Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB5/423-861/14-4/MW
z 29 października 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 28 lipca 2014 r. (data wpływu 1 sierpnia 2014 r.) uzupełnionym pismem z dnia 21 października 2014 r. (data nadania 24 października 2014 r., data wpływu 27 października 2014 r.) na wezwanie Nr IPPB5/423-861/14-2/MW z dnia 13 października 2014 r. (data doręczenia 17 października 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

• ustalenia czy w przypadku, gdy przed zapłatą za Aktywa dojdzie do połączenia Spółki z Przekształconą SPV i wygaśnięcia zobowiązania z tytułu tej transakcji na skutek tzw. konfuzji, w stosunku do Spółki nie znajdzie zastosowania art. 15b ust. 6 ustawy CIT zobowiązujący do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów, tj. do korekty odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od Aktywów (pytanie oznaczone nr 1) – jest prawidłowe,
• zaliczenia konfuzji do jednej z form uregulowania należności (pytanie oznaczone nr 1) – jest nieprawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 1 sierpnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia czy w przypadku, gdy przed zapłatą za Aktywa dojdzie do połączenia Spółki z Przekształconą SPV i wygaśnięcia zobowiązania z tytułu tej transakcji na skutek tzw. konfuzji, w stosunku do Spółki nie znajdzie zastosowania art. 15b ust. 6 ustawy CIT zobowiązujący do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów, tj. do korekty odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od Aktywów.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka jest wspólnikiem w osobowej spółce prawa handlowego z siedzibą w Polsce (dalej: „SPV”). W przyszłości Spółka planuje nabyć od SPV prawo ochronne na znak towarowy zarejestrowany w Urzędzie Harmonizacji Rynku Wewnętrznego (OHIM) oraz inne aktywa, które będą własnością SPV (dalej: „Aktywa”). Aktywa zostaną zakupione z uwzględnieniem ich aktualnej wartości rynkowej, w oparciu o wycenę dokonaną przez rzeczoznawcę majątkowego. SPV wystawi z tytułu sprzedaży na rzecz Spółki fakturę VAT. SPV odprowadzi należny podatek VAT do właściwego urzędu skarbowego. Spółka odliczy naliczony z tej faktury podatek VAT.

W związku z zakupem Aktywów, Spółka zamierza wprowadzić Aktywa do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych Spółki w miesiącu, w którym zostaną zakupione Aktywa. Po wprowadzeniu Aktywów do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych Spółki, ich wartość początkowa zostanie ustalona w oparciu o cenę nabycia z faktury VAT wystawionej przez SPV.

Spółka zamierza rozpoznawać jako koszty uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne od Aktywów począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym Aktywa zostaną wprowadzone do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.

Możliwe jest, że po transakcji sprzedaży Aktywów, a przed dokonaniem zapłaty przez Spółkę na rzecz SPV za nabyte aktywa, dojdzie do połączenia Spółki z SPV – która zostanie wcześniej przekształcona w kapitałową spółkę prawa handlowego z siedzibą w Polsce (dalej: „Przekształcona SPV”). Nastąpi to w drodze przejęcia całości majątku Przekształconej SPV przez Spółkę, która będzie spółką przejmującą, czyli spółką, która będzie kontynuować działalność. W tej sytuacji dojdzie między innymi do wygaśnięcia zobowiązania Spółki z tytułu transakcji nabycia Aktywów na skutek tzw. „konfuzji” tj. połączenia w rękach tej samej osoby (Spółki) prawa (wierzytelności Przekształconej SPV wobec Spółki) i korelatywnie sprzężonego z nim obowiązku (zobowiązania Spółki wobec Przekształconej SPV).

