2013.09.06 - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB2/436-369/13-2/MZ
z 6 września 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 18.07.2013 r. (data wpływu 22.07.2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki:

w sytuacji, gdy środki pieniężne będą znajdowały się za granicą i umowa zostanie zawarta za granicą – jest nieprawidłowe,

w pozostałej części - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22.07.2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Sp. z o.o. (dalej: Wnioskodawca lub Spółka) jest spółką kapitałową (spółką z ograniczoną odpowiedzialnością) z siedzibą w Polsce (polskim rezydentem podatkowym) oraz członkiem międzynarodowej grupy X., zależnej od X. plc z siedzibą w Irlandii (dalej: Grupa).

W ramach Grupy, do której należy Spółka planowana jest obecnie reorganizacja, mająca na celu zmianę struktury własnościowej Grupy. Zmiana relacji właścicielskich w Grupie ma na celu dopasowanie struktury organizacyjnej Grupy do obecnego modelu biznesowego i prawnego oraz raportowego Grupy.

W szczególności, w ramach rozważanej reorganizacji Grupy planowane jest nabycie przez Wnioskodawcę 100% akcji (dalej: Akcje) innej spółki z Grupy – Grupa O. S.A. (dalej: Spółka Nabywana). Spółka Nabywana jest spółką kapitałową (spółką akcyjną) i polskim rezydentem podatkowym. Obecnie wyłącznym akcjonariuszem Spółki nabywanej jest X. P. & D. (dalej: Sprzedawca lub Holenderski Udziałowiec) - spółka z Grupy z siedzibą w Holandii, holenderski rezydent podatkowy. W ramach planowanej reorganizacji możliwe jest również nabywanie przez Spółkę innych podmiotów, zarówno z Grupy, jak i spoza Grupy, tak polskich, jak i zagranicznych rezydentów podatkowych. W przyszłości zakładane jest również, że w ramach planowanej przez Grupę reorganizacji Spółka utworzy wraz ze Spółką Nabywaną podatkową grupę kapitałową w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Nie jest również wykluczone przeprowadzenie w przyszłości połączenia prawnego (w rozumieniu przepisów Kodeksu Spółek Handlowych) Spółki i Spółki Nabywanej.

Nabycie przez Spółkę Akcji w Spółce nabywanej będzie poprzedzone szeregiem innych działań reorganizacyjnych (niezbędnych dla skutecznego dokonania planowanej zmiany relacji inwestorskich i struktury własnościowej Grupy), w tym w szczególności: sprzedażą Spółki przez jej obecnego udziałowca (którym jest Spółka Nabywana) do innego podmiotu z Grupy: J. AG (dalej: Szwajcarski Udziałowiec) – spółki z Grupy z siedzibą w Szwajcarii, szwajcarskiego rezydenta podatkowego oraz dokapitalizowaniem Spółki przez jej Szwajcarskiego Udziałowca (dla potrzeb zapewnienia Spółce odpowiednich środków na prowadzenie planowanej przez Spółkę bieżącej działalności gospodarczej, w tym również na sfinansowanie nabycia Akcji) poprzez wniesienie dodatkowych wkładów do Spółki na kapitał zakładowy lub zapasowy Spółki, a także - co stanowi przedmiot zapytania Spółki w niniejszym wniosku – zaciągnięciem przez Spółkę finansowania (oprocentowaniem pożyczki wewnątrzgrupowej) od innego podmiotu z Grupy: L. S (dalej: Pożyczkodawca), spółki z Grupy z siedzibą we Francji, francuskiego rezydenta podatkowego - w celu sfinansowania działań restrukturyzacyjnych Spółki, w tym przede wszystkim nabycia przez Spółkę Akcji w Spółce Nabywanej.

