Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/2/415-141/13/MM
z 30 kwietnia 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pana stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 04 lutego 2013 r. (data wpływu do tut. Biura 05 lutego 2013 r.), uzupełnionym w dniach 18 i 21 marca 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości pomniejszenia przychodu uzyskanego ze sprzedaży mieszkania o wypłacony zachowek oraz koszty utrzymania mieszkania do momentu sprzedaży - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 05 lutego 2013 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości pomniejszenia przychodu uzyskanego ze sprzedaży mieszkania o wypłacony zachowek oraz koszty utrzymania mieszkania do momentu sprzedaży.

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, pismem z dnia 08 marca 2013 r. Znak: IBPB II/2/415-141/13/MM wezwano wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano w dniach 18 i 21 marca 2013 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca na mocy testamentów sporządzonych przez jego ojca zmarłego 06 września 1998 r. oraz matkę zmarłą 29 lipca 2011 r. stał się właścicielem mieszkania własnościowego, które było jedyną wartością materialną pozostawioną przez rodziców.

Obecnie wnioskodawca sprzedaje to mieszkanie i z tego tytułu będzie zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego z połowy mieszkania, należącej do matki, ponieważ od jej śmierci nie upłynął okres 5 lat.

Po śmierci ojca nie było przeprowadzone postępowanie spadkowe, wobec czego wnioskodawca zobowiązany został do zapłaty podatku od części mieszkania należącej do ojca, zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami. Opłatę wnioskodawca uiścił we wrześniu 2012 r.

Z pozostałymi członkami rodziny uprawnionymi do spadku wnioskodawca podpisał porozumienie, w którym zobowiązał się do wypłaty tzw. zachowku w wysokości 43,5% wartości mieszkania, które stanowi jedyną realną wartość materialną. Ponieważ wnioskodawca nie posiada takiej gotówki postanowił sprzedać w tym roku mieszkanie i następnie wypłacić wymagany przez prawo zachowek.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy od zysku za 2013 r. uzyskanego ze sprzedaży mieszkania wnioskodawca może odjąć kwotę wypłaconego rodzinie zachowku?

Zdaniem wnioskodawcy, skoro masą spadkową musi podzielić się z rodziną na mocy prawa, to zysk wnioskodawcy przewidziany do opodatkowania (19%) musi być pomniejszony o wartość tego zachowku.

Wnioskodawca uważa, że jego dochód, od którego ma zapłacić podatek powinien być pomniejszony o kwotę wypłaconego zachowku oraz o koszty utrzymania mieszkania od lipca 2011 r. do momentu sprzedaży.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), podlegającym opodatkowaniu źródłem przychodu jest, z zastrzeżeniem ust. 2, odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów

-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przepis cytowanego art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że nie płaci się podatku dochodowego, jeśli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub praw upłynęło 5 lat. W związku z tym, jeśli od końca roku, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub praw do dnia sprzedaży upłynęło 5 lat, sprzedaż nie podlega w ogóle opodatkowaniu.

Z opisanego we wniosku zdarzenia wynika, iż wnioskodawca w drodze spadku po rodzicach jako jedyny spadkobierca nabył mieszkanie. Obecnie wnioskodawca zamierza sprzedać przedmiotowe mieszkanie.

Zgodnie z art. 924 i 925 ww. ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy (spadkodawców) prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy (spadkodawców) ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Zatem dla podatku dochodowego z punktu widzenia ustalenia daty nabycia nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych istotna jest data śmierci spadkodawcy (spadkodawców).

Powyższe oznacza, że przedmiotowe mieszkanie wnioskodawca nabył w spadku po obojgu zmarłych rodzicach: udział w spadku po ojcu nabył 06 września 1998 r., a w spadku po matce 29 lipca 2011 r.

Zatem, przychód jaki uzyska wnioskodawca ze sprzedaży przedmiotowego mieszkania w części w jakiej przypada na udział nabyty przez wnioskodawcę w drodze spadku po ojcu w 1998 r. nie stanowi źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu, natomiast pozostały przychód tj. przychód przypadający na udział, który wnioskodawca nabył w 2011 r. w drodze spadku po matce - jeżeli sprzedaż nastąpi przed końcem 2016 r. - będzie stanowić źródło przychodu podlegające opodatkowaniu według zasad obowiązujących od 01 stycznia 2009 r.

Ustawą z dnia 06 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316 z późn. zm.) zmieniono m.in. zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowe zasady opodatkowania, zgodnie z art. 14 ustawy zmieniającej, mają zastosowanie do uzyskanych dochodów (poniesionej straty) od dnia 01 stycznia 2009 r.

I tak w myśl art. 30e ust. 1 i art. 45 ust. 4 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w ww. brzmieniu, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy podstawą obliczenia podatku, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez zbywającego, które są konieczne, aby transakcja mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością). Można do takich kosztów zaliczyć np.: koszty wyceny sprzedawanej nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, koszty biura pośrednictwa obrotu nieruchomościami, koszty ogłoszeń w prasie, o ile były ponoszone przez zbywcę. Pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym zbyciem musi istnieć związek przyczynowo - skutkowy.

