Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/1/415-907/12/MCZ
z 7 grudnia 2012 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 10 września 2012 r. (data wpływu do tut. Biura – 11 września 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania dochodu uzyskanego ze sprzedaży lokalu mieszkalnego przeznaczonego na budowę domu na działce będącej własnością małżonka - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 września 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania dochodu uzyskanego ze sprzedaży lokalu mieszkalnego przeznaczonego na budowę domu na działce będącej własnością małżonka.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W 2007 r. E.G., wtedy jeszcze, przyszły mąż Wnioskodawczyni, otrzymał pozwolenie na budowę domu na gruncie należącym wyłącznie do niego. W 2009 r. zawarty został związek małżeński. W marcu 2010 r., małżonkowie sprzedali lokal mieszkalny stanowiący ich własność. Lokal ten został nabyty w 2009 r., zatem dochód uzyskany z jego sprzedaży podlegał opodatkowaniu.

W ustawowym terminie Wnioskodawczyni i jej mąż złożyli deklaracje PIT-39 za 2010 r. (każde z małżonków osobno) wykazując w poz. 26 odpowiednią kwotę dochodu zwolnionego od podatku na podstawie art. 21 ust.1 pkt 131ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku z tym, że Wnioskodawczyni przeznacza środki pieniężne uzyskane ze sprzedaży lokalu mieszkalnego, na budowę domu posadowionego na gruncie należącym wyłącznie do męża, może skorzystać ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ?

Zdaniem Wnioskodawczyni, jeśli małżonkowie dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych wspólnie podejmują inwestycje określone w art. 21 ust. 1 pkt 131 na gruncie bądź w budynku stanowiącym majątek odrębny jednego z nich, które są finansowane z dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia wspólnej rzeczy (lokal mieszkalny), to wolny od podatku dochodowego jest przychód uzyskany z tej sprzedaży przez każdego z małżonków.

Wnioskodawczyni wskazała, iż takie samo stanowisko zajął Naczelny Sąd Administracyjny, w wyroku z dnia 6 listopada 2009 r., sygn. akt 963/08. Przedmiotowy wyrok co prawda odnosi się do art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w obecnym stanie prawnym przepis ten został nieco zmodyfikowany w art. 21 ust. 1 pkt 131 tej ustawy) jednakże, jej zdaniem orzeczenie to pozostaje aktualne pod rządami przepisów obecnie obowiązujących. Wnioskodawczyni stwierdziła, że przyjęcie odmiennej wykładni niż ta przedstawiona w przedmiotowym wyroku, zaprzeczałoby fundamentalnym zasadom małżeńskiego ustroju majątkowego. Byłoby to również nie do pogodzenia z konstytucyjnie zagwarantowaną ochroną instytucji małżeństwa.

Wnioskodawczyni podkreśliła, że opodatkowane zostaną dochody wchodzące w skład wspólności majątkowej. Instytucja małżeństwa i małżeńskiej wspólności majątkowej zasługuje na szczególną ochronę i szczególe traktowanie również na gruncie prawa podatkowego, które jest częścią całego krajowego systemu prawa.

Ponadto przepis art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy - w ocenie Wnioskodawczyni - nie wskazuje, kto i na kogo ma wydatkować przychody uzyskane ze sprzedaży wskazanych w tym przepisie nieruchomości. Dla skorzystania ze zwolnienia przychodów, o których mowa wyżej istotny jest sam fakt wydatkowania uzyskanej kwoty na cele mieszkaniowe. Takie też stanowisko, zdaniem Wnioskodawczyni, przedstawił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 22 grudnia 2006 r., sygn. akt II FSK 3/06. W orzeczeniu tym stwierdzono, że z wykładni gramatycznej tego przepisu (art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych per analogia art. 21 ust. l pkt 131) nie wynika, kto i na kogo ma wydatkować przychody uzyskane z tytułu sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c. Istotny jest sam fakt wydatkowania uzyskanej kwoty, wtedy bowiem zostanie spełniona norma ww. art. 21 ust. 1 cyt. ustawy.

Wnioskodawczyni uważa, że nie ma także znaczenia okoliczność, czy wydatkowania dokonał podatnik, czy małżonek, ważne jest, aby przychód został wydatkowany na konkretny cel.