Jak zostało wskazane, Pożyczkodawca jest podmiotem powiązanym z Wnioskodawcą (jest podmiotem z Grupy), jednakże nie jest obecnie i nie będzie w momencie udzielania pożyczki bezpośrednim udziałowcem Wnioskodawcy. Pożyczkodawca nie ma siedziby, miejsca zarządu ani nie prowadzi jakiejkolwiek działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Pożyczkodawca nie jest bankiem, ale jest zagranicznym przedsiębiorcą, którego faktycznie wykonywaną działalność stanowi m.in.: zapewnianie obsługi finansowej podmiotom z Grupy oraz finansowanie podmiotów należących do Grupy, w szczególności poprzez kredytowanie i udzielanie pożyczek. Działalność w tym zakresie została wskazana w statucie Pożyczkodawcy (w umowie spółki Pożyczkodawcy). W szczególności, statut pożyczkodawcy przewiduje, że przedmiotem działalności Pożyczkodawcy jest m.in. dostarczanie do spółek, w których posiada udziały, a także innych spółek z Grupy wszelkich usług i doradztwa we wszystkich obszarach działalności, w szczególności w obszarze handlowym, finansowym i rachunkowym; udział w finansowaniu operacji prowadzonych przez spółki z Grupy oraz inwestowanie w spółki, w szczególności poprzez udzielanie pożyczek. Określona w statucie działalność Pożyczkodawcy jest ponadto na bieżąco realizowana przez Pożyczkodawcę w praktyce, m.in. poprzez faktyczne udzielanie podmiotom z Grupy pożyczek. Pożyczki udzielane przez Pożyczkodawcę, w tym pożyczka, której udzielenie jest planowane do Wnioskodawcy w celu (częściowego) sfinansowania przez Wnioskodawcę zakupu Akcji w Spółce Nabywanej, nie są dla Pożyczkodawcy czynnościami jednorazowymi ani sporadycznymi.

Umowa pożyczki pomiędzy Spółką a Pożyczkodawcą zostanie zawarta poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (we Francji). Pieniądze (środki pieniężne) będące przedmiotem tej umowy w dniu zawarcia umowy znajdować się mogą w Polsce (na rachunku bankowym w Polsce) lub poza granicami Polski (na rachunku bankowym poza Polską).

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług w Polsce, natomiast Pożyczkodawca jest zarejestrowany dla celów podatku od wartości dodanej we Francji.

Mając na uwadze powyższe okoliczności zdarzenia przyszłego oraz zgodnie z obowiązującymi przepisami w zakresie podatku od towarów i usług, przedmiotowa umowa pożyczki (udzielonej Spółce przez Pożyczkodawcę) może być według Wnioskodawcy potraktowana jako usługa finansowa – tj. w tym przypadku jako usługa udzielania pożyczek pieniężnych – dla której miejscem świadczenia będzie miejsce, w którym usługobiorca (tu: Wnioskodawca) posiada siedzibę działalności gospodarczej, na podstawie art. 28b ustawy o VAT.

W analizowanym stanie faktycznym, będącym przedmiotem zapytania w niniejszym wniosku, miejscem świadczenia tej usługi będzie więc miejsce siedziby Wnioskodawcy, tj. Polska. W takim przypadku, przedmiotowa usługa polegająca na udzieleniu pożyczki Wnioskodawcy przez Pożyczkodawcę będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce jako import usług. Jednakże, usługa ta będzie zwolniona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług w Polsce na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT. Zgodnie bowiem z tym przepisem zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług są „usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę”. W konsekwencji, w ocenie Spółki - w analizowanym stanie faktycznym, będącym przedmiotem zapytania w niniejszym wniosku - przynajmniej jedna ze stron transakcji (tj. Spółka występująca jako pożyczkobiorca) będzie zwolniona z podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej transakcji (tu: pożyczki udzielonej Wnioskodawcy przez Pożyczkodawcę).

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym w przypadku, gdy otrzymana przez Wnioskodawcę od Pożyczkodawcy pożyczka będzie stanowiła czynność opodatkowaną w Polsce podatkiem od towarów i usług, zwolnioną z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, to umowa przedmiotowej pożyczki nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o PCC?
Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym w przypadku, gdyby pożyczka udzielona Wnioskodawcy przez Pożyczkodawcę nie podlegała jednak opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, to transakcja ta (pożyczka) podlegać będzie zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 10 lit. a) ustawy o PCC?

