INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 09.06.2010 r. (data wpływu 15.06.2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie powstania obowiązku podatkowego z tytułu nabycia praw do spadku po zmarłej żonie - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15.06.2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie powstania obowiązku podatkowego z tytułu nabycia praw do spadku po zmarłej żonie.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Żona Wnioskodawcy zmarła 23.03.2010 r. Sprawa w Sądzie Rejonowym jest od dnia 28.05.2010 r. Termin rozprawy i wyroku, np. 20.09.br., 20.12.br.

Wnioskodawca wskazał, iż US odmówił przyjęcia druku SD-Z2 z następujących powodów:

1. za wcześnie – Wnioskodawca nie będzie zwolniony z podatku i potraktowany jak I grupa,
2. musi być wyrok Sądu i minąć 21 dni od rozprawy.
   
   

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Kiedy (data) Wnioskodawca może złożyć druk, by być zwolnionym z podatku (termin najwcześniejszy)...
2. Czy Wnioskodawca może złożyć druk SD-Z2 obecnie (lub VII-IX) i nie płacić podatku (odpis wyroku Wnioskodawca prześle po jego otrzymaniu w 2010 r. lub w 2011 r.)...
3. Kiedy najpóźniej Wnioskodawca powinien złożyć druk by być zwolnionym z podatku (ustawa – 6 m-cy od dnia śmierci, czyli do 23.09.2010 r.)...
4. Czy w druku SD-Z2 Wnioskodawca może podać sumę z lokat dewizowych na podstawie dokumentów banku – najbliższych śmierci żony podając przeliczniki z tych dokumentów...
5. Co znaczy dla Urzędów Skarbowych „wcześniej” złożony druk i naliczenie osobom (Wnioskodawcy) podatku zamiast zwolnienia z podatku, zgodnie też z ustawą...
6. Która data: śmierci, rozprawy, uprawomocnienia wyroku, itd. jest podstawą liczenia 6-miesięcy i ważnych dla Urzędów Skarbowych – 21 dni...
7. Którą datę do przeliczenia lokat dewizowych winien stosować Urząd Skarbowy: zgonu, rozprawy, wyroku, uprawomocnienia wyroku, podaną przez spadkodawcę z dokumentów bankowych datowanych najbliższej daty do daty śmierci...
   
   

Pismem z dnia 15.07.2010 r. wezwano Wnioskodawcę do usunięcia braków formalnych w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Wezwanie z dnia 15.07.2010 r. skutecznie doręczono w dniu 23.07.2010 r. a zatem przewidziany termin do uzupełnienia braków upłynął z dniem 30.07.2010 r. Do dnia wydania niniejszej interpretacji Wnioskodawca nie uzupełnił braków formalnych wniosku. W związku z powyższym niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy pytań Nr 1, 2, 3 i 4. W zakresie pytań Nr 5,6 i 7 zostało wydane postanowienie.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Wnioskodawca jest zdania, że powinien móc złożyć druk SD-Z2 w dowolnym terminie, bez groźby naliczenia podatku dla I grupy, byle z zachowaniem terminu 6-mcy od dnia 23.03.br. do 23.09.br., a po otrzymaniu dokumentów uzupełnić je w Urzędzie Skarbowym.

Zdaniem Wnioskodawcy, przedstawia lokaty w PLN zgodnie z przeliczeniem z dokumentów bankowych – dat najbliższych śmierci żony.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768) podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
   
   

Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Zgodnie z art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. udokumentują - w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.
   
   

Wyżej wymienione zwolnienie stosuje się, jeżeli w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium takiego państwa.

W przypadku braku takiego zgłoszenia nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

W myśl art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze dziedziczenia – z chwilą przyjęcia spadku.

Kwestię nabycia spadku regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 94 ze zmianami) Kodeks cywilny. Zgodnie z art. 922 prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. W świetle art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, a stosownie do art. 925 – spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Omawiane nabycie dokonuje się z mocy prawa, jednakże pomimo jego definitywnego charakteru, niekiedy rodzi się konieczność formalnego wykazania przez spadkobiercę następstwa prawnego po osobie zmarłej m.in. przed sądem, organem administracji państwowej czy osobami trzecimi.

