Decyzja

Dyrektor Izby Skarbowej w Opolu, działając na podstawie art. 14b § 5 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) – zmienia z urzędu postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu z dnia 1 czerwca 2006 r. Nr PP/443-67-01/06, którym udzielono interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego w trybie art. 14a § 1 i 4 Ordynacji podatkowej.

Uzasadnienie

Wnioskiem z dnia 3 kwietnia 2006 r. p. ............. zwróciła się, w trybie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu o udzielenie interpretacji o sposobie stosowania przepisów prawa podatkowego. Ze stanu faktycznego opisanego we wniosku wynika, że wnioskodawczyni jest biegłym sądowym z zakresu psychologii (jest wpisana na Listę Indywidualnych Biegłych Sądowych). Ponadto jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę w Rodzinnym Ośrodku Diagnostyczno-Konsultacyjnym przy Sądzie .........w ........... w charakterze psychologa. Dodatkowo wnioskodawczyni realizuje także umowy zlecenia na rzecz Poradni Towarzystwa Rozwoju Rodziny. W przyszłości planuje także prowadzenie szkoleń na zlecenie innych firm i instytucji.
Przychody z wszystkich w/w opisanych zleconych czynności wyniosły w ubiegłym roku ok. 2.700 zł i zostały przez podatniczkę wykazane w zeznaniu rocznym jako przychody z działalności wykonywanej osobiście. Zdaniem wnioskodawczyni, w związku z faktem, iż jej przychody z działalności wykonywanej osobiście są znikome ( do 10.000 euro rocznie), nie podlega ona obowiązkowi rozliczania się z podatku VAT.
Jednocześnie podatniczka zwróciła się z zapytaniem, czy w sytuacji, gdyby jednak jej działalność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, to czy w tym przypadku podlegają opodatkowaniu VAT również przychody z innych, niż sądy i prokuratury, źródeł.

Postanowieniem z dnia 1 czerwca 2006 r. Nr PP/443-67-01/06, Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu udzielił wnioskodawczyni interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego stwierdzając, że przedstawione we wniosku stanowisko jest prawidłowe.
W treści uzasadnienia w/w postanowienia organ pierwszej instancji wskazał, iż niewypełnienie wszystkich warunków wymienionych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) skutkuje uznaniem za podatnika podatku VAT, zobowiązanego, w trybie i na warunkach określonych tym aktem normatywnym, do naliczenia podatku i wystawiania faktur za świadczone na zlecenie sądu usługi.

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu, mając na uwadze wydane na podstawie delegacji ustawowej zawartej w art. 113 ust. 14 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz list towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798), stwierdził również, iż usługi świadczone przez biegłego sądowego na zlecenie sądu są usługami wskazanymi w poz. 37 załącznika do w/w rozporządzenia, tj. usługami rzeczoznawstwa.
W związku z powyższym organ podatkowy uznał, iż świadczenie usług w zakresie rzeczoznawstwa polegającego na wydawaniu opinii przez biegłego sądowego na zlecenie sądu nie może korzystać ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o podatku od towarów i usług.

Dyrektor Izby Skarbowej w Opolu, po przeanalizowaniu stanu faktycznego oraz prawnego sprawy wyjaśnia, co następuje:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Przez działalność gospodarczą rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ww. ustawy).

Stosownie do art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Ze względu na fakt, iż sąd nie ponosi odpowiedzialności wobec osób trzecich za merytoryczną poprawność sporządzonej przez biegłego opinii, w ocenie organu odwoławczego, czynności wykonywane na zlecenie sądu przez biegłego sądowego nie korzystają z wyłączenia z zakresu ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż nie jest spełniony warunek, o którym mowa w art. 15 ust. 3 pkt 3 w/w ustawy, dot. odpowiedzialności zlecającego za wykonane czynności wobec osób trzecich.
W tym zakresie postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu należy uznać za zgodne z obowiązującymi przepisami prawa.

Dyrektor Izby Skarbowej wskazuje jednak na konieczność zmiany przedmiotowego postanowienia w kwestii korzystania przez biegłych sądowych ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie bowiem z art. 113 ust. 1 w/w ustawy, zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej równowartości 10 000 euro.Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. Natomiast podatnicy rozpoczynający wykonywanie czynności określonych w art. 5 w trakcie roku podatkowego, zgodnie z art. 113 ust. 9 w/w ustawy, są zwolnieni od podatku, jeżeli przewidywana przez nich wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej sprzedaży, kwoty określonej w ust. 1 lub ust. 8.

W myśl art. 113 ust. 13 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników świadczących usługi prawnicze oraz usługi w zakresie doradztwa , a także usługi jubilerskie.