Zdaniem Wnioskodawcy,

Ad. 1)

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w przypadku, gdy otrzymana przez Wnioskodawcę od Pożyczkodawcy pożyczka będzie stanowiła czynność opodatkowaną w Polsce podatkiem od towarów i usług, zwolnioną jednak z podatku od towarów i usług (na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT), to umowa przedmiotowej pożyczki nie będzie podlegać opodatkowaniu PCC, na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o PCC.

Ad. 2)

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w przypadku, gdyby pożyczka ta (udzielona Wnioskodawcy przez Pożyczkodawcę) nie podlegała jednak opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług/ nie była objęta zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, a w konsekwencji pożyczka ta będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to w ocenie Wnioskodawcy przedmiotowa umowa pożyczki podlegać będzie zwolnieniu z podatku od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z art. 9 pkt 10 lit. a) ustawy o PCC.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Ad. 1)

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o PCC opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w Polsce podlegają m.in. umowy pożyczki. Na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 7 i art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy o PCC, zastosowanie w takich przypadkach ma stawka 2%, a podstawą opodatkowania jest kwota lub wartość pożyczki.

Stosownie jednak do art. 2 pkt 4 ustawy o PCC, nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych czynności cywilnoprawne, inne niż spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
- umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
- umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Mając na uwadze powyższe, czynność zawarcia pożyczki jest wyłączona z zakresu opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub zwolniona z podatku od towarów i usług (z pewnymi wyjątkami, niemającymi zastosowania w odniesieniu do przedstawionego zdarzenia przyszłego).

Przywołany powyżej przepis ustawy o PCC ustanawia więc zasadę, zgodnie z którą podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają wyłącznie czynności cywilnoprawne podejmowane w ramach obrotu nieprofesjonalnego, natomiast obrót zawodowy (profesjonalny) objęty został zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Nie podlegają zatem podatkowi od czynności cywilnoprawnych te czynności cywilnoprawne, których dokonanie rodzi obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług. Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

W konsekwencji powyższej regulacji, wyłączenie z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych wskazane w art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o PCC uzależnione jest od podatkowego traktowania transakcji dla celów/ na gruncie podatku od towarów i usług.

W tym zakresie zaznaczyć należy, iż na gruncie art. 1a pkt 7 ustawy o PCC, określenie podatek od towarów i usług obejmuje nie tylko podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy o VAT, ale także podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich. Z kolei, zgodnie z art. 1a pkt 5 ustawy o PCC, „państwo członkowskie” to państwo członkowskie Unii Europejskiej lub państwo członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strona umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.

Przechodząc na grunt ustawy o VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, przy czym na mocy art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów (w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT). W tym zakresie, jak wskazuje art. 28b ust. 1 ustawy o VAT: „Miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n”.

Natomiast art. 28a pkt 1 lit. a) ustawy o VAT stanowi, iż: „Na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału [tj. Rozdziału 3 Miejsce świadczenia przy świadczenia usług – przypis Wnioskodawcy] ilekroć jest mowa o podatniku – rozumie się przez to podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności z uwzględnieniem art. 15 ust. 6”. Z kolei w świetle art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, podatnikiem jest usługobiorca usług świadczonych przez podatnika nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju.

W świetle powyższego, w przypadku udzielenia pożyczki spółce (tu: Wnioskodawcy) z siedzibą w Polsce, będącej czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług w Polsce i prowadzącej działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT (a więc mającej status podatnika podatku od towarów i usług) przez pożyczkodawcę (tu: Pożyczkodawcę) mającego siedzibę we Francji, nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – miejscem świadczenia usług będzie Polska. Tym samym, usługa w postaci udzielenia pożyczki świadczona na rzecz Wnioskodawcy przez Pożyczkodawcę podlegać powinna opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium Polski. Do rozliczenia w zakresie podatku od towarów i usług tej transakcji obowiązana powinna być zatem Spółka, jako nabywca przedmiotowych usług (usługobiorca).