Połączenie Wnioskodawcy z Przekształconą SPV nastąpi przed upływem terminu do dokonania korekty, o którym mowa w art. 89b ust. 1 Ustawy VAT tj. 150 dni od dnia upływu terminu płatności określonego na fakturze dokumentującej transakcję sprzedaży Znaku towarowego.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 21 października 2014 r. na wezwanie tut. Organu, Spółka podała, że do połączenia Wnioskodawcy oraz SPV dojdzie przed upływem terminu, o którym mowa w art. 15b ust. 2 Ustawy CIT, tj. przed upływem 90 dni od momentu zaliczenia odpisu amortyzacyjnego/odpisów amortyzacyjnych do kosztów uzyskania przychodów.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy w przypadku, gdy przed zapłatą za Aktywa dojdzie do połączenia Spółki z Przekształconą SPV i wygaśnięcia zobowiązania z tytułu tej transakcji na skutek tzw. konfuzji, w stosunku do Spółki nie znajdzie zastosowania art. 15b ust. 6 Ustawy CIT zobowiązujący do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów, tj. do korekty odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od Aktywów?
2. Czy w opisanym zdarzeniu przyszłym, w przypadku połączenia Wnioskodawcy z Przekształconą SPV przed dokonaniem zapłaty za Aktywa, w związku z którym dojdzie do wygaśnięcia zobowiązania z tytułu transakcji poprzez konfuzję, regulacje dotyczące korekty VAT naliczonego, wynikające z art. 89b Ustawy VAT nie będą miały zastosowania?
   
   

Przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej są zagadnienia dotyczące podatku dochodowego od osób prawnych, tj. pytanie nr 1.

W części dotyczącej podatku od towarów i usług wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Ad. 1.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku nabycia Aktywów w drodze umowy sprzedaży, gdy przed zapłatą dojdzie do połączenia Spółki z Przekształconą SPV i wygaśnięcia zobowiązania z tytułu tej transakcji na skutek tzw. konfuzji, w stosunku do Spółki nie znajdzie zastosowania obowiązek zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów, tj. korekty odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od Aktywów.

Spółka nabędzie Aktywa w wyniku umowy sprzedaży. Możliwe jest, że przed dokonaniem płatności dojdzie do połączenia Spółki z Przekształconą SPV. W wyniku połączenia na Spółkę przejdzie cały majątek Przekształconej SPV (spółki przejmowanej).

Zgodnie z art. 494 § 1 Kodeksu spółek handlowych (Dz.U.2013.1030 ze zm., dalej: „KSH”) oraz art. 93 § 2 pkt 2 Ordynacji podatkowej Spółka stanie się sukcesorem praw i obowiązków Przekształconej SPV zarówno na gruncie prawa handlowego, jak i prawa podatkowego.

Ze względu na powyższe, może się zdarzyć, że uregulowanie (całości lub części) należności za nabywane Aktywa nie nastąpi w formie pieniężnej, lecz w formie połączenia w ramach tego samego podmiotu (Spółki) prawa (Wierzytelności Przekształconej SPV wobec Spółki) i korelatywnie sprzężonego z nim obowiązku (zobowiązania Spółki wobec Przekształconej SPV).

W doktrynie prawa, skumulowanie się praw wierzyciela i dłużnika w jednym podmiocie określa się pojęciem konfuzji.

Kodeks Cywilny (Dz.U.1964.16.93 ze zm., dalej: „KC”), nie zawiera definicji konfuzji ani konkretnego przepisu regulującego następstwa prawne połączenia długu i wierzytelności w jednej osobie. Niemniej jednak, skutek ten można wyinterpretować z ogólnych zasad prawa zobowiązań. Zgodnie bowiem z art. 353 § 1 KC zobowiązanie jest stosunkiem prawnym, w którym jedna osoba (wierzyciel) może żądać od drugiej (dłużnik) świadczenia, a ta ostatnia powinna to świadczenie spełnić.

Jak słusznie podkreśla Tomasz Henclewski w artykule „Instytucja konfuzji w polskim prawie cywilnym” opublikowanego w „Przeglądzie Prawa Handlowego – numer 4/2011:

„Na treść każdego stosunku zobowiązaniowego składa się istnienie uprawnienia po stronie wierzyciela i skorelowanego z nim obowiązku oznaczonego działania lub zaniechania po stronie dłużnika. Nie może, więc zasadniczo istnieć ani wierzytelność bez odpowiadającego jej długu, ani też dług bez wierzytelności gdyż nikt nie może być swoim własnym dłużnikiem i wierzycielem. Warunkiem koniecznym trwania zobowiązania jest istnienie dwóch stron – wierzyciela i dłużnika, a w przypadku zaniku jednej z nich, zobowiązanie wygasa. Nikt, bowiem nie może sam od siebie żądać spełnienia świadczenia, a także go egzekwować. Zobowiązanie takie nie miałoby sensu, a ponadto, nie byłoby już przeciwstawności stron w takim stosunku, z których każda reprezentowałaby inne interesy. Tym samym zobowiązanie wygasa na skutek zaniku istotnych elementów stosunku zobowiązaniowego, a w konsekwencji – przestaje istnieć więź o charakterze prawnym (vinculum iuris). Warto dodać, że do wystąpienia konfuzji wystarczający jest już sam fakt połączenia długu z wierzytelnością, bez względu na czas trwania tego stanu”.

