INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 6 grudnia 2010 r. (data wpływu 8 grudnia 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 grudnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka na podstawie art. 38b ust. 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji, jest zobowiązana do dokonania na rzecz uprawnionych osób wypłat przysługującego tym osobom ekwiwalentu prawa do nieodpłatnego nabycia akcji w postaci wynagrodzenia należnego z tytułu umorzenia akcji (dalej: „Ekwiwalent”).

W związku z wątpliwościami dotyczącymi zasad opodatkowania powyższych należności na gruncie przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: Ustawa PDOF”), Spółka wystąpiła do Ministra Finansów — Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z wnioskiem o udzielenie w tym zakresie Indywidualnej Interpretacji. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w udzielonej Spółce indywidualnej interpretacji z dnia 18 czerwca 2008 r. stoi na stanowisku, że w przypadku, gdy Spółka wypłaci lub postawi do dyspozycji podatnika ekwiwalent w postaci należnego wynagrodzenia z tytułu umorzenia akcji, stanowić to będzie przychód podatnika z praw majątkowych, o którym mowa w art. 18 Ustawy PDOF, podlegający opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 41 ust. 1 Ustawy PDOF. Spółka w myśl tego przepisu jest zobowiązana pobrać zaliczkę na podatek dochodowy w wysokości 19%. Zgodność z prawem powyższej interpretacji potwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wyrokiem z dnia 5 marca 2009 r. Wniesiona przez Spółkę skarga kasacyjna od powyższego wyroku nie została jeszcze rozpatrzona przez Naczelny Sąd Administracyjny.

Oprócz obowiązku pobrania przez płatnika zaliczki i jej wpłaty na rachunek urzędu skarbowego właściwego ze względu na miejsce siedziby płatnika, na płatniku ciążą także obowiązki o charakterze informacyjnym. Stosownie do art. 42 ust. 1a Ustawy PDOF, płatnik jest zobowiązany przesłać do powyższego urzędu skarbowego roczną deklarację według ustalonego wzoru. Z kolei na podstawie art. 42 ust. 2 pkt 1 Ustawy PDOF płatnik w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym jest zobowiązany do przesłania imiennej informacji dla podatnika oraz właściwego dla niego urzędu skarbowego, dotyczącej dokonanych wypłat.

Dla spełnienia obowiązku wynikającego z art. 42 ust. 2 pkt 1 Ustawy PDOF konieczne jest, aby płatnik posiadał dane o osobie podatnika, na rzecz którego ma nastąpić wypłata oraz o miejscu jego zamieszkania. Bez tych informacji nie jest możliwe zarówno doręczenie podatnikowi powyższej informacji, jak również ustalenie właściwego urzędu skarbowego, do którego taka imienna informacja miałaby być skierowana.

Tymczasem w trakcie realizacji wypłat Ekwiwalentu na rzecz osób uprawnionych okazało się, że część z osób uprawnionych nie żyje, a Spółce nie jest znana osoba/osoby będące jej spadkobiercą którym wypłata Ekwiwalentu powinna zostać dokonana. Wystąpiły także przypadki, gdzie Spółka nie ma kontaktu z osobą uprawnioną do wypłaty (nie ma aktualnego adresu), a jednocześnie nie ma informacji o ewentualnej śmierci tej osoby jej spadkobiercach. Zatem także w tym drugim przypadku Spółka nie ma pewności kto aktualnie jest osobą uprawnioną do wypłaty Ekwiwalentu. W związku z tym, dokonanie wypłaty Ekwiwalentu w powyższych wypadkach nie jest możliwe.

Z uwagi na powyższe, Spółka rozważa obecnie możliwość skorzystania z uprawnienia wynikającego z art. 467 pkt 1 Kodeksu cywilnego, tj. dokonania wpłaty kwot Ekwiwalentu należnego wskazanym wyżej osobom do depozytu sądowego.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy w związku z dokonaniem przez Spółkę wpłaty do depozytu sądowego kwot ekwiwalentu należnego nieznanym Spółce spadkobiercom osoby uprawnionej bądź też należnych osobom uprawnionym, z którymi Spółka nie ma kontaktu, i co do których Spółka nie posiada równocześnie informacji o miejscu ich zamieszkania, na Spółce ciążyć będzie obowiązek pobrania zaliczki na podatek dochodowy od dochodu z praw majątkowych stosownie do treści art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych...
2. Czy w sytuacji, wskazanej wyżej w pytaniu 1 Spółka będzie zobowiązana do sporządzenia i przesłania imiennej informacji, o której mowa w art. 42 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych...

