INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 12 czerwca 2013 r. (data wpływu 17 czerwca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania nieodpłatnych świadczeń na rzecz pracowników i kontrahentów – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 czerwca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania nieodpłatnych świadczeń na rzecz pracowników i kontrahentów oraz w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT z faktur dokumentujących nabycie produktów spożywczych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

S.A. (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) powstała w dniu 1 września 2010 r. poprzez połączenie, zgodnie z art. 492 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037, z późn. zm.), kilkunastu spółek (kopalnie węgla brunatnego, elektrownie konwencjonalne, elektrociepłownie). Z dniem połączenia Spółka wstąpiła we wszystkie prawa i obowiązki spółek przejmowanych (sukcesja generalna). Obecnie Spółka składa się z Centrali i 12 Oddziałów.

Podstawową działalnością Wnioskodawcy jest wydobycie węgla brunatnego oraz produkcja energii elektrycznej. Prowadzona działalność gospodarcza podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Spółka jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Spółka oraz wyodrębnione w ramach jej wewnętrznej organizacji Oddziały ponosi wydatki na nabycie artykułów spożywczych, przykładowo takich jak: kawa, herbata, śmietanka do kawy, mleko, cukier, bezalkoholowe napoje chłodzące (np. woda mineralna, soki), słodycze, owoce, konserwy, a także wydatki na nabycie usług cateringowych (np. kanapki, zimne przekąski) oraz gastronomicznych. Przedmiotowe produkty spożywcze oraz usługi cateringowe i gastronomiczne zużywane są m. in. podczas wewnętrznych narad, spotkań pracowników, w trakcie których omawiane są założenia, cele oraz inne istotne sprawy z punktu widzenia bieżącej i przyszłej działalności Spółki. Powyższe wydatki ponoszone są również w związku z organizacją w Spółce szkoleń czy konferencji ściśle związanych, z wykonywanymi przez pracowników obowiązkami służbowymi, w których udział biorą pracownicy Spółki oraz trenerzy zewnętrzni bądź wewnętrzni. Artykuły spożywcze i usługi cateringowe zużywane są również w trakcie posiedzeń zarządu oraz rady nadzorczej, które mają charakter zwyczajowego poczęstunku serwowanego podczas tych posiedzeń. Ponadto do sekretariatów nabywane są drobne artykuły spożywcze oraz napoje bezalkoholowe w celu zapewnienia drobnego poczęstunku kontrahentom, a także innym gościom w trakcie spotkań biznesowych w Spółce. Ww. wydatki ponoszone są również w związku z organizowanymi w Spółce wyborami np. na członka zarządu, członka rady nadzorczej towarzystwa emerytalnego, gdzie w skład komisji wyborczej wchodzą pracownicy Spółki. Dodatkowo drobny poczęstunek jest również serwowany podczas spotkań związanych z pożegnaniem pracownika odchodzącego na emeryturę.

Udostępnienie napojów oraz drobnych artykułów spożywczych czy też zapewnienie usługi cateringowej lub gastronomicznej mają na celu zwiększenie komfortu osób uczestniczących w naradach, spotkaniach, szkoleniach, pracach komisji wyborczych czy posiedzeniach zarządu i rady nadzorczej oraz wpływają pozytywnie na ich przebieg. Ww. wydatki mają charakter zwyczajowo przyjętych poczęstunków należących do powszechnie obowiązujących kanonów kultury, które zapewniają m.in. sprawny przebieg spotkań biznesowych.

