INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej, przedstawione we wniosku z dnia 3 grudnia 2010 r. (data wpływu 9 grudnia 2010 r.) uzupełnionym pismem sygnowanym datą 3 grudnia 2010 r. (data wpływu 4 lutego 2011 r.) oraz z dnia – brak daty sporządzenia pisma (data wpływu 21 lutego 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu dokumentowania przyjętych czeków i bonów towarowych – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 grudnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu dokumentowania przyjętych czeków i bonów towarowych. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony w dniu 4 lutego 2011 r. o podpis osoby upoważnionej w imieniu Wnioskodawcy do składania oświadczeń woli oraz w dniu 21 lutego 2011 r. o doprecyzowanie opisu sprawy oraz o własne stanowisko w sprawie.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Klient w celu zapłaty za zakupione towary przedłożył Zainteresowanemu czek lub bon towarowy na określoną wartość. W celu rozliczenia tego czeku lub bonu Wnioskodawca wystawia notę uznaniową wskazując nr faktury VAT, którą rozlicza. Zainteresowany traktuje ten czek, bon jako środek płatniczy. Natomiast Spółka, jako firma realizująca te czeki lub bony, zwraca je do Firm, które je wystawiają i na potwierdzenie rozliczenia czeku, bonu otrzymuje Fakturę korektę VAT. Kwota netto tej Faktury korekty na minus jest równa czekowi, czy kwocie bonu.

W uzupełnieniu do wniosku Spółka wskazała, iż Klienci dokonują w jej firmie zakupu towarów pochodzących od różnych dostawców. Towary są przez nią wcześniej zakupione i zakup ich udokumentowany jest Fakturami VAT zakupu. Dokumentem potwierdzającym dokonaną transakcję sprzedaży jest Faktura VAT. Klientami są osoby fizyczne, właściciele gospodarstw rolnych – rolnicy ryczałtowi oraz Firmy prowadzące księgi rachunkowe. Zapłaty za zakupiony towar Klienci dokonują przekazując Zainteresowanemu czek towarowy lub bon na określoną kwotę wystawiony przez Firmę, z której to pochodzi towar znajdujący się na wskazanej Fakturze VAT, lub klient dokonuje w momencie przedłożenia czeku zakupu towarów tej Firmy od której otrzymał czek, bon (taki jest warunek realizacji czeku, bonu). Czeki, bony przyjmuje w firmie Wnioskodawcy Dział handlu i przekazuje je do Działu Księgowości w celu ich rozliczenia – dokumentem potwierdzającym, że Zainteresowany dokonał rozliczenia jest Nota Księgowa. Notę księgową wystawia i wysyła do Klientów Dział Księgowości. Nota księgowa ewidencjonowana jest przez Spółkę na kontach – Inne środki pieniężne i Odbiorca.

Przyjęte od Klientów czeki, bony wraz z pismem przewodnim, (wymieniając numery i kwoty załączonych dokumentów) Wnioskodawca odsyła do Firmy, która je wystawiła. W celu ostatecznego rozliczenia zrealizowanych w firmie Zainteresowanego czeków otrzymuje on dwojakiego rodzaju uznanie: Fakturę korektę VAT na minus zmniejszającą zobowiązanie z wcześniej otrzymanych Faktur VAT (zakupu) od Dostawcy Spółki, na wartość towarów nabytych przez jego odbiorców posługujących się czekiem w celu rozliczenia swoich zobowiązań. Inni dostawcy natomiast pomniejszają zobowiązanie Wnioskodawcy Notą księgową. Na dokumentach tych zawsze podana jest specyfikacja rozliczanych czeków. Ewidencja księgowa tych otrzymanych Faktur korekt, czy Not księgowych jest na kontach: Inne środki pieniężne i Dostawca.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy sposób rozliczenia klienta, który przedłożył czek, bon notą uznaniową jest prawidłowy...
2. Czy Wnioskodawca powinien lub może wystawić Fakturę korektę VAT na wartość czeku, bonu...

Zdaniem Wnioskodawcy, sposób w jaki dokonuje on rozliczenia bonów, czeków jest prawidłowy.

Natomiast Zainteresowany uważa, iż czek, bon jest kwitem, którym można zapłacić za nabyte towary, a nie jest podstawą do zmniejszenia sprzedaży przez wystawienie Faktury korekty VAT. Gdyby jednak wystawienie faktury korekty było poprawne Wnioskodawca przyjąłby tą formę rozliczenia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów – w myśl art. 7 ust. 1 ustawy – rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty – art. 2 pkt 6 ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2010 r.

Stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się do dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów – art. 2 pkt 22 ustawy.

Jak wynika z ww. przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, dla uznania, iż dostawa towaru lub świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność.

Odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług, a otrzymanym wynagrodzeniem będącym świadczeniem wzajemnym. Dostawę towarów lub świadczenie usług musi łączyć z odbiorcą stosunek prawny, z którego wynika obowiązek dostawy towarów lub świadczenia usług oraz wysokość wynagrodzenia (świadczenia wzajemnego) za dokonanie tych czynności. Wynagrodzenie musi być wyrażone w pieniądzu, co jednak nie oznacza, że musi ono mieć postać pieniężną, gdyż wynagrodzenie (odpłatność) jako świadczenie może przybrać również postać rzeczową (np. zapłatą za usługę może być inny towar lub usługa). Innymi słowy musi istnieć możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za dostawę towarów lub świadczenie usług. Bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług, a otrzymanym wynagrodzeniem istnieje wówczas, gdy jest możliwe zidentyfikowanie bezpośredniej i jasno zidentyfikowanej korzyści na rzecz dostawcy towaru lub świadczącego usługę oraz świadczenie wzajemne pozostaje w bezpośrednim związku ze świadczeniem dokonanej czynności.

Reasumując, z przytoczonych powyżej przepisów jednoznacznie wynika, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy, wykonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca nabywa od różnych dostawców towary, co jest przez nich dokumentowane wystawianą fakturą VAT. Klienci (osoby fizyczne, właściciele gospodarstw rolnych oraz firmy prowadzące księgi rachunkowe), którzy nabywają u Zainteresowanego towary (wcześniej nabyte przez niego od dostawców), w celu zapłaty za nie przekładają bony towarowe albo czeki na określoną wartość. Bony oraz czeki wystawiają firmy, których towar znajduje się w posiadaniu Spółki. Wnioskodawca traktuje te czeki i bony jako środek płatniczy. Na potwierdzenie rozliczenia bonu lub czeku Zainteresowany wystawia Klientom notę księgową. Natomiast przyjęte od Klientów bony, czeki wraz z pismem przewodnim – wymieniając numery i kwoty załączonych dokumentów – odsyła do Firm, które je wystawiły. Firmy wystawiają na potwierdzenie rozliczenia otrzymania bonu, czeku noty księgowe oraz faktury VAT korekty do pierwotnie wystawionych faktur sprzedaży na nabyty przez Wnioskodawcę towar.

W przedmiotowej sprawie Zainteresowany ma wątpliwości, w jaki sposób winien rozliczać klienta, który przedłożył czek lub bon towarowy.

Należy zauważyć, że przepisy w zakresie podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia bonu towarowego. Natomiast Słownik Języka Polskiego (http://sjp.pwn.pl) ) definiuje „bon” jako dowód uprawniający do otrzymania w oznaczonym terminie pewnych towarów, sumy pieniędzy lub usług.

Z powyższego wynika zatem, iż bon towarowy, czy też czek stanowi jedynie rodzaj środka pieniężnego, upoważniającego do odbioru w określonym terminie pewnych towarów, sum pieniędzy lub korzystania z usług. Zastępują one środki pieniężne, za które zwyczajowo nabywa się towary lub usługi. Bon, czek nie jest zatem towarem, a jedynie dokumentem uprawniającym jego okaziciela do otrzymania towaru lub usługi o wartości określonej w bonie. Nie są też środkiem pieniężnym. Wynikające z otrzymanego bonu, czeku ww. uprawnienie niekoniecznie musi zostać przez nabywcę w przyszłości zrealizowane.

Jednocześnie należy zaznaczyć, iż w momencie realizacji bonu przez klienta, tj. w momencie zakupu na jego podstawie towarów lub usług pojawi się obowiązek podatkowy w zakresie świadczenia czynności na rzecz podmiotu, który jest dysponentem bonu.

Wobec faktu, że bony towarowe oraz czeki stanowią rodzaj znaku legitymacyjnego upoważniającego do odbioru świadczenia, zatem nie mieszczą się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy, gdyż nie stanowią ani dostawy towarów, ani też świadczenia usług.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca nie wystawia bonów, czeków lecz jedynie dokonuje ich realizacji, poprzez wydanie towarów tej Firmy, której bon, czek przedłożył Zainteresowanemu Klient. Podkreślenia wymaga fakt, iż towary, które wydaje Spółka Klientom zostały przez nią uprzednio nabyte od tych Firm co zostało potwierdzone wystawioną przez sprzedawcę fakturą VAT. Wnioskodawca ma wątpliwości, czy może wystawić fakturę VAT korektę na wartość bonu, czeku.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2010 r., podstawą opodatkowania jest obrót z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Stosownie do art. 29 ust. 4 ustawy, podstawę opodatkowania zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4b.

W myśl art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Podatnicy, o których mowa w ust. 1-3, nie mają obowiązku wystawiania faktur, o których mowa w ust. 1 i 2, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy obowiązani są do wystawienia faktury (art. 106 ust. 4 ustawy).

Zatem, norma wynikająca z cyt. wyżej przepisu jednoznacznie wskazuje, że dokumentem, którym potwierdza się obrót jest faktura VAT.