Jednocześnie jednak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług są „usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę”. I tak, na podstawie przywołanego powyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku od towarów i usług, m.in. usługi udzielania pożyczek pieniężnych. A zatem, udzielenie pożyczki Wnioskodawcy przez Pożyczkodawcę, który prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT i posiada w zakresie swojej działalności statutowej i faktycznie wykonywanej kredytowanie i udzielanie pożyczek, stanowi świadczenie usługi na rzecz Wnioskodawcy, o której mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, a zatem jest objęte zwolnieniem z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Wnioskodawca pragnie wskazać, że linia interpretacyjna organów podatkowych jest w tej kwestii jednolita, a słuszność zajętego przez Wnioskodawcę stanowiska potwierdzają m.in. następujące interpretacje prawa podatkowego:

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 14 października 2011 r. (sygn.IPPP3/443-1251/11-4/SM);

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 20 kwietnia 2011 r. (sygn. IPPB2/436-21/11-3/AF), w której wskazano, iż: „(…) usługi świadczone przez podmiot zagraniczny na rzecz Spółki stanowią dla niej import usług podlegający opodatkowaniu na terytorium kraju. Do rozliczenia tej transakcji w zakresie podatku od towarów i usług zobowiązana będzie Spółka, jako nabywca przedmiotowych usług. Usługi te będą korzystały ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług. Faktura dokumentująca przedmiotową czynność, jako podstawę opodatkowania winna zawierać jedynie kwotę odsetek, którą należy wykazać w deklaracji VAT-7. Reasumując stwierdza się, iż skoro umowy pożyczek będą objęte zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, powyższe czynności zostaną wyłączone z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych”;

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 16 marca 2011 r. (sygn. IPPP1-443-40/11-2/Igo);

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 7 lutego 2011 r. (sygn. IPPP3/443-1133/10-2/KB);

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 27 maja 2011 r. (sygn. IPTPB2/436-3/11-2/KK).

Mając na uwadze powyższe regulacje prawne oraz przywołane stanowiska organów podatkowych, w przypadku, gdy z tytułu udzielenia w przyszłości Wnioskodawcy przez Pożyczkodawcę pożyczki, przynajmniej jedna ze stron tej umowy pożyczki będzie zwolniona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, umowa ta nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, umowa ta nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych ze względu na wystąpienie wyłączenia, o którym mowa w art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o PCC.

Ad. 2)

Niezależnie od powyższego analizy dotyczącej braku opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych umowy pożyczki zawartej pomiędzy Wnioskodawcą a Pożyczkodawcą na podstawie wyłączenia wskazanego w art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o PCC, w przypadku, gdyby okazało się, że przedmiotowa pożyczka nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i – w rezultacie – będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, w odniesieniu do przedmiotowej pożyczki, zdaniem Wnioskodawcy, spełnione będą przesłanki do zastosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, przewidzianego w art. 9 pkt 10 lit. a) ustawy o PCC.

Zgodnie bowiem ze wskazanym powyżej przepisem ustawy o PCC, zwolnione z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych są pożyczki udzielane przez przedsiębiorców niemających na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, prowadzących działalność w zakresie kredytowania oraz udzielania pożyczek.

W związku z powyższym, zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 9 pkt 10 lit. a) ustawy o PCC, aby pożyczka, jaką otrzyma Spółka od Pożyczkodawcy, była zwolniona z podatku od czynności cywilnoprawnych, konieczne jest spełnienie łącznie dwóch przesłanek:

(i) podmiot udzielający pożyczki (tu: Pożyczkodawca) musi posiadać siedzibę lub zarząd poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz

(ii) podmiot udzielający pożyczki (tu: Pożyczkodawca) musi prowadzić działalność w zakresie kredytowania oraz udzielania pożyczek.

Ustawodawca nie określa dodatkowych warunków, których spełnienie byłoby konieczne dla skorzystania z przedmiotowego zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych. W szczególności, dla zwolnienia pożyczek na podstawie powyższego przepisu nie ma znaczenia forma prawna Pożyczkodawcy, lecz jedynie prowadzenie działalności kredytowej oraz udzielania pożyczek przez ten podmiot.