Ponadto dla pracowników Spółki w godzinach ich pracy udostępniane są woda mineralna i inne napoje (np. herbata, mleko, mięta) oraz posiłki profilaktyczne (np. konserwy, zupy). Wymienione przekazania Wnioskodawca traktuje jako świadczenie obowiązkowe wynikające z odrębnych przepisów, do zapewnienia którego jest zobowiązany przepisami BHP, tj. ustawa z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeks pracy (t. j. Dz. U.z1998r. Nr 21, poz. 94 ze zm.), Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26.09.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 r. nr 169 poz. 1650), Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz. U. Nr 60, poz. 279), stosownymi zapisami w ZUZP (Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy) oraz pozostałymi regulaminami i aktami wewnętrznymi obowiązującymi w Spółce. Tak więc zapewnienie pracownikom ww. artykułów jest obowiązkiem pracodawcy nałożonym stosownymi przepisami. Należy również podkreślić, że występują w Spółce przypadki, gdzie ze względów organizacyjnych i charakteru wykonywanej pracy, posiłki profilaktyczne nie są wydawane w formie gotowych posiłków do spożycia na miejscu lecz w formie bonów żywnościowych wydawanych uprawnionym pracownikom. Wszystkie opisywane nieodpłatne zużycia artykułów spożywczych bądź usług cateringowych mają związek z prowadzonym przez Wnioskodawcę przedsiębiorstwem oraz są dokonywane w związku z realizowanymi przez Spółkę czynnościami opodatkowanymi.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy udostępnienie artykułów spożywczych, przedstawionych w stanie faktycznym należy traktować jako nieodpłatne przekazanie lub zużycie towarów na potrzeby osobiste pracowników lub kontrahentów, o którym mowa w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, a w przypadku usługi cateringowej lub gastronomicznej jako nieodpłatne świadczenie usług na potrzeby osobiste pracowników, kontrahentów lub jako inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, o którym art. 8 ust. 2 ustawy o VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, Spółka stoi na stanowisku, że zużycie artykułów spożywczych lub przekazanie usługi cateringowej, gastronomicznej podczas różnego rodzaju spotkań, narad wewnętrznych, szkoleń i konferencji wewnętrznych, prac komisji wyborczych, spotkań biznesowych i przyjmowania kontrahentów, posiedzeń zarządu i rady nadzorczej, odbywających się w związku z działalnością opodatkowaną, nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 7 ust. 2 bądź art. 8 ust. 2 ustawy o VAT. Nie podlega także opodatkowaniu zużycie wody, napoi i posiłków profilaktycznych oraz wydanie bonów żywnościowych, których przekazanie pracownikom wynika z przepisów BHP oraz prawa pracy i jest związane z działalnością opodatkowaną Wnioskodawcy.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Powyższy przepis wskazuje, że opodatkowaniu - co do zasady - podlegają czynności wykonywane odpłatnie. Jednakże ustawodawca przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte - w przypadku dostawy towarów w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT oraz - w przypadku świadczenia usług w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT.

Zatem przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się również - zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy w brzmieniu obowiązującym do 31 marca 2013 roku - przekazanie nieodpłatne przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, a w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

Natomiast za odpłatne świadczenie usług uznaje się również - zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o VAT:

1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów;
2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
   
   

Należy wskazać, że od 1 kwietnia 2013 roku nastąpiła zmiana przepisu art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust 2 ustawy o VAT. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 7 ust 2 przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się również przekazanie nieodpłatne przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, a w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Natomiast za odpłatne świadczenie usług - uznaje się również- zgodnie z treścią zmienionego art. 8 ust. 2 ustawy o VAT:

1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
   
   

Spółka pragnie wskazać, że powyższa zmiana treści zarówno art. 7 ust. 2 jak i art. 8 ust. 2 ustawy o VAT dotyczyła tylko doprecyzowania definicji nieodpłatnego przekazania towarów oraz nieodpłatnego świadczenia usług. Od 1 kwietnia 2013r. został uściślony warunek, kiedy nieodpłatną dostawę towarów uznaje się za dostawę podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Znowelizowany przepis art. 7 ust 2 ustawy o VAT wskazuje, że chodzi o przypadki, gdy podatnikowi przysługiwało prawo (w całości lub w części) do odliczenia podatku naliczonego nie tylko przy nabyciu ale również przy imporcie lub wytworzeniu przekazywanych nieodpłatnie towarów lub ich części składowych. Analogicznie został doprecyzowany art. 8 ust.2 pkt 1 ustawy o VAT. W związku z powyższym zmiana tych przepisów pozostaje bez wpływu na przedstawiony we wniosku zaistniały stan faktyczny oraz na zaprezentowane własne stanowisko w tej sprawie z uwagi na fakt, że przedmiotowe artykuły spożywcze czy usługi cateringowe są przez Wnioskodawcę tylko nabywane.