Trafnie również zauważa prof. Szumański w komentarzu (Komentarz do art. 494 KSH. S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, Tom 4, Wydanie 3, Warszawa 2012) do KSH, w którym stwierdza, że istnieją sytuacje, w których w przypadku łączenia spółek i ogólnej zasady sukcesji uniwersalnej, prawo lub zobowiązanie wygasają z mocy prawa. Jedną z takich sytuacji, jest właśnie konfuzja, którą prof. Szumański tłumaczy w ten sposób: „przypadek pierwszy (konfuzja – przyp. Spółki) dotyczy np. sytuacji, w której spółka przejmująca była wierzycielem spółki przejmowanej. W wyniku połączenia się spółek dług spółki przejmowanej przeszedł na spółkę przejmującą, wskutek czego spółka przejmująca, jako wierzyciel stała się jednocześnie z tego samego stosunku prawnego swym dłużnikiem. Przypadek ten może obejmować też sytuację odwrotną, w której spółka przejmująca była dłużnikiem, spółka przejmowana zaś jej wierzycielem”.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że konfuzja jest jednym z rodzajów wygasania zobowiązań. Zobowiązanie takie wygasa z mocy samego prawa, w związku z utratą cech stosunku zobowiązaniowego. Dłuższe jego istnienie jest, z punktu widzenia zasad logiki, bezcelowe.

Mając powyższe na względzie połączenie Spółki z Przekształconą SPV doprowadzi do wygaśnięcia zobowiązania Spółki wobec Przekształconej SPV i wierzytelności Przekształconej SPV wobec Spółki wskutek skumulowania w ramach jednego podmiotu praw przysługujących wierzycielowi i zobowiązań dłużnika.

Należy podkreślić, że na gruncie Ustawy CIT, ustawodawca nie odnosi się do kwestii konfuzji.

Zgodnie z treścią art. 15b ust. 1 Ustawy CIT w przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwoty wynikającej z faktury (rachunku), a jeżeli nie istniał obowiązek wystawienia faktury (rachunku) kwoty wynikającej z umowy albo innego dokumentu, i nieuregulowania tej kwoty w terminie 30 dni od daty upływu terminu płatności, podatnik jest obowiązany do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów o kwotę wynikającą z tych dokumentów.

Natomiast zgodnie z treścią art. 15b ust. 6 Ustawy CIT przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio, w przypadku nabycia lub wytworzenia środków trwałych albo nabycia wartości niematerialnych i prawnych, do tej części odpisów amortyzacyjnych, które podatnik zaliczył do kosztów uzyskania przychodów.

W ocenie Spółki, w przypadku połączenia Spółki i Przekształconej SPV, przepis art. 15b ustawy CIT nie znajdzie zastosowania. Nie znajduje on bowiem zastosowania w przypadku, gdy dochodzi do uregulowania należności. Przepis ten nie wymienia form wygaśnięcia zobowiązania stanowiących jednocześnie formę uregulowania należności, zatem należy uznać, że każde uregulowanie, w tym również bezgotówkowe, tj. potrącenie czy konfuzja powoduje wyłączenie zastosowania powyższej regulacji.

Tym samym, ze względu na fakt, że w żadnym z przepisów Ustawy CIT nie zawarto zastrzeżeń w zakresie uregulowania należności w formie konfuzji w ocenie Spółki, uregulowanie należności, do jakiego odwołuje się art. 15b Ustawy CIT oznacza również wygaśnięcie zobowiązania wskutek konfuzji zobowiązania Spółki wobec Przekształconej SPV oraz wierzytelności Przekształconej SPV wobec Spółki wynikającej z połączenia tych dwóch podmiotów. Takie podejście wpisuję się w koncepcję neutralności podatkowej łączenia spółek.