Natomiast z przepisu art. 111 ust. 1 ustawy wynika, iż podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Oznacza to, że podatnik dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych zobowiązany jest do rejestrowania obrotu za pomocą kasy rejestrującej (o ile wystąpi u niego taki obowiązek).

W praktyce zdarzają się jednakże sytuacje, gdy po wystawieniu faktury VAT następują zdarzenia gospodarcze mające wpływ na treść pierwotnej faktury lub faktura zawiera błędy. W takiej sytuacji ustawodawca wskazuje na możliwość skorygowania takiej faktury VAT poprzez wystawienie faktury korygującej lub noty korygującej.

Z przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 ze zm.), zwanego dalej rozporządzeniem, wynika, iż podstawową formą korygowania faktury jest – w myśl § 13 i § 14 rozporządzenia – wystawienie faktury korygującej przez sprzedawcę, a w niektórych przypadkach noty korygującej przez nabywcę towaru – zgodnie z § 15 rozporządzenia.

Zgodnie z § 13 ust. 1 rozporządzenia, w przypadku gdy po wystawieniu faktury udzielono rabatów określonych w art. 29 ust. 4 ustawy, podatnik udzielający rabatu wystawia fakturę korygującą.

Przepisy ust. 1 i 2 – w myśl § 13 ust. 3 rozporządzenia – stosuje się odpowiednio w przypadku:

1. zwrotu sprzedawcy towarów oraz zwrotu nabywcy kwot nienależnych, o których mowa w art. 29 ust. 4 ustawy;
2. zwrotu nabywcy zaliczek, przedpłat, zadatków lub rat, podlegających opodatkowaniu.

W myśl § 14 ust. 1 rozporządzenia, fakturę korygującą wystawia się również, gdy podwyższono cenę po wystawieniu faktury lub w razie stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku bądź w jakiejkolwiek innej pozycji faktury.

Jak wynika z powyższych regulacji aktu wykonawczego, fakturę korygującą wystawia się w przypadku udzielenia rabatów, określonych w art. 29 ust. 4 ustawy, zwrotu sprzedawcy towarów oraz zwrotu nabywcy kwot nienależnych, a także zwrotu nabywcy zaliczek, przedpłat, zadatków lub rat, podlegających opodatkowaniu oraz w sytuacji, gdy podwyższono cenę po wystawieniu faktury lub w razie stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku bądź w jakiejkolwiek innej pozycji faktury.

Zatem, z przytoczonych uregulowań wynika, iż istotą faktur korygujących jest korekta faktur pierwotnych. Faktury korygujące wystawia się w celu udokumentowania ostatecznej wielkości sprzedaży w danym okresie rozliczeniowym.

Na podstawie § 15 ust. 1 rozporządzenia, nabywca towaru lub usługi, który otrzymał fakturę lub fakturę korygującą zawierającą pomyłki dotyczące jakiejkolwiek informacji wiążącej się zwłaszcza ze sprzedawcą lub nabywcą lub oznaczeniem towaru lub usługi, z wyjątkiem pomyłek w pozycjach faktury określonych w § 5 ust. 1 pkt 6-12, może wystawić fakturę nazwaną notą korygującą.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, iż faktura VAT, faktura korygująca VAT dokumentują czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a do takich niewątpliwie należy dostawa towarów na rzecz Klientów. Zatem Wnioskodawca, w zależności od statusu nabywcy ma obowiązek udokumentowania sprzedaży fakturą VAT lub za pomocą kasy rejestrującej (o ile powstał u niego taki obowiązek). Odnosząc się natomiast do stanowiska Wnioskodawcy, iż „sposób rozliczenia klienta, który przedłoży czek, bon notą uznaniową jest prawidłowy” należy stwierdzić, iż brak jest przeciwwskazań na gruncie przepisów dotyczących podatku VAT, dla takiego sposobu dokumentowania, niemniej należy zauważyć, iż nota księgowa, uznaniowa nie jest dokumentem przewidzianym przez przepisy ustawy o podatku od towarów i usług i jako taka nie jest objęta regulacją tych przepisów.

Ponadto, jak wynika z wyżej powołanego przepisu art. 29 ust. 4 ustawy oraz przepisów rozporządzenia, Wnioskodawca nie może wystawić faktury VAT korekty na wartość czeku, bonu towarowego, gdyż w przedmiotowej sprawie nie doszło do obniżenia ceny towaru sprzedanego na rzecz Klientów, a jedynie do przyjęcia za sprzedany towar zapłaty w formie bonów towarowych i czeków, które następnie zostaną zwrócone ich wystawcom – Firmom, od których Zainteresowany nabywa towary i rozliczenia poprzez potrącenia należności.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

W niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej sposobu dokumentowania przyjętych czeków i bonów towarowych. Natomiast kwestie dotyczące możliwości dokonania potrąceń należności na fakturze VAT RR zostały rozstrzygnięte w interpretacji indywidualnej z dnia 4 marca 2011 r. znak ILPP2/443-1978/10-5/SJ.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.