Z treści art. 21 ust. 1ustawy - zdaniem Wnioskodawczyni - wynika, że warunkiem zwolnienia od opodatkowania przychodów uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości jest wyłącznie przeznaczenie tych przychodów (lub ich części) na budowę własnego budynku mieszkalnego. Przepis ten zatem nie stawia warunku w postaci, kto ma wydatkować i ewentualnie „na kogo” ma być wydatkowany przychód uzyskany ze sprzedaży.

Istotne jest to, że również Wnioskodawczyni poniosła wydatki na wspólne potrzeby mieszkaniowe. Przychody uzyskane przez nią ze sprzedaży lokalu mieszkalnego w 2010 r., Wnioskodawczyni przeznaczyła na budowę domu, w którym ma zamiar zamieszkać. Bez jej środków budowa domu mogłaby się okazać niemożliwa a na pewno rozciągnęłaby się w czasie. Uzyskany przychód (przychód stanowiący wspólność majątkową) ze sprzedaży mieszkania został wydatkowany przez męża Wnioskodawczyni na budowę budynku mieszkalnego, tym samym - w ocenie Wnioskodawczyni - zrealizowana została ustawowa przesłanka uprawniająca do ulgi.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości (w tym lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość),
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W świetle powyższego, każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy stanowi źródło przychodów w rozumieniu tego przepisu, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie, tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w 2007 r., przyszły mąż Wnioskodawczyni, otrzymał pozwolenie na budowę domu na działce będącej wyłącznie jego własnością. W 2009 r. zawarty został związek małżeński i w 2009 r. Wnioskodawczyni i jej mąż nabyli wspólnie lokal mieszkalny. W marcu 2010 r., ww. lokal mieszkalny został sprzedany. Środki uzyskane z tej sprzedaży Wnioskodawczyni i jej mąż przeznaczyli na budowę wspólnego domu na działce należącej wyłącznie do męża.

Mając powyższe na uwadze, stwierdzić należy, że skoro ww. lokal mieszkalny nabyty został przez oboje małżonków w 2009 r. natomiast sprzedaży przedmiotowego lokalu mieszkalnego dokonano w 2010 r. czyli przed upływem pięcioletniego terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, to przychód uzyskany ze sprzedaży tego lokalu mieszkalnego podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach obowiązujących w dacie jego nabycia.

Ustawą z dnia 06 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316 z późn. zm.) zmieniono m.in. zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowe zasady opodatkowania, zgodnie z art. 8 i 14 ustawy zmieniającej, mają zastosowanie do uzyskanych dochodów (poniesionej straty) od dnia 01 stycznia 2009 r. z tytułu zbycia nieruchomości i praw nabytych po dniu 31 grudnia 2008 r.

I tak w myśl art. 30e ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Stosownie do art. 30e ust. 2 tej ustawy podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ww. ustawy).

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia (m.in. sprzedaży) nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja sprzedaży mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością, z czynnością transakcji - sporządzenia umowy). Do wydatków takich można zaliczyć przykładowo koszty wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości, koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości, wydatki związane ze sporządzeniem przez notariusza umowy cywilnoprawnej, opłatę notarialną, koszty i opłaty sądowe, koszty uzyskania wypisu z ksiąg wieczystych. Pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym odpłatnym zbyciem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowo; dopiero wówczas koszty odpłatnego zbycia pomniejszają przychód.

Ustalając dochód do opodatkowania, o którym mowa powyżej, przychód należy pomniejszyć o koszty jego uzyskania. Koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynionych w czasie ich posiadania – art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast w przypadku nabycia przedmiotu sprzedaży w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn - art. 22 ust. 6d ww. ustawy.

Wysokość ww. nakładów, stosownie do art. 22 ust. 6e tej ustawy, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Stosownie do powołanych przepisów należy stwierdzić, że przychodem z odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego będzie wartość jaka została wyrażona w cenie zawartej w umowie sprzedaży. Przychód ten może zostać pomniejszony o koszty, o których mowa w art. 19 ust. 1 (tj. koszty odpłatnego zbycia) oraz w art. 22 ust. 6c i 6d ww. ustawy (tj. koszty uzyskania przychodu).

W myśl art. 30e ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), wykazać:

1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
   
   

Zgodnie z ust. 5 powołanego artykułu, dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł.

Jednakże stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Stosownie do art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d) ww. ustawy, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w powołanym wyżej ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego - położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

W myśl ust. 26 ww. art. 21 przez własny budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d) i e), rozumie się budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach.