Powyższe stanowisko Spółki znajduje potwierdzenie w wydanych przez Ministra Finansów interpretacjach indywidualnych. W interpretacji indywidualnej z dnia 7 marca 2013 r. o sygn. IBPBI/2/423-1570/12/CzP, IBPBI/2/423-226/13/CzP Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach wskazał, że wygaśnięcia wzajemnych zobowiązania i wierzytelności w wyniku połączenia spółek jest neutralne w świetle podatku dochodowego od osób prawnych. Podobnie Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 11 czerwca 2012 r. o sygn. ITPB3/423-115b/12/AM oraz w interpretacji indywidualnej z dnia 16 czerwca 2012 r. o sygn. ITPB3/423-126/10/MT, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 27 sierpnia 2012 r. o sygn. IPTPB3/423-216/12-2/PM czy też Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 26 września 2013 r. o sygn. IBPBI/2/423-1214/13/AP.

Podsumowując, mając na względzie powyższe, w Opinii Spółki, spowodowane połączeniem Spółki i Przekształconej SPV wygaśnięcie wzajemnych zobowiązania i wierzytelności Spółki i Przekształconej SPV z tytułu sprzedaży i nabycia Aktywów w wyniku umowy sprzedaży oznaczać będzie uregulowanie należności. W rezultacie w powyższej sytuacji art. 15b Ustawy CIT nie znajdzie zastosowania. Tym samym Spółka nie będzie zobowiązana do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów, tj. do korekty odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od nabytych Aktywów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie:

• ustalenia czy w przypadku, gdy przed zapłatą za Aktywa dojdzie do połączenia Spółki z Przekształconą SPV i wygaśnięcia zobowiązania z tytułu tej transakcji na skutek tzw. konfuzji, w stosunku do Spółki nie znajdzie zastosowania art. 15b ust. 6 ustawy CIT zobowiązujący do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów, tj. do korekty odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od Aktywów (pytanie oznaczone nr 1) – jest prawidłowe,
• zaliczenia konfuzji do jednej z form uregulowania należności (pytanie oznaczone nr 1) – jest nieprawidłowe.
  
  

Zgodnie z art. 491 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1030 z późn. zm.), spółki kapitałowe mogą się łączyć między sobą oraz ze spółkami osobowymi; spółka osobowa nie może jednakże być spółką przejmującą albo spółką nowo zawiązaną.

Stosownie do art. 492 § 1 ww. ustawy, połączenie może być dokonane:

1. przez przeniesienie całego majątku spółki (przejmowanej) na inną spółkę (przejmującą) za udziały lub akcje, które spółka przejmująca wydaje wspólnikom spółki przejmowanej (łączenie się przez przejęcie),
   
2. przez zawiązanie spółki kapitałowej, na którą przechodzi majątek wszystkich łączących się spółek za udziały lub akcje nowej spółki (łączenie się przez zawiązanie nowej spółki).
   
   
   

Jak stanowi art. 494 § 1 ww. ustawy, spółka przejmująca albo spółka nowo zawiązana wstępuje z dniem połączenia we wszystkie prawa i obowiązki spółki przejmowanej albo spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki.

Wskazać należy, że na spółkę przejmującą przechodzi nie tylko majątek spółki przejmowanej, lecz drogą sukcesji uniwersalnej przechodzą na nią wszystkie prawa i obowiązki, jakie spółka ta posiadała na dzień wykreślenia jej z rejestru sądowego; następuje zatem uniwersalna sukcesja materialnoprawna i formalnoprawna.

Zagadnienie sukcesji podatkowej w polskim prawie regulują przepisy zawarte w rozdziale 14 działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa. W przepisach tych ustawodawca przedstawił katalog sytuacji, w których zachodzi sukcesja podatkowa, tj. sukcesja praw i obowiązków następców prawnych oraz podmiotów przekształcanych.

Zgodnie z art. 93 § 1 ww. ustawy, osoba prawna zawiązana (powstała) w wyniku łączenia się:

1. osób prawnych,
   
2. osobowych spółek handlowych,
   
3. osobowych i kapitałowych spółek handlowych
   
   – wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki każdej z łączących się osób lub spółek.
   
