INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2005r., Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2007r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 30.06.2010 r. (data wpływu 08.07.2010 r.) uzupełnione pismem z dnia 19.08.2010r. (data wpływu 23.08.2010r.) na wezwanie z dnia 09.08.2010r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stałego miejsca prowadzenia działalności - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 08.07.2010r. wpłynął ww. wniosek uzupełniony pismem z dnia 19.08.2010r. (data wpływu 23.08.2010r.) na wezwanie z dnia 09.08.2010r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stałego miejsca prowadzenia działalności.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka F. z siedzibą w Niemczech, posiada w Polsce kilka miejsc prowadzenia działalności (prowadzi kilka projektów inwestycyjnych w różnych częściach Polski). Działalność polegającą na świadczeniu usług montażowych, serwisowych a także na dostawie z montażem linii produkcyjnych, F. realizuje w fabrykach w G, T, G, B. Spółka nie ma w Polsce filii lub oddziału. Realizacja zleceń odbywa się w fabrykach zleceniodawców. Na każdej budowie dostępny jest kierownik budowy. Na budowach obecni są też montażyści oraz pracownicy zajmujący się montażem i uruchomieniem. Na wszystkich budowach znajdują się następujące niezbędne instalacje: kontener na narzędzia i kontener biurowy w hali klienta, wyposażone w telefon, faks i niezbędne urządzenia do przetwarzania danych elektronicznych. Na budowach znajduje się personel, który jest uprawniony do zakupu świadczeń na miejscu. Kierowanie placami budowy odbywa się na miejscu. Place budowy posiadają kompetencje do nabywania usług na miejscu i odpowiadają za organizację prac dotyczących danego zlecenia w Polsce.

Liczba pracowników zmienia się w zależności od zakresu zleceń składanych przez klientów. W zależności od zlecenia na placu bodowy znajduje się od 5-40 pracowników firmy F.. Są to kierownicy budowy, monterzy, programiści robotów, elektrycy, pracownicy zajmujący się uruchomieniami itd.

Wykonanie projektu informatycznego lub inżynieryjnego (np. uruchomienie nowej linii produkcyjnej) w Polsce wymaga zwykle kilkumiesięcznego utrzymania odpowiednich zasobów technicznych oraz ludzkich w miejscu wykonania zlecenia. Spółka przewiduje jednak, że po zakończeniu realizacji zlecenia nie będzie kontynuowała działalności w danym miejscu. Czas realizacji zmienia się w zależności od zakresu zleceń składanych przez klientów. Niektóre projekty mogą trwać dłużej niż 12 miesięcy.

To, czy w Polsce w przyszłości realizowane będą kolejne zlecenia zależy od przyszłych zleceń. F. jest zainteresowane dalszą działalnością w Polsce.

Nowelizacja ustawy o VAT, która weszła w życie 1 stycznia 2010 r., znacznie większą niż dotychczas wagę przypisuje pojęciu stałego miejsca prowadzenia działalności. Co do zasady podmiot nie posiadający siedziby na terytorium RP, nie ma obowiązku rozliczenia polskiego VAT od transakcji jeżeli jedno lub więcej stałych miejsc prowadzenia przez nią działalności w Polsce uczestniczy w tych transakcjach.

Po zmianie przepisów dotyczących miejsca świadczenia usług, oraz definicji podatnika jednym z najistotniejszych i najtrudniejszych zagadnień jest jednoznaczne ustalenie, czy usługi są wykonywane przez (albo dla) stałego miejsca prowadzenia działalności, bo od tego zależy sposób ich opodatkowania.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Spółka ma w Polsce stałe miejsce prowadzania działalności, a w związku z tym sama powinna rozliczyć podatek VAT od usług świadczonych i dokonywanych na rzecz polskich podatników, czy też podatnikiem z tytułu takich transakcji powinien być polski odbiorca usługi...

Zdaniem Wnioskodawcy, od 1 stycznia 2010 r. w art. 28a ustawy o podatku od towarów i usług pojawiła się dodatkowa definicja podatnika, używana na potrzeby ustalania miejsca świadczenia usług. Celem tego przepisu jest zatem zwiększenie zakresu przypadków (w stosunku do regulacji obowiązujących obecnie), w których miejscem świadczenia (i opodatkowania) usług jest miejsce, w którym usługobiorca będący podatnikiem ma siedzibę.