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z dokonanymi wpłatami kwot Ekwiwalentu do depozytu sądowego nie będzie na niej ciążył obowiązek pobrania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych, ani też obowiązek przesyłania imiennych informacji, O których mowa w art. 42 ust. 2 Ustawy PDOF.

Warunkiem wystąpienia u płatnika obowiązku pobrania zaliczki na podatek dochodowy od dochodu z tytułu praw majątkowych (art. 41 ust. 1 Ustawy PDOF) jest niewątpliwie uprzednie powstanie po stronie podatnika przychodu, w rozumieniu art. 11 ust. 1 Ustawy PDOF. Zgodnie z tym ostatnim przepisem, przychodem są pieniądze otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika.

Nie ulega także wątpliwości, że w przedstawionym przez Spółkę stanie faktycznym nie dochodzi do wypłaty Ekwiwalentu na rzecz osób uprawnionych. Pieniądze przekazywane są na rachunek sądu, a zatem nie na rachunek podatnika, ani też na rachunek wskazany przez podatnika. Ewentualna wątpliwość dotyczyć może jedynie tego, czy opisanym stanie faktycznym, w szczególności w związku z wpłatą przez Spółkę kwot Ekwiwalentu do depozytu sądowego (na rachunek sądu), można mówić o postawieniu kwot Ekwiwalentu do dyspozycji uprawnionych (nieznanych Spółce osób).

W ocenie Spółki, o postawieniu pieniędzy do dyspozycji podatnika może być mowa wówczas, gdy zobowiązanemu (w tym przypadku Spółce) znana jest osoba uprawniona do wypłaty (tylko takiej osobie można postawić pieniądze do dyspozycji), W sytuacji, gdy Spółka nie posiada informacji spadkobiercy/spadkobiercach osób, które w jej ewidencji figurują jako uprawnione do wypłaty Ekwiwalentu, bądź też nie ma kontaktu z osobami figurującymi jako uprawnione, a tym samym nie ma pewności, czy nadal są one uprawnione do wypłaty (czy roszczenie o dokonanie wypłaty nie przeszło na inne osoby), brak jest podstaw do przyjęcia, iż określone kwoty ekwiwalentu mogą zostać postawione do dyspozycji tych nieznanych Spółce osób. Tym samym, brak jest podstaw do przyjęcia, by w odniesieniu do takich osób mógł powstać przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 Ustawy PDOF, a tym samym w stosunku do Spółki obowiązek pobrania zaliczek na podatek dochodowy stosownie do art. 41 ust. 1 Ustawy PDOF.

Powyższe stanowisko znajduje swoje oparcie w Indywidualnej Interpretacji Ministra Finansów – Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 23 października 2008 r., Nr ITPB2/415-747/08/RS, w której przedmiotem analizy organu były skutki wpłaty przez syndyka do depozytu sądowego należności byłych pracowników upadłej spółki W interpretacji tej stwierdza się m.in.

„Natomiast w przypadku, gdy nie ma możliwości ustalenia miejsca pobytu wierzycieli, a co za tym idzie postawienia należnych wypłat do dyspozycji uprawnionym, środki pieniężne pozostawione w depozycie sądowym w postaci należności ze stosunku pracy pozostaną w kwocie brutto do momentu pobrania ich przez pracownika. Wtedy też powstanie obowiązek opodatkowania wypłaconych należności, jednakże po zakończonym postępowaniu upadłościowym – spoczywający na wierzycielu pobierającym pieniądze.”

Analogiczne Stanowisko wynika z postanowienia Naczelnika Kujawsko-Pomorskiego Urzędu Skarbowego z dnia 24 marca 2006 r. Nr ZD2/415-342-50/05, w którym analizowana była kwestia zasadności pobrania przez Spółkę zryczałtowanego podatku dochodowego od dochodu z tytułu udziału w zyskach osoby prawnej (dywidendy) przy okazji wpłaty kwoty należnej do depozytu sądowego w związku z tym, ze udziałowiec spółki zmarł, a spółka nie posiadała informacji o jego spadkobiercach (osobach uprawnionych do wypłaty). Organ podatkowy w powyższym piśmie nie podzielił stanowiska spółki o istnieniu w takiej sytuacji obowiązku pobrania podatku przy dokonywaniu wpłaty do depozytu sądowego. Organ zwrócił uwagę, iż spółka nie mając informacji o osobie uprawnionej do wypłaty dywidendy, nie może także przesądzić o statusie osoby uprawnionej (osoba fizyczna/osoba prawna) a tym samym o zasadach jej opodatkowania. Ostatecznie organ stwierdził, że dywidenda powinna zostać przekazana do depozytu sądowego w pełnej wysokości.

