INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 16.09.2011 r. (data wpływu 19.09.2011 r.) uzupełnionym pismem na wezwanie z dnia 29.11.2011 r. Nr IPPB2/436-404/11-3/MZ (data nadania 30.11.2011 r., data doręczenia 02.12.2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy pożyczki - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19.09.2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy pożyczki.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka Ltd. („Spółka”), podmiot z siedzibą w Irlandii, zarejestrowany jako podatnik podatku od wartości dodanej w Irlandii, zamierza zawrzeć z niepowiązaną spółką R. S.A. („R.”), mającą siedzibę na terytorium Polski, zarejestrowaną jako podatnik podatku od towarów i usług w Polsce, rewolwingową umowę sekurytyzacji wierzytelności leasingowej (dalej „Umowa Sekurytyzacji”) w wykonaniu której Spółka zapewni dostarczenie R. środków finansowych przed terminem wymagalności określonych własnych wierzytelności Spółki (dalej: „Usługa Sekurytyzacji”). Sekurytyzacja stanowi kompleksową usługę finansową, której celem jest uzyskanie przez jeden podmiot (tu: R) środków z tytułu sprzedanych wierzytelności poprzez sekurytyzację, w ramach której aktywa o niskim stopniu płynności wyodrębnione z jego bilansu (np. wierzytelności) trafiają w zmienionej formie, w postaci aktywów o wyższym stopniu płynności (np. obligacji), na rynki kapitałowe. Przedmiotem rozważanej umowy będzie sekurytyzacja wierzytelności wynikających z umów zawartych przez R. ze swoimi klientami leasingobiorcami.

Umowa Sekurytyzacji będzie jednocześnie spełniać dyspozycję art. 17k ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych („updop”), a na jej podstawie:

• Spółka zobowiąże się do nabywania od R. na podstawie Umowy Sekurytyzacji jej niewymagalnych wierzytelności własnych, w tym także wierzytelności przyszłych przysługujących R. od jej klientów z tytułu świadczenia przez nią umów tzw. leasingu operacyjnego, o którym mowa w art. 17b updop, wierzytelności wynikających z wykonania opcji zakupu w związku z umową leasingu oraz wierzytelności z tytułu odszkodowania umownego w przypadku wygaśnięcia umowy leasingu na skutek szkody całkowitej oraz w przypadku odstąpienia lub wypowiedzenia umowy leasingu (dalej jako „Wierzytelności”). Własność przedmiotów leasingu nie zostanie przeniesiona na Spółkę. Na skutek zobowiązania do sprzedaży Wierzytelności w ramach Umowy Sekurytyzacji, będzie dochodziło do ich przelewu określonego w art. 509 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 Kodeks Cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93);
• W związku z powyższym, Spółka stanie się podmiotem uprawnionym do domagania się od klientów spłaty Wierzytelności w terminach ich wymagalności, późniejszymi niż data ich zakupu. Wraz z Wierzytelnościami na Spółkę przejdą ich zabezpieczenia prawne ustanowione przez klientów R.;
• Z tytułu nabycia przez Spółkę Wierzytelności R., Spółka zobowiąże się do zapłaty na rzecz RLPL ich nominalnej wartości pomniejszonej o dyskonto obliczone w oparciu o przyjęte przez strony wskaźniki oraz na podstawie ustalonego przez Strony wzoru. Płatność za nabywane Wierzytelności będzie następować z góry, w momencie zakupu konkretnych pakietów Wierzytelności;
• Pomimo Sekurytyzacji Wierzytelności, R. pozostanie stroną umów tzw. leasingu operacyjnego z klientami, w związku z powyższym pozostanie zobowiązana do świadczenia na rzecz klientów usług leasingu.
  
  

Ponadto, ze względów operacyjnych, na podstawie odrębnej umowy lub w ramach Umowy Sekurytyzacji, R. zobowiąże się świadczyć na rzecz Spółki za wynagrodzeniem usługi obsługi i windykacji sekurytyzowanych Wierzytelności w imieniu Spółki od klientów.