W świetle powyższego w ocenie Wnioskodawcy zużycie artykułów spożywczych, wody i pozostałych napojów przez pracowników, a także zapewnienie usługi cateringowej lub gastronomicznej w trakcie spotkań i narad służbowych w czasie pracy, w trakcie prac komisji wyborczych czy też posiedzeń zarządu i rady nadzorczej nie oznacza, że dochodzi do przekazania lub zużycia towarów na cele osobiste pracowników, członków zarządu czy też rady nadzorczej, a co za tym idzie nie wywołuje skutków w podatku od towarów i usług. Udostępnienie towarów zakupionych na potrzeby Spółki pracownikom wypełniającym zadania służbowe jednoznacznie wskazuje, że jest tu realizowany cel przedsiębiorcy a nie cel osobisty pracownika. Ponadto ww. spotkania i narady wewnętrzne oraz posiedzenia są związane z prowadzoną przez Spółkę działalnością. Napoje i produkty spożywcze są zapewniane również ze względu na fakt, że spotkania, prace komisji wyborczych, narady, posiedzenia zarządu czy rady nadzorczej trwają niejednokrotnie kilka godzin, a ich uczestnicy nie mają możliwości korzystania z własnych napojów czy posiłków. Ponadto zużycie przez pracowników, członków zarządu, rady nadzorczej czy też zaproszonych gości artykułów spożywczych lub napojów ma charakter zwyczajowego poczęstunku, który przez praktykę oraz orzecznictwo nie jest uznawany jako związany z prywatnymi celami niezwiązanymi z działalnością gospodarczą. Nie jest zatem wydaniem towarów rodzącym obowiązek opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Udostępnienie uczestnikom spotkań roboczych kawy, herbaty, ciastek itp. jest zwyczajowo przyjętym poczęstunkiem i również w podatku dochodowym traktowane jest jako koszt związany z działalnością firmy (można tu przywołać następujące interpretacje na potwierdzenie naszego stanowiska: interpretacja z 19.08.2011 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie - IPPP1/443-941/11-4/AW oraz z 05.10.2012 r.- IPPP2/443-748/12-2/KOM, interpretacja z 04.08.2011 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu - ILPP2/443-786/11-2/AK, interpretacja z 02.05.2012 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi - IPTPP1/443-171/12-3/MS, interpretacja z 02.04.2013 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu - ILPP1/443-44/13-2/AI).

Należy również wskazać, że część wydatków ponoszonych przez Wnioskodawcę wynika z przepisów prawa pracy, do jakich zaliczają się przepisy BHP czy obowiązujące w Spółce ZUZP oraz pozostałe uregulowania w wewnętrznych aktach normatywnych . Zatem trudno tutaj wskazać, że jest realizowany cel osobisty pracownika. W takim przypadku należy uznać, że jest to przekazanie zgodne z przepisami prawa na terenie firmy związane z prowadzoną działalnością gospodarczą Wnioskodawcy i nie ma charakteru korzyści prywatnej. Natomiast w sytuacji wydawania uprawnionym pracownikom bonów żywnościowych jako forma zapewnienia posiłków profilaktycznych wynikających z przepisów prawa pracy to podkreślenia wymaga fakt, że czynność polegająca na ich przekazaniu nie podlega regulacjom ustawy o podatku VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy bony żywnościowe stanowią jedynie rodzaj środka pieniężnego uprawniającego do nabycia określonych towarów i nie mieszczą się w definicji towaru ujętej w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT. Bon żywnościowy zastępuje środki pieniężne, za które nabywa się towary. Nie spełnia też definicji usługi zawartej w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, gdyż wydanie bonu następuje z zamian za dokonanie wpłaty środków pieniężnych na rzecz sprzedającego. Zatem nieodpłatne przekazanie bonu żywnościowego uprawniające pracowników do wymiany na towary spożywcze nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Zdaniem Spółki czynność ta nie mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT. Opodatkowaniu VAT podlegają bowiem czynności związane z obrotem towarami lub świadczeniem usług, a bony żywnościowe nie są ani towarem ani świadczeniem usługi.

