Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBI/2/423-1300/12/CzP
z 14 stycznia 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 03 lipca 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 20 września 2012 r. (data wpływu do BKIP 16 października 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie powstania przychodu z tytułu nieodpłatnego nabycia udziałów w celu umorzenia – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 października 2012 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie powstania przychodu z tytułu nieodpłatnego nabycia udziałów w celu umorzenia.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe :

Wnioskodawca – spółka z o. o. (dalej jako: „Spółka”) została wpisana do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego w dniu 2 września 2003 r. Wspólnikami Spółki są osoby fizyczne. Udziały w Spółce należące do Pana A. K. i Pana G. K. (dalej jako: „Wspólnicy”) mają zostać umorzone. W Spółce pozostaną udziały należące do pozostałego wspólnika tj. Pana J. W. (dalej jako: „pozostały wspólnik”). Umorzenie powyżej wskazanych udziałów może mieć charakter dobrowolny, alternatywnie Spółka zakłada, że umorzenie może mieć także charakter przymusowy (bez zgody wspólnika) lub automatyczny (z chwilą ziszczenia się określonego w umowie Spółki zdarzenia). Każde z trzech rodzajów umorzenia będzie mogło odbyć się za zgodą Wspólników bez wynagrodzenia (tzn. dojdzie do umorzenia w jednym z trzech trybów, jednakże niezależnie od tego jaki tryb zostanie wybrany umorzenie przeprowadzone będzie bez wynagrodzenia). Zgoda na umorzenia (dobrowolne, automatyczne albo przymusowe) bez wynagrodzenia zostanie wyrażona w trybie art. 199 § 3 Kodeksu spółek handlowych przez Wspólnika, którego udziały będą umarzane. Umorzenie udziałów odbędzie się bez obniżania kapitału zakładowego. Po umorzeniu udziałów w Spółce pozostanie wspólnik będący osobą fizyczną.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku z umorzeniem udziałów Wspólników o charakterze dobrowolnym, przymusowym (bez zgody Wspólnika) albo automatycznym (z chwilą ziszczenia się określonego w umowie Spółki zdarzenia) bez wynagrodzenia, powstanie po stronie Spółki przychód (dochód) podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych?

Zdaniem Spółki, w związku z umorzeniem (przymusowym, automatycznym, dobrowolnym) bez wynagrodzenia, po stronie Spółki nie powstanie przychód (dochód) podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Zasady umarzania udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością regulują przepisy ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm., określany dalej skrótem: „Ksh.”). W myśl art. 199 § 1 Ksh, udział może być umorzony jedynie po wpisie spółki do rejestru i tylko w przypadku, gdy umowa spółki tak stanowi. Udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe), albo z chwilą ziszczenia się określonego w umowie Spółki zdarzenia (umorzenie automatyczne).

Stosownie natomiast do art. 199 § 3 Ksh, za zgodą wspólnika umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia - przy czym przepis ten swoim zakresem obejmuje każdy rodzaj umorzenia tj. umorzenie dobrowolne, przymusowe oraz automatyczne.

Spółka planuje zawarcie ze Wspólnikami umów o zbycie udziałów w celu umorzenia, przy czym Spółka nabyłaby wtedy własne udziały. Zarówno umowa, jak i uchwała Zgromadzenia Wspólników wskazywałaby, że nabycie udziałów przez Spółkę odbędzie się bez wynagrodzenia i w celu umorzenia. Alternatywnie, gdyby nie doszło do umorzenia dobrowolnego udziałów Wspólników Spółka przeprowadziłaby umorzenia przymusowe lub automatyczne udziałów Wspólników, przy czym Wspólnicy również wyraziliby zgodę w trybie art. 199 § 3 Ksh, żeby powyższe umorzenie odbyło się bez wynagrodzenia.

W powyżej wskazanej sytuacji, zdaniem Spółki, po Jej stronie nie powstanie przychód z tytułu nabycia udziałów, ani umorzenia udziałów (dobrowolnego, przymusowego albo automatycznego) Wspólników bez wynagrodzenia. Do Spółki nie będzie miał mianowicie zastosowanie w szczególności art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm. określana dalej skrótem „updop”). Zgodnie z brzemieniem tego przepisu, do przychodów kwalifikuje się wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń. Updop nie zawiera definicji legalnej nieodpłatnego lub częściowo odpłatnego świadczenia, wskazując jedynie na sposób ustalenia tego świadczenia. Próby definicji tego pojęcia podejmują natomiast sądy w swoim orzecznictwie wskazując, że „przez nieodpłatne świadczenie należy rozumieć te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne (tj. nie związane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu) przysporzenie majątku tej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.” (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego - Ośrodek Zamiejscowy w Gdańsku z dnia 29 października 1999 r. I SA/Gd 1290/98).