W związku z powyższym, R. będzie w praktyce otrzymywała spłatę Wierzytelności od klientów a następnie, na ustalonych przez strony zasadach i terminach, będzie przekazywać spłacone przez klientów Wierzytelności w całości do Spółki (przy czym w praktyce możliwe jest wzajemne potrącanie należności Spółki oraz R.). Nabycie przez Spółkę Wierzytelności będzie zasadniczo bezzwrotne, jednakże potencjalnie możliwe jest dokonanie transferu zwrotnego danej Wierzytelności do R. np. w przypadku, gdy w późniejszym okresie okaże się, że nie spełniała ona kryteriów określonych w Umowie Sekurytyzacji, bądź w przypadku wcześniejszego zakończenia usługi Sekurytyzacji (po spełnieniu określonych warunków).

Dodatkowo, na podstawie odrębnej umowy pomiędzy stronami lub w ramach Umowy, Spółka zamierza zaciągnąć w R. pożyczkę pieniężną.Z tytułu zawartej umowy pożyczki zaciągniętej przez Spółkę w ramach przedstawionej transakcji Sekurytyzacji Spółka będzie opodatkowana podatkiem od wartości dodanej w Irlandii.

Pismem z dnia 29.11.2011 r. Nr IPPB2/436-404/11-3/MZ wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez:

• Wskazanie, gdzie będą znajdowały się środki pieniężne w chwili zawarcia umowy pożyczki (terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, czy też terytorium innego państwa).
  
  

Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie informując, iż:

• W chwili zawarcia umowy pożyczki środki pieniężne będące jej przedmiotem znajdować się będą na rachunku bankowym na terytorium Polski.
  
  

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy przedstawiona we wniosku umowa pożyczki zawarta pomiędzy Spółką, jako pożyczkobiorcą oraz R., jako pożyczkodawcą, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych...

Zdaniem Wnioskodawcy, przedstawiona we wniosku umowa pożyczki zawarta pomiędzy Spółką, jako pożyczkobiorcą oraz R., jako pożyczkodawcą, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Zdaniem Spółki, opisana w stanie faktycznym umowa pożyczki, którą może ona zawrzeć z R. nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Co do zasady, umowa pożyczki podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednakże, na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm., dalej: upcc) nie podlegają temu podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub zwolniona z podatku od towarów i usług (z zastrzeżeniem art. 2 pkt 4 lit. b tiret pierwsze i trzecie, które jednak, w ocenie Spółki, nie będą mieć zastosowania do przedstawionego stanu faktycznego).

Należy przy tym zaznaczyć, że z punktu widzenia normy wynikającej z art. 2 pkt 4 upcc bez znaczenia pozostaje fakt, która ze stron danej czynności cywilnoprawnej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 października 2007 r., sygn. II FSK 1086/06). Co więcej, zgodnie z art. 1a pkt 7 upcc przez „podatek od towarów i usług” na potrzeby upcc rozumie się zarówno polski podatek od towarów i usług, jak i podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w innych państwach członkowskich Unii Europejskich lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej. Zatem przedmiotowa usługa będzie opodatkowana VAT w Irlandii.

W związku z tym, że opisywana umowa pożyczki podlegać będzie podatkowi od wartości dodanej w Irlandii oraz, że z tytułu jej zawarcia Spółka będzie podatnikiem tego podatku w Irlandii, będzie ona wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 upcc.