Reasumując należy stwierdzić, że nieodpłatne udostępnienie artykułów spożywczych i napojów oraz usług cateringowych lub gastronomicznych przekazywanych pracownikom na podstawie przepisów prawa pracy, a także przekazywanych w ramach wewnętrznych spotkań czy narad, wewnętrznych szkoleń i konferencji, podczas prac komisji wyborczych, posiedzeń zarządu, rady nadzorczej, a także przekazywanych na potrzeby sekretariatu w celu zapewnienia poczęstunku gościom/kontrahentom nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż niewątpliwie dotyczy zużycia na potrzeby związane z prowadzoną działalnością Spółki. Stanowisko takie potwierdzają organy skarbowe w wydawanych interpretacjach, czego przykładem są: interpretacja z dnia 14.02.2012 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie - IPPP2/443-1283/11 -2/AO, interpretacja z dnia 13.01.2012 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi - IPTPP1/443-945/11-2/IG, interpretacja z dnia 26.06.2012 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi - IPTPP1/443-260/12-4/IG, interpretacja z dnia 29.04.2011 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu - ILPP2/443-245/11-2/EN, interpretacja z dnia 04.08.2011 r., Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu - ILPP2/443-786/11-2/AK, interpretacja z dnia 14.11.2011 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu - ILPP2/443-1154/11-4/MN, interpretacja z dnia 19.08.2011 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie - IPPP1/443-941/11-4/AW, interpretacja z dnia 19.03.2013 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie- IPPP2/443-83/13-2/MM, interpretacja z dnia 06.03.2013 r. Dyrektora Izby Skarbowej Poznaniu - ILPP2/443-1230/12-2/JK.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Według art. 7 ust. 2 ustawy, (w brzmieniu obowiązującym od 1.04.2013 r.), przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

W przepisie art. 8 ust. 1 ustawy zdefiniowano, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Oceniając, czy dane świadczenie ma charakter usługi należy mieć na względzie fakt, że ustawodawca – jak wynika z treści art. 8 ust. 1 ustawy – uznaje za usługę każde świadczenie wykonane przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności, które nie jest dostawą towarów, podkreślając tym samym powszechność opodatkowania. Zatem na zachowanie to (świadczenie) składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź tolerowanie – znoszenie określonych stanów rzeczy). Ponadto, do uznania danej czynności za usługę, konieczne jest istnienie odbiorcy wykonywanego świadczenia (beneficjenta czynności) i występowanie związku między tą czynnością a otrzymywanym przez niego wynagrodzeniem, będącym świadczeniem wzajemnym. W konsekwencji, usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument – odbiorca świadczenia, odnoszący z niego korzyść (choćby potencjalną).

Należy zauważyć, iż zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy dla uznania, iż świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie, nagroda. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą.

Należy stwierdzić, iż czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub świadczącego usługę.

Kolejnym czynnikiem decydującym o tym czy mamy do czynienia z wynagrodzeniem jest określenie, czy wynagrodzenie takie było należne z tytułu danego świadczenia. Czynność opodatkowana powstaje bowiem wyłącznie w związku z zaistnieniem stosunku prawnego określonego umową między stronami. Zatem wystąpić musi bezpośredni i niezbędny związek pomiędzy wykonywanymi czynnościami i wysokością otrzymanego wynagrodzenia oparty o relacje cywilnoprawne pomiędzy podmiotami i jednocześnie wynagrodzenie to może być wyrażone w pieniądzu.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

A zatem, pod pojęciem odpłatności dostawy towarów lub odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego). W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z kolei, jak wynika z art. 8 ust. 2 ustawy za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych,
2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
   
   

Zatem interpretując powyższy przepis art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy stwierdzić należy, iż opodatkowaniu podlegać powinno, jako odpłatne świadczenie usług, użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza (w tym w szczególności m.in. do celów osobistych podatnika lub jego pracowników), jeżeli przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, w całości lub w części, przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.

Tylko łączne zaistnienie ww. przesłanek umożliwia zastosowanie fikcji prawnej i objęcie zakresem opodatkowania VAT usług świadczonych nieodpłatnie. Jeśli jeden z tych warunków nie jest spełniony Wnioskodawca nie powinien opodatkowywać takiego nieodpłatnego świadczenia usług.