Analizując definicję stałego miejsca prowadzenia działalności oraz jeden z aspektów praktycznego jej zastosowania, gdy stałe miejsce prowadzenia działalności jest ulokowane w danym kraju na ograniczony czas, powstają trudności z określeniem ram czasowych, które pozwolą stwierdzić, że wystarczająco długo używa tych zasobów w sposób stały, powtarzalny, nieprzemijający.

Ustawa o VAT ani Dyrektywa 2006/112 nie definiuje jednak tego pojęcia. Z pomocą podatnikom przychodzi natomiast orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (m.in. wyroki w sprawach C-168/84 (Gunter Berkholz) C-190/95 (ARO Lease), C-260/95 (DFDS A/S)). W wyrokach Trybunał uznał, że ze stałym miejscem prowadzenia działalności (innym niż miejsce siedziby podatnika) mamy do czynienia w przypadku, gdy w miejscu tym są stale obecne minimalne zasoby ludzkie i techniczne, które pozwalają wykonać dane usługi w sposób niezależny. Typowym przykładem takiego stałego miejsca prowadzenia działalności jest oddział, który co do zasady, ma zarówno zasoby techniczne (biuro, urządzenia biurowe), jak i ludzkie pozwalające na świadczenie usług przy jego wykorzystaniu.

Takie rozumienie stałego miejsca prowadzenia działalności znalazło też potwierdzenie w wyrokach sądów administracyjnych (np. wyroku WSA w Warszawie z 26 czerwca 2009 r., III SA/Wa 110/09), który uznał, że przez stale miejsce prowadzenia działalności należy rozumieć miejsce, gdzie podmiot posiada zasoby ludzkie, techniczne i infrastrukturę, która umożliwia zawieranie umów z innymi podmiotami i podejmowanie decyzji zarządczych. (Wyrok WSA w Warszawie z 26.06.2009 - III SA/Wa 110/09 na podstawie ustnego uzasadnienia).

Dlatego, zdaniem Spółki, w przypadku budowy, na której posiada zasoby ludzkie i techniczne pozwalające na samodzielne świadczenie usług na terytorium Polski, należy uznać, że posiada w Polsce stałe miejsce prowadzenia działalności dla celów podatku od towarów i usług, dlatego powinna sama rozliczyć podatek VAT z tytułu transakcji opodatkowanych w Polsce.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Z opisu stanu faktycznego przedstawionego w złożonym wniosku wynika, że Wnioskodawca posiadający siedzibę w Niemczech, prowadzi na terenie Polski, w kliku miejscach, projekty inwestycyjne. Działalność Spółki polega na świadczeniu usług montażowych, serwisowych a także na dostawie z montażem linii produkcyjnych, które Spółka realizuje w fabrykach w G, T, G i B. Spółka nie ma w Polsce filii lub oddziału. Realizacja zleceń odbywa się w fabrykach zleceniodawców. Na każdej budowie dostępny jest kierownik budowy, montażyści oraz pracownicy zajmujący się montażem i uruchomieniem. Na wszystkich budowach znajdują się takie instalacje jak: kontener na narzędzia i kontener biurowy w hali klienta, wyposażone w telefon, faks i niezbędne urządzenia do przetwarzania danych elektronicznych. Na budowach znajduje się personel, który jest uprawniony do zakupu świadczeń, kierowaniem placami budowy i organizacją prac dotyczących danego zlecenia w Polsce. Wykonanie projektu informatycznego lub inżynieryjnego wymaga kilkumiesięcznego utrzymania odpowiednich zasobów technicznych oraz ludzkich w miejscu wykonania zlecenia na terenie Polski.

Wątpliwości Wnioskodawcy sprowadzają się do tego czy Spółka posiada w Polsce stałe miejsce prowadzania działalności, w związku z czym sama powinna rozliczyć podatek VAT od usług świadczonych i dokonywanych na rzecz polskich podatników, czy też podatnikiem z tytułu takich transakcji powinien być polski odbiorca usługi.

W przypadku usług istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest ustalenie miejsca ich świadczenia, które wskazuje, czy dane świadczenie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium Polski, czy też w innym kraju.

Ogólna zasada dotycząca miejsca świadczenia usług określona została w art. 28b ust. 1 ustawy, który stanowi, iż miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1, art. 28g ust. 1, 28i, 28j i 28n.

Natomiast w myśl art. 28b ust. 2 ustawy, w przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba lub stałe miejsce zamieszkania, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności.

