INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 5 marca 2010 r. (data wpływu 10 marca 2010 r.) uzupełnionym w dniu 30 kwietnia 2010 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania zbycia przedsiębiorstwa – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 marca 2010 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania zbycia przedsiębiorstwa.

W złożonym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca, jako stowarzyszenie stanowi grupę rolników – producentów trzody chlewnej, która działa w oparciu o ustawę z dnia 15 września 2000 r. o grupach producentów rolnych i ich związkach (Dz. U. Nr 88, poz. 983 ze zm.), prowadzi działalność gospodarczą oraz jest „płatnikiem” podatku od towarów i usług. W latach 2007-2009 Wnioskodawca zakupił działkę o powierzchni 5.058 m², na której został wybudowany budynek punktu skupu zwierząt rzeźnych, łączna wartość inwestycji wyniosła 294.395,00 zł. Jest to jedyny środek trwały, który posiada Wnioskodawca. Pomieszczenia biurowe dla administracji są wynajmowane od innego podmiotu. Zrealizowana inwestycja – punkt skupu zwierząt rzeźnych przeznaczona jest na działalność statutową, tj. sprzedaż hurtową żywych zwierząt wyprodukowanych w gospodarstwach rolnych członków grupy. Członkowie planują dokonać zmiany formy prawnej prowadzenia działalności gospodarczej ze stowarzyszenia na spółdzielnię. Zgodnie ze stanowiskiem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, w świetle obowiązujących przepisów prawa nie jest możliwe przekształcenie stowarzyszenia w spółdzielnię lub prowadzenie działalności w innej formie prawnej. W tej sytuacji jedyną możliwością zmiany formy prawnej prowadzonej działalności jest zaprzestanie działania grupy jako stowarzyszenia i utworzenie nowego, odrębnego podmiotu gospodarczego, działającego w formie spółdzielni, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze (t.j. Dz. U. z 2003 r. Nr 188, poz. 1848 ze zm.) oraz zorganizowanie się w grupę producentów rolnych według zasad określonych w ustawie o grupach producentów rolnych. Po likwidacji Wnioskodawca planuje przekazać – zbyć cały posiadany majątek z korzyściami oraz zobowiązaniami finansowymi i innymi, na rzecz nowo powstałej grupy producentów rolnych, tj. spółdzielni. Bez posiadania własnej bazy skupowej niemożliwa byłaby działalność ani Wnioskodawcy, ani nowego podmiotu gospodarczego – spółdzielni. Z kolei w uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca dodatkowo wskazał, że jest wpisany do rejestru stowarzyszeń oraz rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym. Wnioskodawca planuje zakończyć prowadzenie działalności gospodarczej, ale bez likwidacji stowarzyszenia, które będzie działać dalej jako organizacja społeczno-zawodowa rolników – producentów trzody chlewnej. Wnioskodawca planuje przekazać wszystkie składniki materialne i niematerialne służące do prowadzenia dotychczasowej działalności gospodarczej, w tym grunt i nieruchomość na rzecz nowego podmiotu gospodarczego – spółdzielni, który to podmiot będzie prowadził działalność gospodarczą. Przekazanie składników materialnych i niematerialnych nastąpi nieodpłatnie w formie darowizny.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w przypadku przekazania – zbycia majątku, w tym działki oraz wybudowanego budynku punktu skupu nowemu podmiotowi gospodarczemu, Wnioskodawca może skorzystać z art. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, z którego wynika, że transakcja zbycia przedsiębiorstwa jest wyłączona z opodatkowania podatkiem o podatku od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, działalność handlowa nie polega na skupowaniu produktów i ich sprzedaży z zyskiem, tylko na sprzedaży produktów wyprodukowanych w gospodarstwach członków grupy. Produkty są sprzedawane przez grupę, a członek grupy otrzymuje wartość uzyskanej ceny sprzedaży pomniejszoną o ustaloną opłatę (marżę) z przeznaczeniem na pokrycie kosztów działania grupy. Majątek Wnioskodawcy został wypracowany wspólnie przez wszystkich członków, którzy przepracowali wiele godzin społecznie na budowie, powstał on ze składek członkowskich, opłat ze sprzedaży oraz premii z tytułu sprzedaży tuczników wyprodukowanych w gospodarstwach członków grupy. Przekazany majątek będzie przeznaczony na działalność statutową nowej grupy producentów rolnych – spółdzielni, której członkami będą dotychczasowi członkowie Wnioskodawcy. Wnioskodawca będzie organizacją społeczno-zawodową i nie będzie prowadził działalności gospodarczej. Działalność gospodarczą prowadzić będzie nowy podmiot, tj. spółdzielnia. Wnioskodawca uzyskuje roczne przychody ze sprzedaży tuczników w wysokości około 12.000.000,00 zł, nowy podmiot – spółdzielnia planuje osiągać roczne przychody ze sprzedaży tuczników w tej samej wysokości. W uzupełnieniu wniosku wskazano, że w ocenie Wnioskodawcy, w przypadku przekazania składników materialnych i niematerialnych służących do prowadzenia działalności gospodarczej nowemu podmiotowi gospodarczemu, Wnioskodawca może skorzystać z art. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, z którego wynika, że transakcja zbycia przedsiębiorstwa jest wyłączona spod działania podatku od towarów i usług. Wnioskodawca zauważa, że przekazaniu podlegać będzie całe przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) służące do prowadzenia działalności gospodarczej. Prowadzona przez Wnioskodawcę działalność gospodarcza w zakresie hurtowej sprzedaży zwierząt, stanowi wewnętrznie całość, która pomimo braku wyodrębnienia zewnętrznego mogłaby stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące zadania gospodarcze. Istnieje bowiem możliwość zidentyfikowania grupy składników materialnych i niematerialnych wchodzących w zakres przedmiotowej części działalności, które jednocześnie w przypadku wyodrębnienia w sposób organizacyjny i zewnętrzny mogą stanowić samodzielną jednostkę oraz realizować samodzielnie zadania gospodarcze. Powołując wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 czerwca 2008 r. sygn. akt I FSK 688/07, Wnioskodawca wskazuje, że dla zbycia przedsiębiorstwa konieczne jest przeniesienie na nabywcę minimum środków pozwalających na kontynuowanie realizowanej uprzednio w tym przedsiębiorstwie działalności gospodarczej. Zgodnie z ww. orzeczeniem na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług do uznania, że mamy do czynienia z transakcją „zbycia przedsiębiorstwa”, nie jest niezbędne przeniesienie na nabywcę własności wszystkich elementów wchodzących w skład tego przedsiębiorstwa, muszą być przeniesione te składniki przedsiębiorstwa, które odgrywają istotną rolę w jego funkcjonowaniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Pojęcie dostawy towarów ustawodawca zdefiniował w art. 7 ust. 1 cyt. ustawy. W myśl tego przepisu przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Na mocy art. 6 cyt. ustawy, z zakresu opodatkowania wyłączono pewne określone czynności. Do czynności tych – z uwagi na treść pkt 1 powołanego przepisu – należą transakcje zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawa towarów”, w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego (aportu).