Zwrócić przy tym należy uwagę, że przepisy ustawy nie definiują pojęcia „potrzeb osobistych”. Za Słownikiem Języka Polskiego uznać należy, że potrzebami „osobistymi” są takie potrzeby, które „dotyczą danej osoby” i które są jej potrzebami „prywatnymi”, tj. potrzebami niezwiązanymi z prowadzoną przez tą osobę działalnością gospodarczą, statusem pracownika czy pełnioną funkcją.

Analizując natomiast treść powołanego art. 8 ust. 2 pkt 2 zauważyć należy, że dla ustalenia czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej przepisu istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

Podkreślić należy, iż za usługi świadczone do celów innych niż działalność gospodarcza należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej. Niedopełnienie któregokolwiek z warunków określonych w art. 8 ust. 2 ustawy, jest podstawą do traktowania nieodpłatnej usługi jako niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wskazać należy również, że czynność przekazania bonów żywnościowych nie można utożsamiać z dostawą towarów ani świadczeniem usług, podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 ustawy. Bon stanowi bowiem jedynie rodzaj środka pieniężnego, upoważniającego do odbioru świadczenia, a więc do zakupu w oznaczonym terminie towarów bądź usług i dlatego nie mieści się w definicji towaru ujętej w art. 2 pkt 6 ustawy. Bon nie jest więc towarem, lecz jedynie dokumentem uprawniającym do zakupu towarów i usług. Zastępuje on środki pieniężne, za które zwyczajowo nabywa się towary i usługi.

Ponadto, bon stanowiący rodzaj znaku legitymacyjnego upoważniającego do odbioru świadczenia, nie mieści się również w definicji świadczenia usług ujętej w art. 8 ust. 1 ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że Spółka oraz wyodrębnione w ramach jej wewnętrznej organizacji Oddziały ponosi wydatki na nabycie artykułów spożywczych, przykładowo takich jak: kawa, herbata, śmietanka do kawy, mleko, cukier, bezalkoholowe napoje chłodzące (np. woda mineralna, soki), słodycze, owoce, konserwy, a także wydatki na nabycie usług cateringowych (np. kanapki, zimne przekąski) oraz gastronomicznych. Przedmiotowe produkty spożywcze oraz usługi cateringowe i gastronomiczne zużywane są m. in. podczas wewnętrznych narad, spotkań pracowników, w trakcie których omawiane są założenia, cele oraz inne istotne sprawy z punktu widzenia bieżącej i przyszłej działalności Spółki. Powyższe wydatki ponoszone są również w związku z organizacją w Spółce szkoleń czy konferencji ściśle związanych, z wykonywanymi przez pracowników obowiązkami służbowymi, w których udział biorą pracownicy Spółki oraz trenerzy zewnętrzni bądź wewnętrzni. Artykuły spożywcze i usługi cateringowe zużywane są również w trakcie posiedzeń zarządu oraz rady nadzorczej, które mają charakter zwyczajowego poczęstunku serwowanego podczas tych posiedzeń. Ponadto do sekretariatów nabywane są drobne artykuły spożywcze oraz napoje bezalkoholowe w celu zapewnienia drobnego poczęstunku kontrahentom, a także innym gościom w trakcie spotkań biznesowych w Spółce. Ww. wydatki ponoszone są również w związku z organizowanymi w Spółce wyborami np. na członka zarządu, członka rady nadzorczej towarzystwa emerytalnego, gdzie w skład komisji wyborczej wchodzą pracownicy Spółki. Dodatkowo drobny poczęstunek jest również serwowany podczas spotkań związanych z pożegnaniem pracownika odchodzącego na emeryturę. Udostępnienie napojów oraz drobnych artykułów spożywczych czy też zapewnienie usługi cateringowej lub gastronomicznej mają na celu zwiększenie komfortu osób uczestniczących w naradach, spotkaniach, szkoleniach, pracach komisji wyborczych czy posiedzeniach zarządu i rady nadzorczej oraz wpływają pozytywnie na ich przebieg. Ww. wydatki mają charakter zwyczajowo przyjętych poczęstunków należących do powszechnie obowiązujących kanonów kultury, które zapewniają m.in. sprawny przebieg spotkań biznesowych. Ponadto dla pracowników Spółki w godzinach ich pracy udostępniane są woda mineralna i inne napoje (np. herbata, mleko, mięta) oraz posiłki profilaktyczne (np. konserwy, zupy). Wymienione przekazania Wnioskodawca traktuje jako świadczenie obowiązkowe wynikające z odrębnych przepisów, do zapewnienia którego jest zobowiązany przepisami. Tak więc zapewnienie pracownikom ww. artykułów jest obowiązkiem pracodawcy nałożonym stosownymi przepisami. Należy również podkreślić, że występują w Spółce przypadki, gdzie ze względów organizacyjnych i charakteru wykonywanej pracy, posiłki profilaktyczne nie są wydawane w formie gotowych posiłków do spożycia na miejscu lecz w formie bonów żywnościowych wydawanych uprawnionym pracownikom. Wszystkie opisywane nieodpłatne zużycia artykułów spożywczych bądź usług cateringowych mają związek z prowadzonym przez Wnioskodawcę przedsiębiorstwem oraz są dokonywane w związku z realizowanymi przez Spółkę czynnościami opodatkowanymi.

