INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 05 lutego 2011r. (data wpływu do tut. Biura – 10 lutego 2011r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwolnienia z długu poręczyciela wekslowego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 lutego 2011r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwolnienia z długu poręczyciela wekslowego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W dniu 06 maja 1999r. firma X. zaciągnęła kredyt na finansowanie zakupu środków trwałych będących przedmiotem leasingu w wysokości 6676.400,00 zł a następnie aneksem nr 1 zwiększono limit kredytu do kwoty 10.000.000,00 zł (dziesięć milionów złotych). Jako zabezpieczenie kredytu m.in. zastosowano weksel in blanco, w którym wnioskodawca jako osoba fizyczna był jednym z poręczycieli solidarnych.

W związku z brakiem spłat umów leasingowych przez leasingobiorców powstało zadłużenie. Kredytobiorca nie dokonał spłat zadłużenia do banku. Z powodu braku spłat rat kredytu przez kredytobiorcę bank wydał nakaz zapłaty wraz z deklaracją wekslową i wypełnionym wekslem uzyskując wyrokiem sądu klauzulę wykonalności. W tej sytuacji wnioskodawca stał się dłużnikiem z poręczenia wekslowego. W skład długu wchodzi kwota należności głównej w wysokości 2.810.793,17 zł plus naliczone odsetki i inne koszty, aktualnie stanowi to kwotę łączną ponad 6.000.000,00 zł (odsetki cały czas rosną).

Firma X. jest aktualnie w końcowym etapie upadłości i cały ciężar spłaty długu spoczywa na dłużnikach wekslowych solidarnie. Aktualnie w wyniku indywidualnych negocjacji z bankiem powstała możliwość po spłacie określonej kwoty satysfakcjonującej bank zwolnienie z pozostałej niespłaconej części długu. Kwota zwolnienia z długu stanowiłaby wartość ponad 5.500.000,00 zł. Zdaniem wnioskodawcy, zwolnienie z tak dużej kwoty zadłużenia miałoby jednak sens wyłącznie w przypadku nieopodatkowania tej kwoty podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a co za tym idzie nie wypełnienia przez bank deklaracji PIT-8C do urzędu skarbowego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy zwolnienie z długu, za którego spłatę wnioskodawca odpowiada jako poręczyciel wekslowy rodzi po jego stronie jako poręczyciela obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych...

Zdaniem wnioskodawcy, zwolnienie z długu może co najwyżej stanowić przysporzenie majątkowe, a więc i przychód do opodatkowania jedynie po stronie dłużnika głównego, który te pieniądze kiedyś fizycznie spożytkował, ale nie po stronie poręczyciela, w tym także poręczyciela wekslowego. Zgodnie z treścią art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Zwolnienie kredytobiorcy z długu z tytułu zaciągniętego kredytu może być traktowane jako nieodpłatne świadczenie, ponieważ oznacza, że kredytobiorca może zatrzymać otrzymane uprzednio środki albo ich część lub nie musi płacić odsetek z tytułu dysponowania środkami pieniężnymi (koszt pieniądza w czasie). W związku z powyższym po stronie kredytobiorcy w wyniku zwolnienia z długu można mówić o realnym przysporzeniu, które podlega opodatkowaniu. Zupełnie inaczej jest jednak w przypadku poręczycieli. Poręczenie, zarówno cywilne jaki wekslowe, ma charakter jedynie zabezpieczający, gwarancyjny wobec spłaty przez dłużnika głównego jego zobowiązania. Ma zatem charakter akcesoryjny, uzależniony od istnienia i zakresu długu dłużnika głównego. Co najistotniejsze, w przypadku konieczności spłaty długu przez poręczyciela przysługuje poręczycielowi prawo regresu wobec dłużnika głównego, a w przypadku większej liczby poręczycieli także wobec nich. Poręczenie jest zatem neutralne majątkowo, więc zwolnienie z długu nie stanowi w istocie dla poręczyciela żadnego przysporzenia. W stosunku do poręczyciela zwolnienie takie, przybiera jedynie postać zwolnienia z odpowiedzialności, a nie z długu. Fakt, że poręczyciel odpowiada solidarnie z dłużnikiem głównym ma jedynie ułatwić wierzycielowi wyegzekwowanie wierzytelności, co nie wyklucza zasady, że nawet spłata wierzytelności w całości lub w części przez poręczyciela, nie zwalnia z długu dłużnika głównego. Tak więc zwolnienie z długu, niezależnie czy dotyczy samego dłużnika czy też łącznie dłużnika i poręczycieli (przybiera wtedy postać jedynie zwolnienia z odpowiedzialności) stanowi nieodpłatne świadczenie jedynie w stosunku do dłużnika nie zaś poręczycieli.

