INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 31 marca 2008 roku (data wpływu 4 kwietnia 2008 roku) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania nieodpłatnego zniesienia współwłasności - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 kwietnia 2008 roku został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania nieodpłatnego zniesienia współwłasności.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Budynek mieszkalny, w którym ustanowiona jest odrębna własność trzech lokali mieszkalnych uległ znacznej przebudowie, której dokonali właściciele poszczególnych lokali własnym kosztem, przy czym najbardziej wzrosła powierzchnia użytkowa lokalu nr 3, którego jest Pan właścicielem - z 37,44 m² do 148,90 m² nie licząc powierzchni pomieszczeń przynależnych, a udział w częściach wspólnych budynku wzrósł w odniesieniu do Pana lokalu z 4/100 części, do 353/1000 części.

Współwłaściciele lokali zamierzają zawrzeć umowę, w której zniosą odrębną własność lokali, zniosą współwłasność całej nieruchomości (w której to współwłasności w odniesieniu do całego budynku ma Pan 4/100 części) i ustanowią odrębną własność lokali na nowych zasadach.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy przy nieodpłatnym zniesieniu współwłasności, możliwa jest taka interpretacji przepisu art. 7 ust. 6 w zw. z ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, iż od wartości rzeczy w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przysługiwał Panu przed jej zniesieniem należy odjąć długi i ciężary w postaci poczynionych przez Pana nakładów na rozbudowę, co prowadzi do wniosku, iż stanowiąca podstawę opodatkowania czysta wartość rzeczy po potrąceniu nakładów równa się zeru, przy przyjęciu, iż aktualne ceny rynkowe odpowiadają wysokości nakładów poczynionych przez Pana w okresie wcześniejszym...

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym przypadku nieodpłatnego zniesienia współwłasności należy ustalić podstawę opodatkowania po potrąceniu nakładów, co prowadzi do wniosku, iż czysta wartość rzeczy w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przysługiwał Wnioskodawcy przed zniesieniem współwłasności - równa się zero i nie zostanie naliczony podatek od spadków i darowizn.

Stanowisko takie zajęto w załączonym piśmie z dnia 30 maja 2007 r. Pierwszego Urzędu Skarbowego Łódź-Bałuty w sprawie I USB IV 436/3/07 oraz w piśmie z dnia 8 sierpnia 1980 r. Min. Fin. Departamentu Podatków i Opłat w sprawie PO-4-8030/0208/80. Wątpliwości interpretacyjne wynikają ze sposobu redakcji całego art. 7 ustawy o podatku od spadków i darowizn, skoro ust. 4 i 5 wyraźnie stwierdza zasadę wyłączenia z podstawy opodatkowania wartości nakładów względnie budynku wzniesionego nakładami własnymi jedynie w przypadku nabycia w drodze zasiedzenia. Wątpliwość ta spowodowała konieczność wystąpienia z wnioskiem o interpretację.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 ze zm.), podatkowi temu podlega między innymi nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem nieodpłatnego zniesienia współwłasności.

Zniesienie współwłasności polega na dokonaniu podziału rzeczy wspólnej. Nowe rzeczy powstałe w wyniku podziału fizycznego stanowią wyłączną własność poszczególnych współwłaścicieli. W świetle przepisów art. 211 i 212 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) zniesienie współwłasności może nastąpić przez:

• podział fizyczny rzeczy wspólnej (podział polegający na przyznaniu każdemu ze współwłaścicieli wyodrębnionej części rzeczy, np. działek, w przypadku gdy przedmiotem tej czynności cywilnoprawnej jest nieruchomość),
• przyznanie rzeczy jednemu lub niektórym ze współwłaścicieli,
• sprzedaż rzeczy wspólnej zwana podziałem cywilnym (nie mamy do czynienia z odpłatnym zniesieniem współwłasności, gdyż uzyskana wówczas cena dzielona jest odpowiednio w stosunku do udziałów we współwłasności).