Tym samym, w związku z zawarciem opisanej w stanie faktycznym umowy pożyczki po stronie Spółki nie powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Stanowisko Spółki znajduje potwierdzenie m.in. w licznych, zapadłych na tle analogicznych stanów faktycznych interpretacjach wydawanych przez organy podatkowe. Tytułem przykładu można wymienić:

• Interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 24 lutego 2011 r., sygn. IPPB2/436-492/10-6/AF,
• Interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 12 sierpnia 2010 r., sygn. IBPBII/1/436-114/10/AŻ,
• Interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 30 marca 2010 r., sygn. IPPB2/436-3/10-4/MZ,
• Interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 25 lutego 2010 r., sygn. IPPB2/436-507/09-4/AF,
• Interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 10 lutego 2010 r., sygn. IBPBII/1/436-295/09/AŻ,
• Interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 15 grudnia 2009 r., sygn. IBPBII/1/436-263/09/AŻ,
• Interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 30 listopada 2009 r., sygn. ITPB2/436-138/09/TJ,
• Interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 27 listopada 2009 r., sygn. IBPBII/1/436-249/09/AŻ,
• Interpretację indywidualną wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 19 listopada 2009 r., sygn. ILPB2/436-164/09-2/TR,
• Interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 28 listopada 2008 r., sygn. ILPB2/436-94/08-4/MK,
• Interpretację indywidualna wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 25 września 2008 r., sygn. ILPB2/436-60/08-4/MK,
• Interpretację indywidualna wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 28 kwietnia 2008 r., sygn. ITPB2/436-22/08/IL,
• Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego wydanym przez naczelnika Pierwszego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Poznaniu z dnia 25 października 2006 r., sygn. ZP/436-17/06.
  
  

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

W myśl art. 1a pkt 7 ustawy użyte w ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług - podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile zaznaczenia samego obowiązku zwrotu - który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 ww. ustawy, jest elementem przedmiotowo istotnym dla tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Natomiast zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
   
   

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że umowa pożyczki będzie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot, tj. pieniądze znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa zostanie zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

Pożyczka będzie podlegała również podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeśli pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia znajdują się za granicą oraz nabywca - pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność zostanie dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Spółka… Ltd. („Spółka”), podmiot z siedzibą w Irlandii, zarejestrowany jako podatnik podatku od wartości dodanej w Irlandii, zamierza zawrzeć z niepowiązaną spółką R. S.A. („R.”), mającą siedzibę na terytorium Polski, zarejestrowaną jako podatnik podatku od towarów i usług w Polsce, rewolwingową umowę sekurytyzacji wierzytelności leasingowej (dalej „Umowa Sekurytyzacji”) w wykonaniu której Spółka zapewni dostarczenie R. środków finansowych przed terminem wymagalności określonych własnych wierzytelności Spółki (dalej: „Usługa Sekurytyzacji”). Dodatkowo, na podstawie odrębnej umowy pomiędzy stronami lub w ramach Umowy, Spółka zamierza zaciągnąć w R. pożyczkę pieniężną. Z tytułu zawartej umowy pożyczki zaciągniętej przez Spółkę w ramach przedstawionej transakcji Sekurytyzacji Spółka będzie opodatkowana podatkiem od wartości dodanej w Irlandii. W uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawca wskazał, iż w chwili zawarcia umowy pożyczki środki pieniężne będące jej przedmiotem znajdować się będą na rachunku bankowym na terytorium Polski.

W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
   1. umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
   2. (uchylone),
   3. umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
   
   

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

W związku z powyższym należy podkreślić, iż jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy powyższa czynność będzie podlegała regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie umowy pożyczki podatkiem od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Reasumując należy stwierdzić, iż umowa pożyczki będzie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, ponieważ środki pieniężne w chwili dokonania czynności cywilnoprawnej będą się znajdowały na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wnioskodawca wskazuje, iż z tytułu zawarcia umowy pożyczki Spółka zostanie opodatkowana podatkiem od wartości dodanej w Irlandii. Zatem powyższa umowa zostanie wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy opartej na treści wskazanych: interpretacji oraz wyroku w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, iż co do zasady wiążą one w sprawie, w której zostały wydane i nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym nie stanowią podstawy prawnej przy wydawaniu interpretacji.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.