INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 20.01.2009 r. (data wpływu 21.01.2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie opodatkowania zryczałtowanym 18% podatkiem dochodowym należności wypłacanych ławnikom, biegłym sądowym oraz adwokatom i radcom prawnym - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21.01.2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zryczałtowanym 18% podatkiem dochodowym należności wypłacanych ławnikom, biegłym sądowym oraz adwokatom i radcom prawnym.

W przedmiotowym wniosku zostały przedstawione następujące stany faktyczne.

1. Na podstawie art. 172 § 3 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070 z późn. zm.) ławnik, za czas wykonywania czynności w sądzie, otrzymuje rekompensatę pieniężną, której wysokość dla ławników biorących udział w rozpoznawaniu spraw w sądach powszechnych, za jeden dzień pełnienia obowiązków ławnika, wynosi 3% kwoty bazowej, stanowiącej podstawę ustalania wynagrodzenia zasadniczego asesora sądowego (§ 4). Rekompensata pieniężna jest wypłacana przez sąd. Rekompensata pieniężna jest przychodem z działalności wykonywanej osobiście, o którym mowa w art. 13 pkt 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.).
2. Na podstawie art. 9 i następnych dekretu z dnia 26 października 1950 r. o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym (Dz. U. Nr 49, poz. 445 z późn. zm.) biegłemu sądowemu przysługuje wynagrodzenie za wykonaną pracę oraz za utracony z powodu stawiennictwa zarobek w razie nieskorzystania przez sąd z jego usług. Wynagrodzenie jest wypłacane przez sąd. Wynagrodzenie powyższe jest przychodem z działalności wykonywanej osobiście, o którym mowa w art. 13 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.).
3. Na podstawie art. 29 z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (jedn. tekst: Dz. U. z 2002 r. Nr 123, poz. 158 z późn. zm.) art. 22(3) ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (j. t. Dz. U. z 2002 r. Nr 123, poz. 159 z późn. zm.) odpowiednio adwokat i radca prawny otrzymują zwrot kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu sądowym. Przyznane kwoty są wypłacane przez sąd. Wypłacone kwoty tytułem zwrotu kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu przez adwokata lub radcę prawnego są przychodem z działalności wykonywanej osobiście, o którym mowa w art. 13 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.).
   
   

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy przepis art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) w brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 23 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316) znajduje zastosowanie do przychodów, o których mowa w pkt 1-3 niniejszego wniosku...

Zdaniem Wnioskodawcy.

Zdaniem Wnioskodawcy, przepis art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) w brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 23 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316) znajduje zastosowanie do przychodów, o których mowa w pkt 1-3 niniejszego wniosku.

Na tle przedstawionych stanów faktycznych, stwierdzam, co następuje.

Stosownie do przepisu art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów zwolnionych na podstawie art. 21, 52, 52a i 52c wymienionej ustawy oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Ustawodawca w art. 10 ust. 1 pkt 2 cytowanej ustawy identyfikuje jako osobne źródło przychodu działalność wykonywaną osobiście.

Do tej kategorii przychodów stosownie do treści art. 13 pkt 5 ww. ustawy należy zakwalifikować przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

Stosownie natomiast do brzmienia art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9.

Zakwalifikowanie przychodów do działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 pkt 5 lub 6 ww. ustawy powoduje, iż na sądach, prokuraturach, czy też organach władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, jako płatnikach dokonujących wypłat z powyższego tytułu ciąży obowiązek określony w art. 41 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl tego przepisu, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. Zaliczkę od dochodów, o których mowa w ust. 1, obliczoną w sposób określony w tym przepisie zmniejsza się o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w art. 27b, pobranej ze środków podatnika przez płatnika, o którym mowa w ust. 1 (art. 41 ust. 1a ww. ustawy).

Jednakże, w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2009 r., ustawodawca ukonstytuował w art. 30 ust. 1 pkt 5a ww. ustawy odmienne zasady opodatkowania dla przychodów z działalności wykonywanej osobiście spełniających określone warunki. Zgodnie z tym przepisem od dochodów (przychodów) z tytułu, o którym mowa w art. 13 pkt 2 lub 5-9, jeżeli suma należności określonych w umowie lub w umowach zawartych z osobą niebędącą pracownikiem płatnika z tego samego tytułu nie przekracza miesięcznie od tego samego płatnika kwoty 200 zł, pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 18% przychodu. Zryczałtowany podatek od przychodów wymienionych wyżej pobierany jest bez pomniejszania tych przychodów o koszty ich uzyskania (art. 30 ust. 3 ustawy podatkowej). Dodatkowo, przychodów tych nie łączy się z dochodami podlegającymi opodatkowaniu według skali podatkowej, co wynika z art. 30 ust. 8 ustawy.

Z kolei, przepis art. 41 ust. 4 ustawy obliguje płatnika do poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z ww. tytułu, z zastrzeżeniem ust. 5 ustawy. Płatnik, o którym mowa w art. 41 przekazuje kwoty zryczałtowanego podatku dochodowego w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek na rachunek urzędu skarbowego właściwego ze względu na siedzibę, miejsce prowadzenia działalności lub miejsce zamieszkania płatnika (art. 42 ust. 1 ustawy). Dodatkowo, płatnik w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym przesyła deklarację roczną, według ustalonego wzoru o zryczałtowanym podatku dochodowym do urzędu skarbowego właściwego ze względu na siedzibę, miejsce prowadzenia działalności lub miejsce zamieszkania płatnika, co bezpośrednio wynika z art. 42 ust. 1a ustawy.