Podkreślić należy, iż zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Tym samym tylko określone zdarzenia prawne bądź spełnienie określonych przesłanek, od których ustawodawca uzależnia prawo do zwolnienia - skutkuje zwolnieniem z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że w prawie podatkowym w stosunku do wszelkich ulg i zwolnień zabronione jest stosowanie zarówno wykładni rozszerzającej, jak i zawężającej. Nadto przy wszelkiej interpretacji przepisów prawa podatkowego i próbach odczytania zawartych w nich norm prawnych należy posługiwać się przede wszystkim wykładnią językową. Ta w niniejszej sprawie jest zaś jednoznaczna i nie budzi wątpliwości.

Z wniosku wynika, że Wnioskodawczyni przeznacza przychód z odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego nabytego wspólnie z małżonkiem na budowę domu na działce należącej wyłącznie do niego, celem zaspokojenia swoich potrzeb mieszkaniowych.

Jak już wskazano powyżej, zgodnie z ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe uważa się wydatki poniesione na budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego. Z istoty rozwiązania zawartego w tym przepisie wynika, że aby kwota uzyskana ze sprzedaży mogła korzystać z przedmiotowego zwolnienia, podatnik winien przeznaczyć ją m.in. na budowę własnego budynku mieszkalnego, a więc budynku, do którego podatnikowi przysługuje tytuł własności. Zatem warunkiem koniecznym do zastosowania przedmiotowego zwolnienia jest m.in. posiadanie na własność lub współwłasność przyszłego budynku mieszkalnego. Warunek ten nierozerwalnie związany jest ze stwierdzeniem zawartym w zacytowanym art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d) w związku z art. 21 ust. 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz uregulowaniami wynikającymi z prawa cywilnego.

Zgodnie z art. 46 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale związane z gruntem lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Stosownie do art. 48 Kodeksu cywilnego budynki i inne urządzenia trwale związane z gruntem stanowią, co do zasady części składowe gruntu i na mocy art. 47 § 1 Kodeksu cywilnego nie mogą być odrębnym przedmiotem własności.

Grunty stanowiące odrębny przedmiot własności są więc z natury swej nieruchomościami, budynki natomiast trwale z gruntem związane są częścią składową nieruchomości zgodnie z zasadą superficies solo cedit, w myśl której własność nieruchomości gruntowej rozciąga się na budynki, które stały się częścią składową nieruchomości. Budynek trwale związany z gruntem, jako część składowa gruntu, nie może być przedmiotem odrębnej własności. Odrębnym przedmiotem własności budynek będzie wówczas, gdy wzniesiono go na gruncie będącym w użytkowaniu wieczystym.

Tak więc biorąc pod uwagę konstrukcję ww. przepisu stwierdzić należy, iż budynek trwale związany z nieruchomością gruntową stanowi jej część składową co oznacza, że właścicielem zarówno gruntu jak i budynku wzniesionego na tym gruncie jest zawsze właściciel nieruchomości gruntowej, na której budynek ten został wybudowany.

Jak wynika z treści wniosku, Wnioskodawczyni wraz z mężem buduje budynek mieszkalny na gruncie, który jest wyłączną własnością męża.

Zgodnie z art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.) z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny).

Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Stosownie do art. 33 pkt 1 tego Kodeksu do majątku osobistego każdego z małżonków należą przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej.

Natomiast zgodnie z art. 33 pkt 2 tego Kodeksu przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę również stanowią majątek odrębny każdego z małżonków, chyba że spadkobierca lub darczyńca inaczej postanowił.

Z powyższego jasno zatem wynika, że działka będąca w posiadaniu męża Wnioskodawczyni przed zawarciem z nią związku małżeńskiego stanowi jego majątek osobisty i jest jego wyłączną własnością. To zaś oznacza, że wyłącznie on jest właścicielem budynku budowanego na tej działce.

Podstawową okolicznością decydującą o zastosowaniu zwolnienia wynikającego z powołanego wyżej przepisu art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest fakt wydatkowania, nie wcześniej niż począwszy od dnia sprzedaży i nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego w którym sprzedaż nastąpi, przychodu ze sprzedaży na wskazane w ustawie cele mieszkaniowe czyli m.in. na budowę własnego budynku mieszkalnego.