Reasumując, wnioskodawca stwierdził, iż zwolnienie z długu poręczyciela wekslowego nie rodzi obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych u poręczyciela, i tym samym zwalnia bank z obowiązku wypełnienia deklaracji PIT-8C do urzędu skarbowego.

Na potwierdzenie swojego stanowiska wnioskodawca powołał się na stanowisko zajęte przez Drugi Wielkopolski Urząd Skarbowy w Kaliszu (DPD-005/51,53/2004) oraz Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (IPPB2/415-248/09-2/MG).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2010r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń (art. 11 ust. 1 ww. ustawy) .

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy odrębnym źródłem przychodów są tzw. inne źródła.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 cyt. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Wskazać należy, że użyty przez ustawodawcę zwrot „w szczególności” wskazuje na to, że katalog ten nie jest katalogiem zamkniętym i w związku z tym poza wymienionymi w tym przepisie, także inne przychody mogą być przychodami „z innych źródeł”. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, w którym u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Przychodami z innych źródeł są również przychody z tytułu umorzenia kredytobiorcy kredytu (części kredytu) lub należnych odsetek od kredytu.

Zgodnie z art. 30 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936r. Prawo wekslowe (Dz. U. Nr 37, poz. 282 ze zm.) zapłatę weksla można zabezpieczyć poręczeniem wekslowym (aval) co do całości sumy wekslowej lub do jej części. Poręczenie wekslowe może dać osoba trzecia lub nawet osoba podpisana na wekslu.

Natomiast według art. 32 zdanie pierwsze ww. ustawy poręczyciel wekslowy odpowiada tak samo, jak ten, za kogo poręczył.

Na podstawie art. 32 zdanie trzecie cyt. ustawy poręczyciel wekslowy, który zapłacił weksel, nabywa prawa, wynikające z weksla, przeciw osobie, za którą poręczył, i przeciw tym, którzy wobec tej osoby odpowiadają z weksla.

Natomiast zgodnie z art. 519 § 1 i § 2 pkt 1 ww. ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) osoba trzecia może wstąpić na miejsce dłużnika, który zostaje z długu zwolniony (przejęcie długu). W szczególności przejęcie długu może nastąpić przez umowę między wierzycielem a osobą trzecią za zgodą dłużnika; oświadczenie dłużnika może być złożone którejkolwiek ze stron.

Poręczenie kredytu bankowego jest praktyką powszechnie stosowaną. W przypadku braku spłat przez kredytobiorcę, banki często podpisują ugodę z poręczycielem i zwalniają go z części długu w zamian za częściową jego spłatę. W wyniku zawarcia takiej ugody nie powstaje przychód po stronie poręczyciela. Mimo, że została umorzona część spłat, faktycznie jednak jego majątek nie powiększa się o umorzoną kwotę, gdyż to nie on był kredytobiorcą.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Firma X. zaciągnęła kredyt na finansowanie zakupu środków trwałych będących przedmiotem leasingu w wysokości 6676.400,00 zł a następnie aneksem nr 1 zwiększono limit kredytu do kwoty 10.000.000,00 zł (dziesięć milionów złotych). Jako zabezpieczenie kredytu m.in. zastosowano weksel in blanco, w którym wnioskodawca jako osoba fizyczna był jednym z poręczycieli solidarnych. W związku z brakiem spłat umów leasingowych przez leasingobiorców powstało zadłużenie. Kredytobiorca nie dokonał spłat zadłużenia do banku. Aktualnie w wyniku indywidualnych negocjacji z bankiem powstała możliwość po spłacie określonej kwoty satysfakcjonującej bank zwolnienie z pozostałej niespłaconej części długu. Kwota zwolnienia z długu stanowiłaby wartość ponad 5.500000,00 zł.

W związku z powyższym w przypadku zwolnienie z długu, za którego spłatę wnioskodawca odpowiada jako poręczyciel wekslowy, kwota tego zwolnienia nie rodzi po stronie wnioskodawcy, jako poręczyciela obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając powyższe na uwadze stanowisko wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach ul. Prosta 10, 25-366 Kielce po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.