   

W myśl art. 93 § 2 cyt. ustawy, przepis § 1 stosuje się odpowiednio do osoby prawnej łączącej się przez przejęcie:

1. innej osoby prawnej (osób prawnych);
   
2. osobowej spółki handlowej (osobowych spółek handlowych).
   
   

Z treści wniosku wynika, że w przyszłości Wnioskodawca planuje nabyć od SPV prawo ochronne na znak towarowy zarejestrowany w Urzędzie Harmonizacji Rynku Wewnętrznego oraz inne Aktywa. Możliwe jest, że po transakcji sprzedaży Aktywów, a przed dokonaniem zapłaty przez Spółkę na rzecz SPV za nabyte Aktywa, dojdzie do połączenia Spółki z SPV, która zostanie wcześniej przekształcona w kapitałową spółkę prawa handlowego z siedzibą w Polsce. Nastąpi to w drodze przejęcia całości majątku Przekształconej SPV przez Spółkę, która będzie spółką przejmującą, czyli spółką, która będzie kontynuować działalność. W tej sytuacji dojdzie między innymi do wygaśnięcia zobowiązania Spółki z tytułu transakcji nabycia Aktywów na skutek tzw. „konfuzji” tj. połączenia w rękach tej samej osoby (Spółki) prawa (wierzytelności Przekształconej SPV wobec Spółki) i korelatywnie sprzężonego z nim obowiązku (zobowiązania Spółki wobec Przekształconej SPV). Do połączenia Wnioskodawcy oraz SPV dojdzie przed upływem terminu, o którym mowa w art. 15b ust. 2 Ustawy CIT, tj. przed upływem 90 dni od momentu zaliczenia odpisu amortyzacyjnego/odpisów amortyzacyjnych do kosztów uzyskania przychodów.

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi kwestia, czy w przypadku, gdy przed zapłatą za Aktywa dojdzie do połączenia Spółki z Przekształconą SPV i wygaśnięcia zobowiązania z tytułu tej transakcji na skutek tzw. konfuzji, w stosunku do Spółki nie znajdzie zastosowania art. 15b ust. 6 Ustawy CIT zobowiązujący do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów, tj. do korekty odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od Aktywów.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 851 z późn. zm., dalej: updop), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (…).

Jak stanowi art. 15 ust. 6 updop, kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z przepisami art. 16a-16m, z uwzględnieniem art. 16.

Zasady dotyczące dokonywania odpisów z tytułu zużycia środków trwałych (odpisów amortyzacyjnych) zamieszczone zostały w przepisach art. 16a–16m ww. ustawy.

Ustawa z dnia 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce (Dz. U. z 2012 r. poz. 1342), która weszła w życie 1 stycznia 2013 r., wprowadziła w art. 15b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych rozwiązanie polegające na obowiązku dokonywania korekty kosztów uzyskania przychodów w przypadku nieuregulowania kwoty wynikającej z faktury lub innego dokumentu w ciągu 30 dni od daty upływu terminu płatności ustalonego przez strony, a w przypadku gdy termin płatności jest dłuższy niż 60 dni – nieuregulowania jej w ciągu 90 dni od dnia zaliczenia kwoty wynikającej z faktury lub innego dokumentu do kosztów uzyskania przychodów.

Z brzmienia art. 15b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika, że w przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwoty wynikającej z faktury (rachunku), a jeżeli nie istniał obowiązek wystawienia faktury (rachunku) – kwoty wynikającej z umowy albo innego dokumentu, i nieuregulowania tej kwoty w terminie 30 dni od daty upływu terminu płatności, podatnik jest obowiązany do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów o kwotę wynikającą z tych dokumentów.

W myśl art. 15b ust. 2 ww. ustawy, jeżeli termin płatności jest dłuższy niż 60 dni, zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów o kwotę wynikającą z dokumentów, o których mowa w ust. 1, dokonuje się z upływem 90 dni od daty zaliczenia tej kwoty do kosztów uzyskania przychodów, o ile nie została ona uregulowana w tym terminie.

Z kolei, w myśl art. 15b ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio, w przypadku nabycia lub wytworzenia środków trwałych albo nabycia wartości niematerialnych i prawnych, do tej części odpisów amortyzacyjnych, które podatnik zaliczył do kosztów uzyskania przychodów.

