INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przedstawione we wniosku z dnia 15 czerwca 2010 r. (data wpływu 18 czerwca 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwoty wykazanej na duplikacie faktury – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 czerwca 2010 r. został złożony ww. wniosek – uzupełniony pismem z dnia 30 sierpnia 2010 r. (data wpływu 31 sierpnia 2010 r.) – o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwoty wykazanej na duplikacie faktury.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca w dniu 08 października 2009 r. zawarł z Przedsiębiorstwem „A” z siedzibą we W. – umowę na wykonanie przez „A” sieci kanalizacji sanitarnej w miejscowości W. Zgodnie z przepisem par. 5 ust. 1 powyższej umowy, wykonawca miał prawo wystawić faktury VAT po podpisaniu przez strony protokołu odbioru poszczególnych prac. Wykonawca „A” pismem z dnia 13 maja 2010 r., przysłał Wnioskodawcy wystawiony w dniu 12 maja 2010 r. duplikat faktury VAT F(…). Wnioskodawca odesłał do wykonawcy duplikat powyższej faktury, uzasadniając to tym, iż brak jest podstaw wystawienia duplikatu faktury, skoro wykonawca nie miał prawa wystawić faktury VAT, bowiem nie został przez obie strony umowy podpisany protokół odbioru robót.

Mimo stanowiska Wnioskodawcy, wykonawca „A” dostarczył duplikat faktury VAT nr F(…) do Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej „B” Sp. z o.o. , w celu wykonania umowy cesji wierzytelności zawartej pomiędzy Wnioskodawcą a wykonawcą.

Pismem z dnia 25 maja 2010 r. Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej „B” Sp. z o.o. , tj. inwestor, powiadomił Wnioskodawcę, że dokonał na rzecz wykonawcy „A” płatności faktury VAT F(…), zgodnie z umową cesji zawartej przez Wnioskodawcę z „A” oraz w oparciu o fakturę VAT F(…).

Wnioskodawca uważa, że wykonawca „A” nie miał prawa przedstawić do realizacji duplikatu faktury VAT F(…), skoro brak było podstaw do jego wystawienia, a także brak było podstaw do wystawienia faktury VAT F(…).

W piśmie z dnia 30 sierpnia 2010 r. (data wpływu 31 sierpnia 2010 r.), stanowiącym odpowiedź na wezwanie do uzupełnienia wniosku, Spółka doprecyzowała przedstawiony stan faktyczny o następujące informacje.

Wnioskodawca w dniu 25 września 2009 r. zawarł z Przedsiębiorstwem Gospodarki Komunalnej „B” Sp. z o.o. (inwestor) umowę na budowę sieci kanalizacji sanitarnej w miejscowości W. Za wykonanie przedmiotu umowy strony, tj. Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej oraz Wnioskodawca, ustalili wynagrodzenie ryczałtowe. Rozliczenie pomiędzy stronami za wykonane roboty, zgodnie z umową, następowały sukcesywnie na podstawie faktur wystawionych przez wykonawcę i zatwierdzonego protokołu częściowego odbioru robót, z tym, że faktura końcowa miała być o wartości nie mniejszej niż 20% przedmiotu umowy, wystawioną po zakończeniu i bezusterkowym odbiorze całości robót. Płatności miały być dokonywane przelewem na wskazany rachunek bankowy w terminie 30 dni od daty otrzymania przez zamawiającego faktury, wraz z podpisanym przez inspektora nadzoru inwestorskiego i zatwierdzonym przez zamawiającego, protokołem odbioru robót.

Wnioskodawca w dniu 08 października 2009 r. na wykonanie sieci kanalizacji sanitarnej w miejscowości W. zawarł umowę z podwykonawcą Przedsiębiorstwem „A” z siedzibą we W. Podwykonawca realizował zadanie umowy w 70%, pozostałą część realizował Wnioskodawca. Za wykonanie przedmiotu umowy strony ustaliły wynagrodzenie ryczałtowe obejmujące podatek VAT. Zgodnie z par. 5 umowy ust. 5, 6, 7 (identycznie, jak w umowie pomiędzy inwestorem głównym a Wnioskodawcą) rozliczenie pomiędzy stronami za wykonane roboty następowało sukcesywnie na podstawie faktur VAT wystawionych przez wykonawcę. Podstawą wystawienia faktury był protokół odbioru częściowego robót, podpisany i zatwierdzonego przez Wnioskodawcę. Zgodnie z par. 6 ust. 3 umowy, odbiór końcowy robót miał być zgłoszony pisemnie przez podwykonawcę w siedzibie zamawiającego, czyli Wnioskodawcy.