W związku z powyższym stwierdzić należy, że zużycie artykułów spożywczych lub przekazanie usługi cateringowej, gastronomicznej na potrzeby pracowników i kontrahentów podczas różnego rodzaju spotkań, narad wewnętrznych, szkoleń i konferencji wewnętrznych, prac komisji wyborczych, spotkań biznesowych i przyjmowania kontrahentów, posiedzeń zarządu i rady nadzorczej, w sposób pośredni związane są z działalnością gospodarczą Spółki. Z uwagi na powyższe w świetle art. 7 ust. 2 pkt 1 oraz art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług czynności te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W tym miejscu należy wskazać, że na podstawie § 112 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003r. Nr 169, poz. 1650, z późn. zm.) pracodawca jest obowiązany zapewnić wszystkim pracownikom wodę zdatną do picia lub inne napoje, a pracownikom zatrudnionym stale lub okresowo w warunkach szczególnie uciążliwych zapewnić oprócz wody, inne napoje. Ilość, rodzaj i temperatura tych napojów powinny być dostosowane do warunków wykonywania pracy i potrzeb fizjologicznych pracowników.

Zatem zużycie wody, napoi i posiłków profilaktycznych przez pracowników nie nosi znamion zużycia na cele osobiste, prywatne tych osób. Osoby te (pracownicy) należą co prawda do kręgu podmiotów wymienionych w art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy, lecz ww. artykuły spożywcze, które Wnioskodawca udostępnia im nieodpłatnie nie służą celom prywatnym tych osób, gdyż ich zużycie związane jest niewątpliwie ze statusem pracownika w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy, a do zapewnienia pracownikom wody lub innych napojów oraz posiłków profilaktycznych Wnioskodawca jest, jak podał w opisie stanu faktycznego, zobligowany przepisami ustawy Kodeks pracy, Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów, stosownymi zapisami w ZUZP (Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy) oraz pozostałymi regulaminami i aktami wewnętrznymi obowiązującymi w Spółce. Zatem czynności tych nie można uznać za czynności, które podlegają opodatkowaniu w rozumieniu art. 7 ust. 2 pkt 1 cyt. ustawy.

W opisywanym stanie faktycznym pracownicy otrzymujący bony żywnościowe nie będą beneficjentami żadnego świadczenia dokonywanego przez Spółkę.

Zatem, czynność przekazania bonów pracownikom nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Czynność ta nie będzie mieścić się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem, wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy, gdyż bon nie będzie towarem w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy, ani też nie będzie spełniać definicji usługi zawartej w art. 8 ust. 1 ustawy.

Mając na uwadze powołane przepisy oraz przedstawiony przez Wnioskodawcę opis stanu faktycznego stwierdzić należy, iż nieodpłatna dostawa towarów oraz świadczenie usług na rzecz pracowników i kontrahentów, nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż niewątpliwie dotyczy zużycia na potrzeby związane z prowadzoną działalnością. Również przekazanie bonów żywnościowych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem czynność ta nie mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Niniejszą interpretacją rozstrzygnięto wniosek w części dotyczącej braku opodatkowania nieodpłatnych świadczeń na rzecz pracowników i kontrahentów. Natomiast w kwestii prawa do odliczenia podatku VAT z faktur dokumentujących nabycie produktów spożywczych zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.