Należy zwrócić uwagę, iż lit. d) art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera przymiotnik „własny”. Przy interpretacji przedmiotowych przepisów przymiotnika „własny” nie można pominąć. „Własny” zaś to taki, który stanowi własność lub współwłasność podatnika. Jednocześnie racjonalny ustawodawca w art. 21 ust. 26 ww. ustawy zapisał, że przez własny budynek, lokal lub pomieszczenie, o którym mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d i e, rozumie się budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach. Nieprawdą jest zatem próba dowodzenia przez Wnioskodawczynię, że można korzystać z ww. zwolnienia podatkowego budując dom, na gruncie stanowiącym majątek odrębny współmałżonka, czyli na gruncie do którego nie przysługuje jej prawo własności.

W przedmiotowej sprawie sposób przeznaczenia przez Wnioskodawczynię środków pieniężnych na budowę domu na gruncie należącym do męża a więc na cudzym gruncie - wbrew twierdzeniu Wnioskodawczyni - nie wypełnia dyspozycji realizacji własnego celu mieszkaniowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie będąc właścicielem (współwłaścicielem) gruntu Wnioskodawczyni nie jest właścicielem (współwłaścicielem) budynku a to oznacza, że nie buduje własnego budynku mieszkalnego, o którym mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przepis art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wprost wylicza katalog wydatków mieszkaniowych, których realizacja powoduje zwolnienie z opodatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych. Katalog wydatków ma charakter wyczerpujący a nie przykładowy. Wydatki poniesione na budowę własnego domu wypełniają dyspozycje własnego celu mieszkaniowego.

Zatem aby Wnioskodawczyni mogła skorzystać z przedmiotowego zwolnienia musi budować budynek, do którego przysługuje jej prawo własności lub współwłasności. Ponoszenie nakładów na gruncie męża pomimo, że ma to miejsce w trakcie trwania związku małżeńskiego, nie daje jej żadnego prawa własności ani współwłasności do budynku, a zatem nie można mówić o realizacji własnego celu mieszkaniowego w rozumieniu przepisów ustawy. Skoro tak, to taki sposób wydatkowania środków ze sprzedaży na budowę domu, do którego nie ma prawa własności dla Wnioskodawczyni stanowi jedynie nakłady na cudzy grunt i budynek skutkiem czego Wnioskodawczyni może przysługiwać w przyszłości jedynie roszczenie względem męża o zwrot nakładów poniesionych na jego gruncie.

Reasumując, stwierdzić należy, iż przychód uzyskany z odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego nabytego w czasie trwania związku małżeńskiego – wydatkowany na budowę domu na gruncie należącym wyłącznie do męża, do którego Wnioskodawczyni nie przysługuje prawo własności ani współwłasności - nie jest przeznaczony na własne cele mieszkaniowe Wnioskodawczyni, w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a co za tym idzie podlega on opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 30e ww. ustawy. Zatem fakt, iż przedmiot zbycia (sprzedaży) stanowił współwłasność małżonków pozostaje bez znaczenia.

Wskazać należy, iż Wnioskodawczyni i jej małżonek są odrębnymi podatnikami. Przychód (dochód) uzyskany przez każdego z nich (nawet w przypadku zbycia przedmiotu będącego ich wspólną własnością) podlega opodatkowaniu według zasad określonych w ustawie. Z tytułu uzyskania takiego przychodu każdy z małżonków staje się odrębnym podatnikiem. Aby zatem dochód (przychód) uzyskany przez każdego z nich mógł skorzystać ze zwolnienia, to w przypadku każdego z małżonków muszą zostać spełnione ustawowe przesłanki, gwarantujące to zwolnienie.

Tym samym stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawczynię wyroków wyjaśnić należy, że orzeczenia te dotyczą konkretnych spraw podatników osądzonych w określonym, jedynie podobnym a nie tożsamym do przedstawionego we wniosku, stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, iż nie stanowią materialnego prawa podatkowego. W związku z tym orzeczenia te nie mogły stanowić podstawy do wydania rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie. Na mocy art. 87 ust. 1 ww. Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, źródłami powszechnie obowiązującego prawa w Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia.

Niemniej, nie negując dorobku orzecznictwa, tut. Organ nie podziela stanowiska zaprezentowanego w przywołanych wyrokach, czemu dał wyraz w niniejszej interpretacji.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.