W dniu 01 lutego 2010 r. została zawarta umowa cesji wierzytelności pomiędzy Wnioskodawcą (cedent) a Przedsiębiorstwem „A” (cesjonariusz). Według umowy cesji, świadczenie pieniężne będzie wymagalne po przeprowadzeniu odbioru końcowego kanalizacji sanitarnej w miejscowości W. Wierzyciel cedenta, czyli Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej wyraziło zgodę na wypłatę kwoty wynikającej z cesji cesjonariuszowi.

Wnioskodawca względem inwestora Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej „B” spełnił wszelkie wymagania wynikające z umowy, tj.: wystawił faktury częściowe potwierdzone protokołem odbioru, zatwierdzonym i podpisanym przez inspektora nadzoru. Gotowość do odbioru końcowego zgodnie z zawartą umową została zgłoszona w siedzibie zamawiającego pisemnie, a także dokonany został wpis do dziennika budowy. Końcowa faktura po zatwierdzeniu i podpisaniu protokołu odbioru została wystawiona i przyjęta przez zamawiającego („C”).

Przedsiębiorstwo „A” wystawiło tylko częściowe faktury stosując się do zapisów zawartej umowy. Końcowej faktury za wykonanie zadania umowy Wnioskodawca nie otrzymał od podwykonawcy. Podwykonawca nie przedstawił protokołu robót końcowych, które realizował do akceptacji i zatwierdzenia. 13 maja 2010 r. Spółka otrzymała z firmy „A” duplikat faktury VAT, wystawiony 12 maja 2010 r. Wnioskodawca odesłał duplikat faktury VAT, uzasadniając to tym, iż brak jest podstaw wystawienia duplikatu faktury. Duplikat faktury wystawiony był bez załączników, tzn. bez protokołu odbioru (np. kserokopia protokołu).

Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej (inwestor) zrealizowało cesję wierzytelności na rzecz firmy „A” na podstawie faktury wystawionej przez podwykonawcę Spółki, która nigdy nie dotarła do Wnioskodawcy, a następnie zawiadomiło o tym zdarzeniu Spółkę.

Zdaniem Spółki, podstawą wystawienia faktury VAT, o ile została przez wykonawcę wystawiona, jest protokół odbioru podpisany i zatwierdzony przez obie strony umowy, tj. „D” Sp. z o.o. (Wnioskodawca) oraz Przedsiębiorstwo „A”.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie dotyczące podatku dochodowego od osób prawnych.

Czy duplikat faktury VAT wystawiony niezgodnie z przepisem par. 20 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.), stanowi podstawę do zaliczenia tej faktury do kosztów uzyskania przychodów...

Zdaniem Wnioskodawcy, faktura VAT nr F(...)0, o ile została przez wykonawcę wystawiona, to została wystawiona niezgodnie z postanowieniami umowy łączącej strony, bowiem nie został podpisany protokół odbioru robót, który stanowił podstawę do wystawienia faktury VAT.

Wnioskodawca nie wnosił o wystawienie duplikatu faktury VAT nr F(…), a zgodnie z przepisem par. 20 cyt. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r., duplikat faktury może być wystawiony jedynie na uzasadniony wniosek odbiorcy faktury. Z tych też względów Wnioskodawca uważa, że brak było podstaw do wystawienia przez wykonawcę duplikatu faktury i duplikat tej faktury nie może być podstawą do zaliczenia kwoty w nim wskazanej do kosztów uzyskania przychodów Wnioskodawcy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy.

Zgodnie z tymi uregulowaniami, podatnik ma możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod tym jednak warunkiem, iż wykaże ich związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

• został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
• jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
• został właściwie udokumentowany,
• nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
  
  

Kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów. Ponoszone koszty należy oceniać pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, między tym wydatkiem a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu.

Powołany na wstępie uzasadnienia przepis art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych należy interpretować łącznie z art. 9 ust. 1 tej ustawy, na mocy którego podatnicy są obowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, a także do uwzględnienia w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacji niezbędnych do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 16a - 16m.

Odrębne przepisy, o których mowa w tym artykule, zawarte są w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t. j. Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 ze zm.).

Z przepisów tej ustawy wynika, iż podstawą zapisów w księgach rachunkowych są dowody księgowe stwierdzające dokonanie operacji gospodarczej, zwane „dowodami źródłowymi” (art. 20 ust. 2). Księgi rachunkowe powinny być prowadzone rzetelnie, bezbłędnie, sprawdzalnie i bieżąco (art. 24 ust. 1 ustawy o rachunkowości), a transakcje udokumentowane rzetelnymi dowodami księgowymi (art. 22 tej ustawy).