Przepisy ustawy nie definiują terminu „przedsiębiorstwo”. Z tego względu, dla celów określenia zakresu tego pojęcia, wykorzystuje się regulację zawartą w art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), który to przepis stanowi, że przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5. koncesje, licencje i zezwolenia;
6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8. tajemnice przedsiębiorstwa;
9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zgodnie natomiast z art. 55² ustawy Kodeks cywilny, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa podlegają wyłączeniu z transakcji sprzedaży. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej. Wyłączenie ze zbycia istotnych elementów przedsiębiorstwa powoduje, że mamy do czynienia ze sprzedażą sumy składników majątkowych, a nie ze sprzedażą przedsiębiorstwa. Jeśli natomiast wyłączone ze zbycia składniki przedsiębiorstwa nie mają istotnego znaczenia dla funkcjonowania przedsiębiorstwa jako takiego, wówczas czynność taka, na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług uznana będzie za sprzedaż przedsiębiorstwa, chociaż nie obejmuje ona wszystkich jego składników.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca działający w formie stowarzyszenia, w związku z zamiarem zakończenia prowadzenia działalności gospodarczej (bez likwidacji stowarzyszenia), planuje przekazać w formie darowizny na rzecz nowo powstałej grupy producentów rolnych – spółdzielni cały posiadany majątek „z korzyściami oraz zobowiązaniami finansowymi i innymi”. Przekazaniu będą podlegały wszystkie składniki materialne i niematerialne służące do prowadzenia działalności gospodarczej. Przedstawiając własne stanowisko w sprawie Wnioskodawca wskazał, że przedmiotem przekazania będzie całe przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego służące do prowadzenia działalności gospodarczej.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że jeśli warunki wynikające z przepisu art. 55¹ i art. 55² ustawy Kodeks cywilny zostaną spełnione i przedmiotem planowanej czynności będzie – jak zauważył Wnioskodawca – przedsiębiorstwo w rozumieniu ww. ustawy, zamierzona przez Wnioskodawcę czynność przekazania przedsiębiorstwa w formie darowizny na rzecz spółdzielni, nie będzie podlegała przepisom ustawy o podatku od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Jednocześnie należy podkreślić, że analiza przedmiotu umów cywilnoprawnych nie mieści się w ramach określonych przepisem art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W związku z powyższym, Minister Finansów nie jest uprawniony do oceny stanowiska, czy przedmiotowa transakcja stanowi zbycie przedsiębiorstwa w rozumieniu prawa cywilnego.

Końcowo wskazać należy, iż definitywnej oceny przedmiotu czynności prawnej dokonuje sam podatnik, który jest w pełni zorientowany, czy przekazywane w ramach tej czynności składniki majątkowe wypełniają definicję przedsiębiorstwa w rozumieniu przytoczonych wcześniej przepisów Kodeksu cywilnego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.