Ustawa o VAT nie zawiera definicji stałego miejsca prowadzenia działalności. Pojęcie to jest jednak pojęciem wspólnotowym (tj. wynikającym z VI Dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. oraz Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r.) i jako takie było wielokrotnie przedmiotem rozważań Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (dalej: ETS). Ze względu na fakt, że wraz z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej, przyjęty został do polskiego systemu prawnego dorobek prawny Wspólnot Europejskich, interpretując pojęcie stałego miejsca prowadzenia działalności należy odwołać się m.in. do orzecznictwa ETS.

I tak w orzeczeniu w sprawie C-168/84 pomiędzy Günter Berkholz a Finanzamt Hamburg-Mitte-Altstadt (Niemcy), Europejski Trybunał Sprawiedliwości stwierdził, że stałe miejsce prowadzenia działalności oznacza miejsce, które charakteryzuje się pewnym minimum stałości wynikającej ze stałej obecności zarówno osób, jak i zaplecza technicznego, koniecznych dla wykonania danej działalności. Europejski Trybunał Sprawiedliwości uznał, że samo zamontowanie urządzeń do prowadzenia działalności gospodarczej może być potraktowane jako stałe miejsce prowadzenia działalności jedynie wówczas, gdy w miejscu tym znajduje się na stałe również personel obsługujący te urządzenia.

W podobnej sprawie C-231/94 pomiędzy Faaborg-Gelting Linien A/S a Finanzamt Flensburg (Niemcy), Europejski Trybunał Sprawiedliwości wskazał, że jedną z przesłanek stałego miejsca prowadzenia działalności jest określona minimalna skala działalności, tzn. w miejscu tym znajdują się zarówno środki rzeczowe, jak i personel, który samodzielnie może świadczyć określone czynności.

Kolejna interpretacja stałego miejsca prowadzenia działalności pojawiła się w orzeczeniu w sprawie C-190/95 pomiędzy ARO Lease BV a Inspecteur van de Belastingdienst Grote Ondernemingen te Amsterdam (Holandia). Jak potwierdził Europejski Trybunał Sprawiedliwości, nie można uznać, że usługi wykonywane są w innym miejscu niż główne miejsce prowadzenia działalności, chyba że miejsce to jest chociaż w minimalnym stopniu stałe w związku ze stałą obecnością personelu oraz środków technicznych niezbędnych do świadczenia usług (podobne stanowisko zostało wyrażone w orzeczeniu w sprawie C-390/96 pomiędzy Lease Plan Luxembourg SA a Państwem Belgijskim).

W oparciu o powyższe orzeczenia można zatem wskazać, że o „stałym miejscu prowadzenia działalności” można mówić w sytuacji kiedy miejsce to jest chociaż w minimalnym stopniu stałe w związku ze stałą obecnością personelu oraz środków technicznych niezbędnych do świadczenia usług. Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca prowadzi na terytorium kraju kilka projektów inwestycyjnych. Czas trwania niektórych projektów może przekraczać 12 miesięcy. Zatem ich wykonanie wymaga od Spółki kilkumiesięcznego utrzymania na terenie kraju odpowiednich zasobów technicznych oraz ludzkich. Jak wskazuje Wnioskodawca, na każdej budowie znajduje się od 5 do 40 pracowników firmy, są to kierownicy budowy, monterzy, programiści robotów, elektrycy, pracownicy zajmujący się uruchomieniami itp., którzy są uprawnieni do zakupu świadczeń, kierowaniem placami budowy i organizacją prac dotyczących danego zlecenia. Poza tym na każdej budowie znajdują się takie instalacje jak: kontener na narzędzia i kontener biurowy wyposażony w telefon i faks oraz urządzenia do przetwarzania danych elektronicznych niezbędne do wykonania danego projektu inwestycyjnego. Spółka wskazuje również, że jest zainteresowana dalszym prowadzeniem działalności na terytorium Polski, co uzależnione jest od przyszłych zleceń.

Uwzględniając powyższe w oparciu o powołane orzeczenia, stwierdzić należy, że posiadane przez Spółkę na terenie budowy zasoby ludzkie i techniczne pozwalające Jej na samodzielne świadczenie usług jest stałym miejscem prowadzenia działalności na terytorium Polski. Zatem to Spółka winna rozliczyć podatek VAT z tytułu świadczenia przedmiotowych usług na terytorium kraju.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Biuro Krajowej Informacji Podatkowej, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.