Należy wskazać, że w sytuacji umorzenia udziałów Wspólników w trybie art. 199 § 3 Ksh, Spółka faktycznie nie uzyskuje żadnego przysporzenia majątkowego, w konkretnej wysokości finansowej. Spółka nabywa bowiem udziały w celu ich umorzenia a zatem unicestwienia lub umarza je bez ich nabywania (w zależności czy mamy do czynienia z umorzeniem dobrowolnym, przymusowym czy automatycznym). Umorzenie udziałów własnych nie powoduje także wpływu żadnych środków finansowych do Spółki, a zatem Spółka niczego nie zyskuje. Dochodzi w przedstawionej sytuacji jedynie do przesunięcia środków wewnątrz Spółki.

Umorzenia dobrowolnego, przymusowego lub automatycznego nie można również traktować jako umorzenia zobowiązań Spółki, ponieważ udział nie kreuje dla Spółki konkretnego zobowiązania wobec wspólnika i tym samym umorzenie udziałów nie zwalnia Spółki z jakiegokolwiek świadczenia. Umorzenia udziałów bez wynagrodzenia nie można zatem również identyfikować z umorzeniem zobowiązań, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 updop, a zatem nie dojdzie po stronie Spółki do powstania przychodu (dochodu) podlegającego obowiązkowi podatkowemu.

Reasumując, umorzenia udziałów bez wynagrodzenia nie można utożsamiać ani z wartościami otrzymanymi nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, ani też nie można traktować jako umorzenia zobowiązań Spółki.

Powyższe stanowisko wyrażone było w wielu interpretacjach indywidualnych, np.:

1. interpretacji indywidualnej z dnia 17 maja 2011 r. Znak: IPPB3/423-293/11-4/JB: „W przypadku umorzenia w trybie art. 199 § 3 KSH Spółka nie uzyskuje faktycznie przysporzenia majątkowego o konkretnym wymiarze finansowym. Spółka nabywa udziały tylko w celu umorzenia, to jest w ich prawnego unicestwienia. Umorzenie udziałów własnych nie powoduje też wpływu środków finansowych do Spółki i w sensie ekonomicznym Spółka niczego nie uzyskuje. Istotą tej czynności jest jedynie przesunięcie (przeksięgowanie) części środków Spółki w ramach jej kapitału własnego. Jednocześnie umorzenie udziałów nie może być traktowane ani na gruncie prawa podatkowego, ani na gruncie prawa cywilnego jako umorzenie zobowiązań Spółki. Udział nie kreuje dla Spółki żadnych konkretnych zobowiązań wobec wspólnika, więc umorzenie udziałów nie zwalnia Spółki z jakiegokolwiek świadczenia na rzecz wspólnika. Tym samym umorzenia udziałów nie można również utożsamiać ze stanowiącym przychód umorzeniem zobowiązań, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT.”
2. interpretacji indywidualnej z dnia 3 sierpnia 2011 r. Znak: IPPB3/423-43l/l1/JB: „Odnosząc się do konsekwencji podatkowych takiej transakcji na poziomie spółki umarzającej własne udziały, nabycie udziałów własnych oraz ich umorzenie stanowi jedynie przesunięcie (przeksięgowanie) określonej kwoty w obrębie kapitału własnego spółki. Tym samym jest to neutralne podatkowo dla spółki nabywającej własne udziały. Brak jest bowiem jakichkolwiek podstaw dla uznania, Iż mamy do czynienia z przysporzeniem majątkowym po jej stronie. Przedmiotowa interpretacja jest również potwierdzona przez celowościową wykładnię ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - CIT, zgodnie z którą nie uważa się również za przychody podatkowe przychodów otrzymanych na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego (art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o CIT), ani kwot stanowiących nadwyżkę ponad wartość nominalną udziałów (akcji) przekazaną na kapitał zapasowy o podatku dochodowym od osób prawnych (art. 12 ust 4 pkt 11 ustawy o CIT).”
3. interpretacji indywidualnej z dnia 24 maja 2012 r. Znak: IPTPB3/423-92/12-2/GG: „Niezależnie od faktu, że określony w art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, katalog przypadków powodujących powstanie przychodu nie jest wyczerpujący, nabycie przez spółkę kapitałową własnych udziałów celem ich umorzenia, nie powoduje powstania przychodu w tej spółce. Spółka bowiem w sensie ekonomicznym nic nie uzyskuje oraz nie następuje po jej stronie żadne przysporzenie majątkowe (spółka otrzymuje udziały by je umorzyć). Nie następuje także umorzenie jej zobowiązań wobec wspólników, gdyż nabycie lub objęcie przez wspólnika udziału w spółce kapitałowej nie powoduje powstania po stronie spółki żadnego zobowiązania finansowego wobec tego wspólnika. Tym samym, umorzenia udziałów nie można utożsamiać ze stanowiącym przychód umorzeniem zobowiązań, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 przedmiotowej ustawy. Ponadto w analizowanym zdarzeniu przyszłym nie zostaje spełniona żadna z przesłanek zawartych w art. 12 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, zgodnie z którym przychodami są w szczególności: wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń (…). W przedstawionym zdarzeniu przyszłym nie można również mówić, że doszło do otrzymania świadczenia.”
   
   

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 14 marca 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.