli przedmiotem umowy leasingu są podlegające odpisom amortyzacyjnym rzeczy ruchome lub wartości niematerialne i prawne, albo została zawarta na okres co najmniej 10 lat, jeżeli jej przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym nieruchomości;
2. umowa leasingu, w przypadku gdy korzystającym jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, została zawarta na czas oznaczony;
3. suma ustalonych opłat w umowie leasingu, o której mowa w pkt 1 lub 2, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych.
   
   

Jeżeli jednak zgodnie z art. 17b ust. 2 ww. ustawy, finansujący w dniu zawarcia umowy leasingu korzysta ze zwolnień w podatku dochodowym przysługujących na podstawie:

1. art. 6,
2. przepisów o specjalnych strefach ekonomicznych,
3. art. 23 i 37 ustawy z dnia 14 czerwca 1991 r. o spółkach z udziałem zagranicznym (Dz. U. z 1997 r. Nr 26, poz. 143, z 1998 r. Nr 160, poz. 1063 oraz z 1999 r. Nr 49, poz. 484 i Nr 101, poz. 1178)

   - do umowy tej stosuje się zasady opodatkowania określone w art. 17f - 17h.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (…).

Oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem, a powstaniem, zwiększeniem, bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy. W oparciu o kryterium stopnia tego powiązania, ustawodawca wyróżnia koszty podatkowe bezpośrednio związane z przychodami i inne niż bezpośrednio z nimi związane, których nie można wprost przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako zmierzające do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Spółka w dniu 07.06.2010 r. zawarła umowę leasingu operacyjnego, której przedmiotem jest samochód osobowy. Z umowy wynika, że płatność za ww. przedmiot umowy, została rozłożona na 36 rat z podziałem na: I rata równa 40% wartości samochodu, która została zapłacona zaraz po podpisaniu umowy oraz 35 mniejszych równych rat. Spółka I ratę ujęła w księgach na koncie Rozliczenia międzyokresowe kosztów i sukcesywnie, co miesiąc ujmowała proporcjonalnie wyliczoną, zgodnie z czasem trwania umowy leasingu, kwotę w kosztach uzyskania przychodu. Polisę ubezpieczeniową OC, AC, NW Spółka również ujęła na koncie Rozliczeń międzyokresowych kosztów i rozliczała w kosztach uzyskania przychodów proporcjonalnie do czasu trwania umowy ubezpieczenia. W dniu 11.10.2011 r. nastąpiła całkowita szkoda przedmiotu leasingu. Ubezpieczyciel poinformował Spółkę o odmowie wypłaty odszkodowania, ponieważ kierowca w chwili zdarzenia był pod wpływem alkoholu. W związku z powyższym, Spółka otrzymała pismo od leasingodawcy o wysokości odszkodowania, jakie Spółka musi zapłacić w związku z rozliczeniem umowy leasingu.

Wydatkiem stanowiącym przedmiot niniejszego wniosku jest kwota zapłaconego odszkodowania z tytułu całkowitego zniszczenia przedmiotu leasingu, nierozliczona pierwsza rata wynikająca z umowy leasingu, która to była rozliczana proporcjonalnie do długości trwania umowy leasingu, a także nierozliczona część kwoty z tytułu ubezpieczenia samochodu AC.

W tym miejscu należy wskazać, iż poniesienie powyższych opłat wynikało z zawartej umowy leasingu. Dla ich kwalifikacji prawnej niezbędne jest ustalenie:

• czy tego rodzaju koszty nie zostały ujęte w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a także
• czy pomiędzy ich poniesieniem, a powstaniem lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania istnieje związek przyczynowy.
  
  

W zawartym w art. 16 ust. 1 omawianej ustawy zamkniętym katalogu wydatków niezaliczanych do kosztów uzyskania przychodów, ustawodawca nie zawarł wyłączeń dotyczących wygaśnięcia umowy leasingu, tj. kosztów ponoszonych z tytułu uiszczenia odszkodowania, nierozliczonej części pierwszej raty leasingowej, a także nierozliczonej części kwoty z tytułu ubezpieczenia samochodu AC.

Stosownie do art. 709 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego.

Z powyższej regulacji wynika, iż jeżeli po wydaniu korzystającemu rzecz została utracona (zniszczona) z powodu okoliczności, za które finansujący nie ponosi odpowiedzialności, umowa leasingu wygasa. Finansujący może w takiej sytuacji żądać od korzystającego natychmiastowego zapłacenia wszystkich przewidzianych w umowie, a niezapłaconych rat, pomniejszonych o korzyści, jakie finansujący uzyskał wskutek ich zapłaty, a także naprawienia szkody.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie regulują wprost sytuacji, gdy przedmiot leasingu ulega zniszczeniu, dlatego też zastosowanie znajdą tu ogólne zasady zaliczania wydatku do kosztu podatkowego, tj. wydatek ma służyć osiągnięciu przychodu lub zachowaniu lub zabezpieczeniu źródeł przychodów w przyszłości. Opłaty ustalone w umowie leasingu, ponoszone przez korzystającego stanowią koszt uzyskania przychodów, o ile umowa spełnia warunki wynikające z przepisów art. 17b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Nie ma decydującego znaczenia, czy opłaty te ponoszone są w trakcie trwania umowy, czy też po jej zakończeniu. W dalszym ciągu są to bowiem opłaty leasingowe wynikające z umowy leasingu.

Wobec powyższego, wskazać należy, iż do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć jednorazowo pozostałą do rozliczenia kwotę pierwszej raty, w sytuacji gdy była ona rozliczana „w czasie”.

Natomiast co do odszkodowania, to zwrócić należy uwagę, iż ma ono wyrównać uszczerbek majątkowy powstały w wyniku zdarzenia wyrządzonego szkodą. Celem odszkodowania jest naprawienie szkody, które może nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłacenie odpowiedniej sumy pieniężnej (art. 363 Kodeksu cywilnego). Naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (art. 361 § 2 Kodeksu cywilnego).

Jeżeli w wyniku zdarzenia losowego (np. zniszczenia), następuje utrata przedmiotu leasingu, a na mocy zawartej z finansującym umowy korzystający zobowiązany jest do zapłaty kwoty „rozliczeniowej”, to kwotę tę należy uznać za koszt związany z umową leasingową i zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Nie jest to już wprawdzie opłata za korzystanie z przedmiotu leasingu, lecz korzystający podpisując umowę zobowiązuje się do poniesienia jej w określonej sytuacji, by móc korzystać z przedmiotu umowy. Zobowiązanie to było więc niezbędne w celu zawarcia umowy leasingu.

Tym samym, zapłacone przez Spółkę opisane we wniosku odszkodowanie stanowi Jej koszty podatkowe. Podobnie należy postąpić z nierozliczoną składką z tytułu ubezpieczenia samochodu AC. Kwota ta również stanowi koszty uzyskania przychodów Spółki.

Reasumując, kwota odszkodowania, nierozliczona pierwsza rata leasingowa, a także nierozliczona kwota z tytułu ubezpieczenia samochodu AC, która nie został zwrócona przez ubezpieczyciela podlega zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów w oparciu o art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.