Zgodnie z art. 15b ust. 7 tejże ustawy, w przypadku nabycia lub wytworzenia środków trwałych albo nabycia wartości niematerialnych i prawnych, jeżeli termin, o którym mowa w ust. 1 lub 2, upływa nie później niż w miesiącu następującym po miesiącu wprowadzenia ich do ewidencji, do kosztów uzyskania przychodów zalicza się odpisy amortyzacyjne od tych środków trwałych lub wartości niematerialnych prawnych w części, w jakiej ich cena nabycia lub koszt wytworzenia wynikający z dokumentów, o których mowa w ust. 1, zostały uregulowane w terminie określonym w ust. 1 lub 2. Jeżeli zobowiązanie zostało uregulowane w terminie późniejszym, podatnik w miesiącu uregulowania tego zobowiązania zwiększa koszty uzyskania przychodów o kwotę odpisów amortyzacyjnych, które nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów na podstawie zdania pierwszego.

Przedstawione powyżej przepisy dotyczące korekty kosztów uzyskania przychodów w przypadku nieuregulowania zobowiązania mają zastosowanie zarówno w sytuacji, gdy podatnik nie zapłacił całej kwoty, jak też wtedy, gdy uregulował swoje zobowiązanie tylko w części, co wynika z treści art. 15b ust. 9 ustawy.

Wprowadzenie regulacji zmierzających do likwidacji zatorów płatniczych nie oznacza odstąpienia od stosowania zasady memoriałowej, gdyż generalnie w dalszym ciągu podatnicy stosują ją do kwalifikowania ponoszonych kosztów do kosztów uzyskania przychodów. Natomiast w sytuacji, gdy nie dokonają zapłaty w odpowiednim terminie, wówczas są zobowiązani do dokonania stosownej korekty kosztów.

Rozwiązania te wprowadziły zmiany, na podstawie których podatnik będący dłużnikiem jest obowiązany do dokonania korekty kosztów uzyskania przychodów w przypadku nieuregulowania kwoty wynikającej z faktury (innego dokumentu) w ciągu 30 dni od upływu terminu płatności ustalonego przez strony. W celu uniknięcia sytuacji, gdy podatnik wykorzystuje swoją dominującą pozycję wobec dostawcy usług lub towarów przez narzucenie długich terminów płatności, wprowadzono rozwiązanie polegające na wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów kwot nieopłaconych w terminie 90 dni od dnia zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów. Korekta kosztów jest dokonywana „na bieżąco”, a więc w miesiącu, w którym upłynęły wskazane w ustawie podatkowej terminy.

Powyższe regulacje mają odpowiednie zastosowanie do odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Tym samym, z kosztów uzyskania przychodów są wyłączone odpisy amortyzacyjne, w tej części, która odpowiada nieuregulowanym płatnościom składającym się na wartość początkową. W przypadku kiedy termin ten upływa w kolejnych miesiącach i odnosi się do całości zobowiązania, podatnik ma prawo do uwzględnienia w kosztach odpisów amortyzacyjnych pod warunkiem uregulowania zobowiązania we wskazanych terminach.

Rozważając zatem kwestię zastosowania ww. unormowania do opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego wyjaśnić należy, że w analizowanej sprawie wygaśnięcie zobowiązania Spółki nastąpi z mocy prawa wskutek skumulowania w rękach jednego podmiotu praw przysługujących wierzycielowi i obowiązków dłużnika (tzw. konfuzja).

Odnosząc się do wygaśnięcia zobowiązania na skutek konfuzji, należy zwrócić uwagę, że zobowiązanie jest rodzajem stosunku cywilnoprawnego. Zgodnie z art. 353 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121), zobowiązanie jest stosunkiem prawnym, w którym jedna osoba (wierzyciel) może żądać od drugiej (dłużnik) świadczenia, a ta ostatnia powinna to świadczenie spełnić. Na treść każdego stosunku zobowiązaniowego składa się istnienie uprawnienia po stronie wierzyciela i skorelowanego z nim obowiązku oznaczonego działania lub zaniechania po stronie dłużnika. Nie może więc zasadniczo istnieć ani wierzytelność bez odpowiadającego jej długu, ani też dług bez wierzytelności, gdyż nikt nie może być swoim własnym dłużnikiem i wierzycielem. Warunkiem koniecznym trwania zobowiązania jest istnienie dwóch stron – wierzyciela i dłużnika, a w przypadku zaniku jednej z nich, zobowiązanie wygasa. Nikt bowiem nie może sam od siebie żądać spełnienia świadczenia, a także go egzekwować.