Podstawą zapisów w księgach rachunkowych, zgodnie z art. 20 ust. 2 ustawy o rachunkowości, są dowody księgowe stwierdzające dokonanie operacji gospodarczej, zwane dalej „dowodami źródłowymi”:

1. zewnętrzne obce - otrzymane od kontrahentów,
2. zewnętrzne własne - przekazywane w oryginale kontrahentom,
3. wewnętrzne - dotyczące operacji wewnątrz jednostki.

Podstawą zapisów mogą być również sporządzone przez jednostkę dowody księgowe:

1. zbiorcze – służące do dokonania łącznych zapisów zbioru dowodów źródłowych, które muszą być w dowodzie zbiorczym pojedynczo wymienione;
2. korygujące poprzednie zapisy;
3. zastępcze – wystawione do czasu otrzymania zewnętrznego obcego dowodu źródłowego;
4. rozliczeniowe - ujmujące już dokonane zapisy według nowych kryteriów klasyfikacyjnych.

Art. 21 ust. 1 ustawy o rachunkowości określa, iż dowód księgowy powinien zawierać co najmniej:

1. określenie rodzaju dowodu i jego numeru identyfikacyjnego,
2. określenie stron (nazwy, adresy) dokonujących operacji gospodarczej,
3. opis operacji oraz jej wartość, jeżeli to możliwe, określoną także w jednostkach naturalnych,
4. datę dokonania operacji, a gdy dowód został sporządzony pod inną datą - także datę sporządzenia dowodu,
5. podpis wystawcy dowodu oraz osoby, której wydano lub od której przyjęto składniki aktywów,
6. stwierdzenie sprawdzenia i zakwalifikowania dowodu do ujęcia w księgach rachunkowych przez wskazanie miesiąca oraz sposobu ujęcia dowodu w księgach rachunkowych (dekretacja), podpis osoby odpowiedzialnej za te wskazania.
   
   

Powyższe przepisy ustalają zasady dokumentowania operacji gospodarczych, a w szczególności warunki, jakim powinny odpowiadać dowody księgowe stanowiące podstawę zapisów w księgach rachunkowych. W świetle tych przepisów, dowody księgowe powinny być rzetelne, to jest zgodne z rzeczywistym przebiegiem operacji gospodarczej, którą dokumentują, kompletne, wolne od błędów rachunkowych, zawierające wymienione wyżej elementy.

Dowód księgowy, który będzie właściwy do wprowadzenia kosztu do ksiąg rachunkowych, będzie również stosownym dokumentem do celów podatkowych. Podatnik, uznając określone wydatki za koszty uzyskania przychodu, odnosi ewidentne korzyści, bowiem o te koszty pomniejszona zostaje podstawa opodatkowania. Podejmując decyzję o poniesieniu określonych kosztów, podatnik winien w oparciu o racjonalne i obiektywne przesłanki uzasadnić związek kosztu z przychodem. Na podatniku spoczywa ciężar dowodu w zakresie wykazania związku przyczynowo - skutkowego między poniesionym wydatkiem a uzyskanym przychodem. Dopiero na podstawie dokumentów potwierdzających faktyczne wykonanie usługi, Spółka ma prawo zaliczenia poniesionego wydatku do kosztów uzyskania przychodów.

Wnioskodawca powinien rozważyć, czy ten dokument będzie spełniał warunki dowodu księgowego, o których mowa w art. 21 ustawy o rachunkowości, a zatem czy może być przedmiotem zapisów księgowych oraz czy stanowi dowód będący podstawą do prawidłowego ustalenia dochodu (a zatem przychodów i kosztów) – w trybie art. 9 ust. 1 i art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera regulacji dotyczących wystawiania oraz formy faktur VAT. Kwestie te normuje ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 ze zm.) oraz wydane na jej podstawie rozporządzenie wykonawcze.

Szczególne zasady w ww. zakresie, określone zostały w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2008 r. Nr 212, poz. 1337).

W interpretacji indywidualnej z dnia 16 września 2010 r. nr ILPP2/443-895/10-4/AK wskazano, iż duplikat faktury VAT wystawiony niezgodnie z przepisem § 20 powołanego wyżej rozporządzenia, nie może stanowić podstawy do rozliczenia podatku VAT.

W konsekwencji, na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wydatek potwierdzony przedmiotowym duplikatem faktury VAT nie będzie stanowił dla Wnioskodawcy kosztu uzyskania przychodów.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie dodaje się, że wniosek Spółki w zakresie opisu zdarzenia przyszłego dotyczącego podatku od towarów i usług został rozpatrzony odrębną interpretacją wydaną w dniu 16 września 2010 r. nr ILPP2/443-895/10-4/AK.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.