Należy jednak zwrócić uwagę, że koszty odpłatnego zbycia jakie poniesie wnioskodawca dotyczyć będą całego sprzedanego mieszkania. To oznacza, że odliczyć od podlegającego opodatkowaniu przychodu będzie mógł jedynie koszty proporcjonalnie przypadające na udział nabyty w 2011 r., gdyż pozostała część kosztów przypadać będzie na udział nabyty w 1998 r., którego zbycie nie stanowi w ogóle źródła przychodu.

Jak już wyżej wskazano, do kosztów odpłatnego zbycia zalicza się wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja sprzedaży mogła dojść do skutku, a zatem tylko takie wydatki, które są bezpośrednio związane z czynnością sprzedaży. Wydatkiem takim nie jest ani kwota wypłaconego zachowku, ani koszty utrzymania mieszkania poniesione do dnia sprzedaży. Ww. wydatki nie stanowią warunku dokonania sprzedaży. Innymi słowy wnioskodawca nie poniesie ww. wydatków po to aby móc dokonać sprzedaży mieszkania, lecz z powodu osobistego zobowiązania wnioskodawcy wobec członków rodziny oraz z obowiązku ponoszenia jak każdy właściciel lokalu opłat eksploatacyjnych wynikających z użytkowania mieszkania.

Stosownie natomiast do art. 22 ust. 6d ww. ustawy za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6d ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ww. ustawy).

W tym miejscu tut. Organ zaznacza, że do kosztów uzyskania przychodu wnioskodawca nie może zaliczyć zapłaconego podatku od spadków i darowizn z tytułu nabycia spadku po zmarłym ojcu. Jak bowiem wyjaśniono powyżej przychód uzyskany ze sprzedaży mieszkania w części przypadającej na udział nabyty w drodze spadku po ojcu nie podlega opodatkowaniu więc kwota zapłaconego podatku od spadków i darowizn od tej części spadku nie może stanowić kosztu uzyskania przychodu z tytułu sprzedaży mieszkania w części przypadającej na udział nabyty w drodze spadku po matce.

W myśl art. 30e ust. 4 ww. ustawy po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), wykazać:

1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
   
   

Wnioskodawca wskazał, że jest zobowiązany do wypłaty zachowku członkom rodziny. W związku z powyższym wnioskodawca zamierza przychód uzyskany ze sprzedaży mieszkania pomniejszyć o kwotę wypłaconego zachowku.

Odnosząc się do powyższego wskazać należy, że zachowek jest to wynikające z przepisów Kodeksu cywilnego uprawnienie przysługujące zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, polegające na możliwości żądania określonego świadczenia pieniężnego od spadkobiercy lub spadkobierców, a jego celem jest ochrona interesów najbliższej rodziny spadkodawcy w sytuacji, gdy spadkodawca pominął ich w testamencie i powołał do spadku inną osobę.

Wskazany wyżej przepis art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w sposób jednoznaczny wskazuje, iż kosztem uzyskania przychodu przy sprzedaży nieruchomości nabytej w drodze spadku mogą być wyłącznie:

• udokumentowane nakłady na nieruchomość zwiększające jej wartość,
• kwota zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej ten podatek przypada na tę nieruchomość.
  
  

Powyższe oznacza, że w opisanej we wniosku sytuacji kwota, którą wnioskodawca wypłaci jako zachowek, nie może mieć wpływu na wysokość podatku z tytułu sprzedaży przedmiotowego mieszkania co oznacza, że uzyskanego przychodu ze sprzedaży mieszkania nie można pomniejszyć o kwotę wypłaconego zachowku, tzn. nie ma możliwości zaliczenia wypłaty zachowku do kosztów uzyskania przychodu ze sprzedaży mieszkania. Zachowek nie jest bowiem nakładem na nieruchomość zwiększającym jej wartość ani kwotą zapłaconego podatku od spadków i darowizn.

Również koszty utrzymania mieszkania od lipca 2011 r. do momentu sprzedaży nie są nakładem zwiększającym wartość nieruchomości, a zatem brak jest podstaw prawnych do zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów.

Konieczność zapłaty przez wnioskodawcę zachowku stanowi osobiste zobowiązanie wnioskodawcy względem pozostałej części rodziny, nie stanowi natomiast kosztu uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, albowiem nie mieści się w katalogu kosztów uzyskania przychodu zawartym w art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który to katalog precyzyjnie wskazuje, jakie wydatki zbywający może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości nabytej w drodze spadku. Oznacza to, że kwota, którą wnioskodawca przeznaczy na wypłatę zachowku nie będzie miała wpływu na wysokość podatku z tytułu odpłatnego zbycia przedmiotowego mieszkania.

Stanowisko wnioskodawcy uznano za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.