Przepis artykułu 113 ust. 14 pkt 2 w/w ustawy zawiera z kolei delegację ustawową dla ministra właściwego do spraw finansów publicznych do wydania rozporządzenia określającego listę towarów i usług, o których mowa w ust. 13 pkt 2 ustawy.
Delegacja ta została zrealizowana w § 28 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz list towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798).
Z powyższego przepisu wynika, iż zwolnienie, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o podatku od towarów i usług, nie ma zastosowania do wskazanego przez ustawodawcę w poz. 37 załącznika – rzeczoznawstwa, z wyłączeniem doradztwa rolniczego związanego z uprawą roślin i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego.
W związku z brzmieniem art. 113 ust. 14 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, lista towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia podmiotowe wynikające z art. 113 ust. 1 i 9 w/w ustawy, dotyczy usług, o których mowa w art. 113 ust. 13 pkt 2 cyt. ustawy, tj. usług prawniczych, usług w zakresie doradztwa oraz usług jubilerskich.
Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż pozycja 37 powołanego wyżej rozporządzenia Ministra Finansów dotyczy usług doradztwa, które mieści się w pojęciu rzeczoznawstwa, z wyłączeniem doradztwa rolniczego związanego z uprawą roślin i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego.

Zdaniem organu II instancji, świadczenie usług na zlecenie sądów, mające charakter sporządzania opinii, jest czynnością mieszczącą się w zakresie rzeczoznawstwa. Należy jednak podkreślić, iż nie stanowi usługi doradztwa, bowiem biegły sądowy „nie doradza” organowi prowadzącemu postępowanie, lecz tworzy jeden z dowodów mający istotne znaczenie w postępowaniu sądowym.

W związku z faktem, iż czynności wykonywane przez biegłych sądowych w postępowaniu sądowym na zlecenie sądu nie stanowią czynności z zakresu doradztwa, wyłączenie, o którym mowa w art. 113 ust.13 pkt 2 ustawy, nie ma w stosunku do nich zastosowania.

W ocenie organu odwoławczego, biegły sądowy sporządzający opinie na zlecenie sądów wyłącznie w ramach wykonywanej osobiście działalności, z tytułu której przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 17, poz. 176 ze zm.), może korzystać ze zwolnienia podmiotowego, na podstawie art. 113 ust. 1 lub ust. 9 ustawy o podatku od towarów i usług. Zwolnienie traci moc z momentem przekroczenia kwoty, określonej w art. 113 ust. 1 lub ust. 9, a opodatkowaniu podlega nadwyżka sprzedaży ponad tę kwotę, zgodnie z art. 113 ust. 5 w/w ustawy. Przed dniem utraty zwolnienia z opodatkowania podatnik jest zobowiązany, zgodnie z art. 96 ust. 5 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, do złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenia rejestracyjnego na druku VAT-R.

Zgodnie z § 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 97, poz. 970 ze zm.), w przypadku świadczenia usług na rzecz sądów powszechnych, administracyjnych, wojskowych lub prokuratury przez osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, którym sądy te lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zleciły wykonanie określonych czynności związanych z postępowaniem sądowym lub przygotowawczym, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty.

W związku z faktem, iż wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej równowartości 10.000 euro, wnioskodawczyni może korzystać ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Zwolnienie to traci moc, jak już wskazano wyżej, z momentem przekroczenia kwoty uprawniającej do zwolnienia.

W odpowiedzi na pytanie podatniczki w kwestii podlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług przychodów z innych niż sądy i prokuratura źródeł, organ II instancji informuje, iż aby jednoznacznie stwierdzić czy świadczone w ramach umowy zlecenia czynności nie będą uznane za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, a tym samym będą wyłączone z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, należy ocenić, czy dana umowa spełnia warunki określone w art. 15 ust. 3 pkt 3 w/w ustawy .

Jednocześnie Dyrektor Izby Skarbowej informuje, iż w sytuacji gdy świadczone przez podatniczkę usługi wydawania opinii na zlecenie sądu z zakresu psychologii zostaną zaklasyfikowane przez Ośrodek Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w Łodzi do grupowania o symbolu PKWiU ex 85 – usługi w zakresie ochrony zdrowia i opieki społecznej, wtedy będą one podlegać zwolnieniu przedmiotowemu od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Biorąc powyższe pod uwagę należało orzec jak w sentencji.

Od niniejszej decyzji służy prawo wniesienia odwołania do Dyrektora Izby Skarbowej w Opolu w terminie 14 dni od daty doręczenia decyzji.Stosownie do art. 222 Ordynacji podatkowej, odwołanie powinno zawierać zarzuty przeciw decyzji, określać istotę i zakres żądania będącego przedmiotem odwołania oraz wskazywać dowody uzasadniające to żądanie. Składając odwołanie należy wnieść opłatę skarbową w znakach skarbowych o wartości 5 zł oraz 0,50 zł od każdego załącznika.