INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Sądu, reprezentowanego przez Pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 22 lutego 2010 r. (data wpływu 2 marca 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 marca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Sąd jako organ egzekucyjny sprawuje nadzór nad egzekucją z prawa użytkowania wieczystego nieruchomości, która prowadzona jest przez przeciwko X (sygn. akt …).

W dniu x 2009 r. Komornik Sądowy w trybie art. 1035 w zw. z art. 1004 k.p.c., przedłożył projekt planu podziału sumy uzyskanej ze sprzedaży użytkowania wieczystego.

W planie tym zostały uwzględnione między innymi świadczenia należne pracownikom dłużnika, które podlegają podatkowi dochodowemu od osób fizycznych.

Komornik w projekcie planu podziału, przyznając tym osobom sumy do wypłaty, wyodrębnił świadczenia przeznaczone do wypłaty oraz osobno należności, które będą pobrane tytułem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Rzeczą sądu jako organu egzekucyjnego, jest w tej sytuacji zatwierdzić lub wprowadzić zmiany do projektu planu podziału sporządzonego przez komornika (art. 1035 k.p.c.). Natomiast po uprawomocnieniu się planu podziału sąd przystąpi do jego wykonania (art. 1028 k.p.c.).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy sąd jako organ egzekucyjny w sądowej egzekucji z nieruchomości lub z prawa użytkowania wieczystego jest płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych...

Zdaniem Wnioskodawcy, na postawione wyżej pytanie należy udzielić odpowiedzi negatywnej.

W egzekucji z nieruchomości projekt planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji sporządza komornik, a następnie projekt ten przedkłada sądowi.

Z kolei sąd, bądź zatwierdza projekt planu podziału, bądź w razie potrzeby wprowadza do niego zmiany (art. 1035 k.p.c.). W tej regulacji czynności komornika na etapie postępowania podziałowego zostały ograniczone jedynie od sporządzenia i przedstawienia sądowi projektu planu podziału sumy uzyskanej przez egzekucję.

Projekt ten staje się planem podziału w znaczeniu procesowym dopiero w wyniku jego zatwierdzenia lub zmiany, których to czynności dokonuje sąd jako organ egzekucyjny.

W tej sytuacji, to zatem sąd nadal pozostaje organem egzekucyjnym, który wykonuje sporządzony w ten dwuetapowy sposób plan podziału (art. 1028 § 1 i § 4 k.p.c.). Wypłaty sum na poczet świadczeń objętych planem podziału nie następują więc w tym wypadku za sprawą komornika sądowego.

Wobec tego w toku egzekucji z nieruchomości nie znajduje zastosowania art. 42e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który powstanie obowiązku płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych uzależnia od wystąpienia zdarzenia polegającego na dokonaniu przez komornika sądowego wypłaty świadczeń podlegających opodatkowaniu.

Przepis ten nie przewiduje, aby obowiązek płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych aktualizował się po stronie sądu, który wypłaca świadczenia podlegające temu podatkowi. Na gruncie tego przepisu sądu, nawet jako organu egzekucyjnego, nie można identyfikować z organem jakim jest komornik sądowy.

Wykluczyć należy też, aby na gruncie art. 42e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, sąd mógł zostać uznany za podmiot niebędący następcą prawnym zakładu pracy, który przejmuje jego zobowiązania wynikające ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy.

W wyniku sporządzenia i wykonania planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji nie dochodzi bowiem do przeniesienia na sąd obowiązków, które są przedmiotem egzekucji i które wynikają ze stosunku prawnego łączącego dłużnika z wierzycielem. Sąd działa w tym wypadku jako niezależny organ egzekucyjny i nie zajmuje pozycji strony (dłużnika egzekwowanego).

Językowe brzmienie art. 42e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie pozwala zatem na przypisanie sądowi jako organowi egzekucyjnemu statusu płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych Przyjmuje się natomiast, że powierzenie funkcji płatnika może nastąpić jedynie na podstawie wyraźnej dyspozycji ustawy (por. J. Rusek, Instytucja płatnika w prawie podatkowym, Kraków 2007, s. 45).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Płatnikiem jest podmiot wyznaczony „na podstawie przepisów prawa podatkowego” do obliczania, pobierania i wpłacania podatku. Zgodnie z art. 3 pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa, ilekroć w ustawie jest mowa o przepisach prawa podatkowego - rozumie się przez to przepisy ustaw podatkowych, postanowienia ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską innych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej, a także przepisy aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustaw podatkowych. Zatem, płatnikiem może być podmiot wyznaczony przez ustawę, a także akty podustawowe.

W myśl art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Stosownie do przepisu art. 31 ww. ustawy, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Zgodnie z art. 42e ust. 1 cyt. ustawy, w przypadku gdy za zakład pracy wypłaty świadczeń określonych w art. 12 dokonuje komornik sądowy lub podmiot niebędący następcą prawnym zakładu pracy, przejmujący jego zobowiązania wynikające ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, jest on obowiązany, jako płatnik, do poboru zaliczki na podatek, stosując do wypłacanych świadczeń najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Analiza powyższego przepisu wskazuje, iż jedynie komornik sądowy lub podmiot niebędący następcą prawnym zakładu pracy, przejmujący jego zobowiązania wynikające ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, przejmują obowiązki płatnika w sytuacji dokonywania wypłat świadczeń wymienionych w art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przepis art. 42e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie przewiduje, aby po stronie sądu, który wypłaca świadczenia określone w art. 12 cyt. ustawy, istniał obowiązek płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych. Na gruncie tego przepisu, sądu nawet jako organu egzekucyjnego, nie można identyfikować z organem jakim jest komornik sądowy. Wykluczyć należy też, aby sąd mógł zostać uznany za podmiot niebędący następcą prawnym zakładu pracy, który przejmuje jego zobowiązania wynikające ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, bowiem w wyniku sporządzenia i wykonania planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji nie dochodzi do przeniesienia na sąd obowiązków, które są przedmiotem egzekucji i które wynikają ze stosunku prawnego łączącego dłużnika z wierzycielem. Sąd działa w tym wypadku jako niezależny organ egzekucyjny i nie zajmuje pozycji strony (dłużnika egzekwowanego).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Sąd jako organ egzekucyjny sprawuje nadzór nad egzekucją z prawa użytkowania wieczystego nieruchomości. W dniu x 2009 r. Komornik Sądowy w trybie art. 1035 w zw. z art. 1004 k.p.c., przedłożył projekt planu podziału sumy uzyskanej ze sprzedaży użytkowania wieczystego. W planie tym zostały uwzględnione między innymi świadczenia należne pracownikom dłużnika, które podlegają podatkowi dochodowemu od osób fizycznych. Rzeczą sądu jako organu egzekucyjnego jest w tej sytuacji zatwierdzić lub wprowadzić zmiany do projektu planu podziału sporządzonego przez komornika (art. 1035 k.p.c.). Natomiast po uprawomocnieniu się planu podziału sąd przystąpi do jego wykonania (art. 1028 k.p.c.).

Wobec braku wyraźnej dyspozycji przepisów prawa podatkowego dotyczących uznania sądu jako płatnika w sądowej egzekucji z nieruchomości lub z prawa użytkowania wieczystego stwierdzić należy, iż Wnioskodawca nie występuje w charakterze płatnika w odniesieniu do świadczeń wypłacanych pracownikom dłużnika.

Reasumując, sąd jako organ egzekucyjny w sądowej egzekucji z nieruchomości lub z prawa użytkowania wieczystego nie jest płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.