Stąd też instytucją prawną, która umożliwia spadkobiercy wykazanie swojego statusu jest niewątpliwie stwierdzenie nabycia spadku. W myśl art. 1025 § 1 zd. 1 Kodeksu cywilnego sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Zatem prawomocne postanowienie stwierdzające nabycie spadku przez spadkobierców powołanych na mocy postanowień testamentu (art. 959-965 Kodeksu) lub przepisów ustawy (art. 931-937) stwarza domniemanie prawne, że osoba wymieniona w postanowieniu jest spadkobiercą (art. 1025 § 2) legitymowanym do dochodzenia roszczeń z tytułu dziedziczenia spadku wobec osób trzecich, nieroszczących sobie praw do spadku z tego tytułu (art. 1027) oraz do rozporządzania prawami, które należą do spadku.

Nadto kompetencje w zakresie ustalenia kręgu spadkobierców należą wyłącznie do właściwości sądów powszechnych i notariuszy (w zakresie sporządzania aktów poświadczenia dziedziczenia), a nie organów administracji publicznej, w tym administracji skarbowej.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy wskazać, iż określony w art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, sześciomiesięczny termin na złożenie przez stronę zgłoszenia nabycia spadku właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego jest jedynym warunkiem zwolnienia z podatku od spadków. Co charakterystyczne jest to termin materialny (niepodlegający przywróceniu), a nie procesowy. Użycie w omawianym przepisie przez ustawodawcę sformułowania „w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku” wskazuje,iż tylko jego przekroczenie skutkuje – zgodnie z art. 4a ust. 3 ustawy – opodatkowaniem na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

Należy zwrócić uwagę, iż przepisy prawa nie zezwalają na odmowę przyjęcia zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych. Niedopuszczalna jest odmowa przyjęcia zgłoszenia, jeśli składane jest ono przed terminem uprawomocnienia się postanowienia sądu stwierdzającego nabycie spadku lub jeżeli w chwili składania zgłoszenia podatnik nie posiada dokumentów będących podstawą jego wypełnienia. Należy podkreślić, iż obowiązujące przepisy nie nakładają na podatnika obowiązku dołączania do zgłoszenia dokumentów potwierdzających posiadanie tytułu prawnego do nabytych rzeczy lub praw majątkowych.

Odnosząc się natomiast do kwestii zasad ustalania podstawy opodatkowania z tytułu nabytego spadku po zmarłej żonie, należy wskazać, iż podstawę opodatkowania, stosownie do zapisu art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy, wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych przyjmuje się w wysokości określonej przez nabywcę, jeżeli odpowiada ona wartości rynkowej tych rzeczy i praw, a wartość praw do wkładów oszczędnościowych – w wysokości tych wkładów. Ustalając wartość rynkową należy ją – na podstawie art. 8 ust. 3 tejże ustawy – określać na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju z dnia powstania obowiązku podatkowego.

W myśl art. 8 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli nabywca nie określił wartości nabytych rzeczy lub praw majątkowych albo wartość określona przez niego nie odpowiada, według oceny naczelnika urzędu skarbowego wartości rynkowej, organ ten wezwie nabywcę do jej określenia, podwyższenia lub obniżenia, w terminie nie krótszym niż 14 dni od dnia doręczenia wezwania, podając jednocześnie wartość według własnej, wstępnej oceny. Jeżeli nabywca, pomimo wezwania, nie określił wartości lub podał wartość nieodpowiadającą wartości rynkowej, naczelnik urzędu skarbowego dokona jej określenia z uwzględnieniem opinii biegłego lub przedłożonej przez nabywcę wyceny rzeczoznawcy. Jeżeli organ podatkowy powoła biegłego, a wartość określona z uwzględnieniem jego opinii różni się o więcej niż 33% od wartości podanej przez nabywcę, koszty opinii biegłego ponosi nabywca.

W przedmiotowej sprawie obowiązek podatkowy powstanie więc z dniem uprawomocnienia się postanowienia orzeczenia sądu o nabyciu spadku przez Wnioskodawcę, wobec czego wartość masy spadkowej zostanie ustalona według cen rynkowych obowiązujących w dniu uprawomocnienia się tego orzeczenia.

Z uwagi na fakt nabycia w drodze spadku lokat dewizowych przez Wnioskodawcę, wartość tę należy przeliczyć na PLN według kursu średniego Narodowego Banku Polskiego obowiązującego w dniu powstania obowiązku podatkowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.