Na podstawie art. 211 Kodeksu cywilnego każdy ze współwłaścicieli może żądać, aby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że występuje sytuacja, w której podział byłby sprzeczny z przepisami społeczno – gospodarczymi, przeznaczeniem rzeczy lub skutkowałby istotną zmianą tej rzeczy, zmniejszeniem jej wartości, albo zniszczeniem.

Obowiązek podatkowy przy nieodpłatnym zniesieniu współwłasności ciąży na nabywcy rzeczy i praw majątkowych (art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku od spadków i darowizn w przypadku nieodpłatnego zniesienia współwłasności obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zawarcia umowy albo ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli ich skutkiem jest nieodpłatne zniesienie współwłasności.

Natomiast podstawę opodatkowania w myśl art. 7 ust. 6 ww. ustawy przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności stanowi wartość rzeczy lub praw majątkowych, w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy. Przepis ten powinien być stosowany łącznie z przepisem art. 7 ust. 1 w myśl którego, podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. W przedmiotowej sytuacji dla ustalenia podstawy opodatkowania, wartość nabytej nieruchomości zostanie pomniejszona o wartość nakładów poczynionych przez Wnioskodawcę na rozbudowę budynku. W oparciu o art. 8 ust. 1 ustawy wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych przyjmuje się w wysokości określonej przez nabywcę, jeżeli odpowiada ona wartości rynkowej tych rzeczy i praw. Wartość rynkową rzeczy lub praw majątkowych zgodnie z art. 8 ust. 3 wskazanej ustawy, określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia powstania obowiązku podatkowego.

Przy obliczeniu podatku od nieodpłatnego zniesienia współwłasności ma także zastosowanie zasada kumulacji nabytych od tej samej osoby wartości rzeczy i praw majątkowych w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, oraz odliczenia kwoty wolnej od podatku.

W przypadku zniesienia współwłasności, pierwszą czynnością jest ustalenie wartości rynkowej przedmiotu zniesienia współwłasności, następnie jego czystej wartości i dopiero mając na względzie art. 7 ust. 6 cytowanej ustawy, możliwe jest ustalenie czy współwłaściciele, w drodze zniesienia współwłasności, nabyli nieruchomość o wartości przewyższającej dotychczasowe udziały we współwłasności. Jeżeli wynik dokonanych ostatecznie obliczeń wykaże, iż Wnioskodawca nie nabył nieruchomości ponad wartość przysługującego mu udziału we współwłasności, prawidłowe jest stanowisko, że nie wystąpi konieczność zapłaty podatku od spadków i darowizn.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności podstawę opodatkowania stanowi czysta wartość rzeczy lub praw majątkowych, w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy.

Ustalenie podstawy opodatkowania składa się więc z dwóch etapów. W pierwszym należy określić czystą wartość rzeczy lub praw majątkowych, których dotyczy zniesienie współwłasności. W drugim etapie ustala się udział, jaki przysługiwał dotychczas współwłaścicielowi i jego wartość. Podatkowi podlega bowiem nadwyżka wartości udziału. Wartość nieruchomości przy zniesieniu współwłasności przyjmuje się z dnia powstania obowiązku podatkowego, tzn. z chwili zawarcia umowy albo ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli ich skutkiem jest nieodpłatne zniesienie współwłasności. W powyższym przypadku będą to ceny rynkowe na dzień zawarcia umowy dotyczącej powyższego zniesienia współwłasności.

Jeżeli zatem czysta wartość nieruchomości nabytej w wyniku zniesienia współwłasności przez Wnioskodawcę odpowiada wartości udziału przysługującego przed zniesieniem współwłasności, podstawa opodatkowania będzie równa zeru i nie wystąpi konieczność zapłaty podatku od spadków i darowizn.

Podkreślić należy, że w niniejszej interpretacji – zgodnie ze złożonym wnioskiem – przyjęto założenie, iż następuje nieodpłatne zniesienie współwłasności. Nie jest natomiast przedmiotem interpretacji ocena czy czynności przeprowadzone przez Wnioskodawcę będą rzeczywiście stanowiły zniesienie współwłasności.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.