Z treści opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest płatnikiem wynagrodzeń i należnego z tego tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych dla ławników, którzy za czas wykonywania czynności w sądzie, otrzymują rekompensatę pieniężną, której wysokość dla ławników biorących udział w rozpoznawaniu spraw w sądach powszechnych, za jeden dzień pełnienia obowiązków ławnika, wynosi 3% kwoty bazowej, stanowiącej podstawę ustalania wynagrodzenia zasadniczego asesora sądowego (§ 4) oraz płatnikiem wynagrodzeń i należnego z tego tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych dla biegłych sądowych, którym przysługuje wynagrodzenie za wykonaną pracę oraz za utracony z powodu stawiennictwa zarobek w razie nieskorzystania przez sąd z jego usług, a także płatnikiem wynagrodzeń i należnego z tego tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych wypłacanych adwokatom i radcom prawny, którzy otrzymują zwrot kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu sądowym.

Mając na uwadze powyższe należy podkreślić, iż wynagrodzenie biegłych nie jest określone w stałej wysokości, jest ono zmienne i wypłacane często kilka razy w miesiącu, niezwłocznie po wydaniu przez Sąd prawomocnego postanowienia o wypłacie, przyznanego na podstawie przedłożonych rachunków wynagrodzenia dla biegłego sądowego. Nie ma też formy umowy określającej wysokość wypłaty, biegli wykonują czynności każdorazowo na zlecenie Sądu. Zgodnie z art. 15 Dekretu z dnia 26 października 1950 r. o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym, przyznaną należność należy wypłacić niezwłocznie. Jeden biegły sądowy w ciągu miesiąca może uzyskać wynagrodzenie za sporządzenie jednej lub więcej opinii, w różnych dniach miesiąca, a ich wartość może być równa, niższa lub wyższa niż 200 zł. W konsekwencji oznacza to, że jedna osoba może w ciągu miesiąca wystawić kilka rachunków za sporządzenie zleconych opinii, których wartość jednostkowa nie przekroczy 200 zł, natomiast suma wynagrodzeń z tego tytułu w danym miesiącu może przekroczyć tę kwotę.

Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku ławników, gdyż w ciągu jednego miesiąca, jedna osoba może być wyznaczana w różnych dniach, do kilku posiedzeń Sądu.

Jednostkowa rekompensata ławnika wynika z art. 172 § 4 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o sądach powszechnych w chwili obecnej wynosi 55,11 zł i jest wypłacana każdorazowo po posiedzeniu na podstawie zarządzenia wydanego przez Sąd, bez żadnego rachunku czy umowy. Suma miesięcznych rekompensat ławnika, w zależności od ilości posiedzeń w danym miesiącu, może przekroczyć w jednym miesiącu 200,00 zł.

Natomiast kwestie zwrotu kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu sądowym otrzymywanych przez adwokatów , działających w oparciu o ustawę z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze, które to koszty ponosi Skarb Państwa uregulowane rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 27 października 2005 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie opłaty za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2005 r. Nr 219, poz. 1872), które to rozporządzenie określa stawki minimalne opłat.

Również wypłacane radcom prawnym, których działania reguluje ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. Radcowie prawni, przez sądy zwroty kosztów pomocy prawnej udzielanej z urzędu w postępowaniu sądowym ponoszonych przez Skarb Państwa uregulowane rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 27 października 2005 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie opłaty za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2005 r. Nr 219, poz. 1873), określa stawki minimalne z zastrzeżeniami.

W związku z czym suma miesięcznego wynagrodzenia tytułem zwrotu kosztów pomocy prawnej udzielanej z urzędu, zarówno adwokatom, jak i radcom prawnym ustalanego w oparciu o powyższe przepisy prawa może przekroczyć w jednym miesiącu kwotę 200,00 zł.

Analiza normy wyrażonej w art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy wykazuje, że opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym ma miejsce gdy:

• suma należności określona w umowie lub umowach z tego samego tytułu nie przekracza miesięcznie od tego samego płatnika kwoty 200 zł oraz

• umowa lub umowy zawarte są z osobą niebędącą pracownikiem płatnika.
  
  

W związku z powyższym przepis ten może mieć zastosowanie do dochodów z tytułów określonych w art. 13 pkt 2 lub pkt 5-9 cytowanej ustawy, zatem przy spełnieniu wskazanych w nim warunków mógłby obejmować również dochody, o których mowa w pkt 5 i pkt 6 art. 13 ustawy. Ponadto, pomimo iż Wnioskodawca nie zawiera umowy z biegłymi, ławnikami, radcami prawnymi i adwokatami to jednak zleca im wykonanie określonych czynności lub wzięcie udziału w posiedzeniu sądu. Niemniej jednak, skoro z tych zleceń nie wynika należność określona za miesiąc, to oznacza, że nie są spełnione warunki do zastosowania opodatkowania zryczałtowanego na podstawie tego przepisu.

W kontekście przedstawionych we wniosku stanów faktycznych oznacza to, że przepis art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie ma zastosowania do wypłat dokonywanych przez Wnioskodawcę na rzecz ławników, biegłych sądowych oraz radców prawnych i adwokatów.

W konsekwencji, na Wnioskodawcy ciąży obowiązek określony w art. 41 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałych stanów faktycznych przedstawionych przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, ul. M. C. Skłodowskiej 40, 20-029 Lublin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.