Zatem, w przypadku konfuzji nie mamy do czynienia z jakąkolwiek formą uregulowania zobowiązania przez dłużnika. Należy podkreślić, że w takim przypadku wygaśnięcie stosunku prawnego (powodujące jednoczesne ustanie wierzytelności i zobowiązania) nie jest następstwem zapłaty lub innego rodzaju uregulowania zobowiązania, lecz specyficznej sytuacji prawnej powodującej, że na skutek połączenia wierzytelności i zobowiązania w jednym podmiocie stosunek prawny nie może dalej istnieć (z uwagi na brak drugiej strony tego stosunku jest on bezprzedmiotowy).

Innymi słowy, zjawisko konfuzji nie mieści się w pojęciu „zapłaty” oraz „uregulowania”. Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje co należy rozumieć pod wyżej wskazanymi pojęciami. Wg Słownika Języka Polskiego PWN – „zapłata” jest uiszczeniem należności „za coś lub odpłacenie komuś za coś”. Natomiast pojęcie „uregulować” znaczy m.in. „uiścić jakąś należność”. Z kolei, „uiścić – uiszczać” oznacza „uregulować należność za coś”. Natomiast „uiszczać się” – zgodnie z powyższym słownikiem – oznacza „wywiązać się z jakiegoś zobowiązania finansowego”. W konsekwencji, należy uznać, że „uregulować”, zgodnie z literalnym brzmieniem, oznacza spełnienie świadczenia skutkującego wywiązaniem się z zobowiązania finansowego, a w konsekwencji – wygaśnięcie zobowiązania.

Wobec powyższych wskazań, w przypadku konfuzji, której zasadniczą cechą jest brak zaspokojenia interesu wierzyciela, nie dochodzi do uregulowania zobowiązań w jakiejkolwiek formie. „Uregulowanie” obejmuje co prawda niepieniężne formy rozliczenia, w tym w formie potrącenia. Niemniej jednak, aby doszło do uregulowania zobowiązań, konieczne jest spełnienie świadczenia zaspokajającego interes wierzyciela. Natomiast jak zostało wyżej wyjaśnione, w momencie połączenia Przekształconej SPV oraz Wnioskodawcy, zobowiązanie wygaśnie z mocy prawa, na skutek połączenia wierzytelności i odpowiadającego jej długu w jednym podmiocie. Nie może być więc mowy o jakimkolwiek uregulowaniu należności lub spełnieniu świadczenia przez dłużnika.

Zatem, uwzględniając powyższe, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie zaliczenia konfuzji do jednej z form uregulowania należności, należy uznać za nieprawidłowe.

Niemniej jednak, w rozpatrywanej sprawie nie będą miały zastosowania wskazane powyżej przepisy art. 15b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Powołane przepisy nakładają obowiązek korekty kosztów uzyskania przychodu w przypadku nieuregulowania zobowiązania w określonych terminach. W sytuacji opisanej we wniosku taka sytuacja nie wystąpi, ponieważ, jak wskazano wyżej, w związku z połączeniem spółek dojdzie do wygaśnięcia zobowiązania, zatem po stronie Wnioskodawcy nie powstanie obowiązek dokonywania korekty odpisów amortyzacyjnych od Aktywów.

Wobec powyższego, w przypadku połączenia Wnioskodawcy z Przekształconą SPV przed dokonaniem zapłaty za Aktywa, w związku z którym dojdzie do wygaśnięcia zobowiązania z tytułu transakcji poprzez konfuzję, regulacje dotyczące korekty kosztów uzyskania przychodów, wynikające z art. 15b updop, nie będą miały zastosowania. Zatem, stanowisko Wnioskodawcy we wskazanym zakresie, jest prawidłowe.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych należy stwierdzić, że zostały wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację. Powołane interpretacje nie stanowią źródła prawa, wiążą strony w konkretnych indywidualnych sprawach, więc zawartego w nich stanowiska organu podatkowego nie można wprost przenosić na grunt innej sprawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.