Przyjęcie przeciwnego stanowiska, tj. konieczności pobrania przez Spółkę zaliczek na podatek dochodowy od dokonanych wpłat do depozytu sądowego powodowałaby w praktyce brak możliwości wypełnienia przez Spółkę obowiązku, o którym mowa w art. 42 ust. 2 Ustawy PDOF. W myśl tego przepisu, płatnik w związku z pobraniem zaliczek na podatek dochodowy od dokonanych wypłat (kwot postawionych do dyspozycji) ma obowiązek przesłania podatnikom oraz właściwym dla nich organom podatkowym imiennych informacji o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 41 ust. 1 Ustawy PDOF. W sytuacji, gdy Spółce nie jest znana osoba uprawniona do wypłaty, a także nie jest jej znany adresu zamieszkania osoby uprawnionej, nie ma ona możliwości wykonania wskazanego wyżej obowiązku W ocenie Spółki treść tego obowiązku wydaje się potwierdzać twierdzenie, że przychód i obowiązek pobrania zaliczki na podatek może powstać jedynie w odniesieniu do konkretnej, znanej płatnikowi osoby.

Mając na uwadze wskazane wyżej okoliczności Spółka prezentuje stanowisko, że w opisanym stanie faktycznym, w związku z przekazaniem kwot Ekwiwalentu do depozytu sądowego, nie będzie na Spółce ciążyć obowiązek pobrania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych (art. 41 ust 1 Ustawy PDOF), ani też obowiązek przesłania imiennych informacji, o którym mowa w art. 42 ust. 2 Ustawy PDOF.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

W myśl art. 42 ust. 1 cyt. ustawy płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek oraz kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) – na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby.

Stosownie do treści art. 42 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 41, są obowiązani przesłać do urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, roczne deklaracje, według ustalonego wzoru. Przepis art. 38 ust. 1b stosuje się odpowiednio.

W terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani przesłać podatnikom, o których mowa w art. 3 ust. 1, oraz urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwi według miejsca zamieszkania podatnika – imienne informacje o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 41 ust. 1, sporządzone według ustalonego wzoru (art. 42 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w odniesieniu do pieniędzy i wartości pieniężnych, otrzymanie przychodu może polegać na wręczeniu podatnikowi pieniędzy i wartości pieniężnych lub postawieniu ich do jego dyspozycji. Wobec braku w przepisach podatkowych definicji pojęcia „postawienie do dyspozycji” należy posłużyć się definicją słownikową. „Mieć coś do dyspozycji” oznacza „mieć możność posługiwania się, rozporządzania czymś w danej chwili”. Przez „postawione do dyspozycji” należy zatem rozumieć takie środki pieniężne, których podatnik – wykazując określoną aktywność – ma możliwość objęcia, czyli skorzystania z tych pieniędzy i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej środki do dyspozycji.

Z informacji przedstawionych we wniosku jednoznacznie wynika – jak podaje Wnioskodawca, iż w trakcie realizacji wypłat prawa do nieodpłatnego nabycia akcji w postaci wynagrodzenia należnego z tytułu umorzenia akcji (Ekwiwalentu) na rzecz osób uprawnionych okazało się, że część z osób uprawnionych nie żyje a Spółce nie jest znana osoba bądź osoby będące jej spadkobiercą, którym przedmiotowa wypłata powinna zostać dokonana. Wystąpiły również przypadki, gdzie Spółka nie ma kontaktu z osobą uprawnioną do wypłaty, a jednocześnie nie ma informacji o ewentualnej śmierci tej osoby i jej spadkobiercach.

Mając na uwadze powołane przepisy oraz informacje przedstawione we wniosku – w przedmiotowej sprawie – w związku z dokonaniem przez Spółkę wpłat do depozytu sądowego kwot ekwiwalentu należnego nieznanym Spółce spadkobiercom osoby uprawnionej bądź też należnych osobom uprawnionym, z którymi Spółka nie ma kontaktu, i co do których nie posiada równocześnie informacji o miejscu ich zamieszkania, na Spółce nie będzie ciążył obowiązek pobrania zaliczki na podatek dochodowy wynikający z postanowień art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Spółka nie będzie zobowiązana również do sporządzenia i przesłania imiennej informacji, o której mowa w art. 42 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.