W tym zakresie Wnioskodawca pragnie wskazać, że w odniesieniu do pożyczki udzielonej Wnioskodawcy przez Pożyczkodawcę przesłanka wskazana w punkcie (i) powyżej pozostaje spełniona. Pożyczkodawca nie posiada bowiem swojej siedziby ani zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (siedziba Pożyczkodawcy znajduje się na terytorium Francji).

Odnośnie do drugiego z warunków wymienionych w ustawie o PCC, wskazanego w punkcie (ii) powyżej, należy zauważyć, iż ustawa o PCC nie określa jednoznacznie, co należy rozumieć przez użyte w art. 9 pkt 10 lit. a) tej ustawy sformułowanie „prowadzenie działalności w zakresie kredytowania oraz udzielania pożyczek”.

Opierając się jednak na podstawowej metodzie wykładni prawa podatkowego, tj. wykładni gramatycznej (językowej), należy stwierdzić, że dla spełnienia przedmiotowego warunku konieczne (a zarazem wystarczające) jest, jeśli podmiot udzielający pożyczek/kredytów prowadzi faktycznie działalność w zakresie finansowania działalności innych podmiotów, tj. rzeczywiście udziela pożyczek/kredytów innym podmiotom. W szczególności, z brzmienia art. 9 pkt 10 lit. a) ustawy o PCC nie wynika, aby w tym zakresie konieczne było spełnienie dodatkowych przesłanek (np. składanie przez podatnika dodatkowych deklaracji dotyczących faktu prowadzenia przez niego działalności w zakresie finansowania, uzyskiwanie specjalnych formalnych licencji, pozwoleń, itp.).

W tym kontekście, Spółka pragnie zauważyć, iż zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego, jednym z podstawowych obszarów działalności Pożyczkodawcy jest właśnie finansowanie innych podmiotów z Grupy poprzez udzielanie im pożyczek/kredytów. Działalność w tym zakresie, oprócz faktu, że jest faktycznie przez Pożyczkodawcę prowadzona, została również potwierdzona w statucie Pożyczkodawcy (umowie spółki Pożyczkodawcy).

Wobec powyższego zdaniem Spółki należy uznać, że w przypadku pożyczki zaciągniętej przez Wnioskodawcę od Pożyczkodawcy również drugi ze wskazanych w art. 9 pkt 10 lit. a) ustawy o PCC warunków pozostaje spełniony. Pożyczkodawca bowiem faktycznie prowadzi działalność w zakresie kredytowania oraz udzielania pożyczek.

W rezultacie, pożyczka, które udzielenie do Wnioskodawcy przez Pożyczkodawcę jest planowane, jako pożyczka udzielona przez przedsiębiorcę niemającego na terytorium Rzeczypospolitej Polski siedziby lub zarządu, prowadzącego jednocześnie działalność w zakresie kredytowania oraz udzielania pożyczek, powinna podlegać zwolnieniu od podatku od czynności cywilnoprawnych, na podstawie art. 9 pkt 10 lit. a) ustawy o PCC.

Spółka pragnie jednocześnie podkreślić, iż przedstawione powyżej stanowisko Spółki znajduje również potwierdzenie w szeregu interpretacji przepisów prawa podatkowego wydawanych przez władze podatkowe w indywidualnych sprawach podatników.

W szczególności, w piśmie z dnia 7 listopada 2005 r. (sygn. ZP/436-15/05) Pierwszy Wielkopolski Urząd Skarbowy w Poznaniu stwierdził, że „(…) stosownie do regulacji przepisów art. 9 pkt 10 lit. a ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zwalnia się od podatku pożyczki udzielane przez przedsiębiorców niemających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, prowadzących działalność w zakresie kredytowania oraz udzielania pożyczek. Przepisy te nie wskazują dodatkowych przesłanek do skorzystania z przedmiotowego zwolnienia. Wystarczy aby pożyczkodawca nie posiadał siedziby lub zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz prowadził działalność w zakresie kredytowania oraz udzielania pożyczek. Udzielona przez niego pożyczka jest wówczas zwolniona od podatku od czynności cywilnoprawnych (…)”. Podobnie wypowiedział się również Drugi Mazowiecki Urząd Skarbowy w Warszawie w piśmie z dnia 20 grudnia 2004 r. (sygn. US72/SPC/436/35/2004/BAP), wskazując, że: „stosownie do treści art. 9 pkt 10 lit. ”a” ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zwolnione od podatku są pożyczki udzielane przez przedsiębiorców niemających na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, prowadzących działalność w zakresie kredytowania oraz udzielania pożyczek. W przedmiotowej sprawie, pożyczkodawcą jest spółka z siedzibą w Holandii, której przedmiotem działania jest, zgodnie z oświadczeniem Spółki, prowadzenie działalności w zakresie kredytowania oraz udzielania pożyczek. Spełnione są więc przesłanki z art. 9 pkt 10 lit. ”a” ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z czym przedmiotowe umowy pożyczki korzystają ze zwolnienia od podatku od czynności cywilnoprawnych”. Analogiczne konkluzje przedstawione zostały również w postanowieniu w sprawie interpretacji prawa podatkowego wydanym przez Małopolski Urząd Skarbowy w dniu 20 października 2005 r. (sygn. PMO/436/10/2005/SM). Mianowicie, w piśmie tym, w odniesieniu do stanu faktycznego, w którym: „Jednym z obszarów działania V.S.A. jest świadczenie usług finansowych dla podmiotów z grupy V. poprzez wydzieloną jednostkę organizacyjną: V.I.B. W zakres usług oferowanych przez V.S.A. podmiotom z grupy wchodzi m.in. zabezpieczenie ryzyka związanego z różnicami kursowymi, wahaniem oprocentowania, wahaniem cen metali, dokonywanie płatności w imieniu podmiotów z grupy V. i przyjmowanie w ich imieniu zapłat, udzielanie i zaciąganie pożyczek oraz zarządzanie płynnością finansową. (…) Spółka zawarła z V. S.A. umowę o świadczenie usług finansowych, tzw. ”…”, na podstawie której Spółka do tej pory skorzystała z usług zabezpieczenia ryzyka różnic kursowych i ryzyka wahania cen metali. Obecnie na podstawie tej umowy strony zawierają umowę pożyczki”, urząd skarbowy potwierdził stanowisko przedstawione przez podatnika, że „pożyczka udzielana przez V.S.A. jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. (…) Stosownie do treści art. 9 pkt 10 lit. a w/w ustawy zwolnione od podatku są pożyczki udzielane przez przedsiębiorców niemających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, prowadzący działalność w zakresie kredytowania oraz udzielania pożyczek. W przedmiotowej sprawie, pożyczkodawcą jest spółka z siedzibą w Paryżu, która prowadzi działalność w zakresie kredytowania oraz udzielania pożyczek. Spełnione są więc przesłanki z art. 9 pkt 10 lit. a ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z czym przedmiotowa czynność nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych”.

Stanowisko to podtrzymują i potwierdzają jednolicie również interpretacje wydawane w późniejszym okresie, a mianowicie:

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 22 listopada 2011 r. (sygn. IBPBII/1/436-386/11/MZ), w której organ podatkowy wskazał, iż: „Zgodnie z tym przepisem [ art. 9 pkt 10 lit. a) ustawy o PCC - przypis Wnioskodawcy] zwalnia się od podatku pożyczki udzielane przez przedsiębiorców niemających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, prowadzących działalność w zakresie kredytowania oraz udzielania pożyczek. Dla zwolnienia pożyczek na podstawie omawianego przepisu nie ma znaczenia forma prawna pożyczkodawcy, lecz jedynie prowadzenie działalności kredytowej oraz udzielania pożyczek przez ten podmiot. Zatem w przedstawionym zdarzeniu przyszłym pożyczki udzielane przez kontrahenta zagranicznego, mającego swoją siedzibę poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, będą – na mocy art. 9 pkt 10 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – zwolnione z podatku od czynności cywilnoprawnych”.

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 24 marca 2011 r. (sygn. IPPB2/436-43/11-2/MZ);

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 22 marca 2010 r. (sygn. IPPB2/436-526/09-4/AF):

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie 16 listopada 2010 r. (sygn. IPPB2/436-321/10-3/AF),

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 12 maja 2010 r. (sygn. IPPB2/436-66/10-2/MZ),

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 23 grudnia 2009 r. (sygn. IPPB2/436-361/09-4/MZ),

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 1 października 2009 r. (sygn. IBPBII/1/436-183/09/MZ),

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 20 kwietnia 2009 r. (sygn. IBPBII/1/436-31/09/MZ),

Interpretacja Naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa-Bielany z dnia 29 sierpnia 2007 roku (sygn. 1432/PMiCC/436/8/07KZ);

Interpretacja wydana przez Naczelnika I Mazowieckiego Urzędu Skarbowego z dnia 24 sierpnia 2007 roku (sygn. 1471/DC/436-45/067/BANA).

W świetle powyższego Wnioskodawca stoi na stanowisku, że nawet w przypadku, gdyby przedmiotowa pożyczka (udzielona Wnioskodawcy przez Pożyczkodawcę) nie podlegała jednak opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług/ nie była objęta zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, a w konsekwencji pożyczka ta podlegałaby opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to w ocenie Wnioskodawcy przedmiotowa umowa pożyczki podlegać będzie zwolnieniu z podatku od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z art. 9 pkt 10 lit. a) ustawy o PCC.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się: w sytuacji, gdy środki pieniężne będą znajdowały się za granicą i umowa zostanie zawarta za granicą za nieprawidłowe, w pozostałej części za prawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, iż niniejsza interpretacja dotyczy oceny stanowiska Wnioskodawcy tylko i wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile zaznaczenia samego obowiązku zwrotu - który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 ww. ustawy, jest elementem przedmiotowo istotnym dla tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Natomiast zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli ich przedmiotem są:

rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że umowa pożyczki będzie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot, tj. pieniądze znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa zostanie zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

Pożyczka będzie podlegała również podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeśli pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia znajdują się za granicą oraz nabywca - pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność zostanie dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
- umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
- (uchylone),
- umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

W związku z powyższym należy podkreślić, iż jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy powyższa czynność będzie podlegała regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie umowy pożyczki podatkiem od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Natomiast w przypadku, gdy umowy pożyczek nie zostaną objęte zakresem ustawy o podatku od towarów i usług i będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, wówczas znajdzie zastosowanie zwolnienie, o którym mowa w art. 9 pkt 10 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 9 pkt 10 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zwalnia się od podatku pożyczki udzielane przez przedsiębiorców niemajacych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, prowadzących działalność w zakresie kredytowania oraz udzielania pożyczek.

Dla zwolnienia pożyczek na podstawie powyższego przepisu nie ma znaczenia forma prawna pożyczkodawcy, lecz jedynie prowadzenie działalności kredytowej oraz udzielania pożyczek przez ten podmiot. Działalność taka winna być prowadzona na podstawie regulacji obowiązujących w kraju pożyczkodawcy.

Mając powyższe na uwadze należy wskazać, iż w sytuacji, gdy środki pieniężne będą znajdowały się za granicą i umowa zostanie zawarta za granicą, umowa pożyczki nie będzie podlegała opodatkowaniu na podstawie art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Natomiast, jeżeli zostaną spełnione przesłanki zawarte w art. 1 ust. 4 ww. ustawy, powyższa czynność będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W sytuacji, gdy pożyczka zostanie objęta zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, w powyższej sprawie znajdzie zastosowanie wyłączenie zawarte art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż jeżeli umowa pożyczki nie zostanie objęta zakresem ustawy o podatku od towarów i usług i będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, wówczas znajdzie zastosowanie zwolnienie, o którym mowa w art. 9 pkt 10 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, przy spełnieniu warunków określonych w tym przepisie.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych należy stwierdzić, iż zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin